صراط: مذاکرات محرمانه میان آمریکا و ایران بر سر موضوع هسته‌ای در حال انجام
است. اینکه بالاخره موضوعات اختلافی چه سرانجامی پیدا می‌کند محل بحث و
ارزیابی است. ماجرای کیفیت و کمیت غنی‌سازی در ایران و نیز فرآیند لغو
تحریم‌ها 2 موضوع بسیار مهمی است که تا درباره آنها توافق نشود؛ توافق
جامعی در کار نخواهد بود. «وطن‌امروز» پیش از این درباره این 2 موضوع
اختلافی گزارشاتی منتشر کرد و نوشت در موضوع غنی‌سازی، آمریکایی‌ها در
نهایت بر پیشنهاد فعالیت تنها 4 هزار سانتریفیوژ نسل اول اصرار خواهند کرد.
درباره فرآیند لغو تحریم‌ها نیز پیش از این منتقدان مفاد توافق ژنو اعلام
کرده‌اند آمریکایی‌ها با استناد به متن توافقنامه کلیت تحریم‌ها را لغو
نخواهند کرد. اکنون نشریه آمریکایی «اکونومیست»گزارشی از این موارد اختلافی
را منتشر کرده است که به نظر قابل تامل است. این نشریه اقتصادی درباره
موارد اختلافی نوشت: «در حالی که مذاکره‌کنندگان ایران و کشورهای گروه 1+5
در ماه‌های اخیر مشغول انجام گفت‌وگوهای هسته‌ای بوده‌اند، نوعی خوش‌بینی
ملموس بر فضای مذاکرات حاکم بوده است اما آنگونه که به نظر می‌رسد، موانع
عمده‌ای وجود دارد که برای دستیابی به یک توافق جامع، دو طرف باید آنها را
بین خود حل و فصل کنند. اکونومیست در ادامه با تشریح برخی پیشنهادات ایران،
افزود: «ایرانی‌ها پیشنهاد طراحی مجدد رآکتور تحقیقاتی اراک را مطرح
کرده‌اند که قرار است امسال کار خود را آغاز کند و در صورت عدم طراحی مجدد
قادر به تولید پلوتونیوم مورد نیاز برای تولید بمب اتم خواهد بود. آنها قصد
دارند این رآکتور را به جای اورانیوم طبیعی با اورانیوم با غنای پایین
تغذیه کنند که پتانسیل تولید پلوتونیوم آن را 80 درصد کاهش خواهد داد اما
اگر کارشناسان غربی به این نتیجه برسند که این طراحی مجدد به راحتی قابل
بازگشت به وضعیت سابق است، این راه‌حل نمی‌تواند برای رفع نگرانی‌های 1+5
کافی باشد.
این مساله تا حد زیادی به نحوه ایجاد تغییر در هسته رآکتور بستگی دارد.» به گزارش تسنیم، در ادامه این گزارش ادعا شده تیم مذاکره‌کننده دولت ایران درباره فردو نیز پیشنهادی ارائه کرده است. براساس این گزارش، ایرانی‌ها به جای موافقت با تعطیلی دائمی فردو، پیشنهاد تبدیل آن به یک مرکز کوچک تحقیق و توسعه را مطرح کرده‌اند که براساس آن سانتریفیوژها از فردو خارج خواهند شد تا در نطنز انبار شوند. این ادعا البته هنوز از سوی مقامات دولتی در ایران تایید نشده است اما به نظر می‌رسد تغییر ماهیت فردو با خروج سانتریفیوژها از این تاسیسات تقریبا محقق خواهد شد. در ادامه این گزارش به نقل از گری سیمور اطلاعاتی درباره محتوای موضوع نیز منتشر شده است. به گفته گری سامور، مشاور سابق اوباما در امور کنترل تسلیحات، هنوز 3 مانع اساسی دیگر باقی مانده است؛ توافق بر سر میزان ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم ایران و نوع رآکتورهایی که این کشور می‌تواند به کار بگیرد، طول زمان اجرای توافق جامع و مسیری که باید تحریم‌ها برداشته شود. این گزارش در ادامه نوشت: شکاف موجود بین مذاکره‌کنندگان ایرانی و غربی در هر سه زمینه عمیق است. قبولاندن توافق جامع به کنگره آمریکا که قبلا هم با حق غنی‌سازی ایران مشکل داشته است، مستلزم قائل‌شدن حق غنی‌سازی بسیار پایین برای این کشور است. منابع نزدیک به مذاکرات، بیشترین تعداد سانتریفیوژ مورد قبول غرب برای ایران را 3 تا 4 هزار سانتریفیوژ نسل یک اعلام می‌کنند، اما ایران می‌خواهد تمام 19 هزار سانتریفیوژی را که قبلا داشته است حفظ کند و قادر به رساندن آن به 50 هزار سانتریفیوژ در چند سال آینده باشد یا سانتریفیوژهای نسل یک را با سانتریفیوژهای نسل 2 که کارآیی بیشتری دارند، تعویض کند.این اظهارنظر گری سیمور ناظر به اظهارات علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی است که موضوع رساندن تعداد سانتریفیوژهای ایران به 50 هزار عدد را پیش‌تر مطرح کرده بود اما به گفته سیمور، دولت اوباما قصد دارد زمان مورد نیاز برای دستیابی ایران به یک بمب اتم را حداقل به یک سال برساند، در حالی که این زمان در حال حاضر دو ماه است. غرب به دنبال توافقی جامع با ایران است که بین 10 تا 20 سال دوام داشته باشد اما ایران درباره بازه زمانی حداکثر 5ساله صحبت می‌کند و باید پس از انقضای مهلت اجرای توافق، با ایران همانند یک عضو عادی معاهده ان‌پی‌تی رفتار شود. این نکته مورد اشاره اکونومیست درحالی است که «وطن امروز» کسب اطلاع کرده در برنامه آمریکایی‌ها برای توافق جامع، زمانبندی توافق به 2 بازه 10 ساله تقسیم می‌شود به‌گونه‌ای که پس از 10 سال نخست، موضوع بازرسی‌ها به عنوان محور 10 سال دوم توافق مطرح خواهد بود.
اوباما تحریم‌ها را لغو نمی‌کند
براساس این گزارش، آمریکایی‌ها و ایرانی‌ها همچنین درباره ترتیب کاهش تحریم‌ها با یکدیگر اختلاف‌نظر دارند. ایرانی‌ها معتقدند، زمانی که یک توافق به دست بیاید، تمام تحریم‌ها باید برداشته شود. سازمان ملل و اتحادیه اروپا ممکن است این موضوع را بپذیرند، اما آمریکایی‌ها آن را نخواهند پذیرفت. اکونومیست در این باره بیشتر توضیح می‌دهد و از «تعلیق» تحریم‌ها به جای «لغو» آن خبر می‌دهد. بهترین پیشنهادی که اوباما می‌تواند ارائه دهد، استفاده از اختیار معافیت امنیت ملی‌‌اش برای «تعلیق» تحریم‌هاست، اما نمی‌تواند بدون حمایت کنگره، تحریم‌هایی را که به قانون تبدیل شده‌اند، لغو کند. در هر صورت، غرب ترجیح خواهد داد تحریم‌ها در چند مرحله کاهش یابند تا ایران تشویق شود به تعهداتی که به عهده گرفته است، عمل کند اما در موضوع لغو تحریم‌ها نیز طی ماه‌های پس از توافق ژنو، منتقدان در ایران بارها با استناد به متن توافق ژنو اعلام کرده‌اند آمریکایی‌ها هیچگاه حاضر به «لغو» کلیت تحریم‌ها علیه ایران نخواهند شد. براساس متن توافق ژنو، تعهد آمریکا در توافق جامع «برداشتن تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای» است. این درحالی است که موضوع هسته‌ای تنها یکی از موضوعاتی است که آمریکایی‌ها به بهانه آن رژیم تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کرده‌اند. آنها با 3 بهانه نقض حقوق بشر، حمایت از تروریسم و سلاح کشتار جمعی ایران را تحریم کرده‌اند. با این حال در متن توافق ژنو تنها اشاره شده که تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای برداشته – تعلیق- می‌شود. به عبارتی موضوع هسته‌ای تنها یکی از بهانه‌های مهم‌ترین تحریم اعمال شده یعنی تحریم نفتی و بانکی است!
سیمور: ایرانی‌ها میز مذاکره را ترک نمی‌کنند
یکی از موضوعاتی که همواره منتقدان مفاد توافق ژنو نسبت به آن تاکید داشته‌اند، اصلاح رفتار دولت در موضوع هسته‌ای است. به اعتقاد منتقدان رفتار دولت القا‌کننده نیاز آن به مذاکره و در نتیجه افزایش فشار طرف غربی برای امتیازگیری بیشتر است. روایت اکونومیست از این موضوع نیز جالب است. براساس گزارش این نشریه آمریکایی،محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و حسن روحانی رئیس‌جمهوری این کشور، از سوی برخی گروه‌های داخلی‌ای که معتقدند ایران همین حالا هم امتیازات زیادی به طرف مقابل داده است، تحت فشارند. سیمور در این باره گفت: هرچند هر دو طرف از تبعات شکست مذاکرات نگرانند، اما «آنها (ایرانی‌ها) مذاکرات را ترک نخواهند کرد.» اکونومیست در ادامه به نقل از سیمور، موضوع تمدید 6 ماهه گام نخست مذاکرات را مطرح کرده و نوشته است: در حال حاضر بهترین گزینه تمدید زمان مذاکرات برای 6ماه دیگر است.
این مساله تا حد زیادی به نحوه ایجاد تغییر در هسته رآکتور بستگی دارد.» به گزارش تسنیم، در ادامه این گزارش ادعا شده تیم مذاکره‌کننده دولت ایران درباره فردو نیز پیشنهادی ارائه کرده است. براساس این گزارش، ایرانی‌ها به جای موافقت با تعطیلی دائمی فردو، پیشنهاد تبدیل آن به یک مرکز کوچک تحقیق و توسعه را مطرح کرده‌اند که براساس آن سانتریفیوژها از فردو خارج خواهند شد تا در نطنز انبار شوند. این ادعا البته هنوز از سوی مقامات دولتی در ایران تایید نشده است اما به نظر می‌رسد تغییر ماهیت فردو با خروج سانتریفیوژها از این تاسیسات تقریبا محقق خواهد شد. در ادامه این گزارش به نقل از گری سیمور اطلاعاتی درباره محتوای موضوع نیز منتشر شده است. به گفته گری سامور، مشاور سابق اوباما در امور کنترل تسلیحات، هنوز 3 مانع اساسی دیگر باقی مانده است؛ توافق بر سر میزان ظرفیت غنی‌سازی اورانیوم ایران و نوع رآکتورهایی که این کشور می‌تواند به کار بگیرد، طول زمان اجرای توافق جامع و مسیری که باید تحریم‌ها برداشته شود. این گزارش در ادامه نوشت: شکاف موجود بین مذاکره‌کنندگان ایرانی و غربی در هر سه زمینه عمیق است. قبولاندن توافق جامع به کنگره آمریکا که قبلا هم با حق غنی‌سازی ایران مشکل داشته است، مستلزم قائل‌شدن حق غنی‌سازی بسیار پایین برای این کشور است. منابع نزدیک به مذاکرات، بیشترین تعداد سانتریفیوژ مورد قبول غرب برای ایران را 3 تا 4 هزار سانتریفیوژ نسل یک اعلام می‌کنند، اما ایران می‌خواهد تمام 19 هزار سانتریفیوژی را که قبلا داشته است حفظ کند و قادر به رساندن آن به 50 هزار سانتریفیوژ در چند سال آینده باشد یا سانتریفیوژهای نسل یک را با سانتریفیوژهای نسل 2 که کارآیی بیشتری دارند، تعویض کند.این اظهارنظر گری سیمور ناظر به اظهارات علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی است که موضوع رساندن تعداد سانتریفیوژهای ایران به 50 هزار عدد را پیش‌تر مطرح کرده بود اما به گفته سیمور، دولت اوباما قصد دارد زمان مورد نیاز برای دستیابی ایران به یک بمب اتم را حداقل به یک سال برساند، در حالی که این زمان در حال حاضر دو ماه است. غرب به دنبال توافقی جامع با ایران است که بین 10 تا 20 سال دوام داشته باشد اما ایران درباره بازه زمانی حداکثر 5ساله صحبت می‌کند و باید پس از انقضای مهلت اجرای توافق، با ایران همانند یک عضو عادی معاهده ان‌پی‌تی رفتار شود. این نکته مورد اشاره اکونومیست درحالی است که «وطن امروز» کسب اطلاع کرده در برنامه آمریکایی‌ها برای توافق جامع، زمانبندی توافق به 2 بازه 10 ساله تقسیم می‌شود به‌گونه‌ای که پس از 10 سال نخست، موضوع بازرسی‌ها به عنوان محور 10 سال دوم توافق مطرح خواهد بود.
اوباما تحریم‌ها را لغو نمی‌کند
براساس این گزارش، آمریکایی‌ها و ایرانی‌ها همچنین درباره ترتیب کاهش تحریم‌ها با یکدیگر اختلاف‌نظر دارند. ایرانی‌ها معتقدند، زمانی که یک توافق به دست بیاید، تمام تحریم‌ها باید برداشته شود. سازمان ملل و اتحادیه اروپا ممکن است این موضوع را بپذیرند، اما آمریکایی‌ها آن را نخواهند پذیرفت. اکونومیست در این باره بیشتر توضیح می‌دهد و از «تعلیق» تحریم‌ها به جای «لغو» آن خبر می‌دهد. بهترین پیشنهادی که اوباما می‌تواند ارائه دهد، استفاده از اختیار معافیت امنیت ملی‌‌اش برای «تعلیق» تحریم‌هاست، اما نمی‌تواند بدون حمایت کنگره، تحریم‌هایی را که به قانون تبدیل شده‌اند، لغو کند. در هر صورت، غرب ترجیح خواهد داد تحریم‌ها در چند مرحله کاهش یابند تا ایران تشویق شود به تعهداتی که به عهده گرفته است، عمل کند اما در موضوع لغو تحریم‌ها نیز طی ماه‌های پس از توافق ژنو، منتقدان در ایران بارها با استناد به متن توافق ژنو اعلام کرده‌اند آمریکایی‌ها هیچگاه حاضر به «لغو» کلیت تحریم‌ها علیه ایران نخواهند شد. براساس متن توافق ژنو، تعهد آمریکا در توافق جامع «برداشتن تحریم‌های مرتبط با هسته‌ای» است. این درحالی است که موضوع هسته‌ای تنها یکی از موضوعاتی است که آمریکایی‌ها به بهانه آن رژیم تحریم‌ها را علیه ایران اعمال کرده‌اند. آنها با 3 بهانه نقض حقوق بشر، حمایت از تروریسم و سلاح کشتار جمعی ایران را تحریم کرده‌اند. با این حال در متن توافق ژنو تنها اشاره شده که تحریم‌های مرتبط با موضوع هسته‌ای برداشته – تعلیق- می‌شود. به عبارتی موضوع هسته‌ای تنها یکی از بهانه‌های مهم‌ترین تحریم اعمال شده یعنی تحریم نفتی و بانکی است!
سیمور: ایرانی‌ها میز مذاکره را ترک نمی‌کنند
یکی از موضوعاتی که همواره منتقدان مفاد توافق ژنو نسبت به آن تاکید داشته‌اند، اصلاح رفتار دولت در موضوع هسته‌ای است. به اعتقاد منتقدان رفتار دولت القا‌کننده نیاز آن به مذاکره و در نتیجه افزایش فشار طرف غربی برای امتیازگیری بیشتر است. روایت اکونومیست از این موضوع نیز جالب است. براساس گزارش این نشریه آمریکایی،محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران و حسن روحانی رئیس‌جمهوری این کشور، از سوی برخی گروه‌های داخلی‌ای که معتقدند ایران همین حالا هم امتیازات زیادی به طرف مقابل داده است، تحت فشارند. سیمور در این باره گفت: هرچند هر دو طرف از تبعات شکست مذاکرات نگرانند، اما «آنها (ایرانی‌ها) مذاکرات را ترک نخواهند کرد.» اکونومیست در ادامه به نقل از سیمور، موضوع تمدید 6 ماهه گام نخست مذاکرات را مطرح کرده و نوشته است: در حال حاضر بهترین گزینه تمدید زمان مذاکرات برای 6ماه دیگر است.