به گزارش صراط به نقل از همشهری آنلاین،رشد بیسابقه جراحیهای زیبایی، همزمان بستری برای سوءاستفاده سودجویانی فراهم کرده که بدون دانش، مجوز و تعهد حرفهای، وارد حساسترین حوزه درمان شدهاند. پدیده شارلاتانیسم در جراحیهای زیبایی، دیگر یک تخلف پراکنده یا موردی نیست؛ بلکه به چالشی ساختاری در نظام سلامت کشور تبدیل شده است. ورود آگاهانه افراد فاقد صلاحیت علمی و قانونی به حوزه درمان، آن هم در پوشش عناوین جعلی و تبلیغات فریبنده، سلامت عمومی را بهطورجدی تهدید میکند.
شارلاتانیسم بهعنوان ورود عمدی و آگاهانه افراد فاقد صلاحیت به حوزه درمان تعریف میشود. افرادی که با سوءاستفاده از اعتماد عمومی و پوششهای ظاهراً قانونی، باهدف کسب منفعت مالی، به طور مستقیم جان بیماران را به خطر میاندازند.
قصور پزشکی یا جرم آگاهانه؟
شارلاتانیسم در جراحیهای زیبایی | چه کسی مسئول جان بیماران است؟دکتر بابک نیکو مرام، رئیس انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران با تأکید بر ضرورت تفکیک میان قصور پزشکی و شارلاتانیسم میگوید: قصور پزشکی ممکن است بهصورت ناخواسته رخ دهد و در تمام نظامهای سلامت دنیا نیز احتمال آن پذیرفته شده است؛ به همین دلیل، سازوکارهای حمایتی و بیمهای برای پزشکان واقعی در نظر گرفته میشود تا جسارت درمان از بین نرود. اما آنچه امروز با آن مواجه هستیم، تکنسینکاری، پزشکنماها و استفاده از مهر اجارهای پزشکان است که نه قصور، بلکه اقدامی آگاهانه و مجرمانه محسوب میشود.
رئیس انجمن جراحان پلاستیک و زیبایی ایران با ابراز نگرانی از نحوه ثبت برخی پروندهها تأکید میکند: در مواردی تخلفات افراد فاقد صلاحیت ذیل عنوان کلی «جراحی پلاستیک» ثبت میشود؛ مسئلهای که میتواند به بدنامی جراحان پلاستیک واقعی منجر شود.
به گفته نیکو مرام، جراحان دارای صلاحیت مسیر آموزشی مشخص، آموزشهای رسمی و تأییدیههای علمی و حرفهای را طی کردهاند و نباید قربانی تخلفات پزشکنماها شوند.
از پزشکنماها تا مهرهای اجارهای
نیکو مرام تاکید میکند: این تخلفات ماهیتی فردی و تصادفی ندارند. انجام جراحی توسط افراد فاقد صلاحیت، حاصل یک زنجیره از تخلف و چشمپوشی است؛ زنجیرهای که میتواند شامل پزشک مهر دهنده، مسئول فنی مرکز درمانی، پزشک بیهوشی، کادر اتاق عمل و حتی مدیریت مراکز درمانی باشد. ازاینرو، برخورد مؤثر با این پدیده، نیازمند نگاه جامع و پرهیز از تمرکز صرف بر عامل نهایی است.
تبلیغات فریبنده؛ دروازه ورود شارلاتانها
در تکمیل مباحث برنامه، کارشناسان حوزه سلامت بر نقش پررنگ تبلیغات اغراقآمیز در فضای مجازی تأکید کردند. القای تخصصهای غیرواقعی، استفاده از عناوین جعلی و نمایش نتایج غیرعلمی، بهویژه در شبکههایی مانند اینستاگرام، یکی از گلوگاههای اصلی ورود افراد فاقد صلاحیت به بازار خدمات زیبایی است؛ گلوگاهی که در نبود نظارت مؤثر، سلامت عمومی را به طور مستقیم تهدید میکند.
راهکارهای پیشگیرانه
از جمله راهکارهای پیشنهادی، رسیدگی خارجازنوبت به پروندههای مشکوک به مداخله غیرمجاز در امور پزشکی است. تحلیلگران معتقدند اطاله رسیدگی در این پروندهها، به تداوم آسیب و تکرار جرم میانجامد. همچنین بر ضرورت فعالتر شدن نهادهای کارشناسی مانند پزشکی قانونی، سازمان نظامپزشکی و شوراهای تخصصی تأکید شده است؛ حتی در مواردی که یک پزشک صرفاً بهعنوان پوشش قانونی حضور دارد.
کارگروه ویژه جراحیهای زیبایی
کارشناسان حوزه سلامت بر تشکیل کارگروه ویژه ساماندهی جراحیهای زیبایی در وزارت بهداشت تأکید دارند؛ کارگروهی بینبخشی با حضور نمایندگان وزارت بهداشت، دستگاه قضایی، سازمان نظامپزشکی، پلیس فتا، انجمنهای علمی و دبیران بوردهای تخصصی. به باور آنان، چنین ساختاری میتواند با تدوین گایدلاینهای شفاف و هماهنگی نهادی، نقش مؤثری در پیشگیری از مداخلات غیرمجاز ایفا کند.
آنچه امروز بیش از هر زمان دیگری ضرورت دارد، نگاه پیشگیرانه، اقدام سریع، اعتماد به نظر کارشناسی و هماهنگی حاکمیتی است؛ رویکردی که در صورت اجرای صحیح، هم از سلامت مردم صیانت میکند و هم مانع خدشهدار شدن جایگاه حرفهای پزشکان واقعی و متخصص میشود.