صراط: متن کامل اعلامیه و برنامه عمل اولین کنفرانس بین المللی جهان علیه خشونت و افراطی گری
به شرح زیر است:
وزرای امور خارجه محترم، مقامات عالی رتبه سابق، نمایندگان مجالس، اساتید، محققین و نمایندگان جامعه مدنی بیش از 50 کشور در 18 و 19 آذرماه 1393 جهت شرکت در «اولین کنفرانس با عنوان جهان علیه خشونت و افراطی گری» در تهران حضور به هم رساندند.
با ابتناء بر اصول و ارزش های ادیان الهی و تحت هدایت اصول و اهداف مندرج در منشور سازمان ملل متحد در پیگیری اهداف و اصول مندرج در قطعنامه شماره A/RES/68/127 مورخ 10 دسامبر 2013 شصت و هشتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل تحت عنوان«جهان علیه خشونت و افراط گری خشونت بار» و به منظور برداشتن گامی دیگر در راستای تحقق عملی پیشنهاد جناب آقای حسن روحانی رئیس جمهور محترم جمهوری اسلامی ایران،
با یادآوری برخی قطعنامه های مجمع عمومی و سایر نهادهای سازمان ملل مرتبط با مقابله با خشونت و افراط گری خشونت بار؛
با ابراز نگرانی از اقدامات نابردبارانه، افراط گری خشونت آمیز، خشونت، از جمله خشونت قومی و تروریسم در بخش های مختلف جهان که موجب گرفتن جان انسان های بی گناه، ویرانی، و جابجایی مردم و مردود دانستن کاربرد خشونت فارغ از هر گونه انگیزه ای می گردد؛
متقاعد می باشد از این که جنگ ها، منازعات مسلحانه میتوانند منجر به تندروی و گسترش افراط گری خشونت آمیز و مختل نمودن توسعه جوامع انسانی و جلوگیری از آسایش و سلامتی نوع بشر شوند؛
با شناسائی اهمیت ویژگی های ملی و منطقه ای و پیشنیه های متنوع تاریخی، فرهنگی و مذهبی همه بازیگران صحنه بین المللی؛
با تائید این که افراط گری خشونت بار نگرانی مهم و مشترکی برای تمامی کشورهای عضو بوده است که امنیت و سلامت جوامع بشری را به خطر می اندازد و معتقد است صرف نظر از هر انگیزه ای هیچ توجیهی برای افراطی گری خشونت بار وجود ندارد؛
با شناسائی لزوم یک رویکرد جامع برای مقابله با افراط گرایی خشونت بار و شرایط منجر به گسترش آن؛
با شناسائی ماهیت، اصول ، ارزش ها و اهداف ادیان الهی و توحیدی به عنوان مجموعه دستورالعمل های راهنمایی کننده در حوزه های معنوی، اجتماعی فرهنگی، اقتصادی و توسعه ای زندگی بشر که تبعیت از آنها موجب سعادت و رستگاری انسان می گردد؛
با شناسایی ماهیت، اصول، ارزش ها و اهداف ادیان الهی و توحیدی که ذاتا مخالف هرگونه خشونت و افراط گرایی خشن بوده و مروج عدالت، صلح، برابری ابنای بشر و عدم تبعیض هستند؛
با تأکید بر اینکه افراط گرایی خشونت آمیز و خشونت چالشی است جهانی و به هیچ منطقه، کشور، دین، فرهنگ، نژاد و قومیت خاص تعلق ندارد و لذا مقابله و امحاء آن نیازمند به یک عزم راسخ و مشارکت همه اعضای جامعه بین المللی دارد؛
با ابراز نگرانی شدید از این که گروه های افراطی و تروریست ارتباط با جوانان یا اقلیت های محروم را با بکارگیری اینترنت و فن آوری های مدرن دیگر در تلاش برای القاء پیام های افراطی و جذب آنان آغاز کرده اند.
با رد استفاده ابزاری و تاکتیکی از گروههای افراط گرا و تامین مالی آنان؛
با تأکید بر اهمیت ارتقا بیشتر درک، آگاهی و بردباری از طریق گفتگوهای اصیل، ترویج فرهنگ صلح و اعتدال و هماهنگی بین فرهنگ ها می تواند به تلاش های مشترک برای مقابله با پدیده خشونت و افراط گرایی خشونت بار مساعدت نماید؛
تاکید می نماید رویکردهای گزینشی برای مقابله با خشونت و افراط گرائی خشونت بار اتحاد جامعه بین المللی با این پدیده شوم را به خطر می اندازد؛
بر برنامه عمل ذیل توافق کرده اند:
1) استقبال می کند از پیشنهاد جناب آقای حسن روحانی رئیس جمهور محترم جمهوری اسلامی ایران برای نامگذاری 18 دسامبر هر سال بعنوان روز 'جهان علیه خشونت و افراطی گری' توسط سازمان ملل و تقاضا دارد از دبیر کل سازمان ملل متحد که در گزارش خود به هفتادمین نشست مجمع عمومی، بمنظور تحقق آن توصیه ای ارائه نماید.
2) تاکید دارد بر اهمیت محکومیت عمومی تمام اشکال افراطی گری و افراط گرایی خشونت بار و تروریسم توسط تمامی کشورها، رهبران مذهبی، سیاست مداران و اندیشمندان.
3) تصریح می نماید بر لزوم اقدام برای ریشه کن کردن فقر، بیکاری و توسعه نیافتگی بعنوان منشا اصلی تقویت افراط گرایی و جذب نیرو. در این راستا کمک به کشورهایی که قربانی افراط گرایی خشونت بار شده اند برای مقابله با ریشه های خشونت و تروریسم از اهمیت بسزایی برخوردار است.
4) تقاضا دارد از کشورهایی که مرزهای آنها به منظور عبور توسط گروه های رادیکال و افراطی مورد استفاده است، اقدامات ضروری برای کنترل گسترده تر مرز هایشان از جمله تصویب قوانین و یا اقدامات اداری و انتظامی را اتخاذ نمایند؛
5) تقاضا دارد از دبیرکل سازمان ملل متحد که در گزارش خود به هفتادمین نشست مجمع عمومی، راه های کارآمدی که سازمان ملل می تواند از آن طریق بر مبنای درخواست کشورهای عضو آنان را جهت مقابله با افراط گرایی ازجمله ایجاد آگاهی عمومی در مورد خطرات نابردباری و همچنین ارتقا درک و پرهیز از خشونت یاری نماید، مورد توجه قرار دهد،
6) بر ایجاد و گسترش فرهنگ صلح و مدارا از طرق زیر تأکید دارد:
الف) سازماندهی فعالیت های متفاوت بمنظور ایجاد فهم بهتر و یافتن زمینه های مشترک جدید در راستای ایجاد باورهای فراگیر و انساندوستانه و نیز تقاضا برای صلح و مقابله با افراطی گری در نسل های آینده؛
ب) ایجاد ارتباط و گفتگوی نهادینه و منظم بین رهبران تمام ادیان الهی؛
ج) ترویج متون آموزشی نوین بر مبنای فرهنگ مدارا، آشتی و بردباری در میان جوامع مختلف؛
د) ایجاد ارتباط بین اندیشمندان، اندیشکده ها و هنرمندان برای گسترش صلح و دوستی بین جوامع مختلف؛
ر) باتوجه به اینکه آموزش در تمام سطوح یکی از موثرترین عوامل هر استراتژی پایدار و موفق جهت مقابله با افراطی گری است، بنابر این از همه کشورها می خواهد نسبت به طراحی و اجرای سیاست¬ها و ابتکارات کارآمد برای ترویج اصول بردباری، احترام به دیگران و نظرات آنان و تنوع فرهنگی در سیستم آموزشی خود اقدام نمایند؛
ز) ترغیب می نماید به وارد نمودن برنامه¬های مطالعاتی فرهنگ ها، مذاهب و تمدنهای مختلف در برنامه های آموزش دانشگاه ها همچنین نسبت به تبادل دانش، اطلاعات و بورسیه بین اساتید، پژوهشگران و دانشجویان، بعنوان تدابیری برخوردار از ظرفیت های بالا برای تعمیق درک و بردباری میان جوامع مختلف اقدام نمایند؛
س) تأکید دارد بر این که رسانه ها بایستی به مثابه سازوکاری جهت جهانشمول نمودن ایده های بردباری، احترام به تنوع فرهنگی، حق توسعه فرهنگی و ترویج ارزش های انسانی عمل نمایند؛
ش) تاکید دارد بر افزایش نقش و ظرفیت سازی دانشگاهیان و علمای دینی و همچنین نهادهای آکادمیک و مراکز پژوهشی و تحقیقاتی در افزایش آگاهی های عموم نسبت به ارزش های مثبت فرهنگ های مختلف و احترام به تنوع فرهنگی و همچنین غنا بخشی به گفتگوهای بین فرهنگی و احترام به حقوق بشر و جلوگیری از فراهم شدن زمینه های مستعد رشد تفکر افراط گرایانه، تکفیری و خشونت آمیز ؛
و) توجه به لزوم تأسیس یک مرکز پژوهشی تحلیلی برای مطالعه تحولات و گرایشات جهانی در زمینه خشونت و افراطی گری و برنامه ریزی واکنش های متناسب برای مواجهه با این پدیده شوم ؛
ه) کنفرانس بر اجرای کارآمد این برنامه عمل تاکید دارد و در این راستا از استمرار «کنفرانس جهان علیه خشونت و افراطی گری» در دسامبر 2015 در ایران استقبال می نماید.
به شرح زیر است:
وزرای امور خارجه محترم، مقامات عالی رتبه سابق، نمایندگان مجالس، اساتید، محققین و نمایندگان جامعه مدنی بیش از 50 کشور در 18 و 19 آذرماه 1393 جهت شرکت در «اولین کنفرانس با عنوان جهان علیه خشونت و افراطی گری» در تهران حضور به هم رساندند.
با ابتناء بر اصول و ارزش های ادیان الهی و تحت هدایت اصول و اهداف مندرج در منشور سازمان ملل متحد در پیگیری اهداف و اصول مندرج در قطعنامه شماره A/RES/68/127 مورخ 10 دسامبر 2013 شصت و هشتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل تحت عنوان«جهان علیه خشونت و افراط گری خشونت بار» و به منظور برداشتن گامی دیگر در راستای تحقق عملی پیشنهاد جناب آقای حسن روحانی رئیس جمهور محترم جمهوری اسلامی ایران،
با یادآوری برخی قطعنامه های مجمع عمومی و سایر نهادهای سازمان ملل مرتبط با مقابله با خشونت و افراط گری خشونت بار؛
با ابراز نگرانی از اقدامات نابردبارانه، افراط گری خشونت آمیز، خشونت، از جمله خشونت قومی و تروریسم در بخش های مختلف جهان که موجب گرفتن جان انسان های بی گناه، ویرانی، و جابجایی مردم و مردود دانستن کاربرد خشونت فارغ از هر گونه انگیزه ای می گردد؛
متقاعد می باشد از این که جنگ ها، منازعات مسلحانه میتوانند منجر به تندروی و گسترش افراط گری خشونت آمیز و مختل نمودن توسعه جوامع انسانی و جلوگیری از آسایش و سلامتی نوع بشر شوند؛
با شناسائی اهمیت ویژگی های ملی و منطقه ای و پیشنیه های متنوع تاریخی، فرهنگی و مذهبی همه بازیگران صحنه بین المللی؛
با تائید این که افراط گری خشونت بار نگرانی مهم و مشترکی برای تمامی کشورهای عضو بوده است که امنیت و سلامت جوامع بشری را به خطر می اندازد و معتقد است صرف نظر از هر انگیزه ای هیچ توجیهی برای افراطی گری خشونت بار وجود ندارد؛
با شناسائی لزوم یک رویکرد جامع برای مقابله با افراط گرایی خشونت بار و شرایط منجر به گسترش آن؛
با شناسائی ماهیت، اصول ، ارزش ها و اهداف ادیان الهی و توحیدی به عنوان مجموعه دستورالعمل های راهنمایی کننده در حوزه های معنوی، اجتماعی فرهنگی، اقتصادی و توسعه ای زندگی بشر که تبعیت از آنها موجب سعادت و رستگاری انسان می گردد؛
با شناسایی ماهیت، اصول، ارزش ها و اهداف ادیان الهی و توحیدی که ذاتا مخالف هرگونه خشونت و افراط گرایی خشن بوده و مروج عدالت، صلح، برابری ابنای بشر و عدم تبعیض هستند؛
با تأکید بر اینکه افراط گرایی خشونت آمیز و خشونت چالشی است جهانی و به هیچ منطقه، کشور، دین، فرهنگ، نژاد و قومیت خاص تعلق ندارد و لذا مقابله و امحاء آن نیازمند به یک عزم راسخ و مشارکت همه اعضای جامعه بین المللی دارد؛
با ابراز نگرانی شدید از این که گروه های افراطی و تروریست ارتباط با جوانان یا اقلیت های محروم را با بکارگیری اینترنت و فن آوری های مدرن دیگر در تلاش برای القاء پیام های افراطی و جذب آنان آغاز کرده اند.
با رد استفاده ابزاری و تاکتیکی از گروههای افراط گرا و تامین مالی آنان؛
با تأکید بر اهمیت ارتقا بیشتر درک، آگاهی و بردباری از طریق گفتگوهای اصیل، ترویج فرهنگ صلح و اعتدال و هماهنگی بین فرهنگ ها می تواند به تلاش های مشترک برای مقابله با پدیده خشونت و افراط گرایی خشونت بار مساعدت نماید؛
تاکید می نماید رویکردهای گزینشی برای مقابله با خشونت و افراط گرائی خشونت بار اتحاد جامعه بین المللی با این پدیده شوم را به خطر می اندازد؛
بر برنامه عمل ذیل توافق کرده اند:
1) استقبال می کند از پیشنهاد جناب آقای حسن روحانی رئیس جمهور محترم جمهوری اسلامی ایران برای نامگذاری 18 دسامبر هر سال بعنوان روز 'جهان علیه خشونت و افراطی گری' توسط سازمان ملل و تقاضا دارد از دبیر کل سازمان ملل متحد که در گزارش خود به هفتادمین نشست مجمع عمومی، بمنظور تحقق آن توصیه ای ارائه نماید.
2) تاکید دارد بر اهمیت محکومیت عمومی تمام اشکال افراطی گری و افراط گرایی خشونت بار و تروریسم توسط تمامی کشورها، رهبران مذهبی، سیاست مداران و اندیشمندان.
3) تصریح می نماید بر لزوم اقدام برای ریشه کن کردن فقر، بیکاری و توسعه نیافتگی بعنوان منشا اصلی تقویت افراط گرایی و جذب نیرو. در این راستا کمک به کشورهایی که قربانی افراط گرایی خشونت بار شده اند برای مقابله با ریشه های خشونت و تروریسم از اهمیت بسزایی برخوردار است.
4) تقاضا دارد از کشورهایی که مرزهای آنها به منظور عبور توسط گروه های رادیکال و افراطی مورد استفاده است، اقدامات ضروری برای کنترل گسترده تر مرز هایشان از جمله تصویب قوانین و یا اقدامات اداری و انتظامی را اتخاذ نمایند؛
5) تقاضا دارد از دبیرکل سازمان ملل متحد که در گزارش خود به هفتادمین نشست مجمع عمومی، راه های کارآمدی که سازمان ملل می تواند از آن طریق بر مبنای درخواست کشورهای عضو آنان را جهت مقابله با افراط گرایی ازجمله ایجاد آگاهی عمومی در مورد خطرات نابردباری و همچنین ارتقا درک و پرهیز از خشونت یاری نماید، مورد توجه قرار دهد،
6) بر ایجاد و گسترش فرهنگ صلح و مدارا از طرق زیر تأکید دارد:
الف) سازماندهی فعالیت های متفاوت بمنظور ایجاد فهم بهتر و یافتن زمینه های مشترک جدید در راستای ایجاد باورهای فراگیر و انساندوستانه و نیز تقاضا برای صلح و مقابله با افراطی گری در نسل های آینده؛
ب) ایجاد ارتباط و گفتگوی نهادینه و منظم بین رهبران تمام ادیان الهی؛
ج) ترویج متون آموزشی نوین بر مبنای فرهنگ مدارا، آشتی و بردباری در میان جوامع مختلف؛
د) ایجاد ارتباط بین اندیشمندان، اندیشکده ها و هنرمندان برای گسترش صلح و دوستی بین جوامع مختلف؛
ر) باتوجه به اینکه آموزش در تمام سطوح یکی از موثرترین عوامل هر استراتژی پایدار و موفق جهت مقابله با افراطی گری است، بنابر این از همه کشورها می خواهد نسبت به طراحی و اجرای سیاست¬ها و ابتکارات کارآمد برای ترویج اصول بردباری، احترام به دیگران و نظرات آنان و تنوع فرهنگی در سیستم آموزشی خود اقدام نمایند؛
ز) ترغیب می نماید به وارد نمودن برنامه¬های مطالعاتی فرهنگ ها، مذاهب و تمدنهای مختلف در برنامه های آموزش دانشگاه ها همچنین نسبت به تبادل دانش، اطلاعات و بورسیه بین اساتید، پژوهشگران و دانشجویان، بعنوان تدابیری برخوردار از ظرفیت های بالا برای تعمیق درک و بردباری میان جوامع مختلف اقدام نمایند؛
س) تأکید دارد بر این که رسانه ها بایستی به مثابه سازوکاری جهت جهانشمول نمودن ایده های بردباری، احترام به تنوع فرهنگی، حق توسعه فرهنگی و ترویج ارزش های انسانی عمل نمایند؛
ش) تاکید دارد بر افزایش نقش و ظرفیت سازی دانشگاهیان و علمای دینی و همچنین نهادهای آکادمیک و مراکز پژوهشی و تحقیقاتی در افزایش آگاهی های عموم نسبت به ارزش های مثبت فرهنگ های مختلف و احترام به تنوع فرهنگی و همچنین غنا بخشی به گفتگوهای بین فرهنگی و احترام به حقوق بشر و جلوگیری از فراهم شدن زمینه های مستعد رشد تفکر افراط گرایانه، تکفیری و خشونت آمیز ؛
و) توجه به لزوم تأسیس یک مرکز پژوهشی تحلیلی برای مطالعه تحولات و گرایشات جهانی در زمینه خشونت و افراطی گری و برنامه ریزی واکنش های متناسب برای مواجهه با این پدیده شوم ؛
ه) کنفرانس بر اجرای کارآمد این برنامه عمل تاکید دارد و در این راستا از استمرار «کنفرانس جهان علیه خشونت و افراطی گری» در دسامبر 2015 در ایران استقبال می نماید.