به گزارش صراط به نقل از اقتصاد آنلاین با فرا رسیدن سیزدهم صفر، دوباره این جمله آشنا به گوش میرسد: «در این روز طلا بخرید، خوشیمن است!» باوری عامیانه که سالهاست در حافظه جمعی برخی مردم جا افتاده، اما آیا واقعاً این روز زمان مناسبی برای سرمایهگذاری در بازار طلاست؟ یا تنها یک خرافه پررنگ در دل اقتصادی بیثبات است؟ این گزارش تلاش میکند پاسخ این پرسش را در دادهها پیدا کند.
در این روزها که تقویم به تدریج به سیزدهم صفر نزدیک میشود، این باور قدیمی بار دیگر در محافل اجتماعی تکرار میشود: «سیزدهم صفر، روز مناسبی برای خرید طلاست!» جملهای که بیشتر رنگ و بوی سنت و خاطره دارد تا تحلیل دقیق اقتصادی. اما واقعاً جایگاه این روز در بازار چیست؟ آیا خرید طلا در این تاریخ، تصمیمی عاقلانه و سودآور محسوب میشود یا صرفاً یک تکرار بیپشتوانه از گذشته است؟
از نحسی تا خوشیُمنی؛ باوری بیمنبع درباره خرید طلا در ۱۳ صفر
در باور عمومی، برخی روزها بدون هیچ پشتوانه دینی یا منطقی، بهعنوان «نحس» یا «فرخنده» شناخته میشوند. سیزدهم صفر نیز از همین جنس روزهاست. نکته جالب اینجاست که در حالیکه برخی این روز را نحس میدانند، همزمان آن را برای خرید طلا «خوشیُمن» معرفی میکنند؛ تناقضی آشکار که نه در متون مذهبی و نه در منابع تاریخی معتبر، نشانی از آن وجود دارد.
علما نیز بارها اعلام کردهاند که هیچ دلیلی برای بدبینی یا اجتناب از این روز وجود ندارد و این تاریخ تفاوتی با دیگر ایام ندارد. با این حال، باور به سود آوری خرید طلا در سیزدهم صفر، بهنوعی در میان برخی اقشار جامعه جا افتاده است. اما آیا این باور با واقعیتهای اقتصادی هم راستا است؟
بازدهی طلا پس از ۱۳ صفر
برای پاسخ دقیقتر، عملکرد طلا طی ده سال گذشته، از روز سیزدهم صفر تا صد روز پس از آن، بررسی شده است. نتایج این بررسی نشان میدهد که در برخی سالها، خریداران طلا در این روز سود خوبی کسب کردهاند. بهعنوان نمونه، در سال ۱۴۰۱ قیمت طلا رشد ۳۰ درصدی و در سال ۱۴۰۳ رشد ۲۹ درصدی داشته است. همچنین در سالهای ۱۳۹۶ و ۱۳۹۸ بهترتیب شاهد رشد ۲۰ و ۲۲ درصدی در بازه صد روزه بودهایم.
اما این روند همیشه صعودی نبوده است. در سال ۱۳۹۷، طلا در بازه صد روزه پس از سیزدهم صفر، ۲۱ درصد افت کرد. سال ۱۳۹۹ نیز با کاهش ۱۸ درصدی، نشان داد که بازار همیشه هم مطابق با این باور حرکت نمیکند.
سود، نتیجه شرایط اقتصادی است
باید توجه داشت که علت اصلی سود آوری در این بازهها، نه خاص بودن روز سیزدهم صفر، بلکه متاثر از شرایط کلان اقتصادی مانند تورم بالا، کاهش ارزش پول ملی، افزایش نرخ ارز و بیثباتیهای اقتصادی بوده است. در واقع، طلا نه به دلیل «خوشیُمنی» این روز خاص، بلکه بهعنوان یک پناهگاه سرمایهای در برابر نوسانات و بحرانهای اقتصادی، در بسیاری از ایام سال نیز بازدهی خوبی داشته است.
در آستانه سیزدهم صفر؛ زمان خرید طلاست؟
اکنون در آستانه سیزدهم صفر سال ۱۴۰۴، دوباره این سؤال مطرح است که آیا این زمان برای خرید طلا مناسب است یا خیر؟ پاسخ این پرسش نه در تقویم، بلکه در تحلیل دقیق وضعیت بازار، سیاستهای مالی، نرخ ارز و تورم نهفته است. بازار طلا بازاری پیچیده و متاثر از عوامل متعدد است. تصمیمگیری در آن نباید بر پایه خرافات یا باورهای عامیانه باشد. آنچه تجربه یک دهه گذشته نشان میدهد، این است که بازدهیها بیشتر منعکسکننده شرایط اقتصاد کلان بودهاند، نه خاصیت «طلایی» یک روز در تقویم.
طلای ۱۳ صفر؛ افسانهای در دل واقعیت اقتصاد
مرور آمارهای ده ساله نشان میدهد که در برخی سالها خرید طلا در سیزدهم صفر سود آور بوده است. اما این سودها بیشتر از آنکه صحت یک باور قدیمی را تأیید کنند، بازتابی از واقعیت تلخ اقتصادی کشور است؛ تورم بالا، کاهش ارزش ریال و نوسانات ارزی، عواملی هستند که باعث میشوند طلا در اکثر روزهای سال سودآور باشد نه فقط یک روز خاص.
بنابراین اگرچه روایت «روز خوشیُمن خرید طلا» در سیزدهم صفر برای برخی جذاب است، اما تحلیل دقیق بازار نشان میدهد که این سود آوری نه حاصل معجزه تقویم، بلکه محصول بحرانهای اقتصادی است.
در نهایت، نه باورهای عامیانه مسیر ثروتمند شدن هستند، و نه تاریخ تقویمی میتواند جایگزین تحلیل دقیق اقتصادی شود. اگر قصد خرید طلا دارید، این تصمیم را بر پایه منطق و شناخت بازار بگیرید؛ نه صرفاً برای «خوشیُمنی» روزی که افسانهاش با واقعیت همخوانی ندارد.