کاوش

در زمستان سال ۱۴۰۲ با اجرایی کردن پروژه همسطح‌سازی گذر «کمر زرین» در بافت تاریخی شهر اصفهان و پیدا شدن لایه‌های تاریخی و آثاری مانند تکه‌های سفال، تزیینات آجری و اسکلت‌های انسانی و حیوانی در مرحله نخست، ادامه این عملیات اجرایی متوقف شد. پس از آن عملیات کاوش فاز اول در این گذر آغاز گردید و  سفالینه‌هایی مربوط به دوران صفوی، ایلخانی و سلجوقی، تزیینات آجری و اسکلت‌های انسانی و حیوانی و همچنین بقایای یک کوره پخت سفال که با توجه با ساخت آجری و ساروج پیشینه تاریخی آن را صفوی تخمین زده‌اند در این عملیات کشف شده است. همچنین در کشف باستان شناسان در گذر کمرزرین بقایای یک سازه آبی با تنبوشه‌های سفالی و آجری مربوط به قرن چهارم دیده شده است. در فاز دوم کاوش این گذر تاکنون ۱۱۷ سکه و آثار ارزشمندی همچون کاشی زرین‌فام در این محدوده کشف شده است. فاز دوم این پروژه باستان‌شناسی از مرداد ماه سال جاری آغاز شده و تا ۳۰ روز آینده ادامه خواهد داشت. قرار است در آینده و پس از کاوش ‌ها این گذر تاریخی به‌عنوان یکی از سایت‌موزه‌های شاخص معرفی شود. محل این پروژه در فاصلۀ کمتر از ۳۰۰ متری شمال‌شرق مسجد جامع عتیق اصفهان و روبروی آرامگاه پیر پینه‌دوز واقع شده است.

در اواسط اردیبهشت ماه و در زمان خاکبرداری به منظور اجرای پیاده راه خیابان باباطاهر در مرکز شهر همدان، قسمتی از آثار تاریخی دوره اسلامی نمایان شد که بلافاصله کار پیاده راه سازی متوقف و گروه باستان شناسی به منظور یافتن آثار تاریخی بیشتر و کشف دوره تاریخی این آثار در این محل مستقر شده و مشغول کاوش ‌های باستان شناسی هستند.

باستان‌شناسان در قدیمی‌ترین محوطه شناسایی شده در حوضه آبگیر سد «چپرآباد»، روستایی کوچک مربوط به نیمه دوم هزاره پنجم قبل از میلاد (حدود هفت‌هزار سال) را کشف کردند. سد چپرآباد قرار است در تیرماه آبگیری شود و این محوطه در اولین مرحله آبگیریِ سد زیر آب خواهد رفت.

تکه‌های دندان و جمجمه‌ای که در اعماق یک غار در آفریقای جنوبی کشف شد بحث‌هایی را در مورد نحوه زندگی انسان نالِدی ایجاد کرده است.

باستان‌شناسان با کاوش در منطقه جنوبی شهر اقصر مصر بقایای یک شهر گمشده با قدمت بیش از ۳ هزار را کشف کردند.

مدیر پایگاه شهربلقیس اسفراین در خراسان شمالی با اشاره به کشفیاتی در شارستان گفت: یافته‌های باستان‌شناختی نشان می‌دهد که بخشی از ساختار این محوطه تاریخی با حمله مغولان تخریب و پس از آن تغییر کاربری داده و به یک فضای صنعتی(کوره‌های آهنگری و ساخت سفال) تبدیل شده است.

تمدن "ارت" در حاشیه رودخانه هلیل رود پس از سالها سر از افسانه های شهر دقیانوس برداشت اما با وجود همه داشته هایش از جمله قدیمی ترین لوح گلی تمدن شرق پس از سالها از آخرین فصل کاوش به حال خود رها شده و زیر خروارها خاک مدفون است.

آمریکایی‌ها ایران می‌گفتند کاوش ‌های باستان‌شناسی برای آنها «بسیار هزینه‌بر» است و تقسیم یافته‌ها پاداش کمی در مقابل این تلاش‌هاست. تحلیل هزینه‌ها نشان می‌دهد کل هزینه کاوش ‌ها حداکثر ۷۵۰۰۰۰ دلار است که ۱۵۰۰۰۰ دلار آن به آنها رسید.

باستان شناسان ایرانی و ایتالیایی موفق به کشف بقایای یک بنای عظیم در تخت جمشید شده اند آنها احتمال می دهند که این بنا کاربری مذهبی داشته و با پشتوانه حکومت در دوره کوروش هخامنشی ساخته شده باشد.