صراط: قدس نوشت: اسماعیل کوثری، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی درباره چرایی شفاف‌سازی نکردن دولت درباره شرایط و نتایج برجام برای مردم، گفت: اگرچه تعهدات ما صد درصد و حتی پیش از موعد مقرر عملی شده است اما طرف مقابل یعنی «1+5» بهویژه آمریکا که باید همزمان با ما، تعهداتشان را عملی می‌کردند، اقدامی نکرده‌اند؛ برای همین، نتایج برجام در جامعه دیده نمی‌شود و وقتی از مسوولان و دولتمردان در این باره سوال می‌شود، زمانبر بودن را دلیل مشخص نبودن نتایج اعلام می‌کنند.!
وی ادامه داد: اگر این پروسه زمانبر است باید طوری برنامه‌ریزی می‌شد که عمل به تعهدات ما نیز با همان زمانبندی پیش رود نه اینکه با اقدام سریع، زمینه بازی آنها با خودمان را فراهم کنیم. اگرچه این مسأله بارها تذکر داده شده اما دولت تنها توجیه می‌کند، در صورتی که می‌شد با عمل مرحله به مرحله و همزمان با اقدام طرف مقابل پیش رفت؛ متأسفانه شخص رئیس‌جمهور بیش از همه بر این تعجیل تأکید داشت و در سخنانش هم طوری جلوه می دهد که گویی همه چیز بر وفق مراد است، در حالی که اصلاً اینگونه نیست.
کوثری در پاسخ به چراییِ همکاری نکردن بانک‌های بین‌المللی با ایران و باز نشدن هیچ ال سی و سوئیفتی بعد از اجرای برجام علی‌رغم عملی کردن تعهدات از سوی ایران، تصریح کرد: بنابر گزارش آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای از عمل به تعهدات ما، به نظر می‌رسد طرف مقابل با ما بازی می‌کند! یا می‌گویند در داخل هنوز سیستم‌ها همخوانی نیافته‌اند یا بانک‌ها می‌گویند از جانب آمریکا اطمینان ندارند که در صورت همکاری با ما جریمه نشوند؛ البته چون تعهدات ما عملی شده آمریکایی‌ها آنچنان که باید با صراحت، بلامانع بودن معامله با ایران را به بانک‌های بین‌المللی ابلاغ نمی‌کنند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره آثار برجام بر وضعیت اقتصاد و معیشت مردم اظهار داشت: اگرچه تیم مذاکره‌کننده قول مساعد برای رفع مشکلات اقتصادی از طریق برجام را داده بود اما هنوز رکود و بیکاری بیداد می‌کند و تولید هم تغییری نکرده است. همه اقتصاددانان بر این مسأله تصریح دارند؛ از این رو، تغییری در زندگی مردم و وضعیت اقتصاد رخ نداده است.
چرخ اقتصاد و سانتریفیوژها با هم خوابید
وی تأکید کرد: اگرچه شعار انتخاباتی رئیس‌جمهور این بود که در پرونده هسته‌ای طوری عمل می‌شود که هم چرخ اقتصاد بچرخد و هم چرخ سانتریفیوژها، اما امروز می‌بینیم نه تنها مشکل اقتصاد حل نشده بلکه تعداد سانتریفیوژها از بیش از 19هزار به 6 هزار کاهش یافته و چرخش همین تعداد هم بازدهی ندارد و حتی به تولید یک گرم اورانیوم نینجامیده است!
کوثری با تأکید بر لزوم نقدپذیری دولت تصریح کرد: دولت خود را دولت راستگویان معرفی می‌کند پس باید با مردم روراست باشد نه اینکه اگر نقدی شد برخورد کند؛ البته رئیس‌جمهور به صورت کلان شعارهایی می‌دهد که در عمل اینطور نیست. برای مثال ما بر اساس وظیفه نظارتی یک ماه پیش از نطنز و فردو بازدید کردیم و البته اراک را هم در برنامه داشتیم که گفته شد قلب رآکتورش خارج و به جایش بتون ریخته شده است!
وی در پایان یادآور شد: از این رو به نظر می‌رسد رئیس‌جمهور در ذهن خود مسائلی کلی دارد که با واقعیت جامعه همخوانی ندارد؛ پس اینکه با نقد مخالفت می‌کنند صحیح نیست و اصلاً در کشور ما چنین رویکردی معنا ندارد و نه امام راحل و نه رهبری این را به ما یاد نداده‌اند. باید واقعیت‌های موجود به مردم گفته شود و بر اساس آن حرکت کنیم.
قد و قواره نظام در عرصه بین‌الملل کاهش یافت
کیومرث یزدان‌پناه، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در تحلیلِ تشبیه رئیس‌جمهور از برجام به خورشید تابان در سخنان اخیر خود گفت: قضاوت و چنین برداشتی درباره برجام قدری زود است، اگرچه برجام در پی توافق ایران و «1+5» که به صدور قطعنامه 2231 انجامید، شکل گرفت و ایران تن به تعهداتی از جمله کاهش فعالیت‌های هسته‌ای، توقف غنی‌سازی اورانیوم و خروج رآکتور نطنز و اراک داد اما انتظار می‌رفت همانطور که رهبری در سال‌های 92، 93 و نوروز 94 تأکید کردند همزمان با برجام همه تحریم‌های ظالمانه، بدون فوت وقت و شرط و شروط و یکجا برداشته شود که چنین نشد.
وی ادامه داد: اگرچه مقامات به عنوان مسؤول مستقیم پذیرش برجام، آن را نماد موفقیت در سیاست خارجی و دور کردن تهدیدات از کشور تلقی می کنند، اما برجام هنوز اثری نداشته یا اگر هم داشته بسیار کم بوده است تا جایی که خروجی آن در جامعه دیده نمی‌شود. این در حالی است که مردم انتظار دارند به‌واسطه پذیرش برجام و عدول جمهوری اسلامی از تمام فعالیت‌های هسته‌ای، وضعیت مناسبی پیش آید اما با توجه به جریان جامعه و رخ ندادن هیچ اقدام مثبتی از طرف مقابل، قضاوت‌های اینچنینی زود است. یزدان‌پناه تأکید کرد: هرچند مقامات و دولتمردان نسبت به این تحلیل‌ها واکنش سریع نشان داده و برنمی‌تابند که کارشناسان و تحلیلگران بخواهند این موضوع را به نفع منافع ملی و پیشبرد اهداف نقد کنند، اما نمی‌توان واقعیت‌های جامعه را نادیده گرفت. مسلم است که متأسفانه قد و قواره نظام در قدرت هسته‌ای که در عصر حاضر به عنوان بازوی اقتدار ملی محسوب می‌شود، در عرصه بین‌الملل کوتاه شده است!
این فعال سیاسی اصول‌گرا با تأکید بر لزوم جایگزینی کُدهای ژئوپلتیکی برای این فرآیند با هدف عمل طرف مذاکره‌کننده به تعهداتش، تصریح کرد: روش‌های اقناع‌کننده که آثار آن در جامعه باشد، فعلاً دیده نمی‌شود، که اگر می‌شد، اظهارنظرهایی از این دست خوش‌بینانه بود، وگرنه چنین قضاوت‌هایی از جانب هر کسی خوش‌بینی صرف است و نباید به طرف مقابل که همیشه تاریخ بویژه بعد از انقلاب، بدقولی خود را مکرر اثبات کرده، اعتماد شود.
وی درباره چرایی شفاف‌سازی نکردن دولت از دستاوردها و از دست داده‌های برجام ابراز داشت: این سوال باید از دولتمردان پرسیده شود، اما گاهی واکنش دولت چندان مطلوب نیست و حتی برخی استادان دانشگاه و تحلیلگران سیاسی برای حفظ آبروی خود جرأت نقد صریح ندارند، اما وقتی در شعارها می‌گویند ملت پیروز و تصمیم‌گیر است مردم باید حداقل در جریان آنچه که جامعه را اقناع می کند، قرار بگیرند. بنابر گفته یزدان پناه، در عرف ساختار سیاسی و قواعد حقوقِ عمومی جامعه، زمانی از بیان یک مسأله پرهیز می‌شود که میان واقعیت با آنچه بیان می‌شود، مغایرت باشد! و موضع‌گیری‌های سیاسی اعلامی با موضع‌گیری‌های ابلاغی اجرایی تفاوت داشته باشد؛ البته به مرور این مسأله برملا می‌شود و آنگاه جامعه نسبت به یک ساختار سیاسی بدبین شده و در مقاطع مختلف واکنش نشان می‌دهد، از این رو باید صادقانه با مردم سخن گفت و تصریح کرد که ایران از مواضع هسته‌ای خود در موارد متعددی عقب‌نشینی کرده و امتیازات فراوانی به طرف مقابل داده است و در مقابل، منتظر دریافت امتیاز است!
وی تأکید کرد: اگر صداقت، معامله عمومی با ملت باشد، مثبت است نه اینکه آنها از طریق رسانه‌های بیگانه و قوای تبلیغاتی غیر، اخبار و شایعات را دریافت کنند که اگر چنین شود به مراتب بدتر از زمانی است که دولت صادقانه با مردم سخن بگوید. برای همین رهبری تأکید کردند که باید بگوییم مقابل حداقل‌های ناچیزی که به دست آورده‌ایم، چه چیزهایی را از دست داده‌ایم. مسلماً ما چیز ارزشمندی از دست داده‌ایم و اگر چنین نبود غرب امروز دنبال جذب دانشمندان هسته‌ای ما بر نمی‌آمد و این ما را سرخورده می‌کند. بنابراین مردم همچنان تشنه آنند که دولتمردان بگویند بواسطه برجام چه رخ داده است، چراکه گاهی سیاست تعریف و بَه بَه کردن تا جایی ادامه می‌یابد و بعد از آن افکار عمومی واکنش نشان می‌دهد.
استاد دانشگاه تهران با اشاره به سخن رئیس‌جمهور مبنی بر لزوم توبه رسانه‌های نقدکننده برجام گفت: صرف نظر از اینکه رسانه‌ها با چه دغدغه‌ای برجام را نقد می‌کنند باید گفت چنین ادبیاتی از رئیس‌جمهور که نماد یک ملت، آن هم ملت داعیه‌دار فرهنگ، تاریخ و تمدن، صحیح و شایسته نیست و این ادبیات دون شأن جامعه اسلامی ایرانی است و باید مراقب بود مردم مکدر، بدبین و دچار حساسیت کاذب نشوند.
به گفته وی، عقلانیت جامعه ایرانی ایجاب می‌کند که سیاستمداران نهایت ظرافت و دقت را در گفتمان‌های خود داشته باشند تا جامعه احساسات خود را دستخوش توهین و تمسخر نبیند و بداند کسانی بر آنها حکومت می‌کنند که مشروعیت و مقبولیت، بویژه زبانی را دارند؛ اما متأسفانه بعضاً گفتمان‌هایی توسط رؤسای جمهور و نیز دولت فعلی رایج می‌شود که حتی اگر حق هم با دولت باشد دون شأن مردم و هویت اسلامی ایرانی آنهاست و اگر ادامه بیابد جامعه را ملتهب و دچار یأس می‌کند.
یزدان‌پناه خاطرنشان کرد: باید به رسانه‌ها اجازه داد که در حد اعتدال نظرات و تحلیل‌ها را منعکس کنند چراکه هنوز برای بخشی از نخبگان و حتی عامه مردم چرایی برجام و دادن این همه امتیاز شفاف نیست؛ پس نباید با گفتمان نابجا و برگرفته از تکنیک غلط رسانه‌ای به حاشیه رفت که این آثار سوء دارد.
وی ادامه داد: اگر این پروسه زمانبر است باید طوری برنامه‌ریزی می‌شد که عمل به تعهدات ما نیز با همان زمانبندی پیش رود نه اینکه با اقدام سریع، زمینه بازی آنها با خودمان را فراهم کنیم. اگرچه این مسأله بارها تذکر داده شده اما دولت تنها توجیه می‌کند، در صورتی که می‌شد با عمل مرحله به مرحله و همزمان با اقدام طرف مقابل پیش رفت؛ متأسفانه شخص رئیس‌جمهور بیش از همه بر این تعجیل تأکید داشت و در سخنانش هم طوری جلوه می دهد که گویی همه چیز بر وفق مراد است، در حالی که اصلاً اینگونه نیست.
کوثری در پاسخ به چراییِ همکاری نکردن بانک‌های بین‌المللی با ایران و باز نشدن هیچ ال سی و سوئیفتی بعد از اجرای برجام علی‌رغم عملی کردن تعهدات از سوی ایران، تصریح کرد: بنابر گزارش آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای از عمل به تعهدات ما، به نظر می‌رسد طرف مقابل با ما بازی می‌کند! یا می‌گویند در داخل هنوز سیستم‌ها همخوانی نیافته‌اند یا بانک‌ها می‌گویند از جانب آمریکا اطمینان ندارند که در صورت همکاری با ما جریمه نشوند؛ البته چون تعهدات ما عملی شده آمریکایی‌ها آنچنان که باید با صراحت، بلامانع بودن معامله با ایران را به بانک‌های بین‌المللی ابلاغ نمی‌کنند.
عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درباره آثار برجام بر وضعیت اقتصاد و معیشت مردم اظهار داشت: اگرچه تیم مذاکره‌کننده قول مساعد برای رفع مشکلات اقتصادی از طریق برجام را داده بود اما هنوز رکود و بیکاری بیداد می‌کند و تولید هم تغییری نکرده است. همه اقتصاددانان بر این مسأله تصریح دارند؛ از این رو، تغییری در زندگی مردم و وضعیت اقتصاد رخ نداده است.
چرخ اقتصاد و سانتریفیوژها با هم خوابید
وی تأکید کرد: اگرچه شعار انتخاباتی رئیس‌جمهور این بود که در پرونده هسته‌ای طوری عمل می‌شود که هم چرخ اقتصاد بچرخد و هم چرخ سانتریفیوژها، اما امروز می‌بینیم نه تنها مشکل اقتصاد حل نشده بلکه تعداد سانتریفیوژها از بیش از 19هزار به 6 هزار کاهش یافته و چرخش همین تعداد هم بازدهی ندارد و حتی به تولید یک گرم اورانیوم نینجامیده است!
کوثری با تأکید بر لزوم نقدپذیری دولت تصریح کرد: دولت خود را دولت راستگویان معرفی می‌کند پس باید با مردم روراست باشد نه اینکه اگر نقدی شد برخورد کند؛ البته رئیس‌جمهور به صورت کلان شعارهایی می‌دهد که در عمل اینطور نیست. برای مثال ما بر اساس وظیفه نظارتی یک ماه پیش از نطنز و فردو بازدید کردیم و البته اراک را هم در برنامه داشتیم که گفته شد قلب رآکتورش خارج و به جایش بتون ریخته شده است!
وی در پایان یادآور شد: از این رو به نظر می‌رسد رئیس‌جمهور در ذهن خود مسائلی کلی دارد که با واقعیت جامعه همخوانی ندارد؛ پس اینکه با نقد مخالفت می‌کنند صحیح نیست و اصلاً در کشور ما چنین رویکردی معنا ندارد و نه امام راحل و نه رهبری این را به ما یاد نداده‌اند. باید واقعیت‌های موجود به مردم گفته شود و بر اساس آن حرکت کنیم.
قد و قواره نظام در عرصه بین‌الملل کاهش یافت
کیومرث یزدان‌پناه، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران در تحلیلِ تشبیه رئیس‌جمهور از برجام به خورشید تابان در سخنان اخیر خود گفت: قضاوت و چنین برداشتی درباره برجام قدری زود است، اگرچه برجام در پی توافق ایران و «1+5» که به صدور قطعنامه 2231 انجامید، شکل گرفت و ایران تن به تعهداتی از جمله کاهش فعالیت‌های هسته‌ای، توقف غنی‌سازی اورانیوم و خروج رآکتور نطنز و اراک داد اما انتظار می‌رفت همانطور که رهبری در سال‌های 92، 93 و نوروز 94 تأکید کردند همزمان با برجام همه تحریم‌های ظالمانه، بدون فوت وقت و شرط و شروط و یکجا برداشته شود که چنین نشد.
وی ادامه داد: اگرچه مقامات به عنوان مسؤول مستقیم پذیرش برجام، آن را نماد موفقیت در سیاست خارجی و دور کردن تهدیدات از کشور تلقی می کنند، اما برجام هنوز اثری نداشته یا اگر هم داشته بسیار کم بوده است تا جایی که خروجی آن در جامعه دیده نمی‌شود. این در حالی است که مردم انتظار دارند به‌واسطه پذیرش برجام و عدول جمهوری اسلامی از تمام فعالیت‌های هسته‌ای، وضعیت مناسبی پیش آید اما با توجه به جریان جامعه و رخ ندادن هیچ اقدام مثبتی از طرف مقابل، قضاوت‌های اینچنینی زود است. یزدان‌پناه تأکید کرد: هرچند مقامات و دولتمردان نسبت به این تحلیل‌ها واکنش سریع نشان داده و برنمی‌تابند که کارشناسان و تحلیلگران بخواهند این موضوع را به نفع منافع ملی و پیشبرد اهداف نقد کنند، اما نمی‌توان واقعیت‌های جامعه را نادیده گرفت. مسلم است که متأسفانه قد و قواره نظام در قدرت هسته‌ای که در عصر حاضر به عنوان بازوی اقتدار ملی محسوب می‌شود، در عرصه بین‌الملل کوتاه شده است!
این فعال سیاسی اصول‌گرا با تأکید بر لزوم جایگزینی کُدهای ژئوپلتیکی برای این فرآیند با هدف عمل طرف مذاکره‌کننده به تعهداتش، تصریح کرد: روش‌های اقناع‌کننده که آثار آن در جامعه باشد، فعلاً دیده نمی‌شود، که اگر می‌شد، اظهارنظرهایی از این دست خوش‌بینانه بود، وگرنه چنین قضاوت‌هایی از جانب هر کسی خوش‌بینی صرف است و نباید به طرف مقابل که همیشه تاریخ بویژه بعد از انقلاب، بدقولی خود را مکرر اثبات کرده، اعتماد شود.
وی درباره چرایی شفاف‌سازی نکردن دولت از دستاوردها و از دست داده‌های برجام ابراز داشت: این سوال باید از دولتمردان پرسیده شود، اما گاهی واکنش دولت چندان مطلوب نیست و حتی برخی استادان دانشگاه و تحلیلگران سیاسی برای حفظ آبروی خود جرأت نقد صریح ندارند، اما وقتی در شعارها می‌گویند ملت پیروز و تصمیم‌گیر است مردم باید حداقل در جریان آنچه که جامعه را اقناع می کند، قرار بگیرند. بنابر گفته یزدان پناه، در عرف ساختار سیاسی و قواعد حقوقِ عمومی جامعه، زمانی از بیان یک مسأله پرهیز می‌شود که میان واقعیت با آنچه بیان می‌شود، مغایرت باشد! و موضع‌گیری‌های سیاسی اعلامی با موضع‌گیری‌های ابلاغی اجرایی تفاوت داشته باشد؛ البته به مرور این مسأله برملا می‌شود و آنگاه جامعه نسبت به یک ساختار سیاسی بدبین شده و در مقاطع مختلف واکنش نشان می‌دهد، از این رو باید صادقانه با مردم سخن گفت و تصریح کرد که ایران از مواضع هسته‌ای خود در موارد متعددی عقب‌نشینی کرده و امتیازات فراوانی به طرف مقابل داده است و در مقابل، منتظر دریافت امتیاز است!
وی تأکید کرد: اگر صداقت، معامله عمومی با ملت باشد، مثبت است نه اینکه آنها از طریق رسانه‌های بیگانه و قوای تبلیغاتی غیر، اخبار و شایعات را دریافت کنند که اگر چنین شود به مراتب بدتر از زمانی است که دولت صادقانه با مردم سخن بگوید. برای همین رهبری تأکید کردند که باید بگوییم مقابل حداقل‌های ناچیزی که به دست آورده‌ایم، چه چیزهایی را از دست داده‌ایم. مسلماً ما چیز ارزشمندی از دست داده‌ایم و اگر چنین نبود غرب امروز دنبال جذب دانشمندان هسته‌ای ما بر نمی‌آمد و این ما را سرخورده می‌کند. بنابراین مردم همچنان تشنه آنند که دولتمردان بگویند بواسطه برجام چه رخ داده است، چراکه گاهی سیاست تعریف و بَه بَه کردن تا جایی ادامه می‌یابد و بعد از آن افکار عمومی واکنش نشان می‌دهد.
استاد دانشگاه تهران با اشاره به سخن رئیس‌جمهور مبنی بر لزوم توبه رسانه‌های نقدکننده برجام گفت: صرف نظر از اینکه رسانه‌ها با چه دغدغه‌ای برجام را نقد می‌کنند باید گفت چنین ادبیاتی از رئیس‌جمهور که نماد یک ملت، آن هم ملت داعیه‌دار فرهنگ، تاریخ و تمدن، صحیح و شایسته نیست و این ادبیات دون شأن جامعه اسلامی ایرانی است و باید مراقب بود مردم مکدر، بدبین و دچار حساسیت کاذب نشوند.
به گفته وی، عقلانیت جامعه ایرانی ایجاب می‌کند که سیاستمداران نهایت ظرافت و دقت را در گفتمان‌های خود داشته باشند تا جامعه احساسات خود را دستخوش توهین و تمسخر نبیند و بداند کسانی بر آنها حکومت می‌کنند که مشروعیت و مقبولیت، بویژه زبانی را دارند؛ اما متأسفانه بعضاً گفتمان‌هایی توسط رؤسای جمهور و نیز دولت فعلی رایج می‌شود که حتی اگر حق هم با دولت باشد دون شأن مردم و هویت اسلامی ایرانی آنهاست و اگر ادامه بیابد جامعه را ملتهب و دچار یأس می‌کند.
یزدان‌پناه خاطرنشان کرد: باید به رسانه‌ها اجازه داد که در حد اعتدال نظرات و تحلیل‌ها را منعکس کنند چراکه هنوز برای بخشی از نخبگان و حتی عامه مردم چرایی برجام و دادن این همه امتیاز شفاف نیست؛ پس نباید با گفتمان نابجا و برگرفته از تکنیک غلط رسانه‌ای به حاشیه رفت که این آثار سوء دارد.