هشدار نسبت به حجم بالای آلودگی در سبزی‌های بسته بندی شده

امروزه در بازار سبزیجات مختلف به صورت بسته‌بندی شده ارائه می‌شوند و در دسترس افراد قرار می‌گیرند. سبزی‌خوردن بسته‌بندی‌شده یکی از این محصولات است که شامل سبزیجاتی مانند جعفری، پیازچه، ریحان، تره و... است که پس از پاک‌کردن، شستشو، ضد عفونی و آب‌گیری، بسته‌بندی و آماده مصرف می‌شود.

به گزارش ایسنا، در دهه‌های اخیر با توجه به مشکل کمبود منابع آب شیرین و بالا بودن هزینه‌های تصفیه فاضلاب، مواردی از آبیاری زمین‌های تحت کشت سبزیجات با استفاده از فاضلاب خام و پساب‌های آلوده گزارش شده است. همچنین در برخی مواقع از کودهای انسانی و حیوانی جهت تقویت رشد این محصولات استفاده می‌شود. سبزیجات حاصل از این زمین‌ها جزو منابعی هستند که آلوده به انواع عوامل بیماری‌زای انسانی مثل باکتری‌های کلی‌فرم مدفوعی هستند.

استفاده از انواع گندزداها و مواد ضدعفونی کننده مناسب از جمله راه‌های پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های منتقله از سبزیجات آلوده است. در سال‌های اخیر برای سالم‌سازی سبزیجات از فناوری‌های جدید فرآوری و باکتری‌زدایی و انگل‌زدایی در کارگاه‌های بسته‌بندی سبزیجات آماده به مصرف، استفاده می‌شود.

با توجه به اهمیت وجود آلودگی در سبزیجات، پژوهشگران گروه علوم و صنایع غذایی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بیرجند، در مطالعه‌ای وضعیت آلودگی میکروبی انواع سبزی‌خوردن بسته‌بندی‌شده و آماده مصرف را در شهر مشهد، مورد بررسی قرار دادند. «رضیه قدوسی»، «عطااله اژدری»، پژوهشگرانی بودند که در این مطالعه مشارکت داشتند.

پژوهشگران برای انجام این مطالعه تعداد ۲۰۰ نمونه سبزی‌خوردن بسته‌بندی‌شده و آماده مصرف را از مناطق مختلف شهر مشهد جمع‌آوری کردند و آن‌ها را در آزمایشگاه از نظر وجود باکتری‌های مزوفیل هوازی، باکتری‌های کلی‌فرم به ویژه اشرشیا کلای، وجود کپک و میزان آلودگی با تخم انگل، مورد بررسی قرار دادند.

در این مطالعه مشخص شد که میانگین باکتری‌های مزوفیل هوازی در نمونه‌های سبزی بررسی‌شده، کم‌تر از حد مجاز استاندارد ملی است ولی در ۱۹ درصد از نمونه‌های مورد مطالعه، آلودگی به این باکتری‌ها بیش از حد مجاز استاندارد ملی بود.

همچنین در مورد آلودگی سبزی‌ها به باکتری‌های کلی‌فرم مشخص شد که این آلودگی به طور معنی‌دار کم‌تر از حد مجاز استاندارد ملی است. ولی آلودگی این سبزیجات به کپک، در حد مجاز استاندارد ملی قرار داشت.

در این مطالعه، ۱۶ نمونه (هشت درصد از نمونه‌ها) به باکتری اشرشیا کلای و ۷ نمونه (۳.۵ درصد) به تخم انگل آلوده بودند. در حالی که انواع سبزی‌خوردن آماده مصرف نباید به این میکروب‌ها آلوده باشند.

در مجموع مشخص شد که ۳۱ درصد از نمونه‌های سبزی مورد بررسی، به دلیل آلودگی میکروبی بیش از حد، غیر قابل مصرف بودند. با این حال؛ یافته‌های این مطالعه حاکی از این بود که میزان آلودگی انگلی سبزیجات در این مطالعه، نسبت به برخی مطالعات مشابه، کمتر است.

به گفته پژوهشگران این مطالعه؛ با توجه به آلودگی نمونه‌های سبزی بسته‌بندی‌شده، ارائه راهکارهای مناسب به مصرف‌کنندگان سبزیجات جهت رعایت قوانین بهداشتی ضروری است. ضمن آن‌که اعمال نظارت‌های پیشگیرانه دقیق‌تر از جانب سازمان‌ها و ارگان‌های ذی‌ربط نیز توصیه می‌شود. به علاوه؛ ارزیابی وضعیت میکروبی منابع آبی مورد استفاده در مزارع سبزی و نیز ارائه آموزش‌های لازم در رابطه با استفاده مناسب از منابع آبی، انواع کودها و .. به کشاورزان و افراد دخیل در امر تولید و عرضه این محصولات نیز مفید خواهد بود.

نتایج این مطالعه پاییز سال جاری به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «بررسی آلودگی میکروبی در سبزی‌های بسته‌بندی‌شده آماده مصرف مشهد» در فصل‌نامه بهداشت مواد غذایی وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز، منتشر شده است.