به گزارش صراط به نقل از فارس، کشور در شرایطی در دهه ۹۰ چندین سال درگیر مذاکرات با غرب از جمله مذاکرات برجام بود که محدودیت‌های بین‌المللی علیه ایران همچنان پابرجا ماند و روند فروش نفت کشور تحت فشار شدیدی قرار گرفت.
همچنین در همان دوران، خروج شرکت‌های اروپایی و کاهش شدید خرید نفت از سوی مشتریان غربی، توازن بازار انرژی ایران را به‌طور محسوسی تغییر داد و نگرانی‌ها درباره استمرار صادرات افزایش یافت.
اما در سال ۱۴۰۰، ایران با یک چرخش استراتژیک به سمت شرق، مسیر جدیدی برای صادرات نفت خود ایجاد کرد. همکاری‌های مستمر با کشورهای آسیایی، به‌ویژه چین، توانست خلأ ناشی از کاهش خریداران غربی را پر کند.
در سال ۲۰۲۴، چین حدود ۵۳۳ میلیون بشکه نفت از ایران خریداری کرد که بیش از ۹۰ درصد از کل صادرات نفت ایران را تشکیل می‌دهد. این میزان نسبت به سال ۲۰۲۳ که حدود ۴۳۱ میلیون بشکه بود، افزایش قابل‌توجهی را نشان می‌دهد.
حتی پس از فعال شدن مکانیزم ماشه و فشارهای اقتصادی آمریکا بر چین، از جمله افزایش تعرفه‌ها و اعمال تحریم‌های جدید، چین همچنان به خرید نفت از ایران ادامه داد.
در ماه مارس ۲۰۲۵، واردات نفت خام چین به ۱۲.۱ میلیون بشکه در روز رسید که حدود ۱۳ درصد آن از ایران تأمین شد. این نشان‌دهنده تعهد چین به ادامه همکاری با ایران در شرایط فشارهای بین‌المللی است.
رضا پدیدار، نایب‌رئیس فدراسیون صنعت نفت ایران، با تأکید بر استمرار صادرات، می‌گوید: «بیش از ۹۰ درصد صادرات نفت خام ایران به چین اختصاص دارد و جریان خرید حتی در شرایط فشارهای بین‌المللی ادامه دارد.»
تحلیل‌گران بازار انرژی معتقدند که در حالی‌که تحریم‌ها مشتریان غربی را از بازار ایران خارج کرد، کشورهای آسیایی با درک شرایط ایران، همکاری‌ها را نه‌تنها حفظ کردند بلکه گسترش دادند. این تعاملات بر پایه توافقات بلندمدت و روابط راهبردی بنا شده است و نقش محوری چین در جریان صادرات نفت ایران، نمونه بارز آن است.
نتیجه آنکه، با وجود فشارهای سیاسی و تحریم‌های یک‌جانبه، ایران توانسته با اتکا به شرکای شرقی، جریان صادرات نفت خود را حفظ کرده و به سطح قابل توجهی از پایداری برساند؛ روندی که با تقویت روابط اقتصادی با شرق، به نظر می‌رسد در آینده نیز ادامه خواهد داشت.
