اُسکار مینیاتوری یا کارخانه تولید افسردگی؟!

دهه فجر هرسال، همزمان است با برپایی بزرگترین رویداد سینمایی کشور در قالب جشنواره فیلم فجر و بسیاری از دستاندرکاران سینمای ایران، حاصل دسترنج یکساله خویش را برای رقابت با سایرین در این رویداد، به معرض دید منتقدین و داوران می گذراند. علیرغم تصوری که از مسمای این جشنواره بر می آید، شاید بیش از دو دهه است که فیلم های عرضه شده در این رخداد نه تنها بویی از «فجر» و «انقلاب اسلامی» نبرده اند بلکه کاملاً در جهت سیاهنمایی ایران و افسرده سازی مخاطبان ایرانی گام بر می دارند!

نفس برگزاری چنین جشنواره ای از نخستین دوره، برخلاف سایر جشنواره های هم سنخ در سرتاسر جهان، شناسایی و معرفی بهترین فیلم های تولید شده در تراز انقلاب اسلامی بود که بجز پارامترهای فنی سینمایی، مفاهیمی همچون معنویت، اخلاق، عفاف، ایثار، مقاومت، خانواده و... از شاخصه های اصلی آثار برگزیده آن بحساب می آمد. متاسفانه اما گذشت سالیان موجب گردیده تا نه تنها آن مفاهیم به فراموشی سپرده شده و جشنواره فیلم فجر به «صورتی خالی از سیرت» تبدیل شود، بلکه شکل برپایی جشنواره و آثار راه یافته به آن از لحاظ درنوردیدن مرزهای وقاحت و ابتذال، گوی سبقت را از جشنواره هایی نظیر اُسکار نیز برباید!

قتل، مهاجرت، طلاق، روابط خارج از عرف جنسی، اعتیاد، بیکاری، فقر، دزدی، تجاوز به عنف، کودک آزاری، فساد، اختلاس و... تنها بخشی از محتوای فیلم هایی است که حداقل طی دهه اخیر، به اصلی ترین موضوعات فیلمسازی در سینمای ایران تبدیل شده اند و فضایی سراسر تباهی را از شرایط جامعه ایرانی به تصویر می کشند! این در حالی است که رصد بسیاری از آثار هالیوودی جشنواره هایی همچون اُسکار، موید این واقعیت است که نقطه مشترک تمامی این فیلم ها علیرغم دارا بودن تِم منفی و تلخ، ایجاد امید و نشاط در مخاطبین است، تا در انتهای فیلم با روانی آسوده و خاطره ای خوش، از روی صندلی های سینما برخیزند.

اگرچه نمی توان منکر این قضیه شد که فیلمسازان ایرانی به عنوان آیینه های تمام نمای جامعه بحران زده کنونی، نمی توانند نسبت به ناکامی های روزمره مردم و وقایع کف خیابان بی تفاوت باشند، اما هنر فیلمساز و هنرمند در این است که افزون بر روایت بی کم و کاست واقعیت های تلخ موجود، با ارائه راه حل برای مشکلات و القای حس امیدواری به مخاطبانش، به سهم خود اندکی از آلام ملتش بکاهد، نه اینکه با روایتی ناقص و سیاه، غمی بر کوله بار مملو از اندوه تماشاچیان اثرش بیافزاید!