به گزارش صراط به نقل از مهر، مرحوم علامه سید محمدحسین طهرانی در این کتاب در معنای
«صراط» و اینکه چگونه آن حضرت صراط مستقیم است، خاطر نشان می کند: صراط به
معنى طریق و راه است، و معلوم است که این راه به سوى خداست، و چون خدا محلّ
و مکان خارجى ندارد پس مقصود راهى است از نفس براى معرفت ذات مقدّس او جلّ
جلاله.
و چون انسان از اوّل عمر تا آخرین لحظه حیات حالات مختلفه روحى دارد، و حرکات نفسانیّه و ملکات روحیهاى دارد که از تکرّر اعمال و حالات در او بوجود آمده است و دائماً از صورتى به صورت دیگر و از حالى به حال دیگر و از عقیدهاى به عقیده دیگر و از کمالى به کمال دیگر منتقل مىشود، تا آنکه از مقرّبین گشته و از سابقین قرار گیرد، اگر عنایت خدا دست او را بگیرد و از کمّلین گردد، و اگر از متوسّطین باشد از اصحاب یمین گردد، و اگر شیطان و نفس امّاره راهبر او باشد از اشقیاء و اصحاب شمال گردد.
و در هر کس از نفس او راهى است باطنى که تمام اعمالى که در ظاهر انجام مىدهد طبق نقشه باطنى اوست؛ آن راه باطنى صراط است. و این صراط در صورتى مستقیم است که راهرو را با أقصر فاصله و کوتاهتر زمان به بهشت و رضوان و لقاى خدا برساند. و این همان راه خدا و معرفت است که هر امام مبیّن آن است؛ بلکه نفس خودِ امام صراط است براى تابعین، تا پیروان از راه نفس او همان راهى را روند که خود رفته است. و چون نفس امام نزدیکترین راه به سوى خداست پس امام صراط مستقیم است که حقّاً از مو باریکتر و از شمشیر برّندهتر است.
صراط ظهور راهى است که انسان در دنیا دارد
وی با تاکید بر این مطلب که " صراط در روز قیامت ظهورى است از همین راهى که انسان در دنیا دارد" خاطرنشان می کند: چون حقیقت دنیا جهنّم است، و صراط جهنّم راهى است که انسان در دنیا به سوى خدا دارد. بعضى براى عبور از این صراط مىلنگند و به جهنّم مىافتند، و این آن کسانى هستند که در شهوات منغمر شده و در مادّیات و لذائذ دنیّه غوطه خوردهاند؛ و بعضى مانند برق خاطف از جهنّم عبور مىکنند: وَ إِنْ مِنْکُمْ إِلَّا وارِدُها کانَ عَلى رَبِّکَ حَتْماً مَقْضِیًّا، ثُمَّ نُنَجِّى الَّذینَ اتَّقَوْا وَ نَذَرُ الظَّالِمینَ فیها جِثِیًّا. [هیچ یک از شما نیست مگر آنکه وارد جهنّم خواهد شد، و این حکم قطعى است که خداوند بر عهده خود گرفته و از قضاى حتمى خود گذرانیده است. و سپس ما افراد پرهیزکار را نجات مىدهیم، و مىگذاریم که ستمگران در آن جهنّم به رو در افتاده و به زانو درآمده بمانند.]
عبد الله بن مسعود از رسول خدا(ص) نقل مىکند که فرمودند: تمامى انسان ها در روز قیامت وارد بر آتش خواهند شد و هر شخص به میزان اعمالى که در دنیا انجام داده از آن عبور خواهد کرد. دسته اوّل مانند برق از آن مىگذرند. دسته دوّم مانند باد آن را درمىنوردند، و بعضى مانند اسب دونده و برخى چون سواره و گروهى چون انسان دونده و بعضى مانند پیاده. و امام صادق (ع) فرمودند: پل صراط از مو نازکتر و از شمشیر تیزتر است، بعضى مثل برق و بعضى مثل دویدن اسب و برخى پیاده و گروهى سینهخیز و عدّهاى آویزان شده درون آتش قرار مىگیرند و آتش پارهاى از وجود آنان را فرا مىگیرد.
جهنّم ظهور دنیاست
مرحوم علامه طهرانی خاطر نشان می کند: بالجمله جهنّم ظهور دنیاست، و هر کس که در دنیا آمده حتماً در جهنّم مىرود؛ غایة الأمر بعضى مانند برق خاطف عبور کردند مانند پیغمبران و اوصیاء، و بعضى مانند تندباد، و بعضى که از اصحاب یمین بودند مانند عَدو الفرس، و بعضى که گاهى معصیت مىکردند و توبه مانند شدّ الرّجل، و شهوترانان هم در جهنّم مىافتند. بنابراین روایتی که می فرماید: عَلىٌّ (ع) هُو الصِّراطُ المُستَقِیمُ. با این دو نمونهاى که در تفسیر «صراط» و «میزان» ذکر شد تمام آیات که در شأن آنها یا أعداء آنها تأویل شده است واضح مىشود.
علامه در پایان نتیجه گیری می کند که: اوّلًا تأویل حتماً باید بشود، ثانیاً آیات جنبه عمومیّت و کلیّت خود را همیشه حفظ مىکنند تا هر جا شائبهاى از معنى تأویلى بوده باشد آنجا را شامل شود. و روى همین منظور است که در آیات قرآن تصریح به اسم نشده است. با ذکر این مطالب خوب روشن شد که چگونه أمیرالمؤمنین علیه الصّلوة و السّلام حقیقت قرآن است.
و چون انسان از اوّل عمر تا آخرین لحظه حیات حالات مختلفه روحى دارد، و حرکات نفسانیّه و ملکات روحیهاى دارد که از تکرّر اعمال و حالات در او بوجود آمده است و دائماً از صورتى به صورت دیگر و از حالى به حال دیگر و از عقیدهاى به عقیده دیگر و از کمالى به کمال دیگر منتقل مىشود، تا آنکه از مقرّبین گشته و از سابقین قرار گیرد، اگر عنایت خدا دست او را بگیرد و از کمّلین گردد، و اگر از متوسّطین باشد از اصحاب یمین گردد، و اگر شیطان و نفس امّاره راهبر او باشد از اشقیاء و اصحاب شمال گردد.
و در هر کس از نفس او راهى است باطنى که تمام اعمالى که در ظاهر انجام مىدهد طبق نقشه باطنى اوست؛ آن راه باطنى صراط است. و این صراط در صورتى مستقیم است که راهرو را با أقصر فاصله و کوتاهتر زمان به بهشت و رضوان و لقاى خدا برساند. و این همان راه خدا و معرفت است که هر امام مبیّن آن است؛ بلکه نفس خودِ امام صراط است براى تابعین، تا پیروان از راه نفس او همان راهى را روند که خود رفته است. و چون نفس امام نزدیکترین راه به سوى خداست پس امام صراط مستقیم است که حقّاً از مو باریکتر و از شمشیر برّندهتر است.
صراط ظهور راهى است که انسان در دنیا دارد
وی با تاکید بر این مطلب که " صراط در روز قیامت ظهورى است از همین راهى که انسان در دنیا دارد" خاطرنشان می کند: چون حقیقت دنیا جهنّم است، و صراط جهنّم راهى است که انسان در دنیا به سوى خدا دارد. بعضى براى عبور از این صراط مىلنگند و به جهنّم مىافتند، و این آن کسانى هستند که در شهوات منغمر شده و در مادّیات و لذائذ دنیّه غوطه خوردهاند؛ و بعضى مانند برق خاطف از جهنّم عبور مىکنند: وَ إِنْ مِنْکُمْ إِلَّا وارِدُها کانَ عَلى رَبِّکَ حَتْماً مَقْضِیًّا، ثُمَّ نُنَجِّى الَّذینَ اتَّقَوْا وَ نَذَرُ الظَّالِمینَ فیها جِثِیًّا. [هیچ یک از شما نیست مگر آنکه وارد جهنّم خواهد شد، و این حکم قطعى است که خداوند بر عهده خود گرفته و از قضاى حتمى خود گذرانیده است. و سپس ما افراد پرهیزکار را نجات مىدهیم، و مىگذاریم که ستمگران در آن جهنّم به رو در افتاده و به زانو درآمده بمانند.]
عبد الله بن مسعود از رسول خدا(ص) نقل مىکند که فرمودند: تمامى انسان ها در روز قیامت وارد بر آتش خواهند شد و هر شخص به میزان اعمالى که در دنیا انجام داده از آن عبور خواهد کرد. دسته اوّل مانند برق از آن مىگذرند. دسته دوّم مانند باد آن را درمىنوردند، و بعضى مانند اسب دونده و برخى چون سواره و گروهى چون انسان دونده و بعضى مانند پیاده. و امام صادق (ع) فرمودند: پل صراط از مو نازکتر و از شمشیر تیزتر است، بعضى مثل برق و بعضى مثل دویدن اسب و برخى پیاده و گروهى سینهخیز و عدّهاى آویزان شده درون آتش قرار مىگیرند و آتش پارهاى از وجود آنان را فرا مىگیرد.
جهنّم ظهور دنیاست
مرحوم علامه طهرانی خاطر نشان می کند: بالجمله جهنّم ظهور دنیاست، و هر کس که در دنیا آمده حتماً در جهنّم مىرود؛ غایة الأمر بعضى مانند برق خاطف عبور کردند مانند پیغمبران و اوصیاء، و بعضى مانند تندباد، و بعضى که از اصحاب یمین بودند مانند عَدو الفرس، و بعضى که گاهى معصیت مىکردند و توبه مانند شدّ الرّجل، و شهوترانان هم در جهنّم مىافتند. بنابراین روایتی که می فرماید: عَلىٌّ (ع) هُو الصِّراطُ المُستَقِیمُ. با این دو نمونهاى که در تفسیر «صراط» و «میزان» ذکر شد تمام آیات که در شأن آنها یا أعداء آنها تأویل شده است واضح مىشود.
علامه در پایان نتیجه گیری می کند که: اوّلًا تأویل حتماً باید بشود، ثانیاً آیات جنبه عمومیّت و کلیّت خود را همیشه حفظ مىکنند تا هر جا شائبهاى از معنى تأویلى بوده باشد آنجا را شامل شود. و روى همین منظور است که در آیات قرآن تصریح به اسم نشده است. با ذکر این مطالب خوب روشن شد که چگونه أمیرالمؤمنین علیه الصّلوة و السّلام حقیقت قرآن است.
معنی دیگه ای هم میده مگه؟
در این سایت حاشیه امن برای ......... وجود دارد .
هشدار : ضمنا برای تبلیغ این سایت با اعتقادات بازی نکنید قطعا معانی صراط فقط در نام خلاصه نمی شود .