علائم و نشانههای گلسیت آتروفیک
ورم خفیف زبان
صاف و براق شدن سطح زبان
درد هنگام حرف زدن یا قورت دادن
مشکل در جویدن و بلع
ظاهر زبان در کمخونی گلسیت آتروفیک
در معاینه زبان میتوان موارد زیر را دید:
سطح صاف و براق
رنگ قرمزتر از معمول
کمی متورم
دردناک هنگام لمس
کاهش پاپیلا (پرزهای چشایی)
علل اصلی گلسیت آتروفیک
کمخونی معمولاً ناشی از کمبود مواد مغذی است و میتواند باعث آتروفی سلولی در زبان شود. مهمترین دلایل:
کمخونی فقر آهن
کمبود ویتامین B12 یا فولات
کمخونی پرنیشیوز (اختلال در جذب B12)
سوءتغذیه
خونریزی طولانیمدت
بیماریهای مزمن و سرطان
داروهایی که کمخونی ایجاد میکنند
گلسیت آتروفیک چطور ایجاد میشود؟
زبان دائماً سلولهای سطحی خود را بازسازی میکند. اگر به دلیل کمبود اکسیژن یا مواد مغذی این ترمیم مختل شود باعث بروز موارد زیر می شود:
التهاب
ورم
نازک شدن و صاف شدن بافت
تغییرات دیگر روی زبان
افراد مبتلا به کمخونی ممکن است موارد زیر را تجربه کنند:
سفید شدن زبان (به دلیل عفونت قارچی)
زخمها و ضایعات
تغییر رنگ ناشی از آسیب یا پیکا (میل به خوردن چیزهای غیرخوراکی)
تشخیص گلسیت آتروفیک
معاینه دهانی
بررسی علائم
آزمایش خون
علت و نوع کمخونی را مشخص میکند. گاهی آزمایشهای تکمیلی مانند سیتیاسکن، کولونوسکوپی یا نمونهبرداری مغز استخوان لازم است.
درمان گلسیت آتروفیک
برای بهبود درد و التهاب زبان ممکن است توصیه شود:
مسکنهای خوراکی
رژیم غذایی نرم
درمان عفونت دهانی (در صورت وجود)
درمان اصلی بر رفع کمخونی است:
مکمل آهن
مکمل ویتامین B12 و فولات
مکملهای B2، B3، B6، روی و ویتامین E
تزریق خون در موارد شدید
درمان خونریزیهای مزمن
کنترل بیماری زمینهای
چه چیزهایی را کمتر بخوریم؟
برخی غذاها جذب آهن و B12 را مختل میکنند، از جمله:
غذاهای بسیار پرفیبر
غذاهای غنی از ویتامین A
غذاهای غنی از ویتامین C (مانند مرکبات)
بهتر است مصرف این موارد با فاصله از مکملها باشد.