جانشین فرماندهی کل قوا در زمان امام راحل و فرمانده عالی جنگ با ارائه تحلیلی از علل شروع، تداوم و پایان 8 سال دفاع مقدس، تصریح کرد: تاریخ خیلی از جنگ‌های دنیا را خواندم و جنگی شبیه به مقاومت مردم ایران نبود که انقلابی نوپا، غریبانه و با تکیه بر اراده فرزندان جوانش در مقابل همه دشمنان مقاومت کند.
وی با اشاره به کمک‌های مادی و نظامی شرق، غرب و ارتجاع منطقه به حاکمان حزب بعث برای ایجاد مزاحمت در مسیر حرکت انقلاب اسلامی گفت: در منطق نظامی احتمال پیروزی با آن همه تجهیزات و حمایت‌ها با ارتش تا بن دندان مسلح عراق بود، اما آنچه در میدان عمل اتفاق افتاد، پیروزی‌های مداوم نظامی ایران برای بازپس‌گیری سرزمین‌های اشغالی و نهایتاً پیروزی سیاسی در سازمان ملل بود که هم وعده خداوند و هم مزد صداقت مردم ایران در دفاع از ارزش‌های اسلامی بود.
هاشمی رفسنجانی در پاسخ به دغدغه‌ها و نگرانی‌های یادگاران شاهد گفت: حق دارید که نسبت به حاصل خون پدران عزیز خود نگران باشید، اما جامعه به تعهد و تخصص شما نیاز دارد تا از موانع بگذرد.
وی با یادآوری برخی محدودیت‌ها در مسیر حرکت دولت جدید گفت: همه باید تلاش کنند تا مردم ایران به حق و جایگاه خویش در زندگی فرهنگی و اقتصادی برسند.
رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام فرزندان شاهد را یادگاران درختان تنومندی خواند که سایه شهادت‌طلبی آنها برای تاریخ ایران یک برنامه انسان‌ساز است و سپس با اشاره به وجود قبور مطهر شهدا در جای جای جغرافیای این کشور گفت: همه آثار مربوط به شهدا و جانبازان سرمایه‌ای ارزشمند برای امروز و فردای ایران است و کسی حق ندارد این سرمایه را انحصاری نماید.
هاشمی رفسنجانی خانواده‌ها و به‌ویژه فرزندان شهدا را قشری دلسوز، سالم و عاشق خواند و گفت: استفاده از این قشر در مسئولیت‌های مختلف یک تدبیر مدیریتی برای پایداری نظام است و اگر فضای فرهنگی کشور سرشار از عطر فداکاری و گذشت است، به خاطر حضور خانواده‌های شهداست.