دومین سفر منطقهای دبیر شورایعالی امنیت ملی و ورود وی به بیروت در شرایطی اتفاق افتاد که آمریکا، با همراهی صهیونیستها به بهانه برقراری نظم نوین در منطقه برای تضعیف محور مقاومت با تمام قوا و ابزار به میدان آمدند تا معادلات منطقهای را به نفع رژیم تغییر دهند. در این مسیر خلع سلاح حزبالله و البته تضعیف تصویر ایران در منطقه، پازل این معادله را تکمیل میکند. سفر لاریجانی به بیروت در این میانه بهمثابه قدرت نرمی در مقابل فضای برساخت شده در لبنان و رسانههای آنها عمل کرده و علاوه بر فرامتن پیام این سفر برای مقامات لبنان، آنچه در رسانهها منتشر شده، پاسخهایی دیپلماتیک هم برای مردم لبنان و هم طرحسازان آمریکایی داشته است. جنس حضور لاریجانی و تصویر رسانهای منعکس شده از این سفر، ضمن آنکه تصویر مقتدرانهای از ایران بعد از جنگ 12 روزه با اسرائیل منعکس کرده، ضدحملهای به بخشی از پروژه آمریکا برای تضعیف و تیرهکردن روابط میان دولت ایران و لبنان وارد کرده و در سمت دیگر، در میان استقبال مردم لبنان از سفر لاریجانی، صحبتهای مشفقانه و دلگرمکننده خطاب به جوانان حزبالله، حمایتی همهجانبه از محور مقاومت و حزبالله را به نمایش گذاشته است. البته اثر ضمنی این حمایت نیز در روزهای آتی، بیشتر به چشم خواهد آمد.
پیام دیپلماتیک یک سفر
«جبهه مقاومت بخشی از بطن مردم منطقه و سرمایه ملی برای مردم منطقه است و میدانند که در هر مقطعی چه کنند.» لاریجانی پیش از سفر به لبنان، این جملات را در حمایت ضمنی از محور مقاومت بیان کرد و راهی بیروت شد. دبیر شورایعالی امنیت ملی، بهمحض ورود به لبنان و بعد از استقبال نمایندگان نبیه بری و مقامات حزبالله و نمایندگان حماس در فرودگاه رفیق حریری، در میان استقبال مردم لبنان، به دیدار مقامات دولت لبنان رفت و با نبیه بری رئیس مجلس لبنان و جوزف عون رئیسجمهور لبنان دیدار کرد. دیدار لاریجانی با مقامات دولت لبنان چند پیام روشن داشت:
1- گفتوگوی گرم لاریجانی با جوزف عون و نبیه بری در شرایطی که آنها هرگونه اظهارنظر در مورد حزبالله و لبنان را دخالت در امور داخلی لبنان، تفسیر و نسبت به آن، واکنش منفی ابراز میکردند، حسن نیت ایران را نشان میداد و اثبات میکرد ایران بنای دخالت در امور داخلی کشورها را ندارد و به دنبال حفظ و تقویت روابط دوستانه با کشورها از جمله دولت لبنان است.
2- نکته دیگر آنکه دیدار او با مقامات دولت لبنان در شرایطی که آمریکاییها به دنبال فاصله انداختن میان لبنان و ایران و تیرهکردن روابط دو کشورند، ضدحملهای به این طرح برای اختلافافکنی وارد کرده و در مقام خنثیسازی این تلاشها برمیآید.
3- از همه مهمتر آنکه لاریجانی بهمحض ورود به بیروت و پیش از دیدار با مقامات حزبالله با مقامات دولت لبنان دیدار کرد. پیام این دیدار نیز آن بود که ایران اگرچه حامی محور مقاومت و حزبالله لبنان است؛ اما این حمایت در چهارچوب منافع ملی لبنان و حفظ تمامیت ارضی این کشور است و ایران، بنای کارشکنی در امور داخلی لبنان و تضعیف دولت لبنان ندارد. دیدار مقام رسمی ایران با جوزف عون، نبیه بری و دیدار صمیمانه با نواف سلام، نخستوزیر لبنان که بازتاب رسانهای گسترده داشت، به همین منظور در وهله اول و بهمحض ورود لاریجانی به فرودگاه رفیق حریری اتفاق افتاد.
دیدار در میان استقبال مردم لبنان
وجه دیگر سفر لاریجانی به بیروت، اثرگذاری بر افکار عمومی لبنان نیز بود. پیش از ورود لاریجانی به بیروت، فضاسازی منفی علیه او در فضای مجازی از جانب جریان مخالف حزبالله در داخل کشور به راه افتاد، هدف نیز مشخص بود؛ خدشه واردکردن به اثرات احتمالی سفر دبیر شورایعالی امنیت ملی ایران به بیروت و مقابله با هرگونه تغییر شرایط به نفع حزبالله. سفر دبیر شعام در این شرایط بحرانی به لبنان به حامیان حزبالله که جمعیت کمشماری هم نیستند، این پیام را منتقل میکرد که ایران حامی محور مقاومت است به همین منظور برخلاف فضاسازیها در داخل لبنان، حضور او در بیروت در میان استقبال مردم لبنان صورت گرفت و پس از آن نیز واکنش مثبت کاربران لبنانی، نشان داد این پیام دریافت شده و فضاسازیها مؤثر نیفتاده است. اما علاوه بر رسانههای لبنانی، رسانههای فارسیزبان صهیونیستی در مقام تضعیف دستاوردها و واکنشهای مثبت سفر لاریجانی برآمدند؛ یک سمت دیگر این پوشش خبری برای جلب رضایت حامی صهیونیسم آنها بود؛ چراکه هر سفر مقامات ایرانی که بتواند تصویر مقتدرانه و محبوب از ایران به جهان مخابره کند، تهدیدی برای صهیونیستها به شمار میرود. در سمت دیگر نیز نمایش این تصویر مقتدرانه از ایران در سفر به کشوری که در میانه بحران برای تضعیف مقاومت قرار دارد، برای افکار عمومی داخل ایران نیز پیام مثبت و امیدوارکنندهای دارد و ضد تلاشها برای ناامید کردن مردم ایران و القای تصویر ضعیفشده از نظام حکمرانی ایران عمل میکند.
آنتیتز جنگ روانی صهیون در بیروت
نشست خبری لاریجانی بعد از دیدار با مقامات لبنان، تقریباً پرتنش بود. سؤالاتی که عموم خبرنگاران از لاریجانی پرسیدند در مواردی با ادبیاتی تند و با شیطنتهایی درباره ادعاهایی مثل دخالت ایران در امور داخلی لبنان مطرح شد. لاریجانی اما علیرغم فضای پرتنش نشست خبری، پاسخهایی دقیق، متقن و هوشمندانه به سؤالاتی داد که خبرنگاران رسانههای لبنانی مطرح میکردند؛ پاسخهایی که تنها مخاطب آنها خبرنگاران یا رسانههای لبنانی نبودند. لاریجانی در صحبتهایش در حمایت از لبنان دو بار خطاب به مردم لبنان تأکید کرد باید قدر حزبالله را دانست؛ حزبالله از لبنان دفاع کرده است. وی یادآوری کرد وقتی حزبالله نبود، اسرائیل یکروزه بیروت را اشغال کرد. لاریجانی در بخشی از صحبتهایش به این موضوع اشاره کرد که مقاومت در عراق، لبنان و یمن زمانی شکل گرفت که با تجاوز خارجی مواجه شدند و در ادامه نیز به این موضوع پرداخت که محور مقاومت چیزی نیست که با دستور و طرح بیگانگان ایجاد شود: «یک جریان اصیل است که با قلبها عمل میکند.» این موضوع هم پاسخی روشن به فضاسازیها علیه حزبالله داشت، هم پیامی روشن برای افکار عمومی ایران که در چند سال اخیر، رسانههای فارسیزبان و مقامات صهیونیستی تلاش دارند آنها را نیروهای ادعایی نیابتی ایران در منطقه معرفی کنند و هم تقابلی با ادعاها و گزافهگوییهای مقامات آمریکایی داشت که به دنبال آنند، القا کنند نیروهای مقاومت، عامل ناآرامی و آشوب در منطقهاند. شاید در میان اظهارات و صحبتهای دبیر جدید شعام در نشست با خبرنگاران این بخش از صحبتهای او در پاسخ به خبرنگار لبنانی که مدعی دخالت ایران در امور داخلی لبنان بود بیش از همه حائز توجه بود. لاریجانی در پاسخ او ضمن اشاره به اینکه تلاش نکنید موضع رسمی ایران را تغییر دهید، گفت این ایران نیست که در امور لبنان دخالت میکند، بلکه آمریکاست که از کیلومترها آنطرفتر به شما طرح میدهد. موضع مقتدرانه لاریجانی در پاسخ به سؤالات، ضمن روشنگری نسبت به شبهاتی که در میان افکار عمومی لبنان وجود داشت، در واقعیت تمام ابعاد پروژه ضدایرانی و ضدمقاومت دشمنان صهیونیستی را برای رسانههای لبنانی تشریح و تفسیر کرد.
دیدار با برادران حزبالله
لاریجانی در مرحله آخر سفرش دیداری با نیروهای حزبالله داشت، برخلاف دیدارهای قبلی او با مقامات لبنان که در چهارچوب آداب دیپلماتیک ظاهر شد، ادبیات و جنس اظهارات لاریجانی در دیدار با جوانان حزبالله، مشفقانه، دوستانه و صمیمی بود. تصویری که منتقل میشد، این بود که روابط دوستانه و صمیمانه با محور مقاومت و حزبالله لبنان همچنان ادامه دارد و با وجود اعمال فشارها، ایران از حمایت از محور مقاومت، کوتاه نیامده است. او البته با لحنی مشفقانه به تلاشها برای خلع سلاح حزبالله واکنش نشان داد و گفت: «برادران عزیز! ممکن است به شما بیمهری و کینهورزی کنند، این بهخاطر اثرگذاری شماست. اگر حرکت شما اثر نداشت، آنقدر کینهورزی نبود.» ادبیات لاریجانی در دیدار با جوانان حزبالله نشان داد ایران علیرغم تأکید بر عدم دخالت در امور داخلی لبنان دست از حمایت از محور مقاومت برنخواهد داشت. لاریجانی در سفرش به بیروت و در میانه وضعیت پرالتهاب در قامت یک سیاستمدار تمام عیار ایرانی ظاهر شد که هم به ادبیات و ظرافتهای دیپلماتیک، آگاه است، هم میداند چگونه از آن استفاده کند و هم متوجه اثر آن در افکار عمومی داخل کشور و پیامی که رسانههای بینالمللی درک میکنند نیز هست. واکنش رسانههای خارجی به این سفر و بازتاب آن در داخل لبنان نیز نشان داد، اهداف و دستاوردهای مدنظر، حداقل در بعد رسانهای اثر بخش بوده و نتایج مثبت به همراه داشته است
اللهکرم مشتاقی: ایران اجازه تأسیس نظم جدید وارداتی در منطقه را نمیدهد
اللهکرم مشتاقی، کارشناس مسائل لبنان در گفتگو با «فرهیختگان» به این موضوع اشاره کرد که سفر لاریجانی به بیروت این گزاره را اثبات کرد که ایران اجازه تأسیس نظم جدید وارداتی در منطقه را نخواهد داد و گفت: «جریان ضدمقاومت سالهاست با بهکارگیری جنگ ترکیبی به دنبال تغییر نظام امنیتی و دگرگونی ژئوپلیتیک در منطقه است. در سالهای ۲۰۰۱ تا ۲۰۰۳ به بهانه مقابله با تروریسم، در سال۲۰۰۶ در پی جنگ ۳۳ روزه، در سالهای ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۵ با اختلال در جریان بیداری اسلامی و حالا در پی طوفان الاقصی به دنبال این کار است. بعضاً موفقیتهای مقطعی به دست آوردهاند اما هیچگاه به اهداف خود نرسیدهاند، اتفاقاً برعکس، برنده نهایی این حملهها مقاومت و محور مقاومت بوده است. بیاثر کردن مقاومت یکی از فصول اصلی این استراتژی کلان است و خلع سلاح مقاومت گام اول از این فصل است. محور ضدمقاومت با تاکتیکهای مختلف اعم از تهدید، تطمیع، اختلافافکنی، جنگ شناختی، رسانهای و روانی، بحرانسازی معیشتی و اقتصادی، فشارهای سیاسی و امنیتی و راههای دیگر درصدد تحقق این موضوع است. آنها میدانند برای تغییر ژئوپلیتیک منطقه باید ایران را مجبور به پذیرش یا سکوت کنند. برای این کار معتقدند باید همپیمانان ایران را تضعیف کنند. از نظر من در این میان اروپا نقش «عملیات فریب» را بر عهده دارد. آمریکا صحنهگردان اصلی است و اسرائیل بهعنوان سگ نگهبان که در صورت نیاز حمله میکند، ایفای نقش میکند. در پی فشارهای گسترده به بیروت و بغداد، آقای لاریجانی بهعنوان نماینده کشورمان به لبنان و عراق سفر کرد تا این پیام را به دوستان و همپیمانان بدهد که جمهوری اسلامی تحت هیچشرایطی دست از حمایت از دوستان خود برنمیدارد و هیچچیز اعم از مذاکرات یا جنگ نمیتواند ذهن تهران را نسبت به دوستانش منحرف کند. از سوی دیگر به دشمنان پیام داد ایران این بار نیز اجازه تأسیس نظم جدید وارداتی را که مقدمه آن خلع سلاح مقاومت است به دشمنان مقاومت نمیدهد. به عبارتی ایران اجازه نمیدهد مقاومت در لبنان و عراق از سر ناچاری مجبور به پذیرش شروط دشمنان مقاومت و عبور از خطوط قرمز خود شوند.»