صراط: زائر یا مجاور حرم امام رئوف(ع) که باشی هر روز صبح پیش از طلوع
آفتاب و هر عصر پیش از غروب خورشید نوای زیبای طبل و نقاره زنی در صحن حرم
مطهر را خواهی شنید.
البته نقاره زنی به
طلوع و غروب آفتاب محدود نمی شود و رسم است که نقاره نوازان در شب ولادت
ائمه اطهار(ع) و جشن های بزرگی چون عید سعید فطر، قربان و همچنین نوروز بر
فراز نقاره خانه می روند و در شیپورهای خود می دمند.
از
دیگر رویدادهایی که باعث نواختن طبل ها و شیپورهای نقاره خانه بارگاه امام
رضا علیه السلام می شود این است که فردی حاجت روا شده و به خیل شفایافتگان
آستان رضوی افزوده شود، بنابراین برای اعلام همگانی و اظهار شادمانی نقاره
ها به صدا در می آیند.
البته در ایام عزاداری
شیعیان مانند ماه های محرم و صفر به منظور احترام به آئین سوگواری
معصومین(ع) هیچ نوایی از نقاره خانه به گوش نمی رسد.
در
همین راستا، حجت‌الاسلام محمود بصیری، کارشناس مذهبی در گفتگو با خبرنگار
قرآن و عترت باشگاه خبرنگاران جوان؛ با اشاره به بحث نقاره‌زنی اظهار داشت:
نقاره‌زنی یک نوع موسیقی اسلامی حلال است که معمولاً در جشن‌ها و میهمانی
های اسلامی از زمان صفویه استفاده می‌شد.
وی
ادامه داد: نقاره‌زنی از دوران صفویه و طی حاکم شدن شاه اسماعیل صفوی و
جلوس وی بر تخت پادشاهی به علت ارادت ویژه به امام رضا(ع) برای اعلام اذان
جهت آماده شدن مردم برای اقامه نماز مرسوم شد.
این
کارشناس مذهبی یادآور شد: از همان دوران کار نقاره‌زنی برای اعلام جشن‌ها و
شادی کردن مردم اطراف حرم بدین صورت انجام می شد که دو نفر کار نقاره‌زنی و
سه نفر کار طبل‌زنی را انجام می‌دادند و به طور کلی نقاره خانه نقش تقویم
را در زندگی مردم بازی می‌کرد.
گفتنی است، نقاره زدن و شیپور نواختن ، براى احترام و بزرگداشت بارگاه امام رضا(ع) بوده و فقط جنبه تشریفاتى دارد.
خوب
است بدانید که طبل ها ذکری ندارند و فقط به عنوان « کوس شادمانه » و
همنواز از شروع تا خاتمه با کرناها نواخته می شوند . در صورتی که کرناها
ذکری دارند که سینه به سینه تا به امروز نقل شده است و بدین شرح است :
دست اول : « سرنواز » ، سردسته ی کرنانوازها ، کرنا را به طرف گنبد حضرت به عنوان سلام می گیرد و می دمد :
« سلطان دنیا و عقبی علی بن موسی الرضا »
پس نوازان که تعداد آن ها چهار نفر می باشند ، جواب می دهند :
« امام رضا »
سرنواز مجدداً با سر کرنا به طرف گنبد حضرت اشاره می کند و چنین می نوازد : « امام رضا »
پس نوازان جواب می دهند : « غریب »
دست دوم : کرنای سرنواز ذکر می کند : « مولی مولی مولی علی بن بن موسی الرضا »
پس نوازان جواب می دهند : « رضا جان »
سرنواز ، سرکرنا را به طرف گنبد می گیرد و ذکر می کند :
« یا امام غریب یا امام رضا »
دست سوم : کرنای سرنواز ذکر می کند : « دوران دوران امام رضاست »
در این موقع طبال ها به عنوان شادی طبل های خود را به صدا در می آورند . این طبل به « کوس شادمانه » معروف است .
مجدداً سرنواز ذکر می کند : « دوران دوران امام رضا دادرس بیچارگان »
پس نوازان پاسخ می دهند : « ای دادرس درماندگان »
موقعی که پس نوازان می خواهند کرنای خود را بر زمین بگذارند ، سرنواز می گوید : «فریاد رس»