به گزارش صراط معاون سیاسی وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه ایران خواهان گفتوگوی برد-برد است، گفت: میتوانیم محدودیتهایی را در برنامه هستهای خود بپذیریم و در مقابل تحریمها باید برداشته شود و این یک شرایط برد-برد میتواند باشد که طی آن ایران یکسری محدودیتهای خاص را در خصوص برنامه هستهای خود برای یک محدوده زمانی مشخص میپذیرد و در عوض تحریمهای آن برداشته میشود. اما غنیسازی یک الزام است.
«مجید تختروانچی» معاون سیاسی وزیر امور خارجه در گفتوگو با خبرگزاری کیودو ژاپن به بیان مهمترین دیدگاهها، اقدامات و رویکرد وزارت امور خارجه در موضوعات منطقهای، پرونده هستهای و گفتوگو با غرب پرداخت. روانچی با اشاره به اینکه ما خواهان شرایط برد-برد هستیم که در آن همه طرفها از نتیجه مذاکرات راضی باشند، تصریح کرد: این موضوع همچنین باید از سوی آمریکاییها مورد قبول واقع شود. در ادامه متن کامل گفتوگوی معاون سیاسی وزیر امور خارجه آمده است:
موانع موجود بر سر راه از سرگیری گفتوگوهای هستهای با ایالات متحده چیست؟
ما در میانه گفتوگوهای هستهای با ایالات متحده آمریکا بودیم که ابتدا از سوی اسرائیل و سپس خود آمریکا مورد حمله قرار گرفتیم. ما معتقدیم که از همان ابتدا آمریکاییها از حمله آگاه بودند و با اسرائیلیها در حمله مشارکت کردند و سپس آنها مستقیماً به ما حمله کردند. تا آنجایی که به ایران مربوط است ما با مذاکره مشکلی نداریم و همواره حامی گفتوگو بودهایم. ما این موضع را حفظ کرده، اما تاکید داشتهایم که بعد از حمله، آمریکا باید به ما در مورد دلیل حمله علیه ایران توضیح دهد. اگر بخواهیم گفتوگوهای حقیقی داشته باشیم؛ نیاز به شفافیت داریم. در واقع آمریکا نوعی عملیات فریب را انجام داد و در حالی که وانمود کرد که میخواهد مذاکره کند، اما تصمیم به استفاده از گزینه اقدام نظامی گرفت؛ بنابراین سؤال اصلی این است که چرا آمریکا چنین تصمیمی گرفت و آنها باید در این مورد به ما توضیح دهند. این نکته اول است.
نکته دوم این است که آمریکا باید بگوید که آیا خواهان یک گفت و گوی برد-برد است یا میخواهد اراده خود را تحمیل کند. اگر میخواهد مورد دوم را انتخاب کند به نظر ما نیازی به گفتوگو نیست، چون مبنای مذاکره، امتیاز دادن و امتیاز گرفتن است. اگر شما با طرفی مذاکره میکنید پس انتظار ندارید که او وارد اتاق بشود و بخواهد اراده خود را به شما تحمیل کند چراکه قطعاً شما نخواهید پذیرفت و چه بسا اگر این مورد پیشاپیش به شما گفته میشد گفتوگوها را از ابتدا شروع نمیکردید. این یک نکته مهم دیگر است. ما میخواهیم مطمئن بشویم که به یک فهم مشترک رسیدهایم.
ما خواهان شرایط برد-برد هستیم که در آن همه طرفها از نتیجه مذاکرات راضی باشند. اما این موضوع همچنین باید از سوی آمریکاییها مورد قبول واقع شود. به همین دلیل ما هنوز گفتوگوها را شروع نکردهایم. در عین حال ایران ترجیح میدهد که مذاکره کند و البته آنها هم باید تضمین بدهند که مجدداً به ما در فرایند مذاکرات حمله نمیکنند و دوم اینکه طرف مقابل نیز فرمول برد- برد را بپذیرد.
تهران تایمز گزارش داده که ممکن است مذاکرات از اوایل این ماه آغاز شود؟ آیا این حقیقت دارد؟
ما نمیتوانیم برای شروع مذاکرات زمان قطعی تعیین کنیم. پیامهایی بین ایران و ایالات متحده آمریکا از طریق واسطهها رد و بدل میشوند. طرفهایی نشان میدهند که میخواهند به ایران و آمریکا کمک کنند. به طور کلی ما برای شروع گفتوگوها آماده هستیم همان طور که در ابتدا هم اشاره کردم. موضوعات از قبل مشخص شدهاند، اما برای دور بعدی مذاکرات ایران و آمریکا زمان مشخصی درنظر گرفته نشده است.
پس ایران مشکلی برای از سرگیری مذاکرات ندارد؟
من توضیح دادم که ما آماده گفتوگو هستیم، اما در صورتی که طرف مقابل هم این آمادگی و علاقه برای مشارکت در یک گفت و گوی صادقانه را داشته باشد نه اینکه وارد اتاق مذاکره بشود و تلاش به دیکته کردن خواستههای خود نماید.
آمریکا درخواست ایران مبنی بر پرداخت غرامت در خصوص حمله به تأسیسات هستهای را رد کرده است؛ آیا هنوز ادامه گفتوگوها با آمریکا امکان پذیر است؟
ابتداً باید این واقعیت را بفهمیم که ما بدون هیچ دلیلی مورد حمله قرار گرفتیم. همان طور که گفتم آنها باید توضیح بدهند که چرا تصمیم گرفتند علیه ما متوسل به زور شوند؟ و دوم اینکه ما در نتیجه این حملات رنج کشیدیم. مردم ما رنج کشیدند. دانشمندان و فرماندهان ما به شهادت رسیدند. در اثر حملات نظامی اسرائیل و آمریکا خساراتی به ایران وارد شد. این واقعیت را فراموش نکنید که تأسیسات اتمی طبق قوانین بینالمللی محافظت شده به حساب میآیند؛ بنابراین آنها به مکانهای امن حمله کردند که نباید مورد حمله قرار بگیرند. آنها به تأسیسات ما آسیب وارد کردند و این آسیبها جدی بودند و ما حق داریم که درخواست غرامت بکنیم، اما نکته این است که آقای عراقچی از غرامت به عنوان پیش شرط برای مذاکرات سخن نگفتند و این بسیار مهم است. موضوعات مرتبط با غرامت در زمان مذاکره مطرح خواهد شد و ما معتقدیم از حقوق لازم برای درخواست غرامت برخورداریم، چون این حمله غیرقانونی، بر ضد قوانین حقوق بینالملل و علیه تمام قواعد روابط بینالملل بود. پس همان طور که گفتم تمامی حقوق برای ما جهت درخواست غرامت وجود دارد، اما این یک پیش شرط برای از سرگیری مذاکره نیست.
اگر قرار بود مذاکرات با آمریکا از سرگرفته شود آیا ایران حاضر به امتیاز دادن بود؟
ما معتقدیم نیازی نیست ما امتیاز بدهیم. در واقع ما در جریان حمله قربانی بودیم و آنها متهم بودند. کسانی که حمله کردند متهم هستند. اما ما یک موضع مشخص در مورد موضوع هستهای داریم. ما معتقدیم که میتوانیم محدودیتهایی را در برنامه هستهای خود بپذیریم و در مقابل تحریمها باید برداشته شود و این یک توافق خوب و منصفانه است که میتواند بین طرفین امضا شود. در واقع این یک شرایط برد-برد میتواند باشد که طی آن ایران یکسری محدودیتهای خاص را در خصوص برنامه هستهای خود برای یک محدوده زمانی مشخص میپذیرد و در عوض تحریمهای آن برداشته میشود. اما نکته مهم در اینجا، غنیسازی در ایران است. غنیسازی یک الزام است و تحت هیچ شرایطی غنیسازی در ایران قابل چشمپوشی نیست. این یک عنصر مهم برنامه ما است، اما میتوانیم در خصوص ظرفیت و سطح غنیسازی، انعطاف به خرج دهیم. غنیسازی صفر قابل طرح نیست. ما تحت هیچ شرایطی نمیتوانیم غنیسازی صفر را بپذیریم، چون ما باید به خود متکی باشیم. یک تاریچه پشت برنامه هستهای ما وجود دارد. ما در گذشته از داشتن مواد هستهای برای اهداف صلح آمیز بیبهره بودیم لذا به همین خاطر غنیسازی انجام دادیم. غنیسازی یک ضرورت برای ایران است، چون ما تنها نمیتوانیم به وعدهها تکیه کنیم که تا این لحظه ثابت شده است که توخالی بودهاند و در عمل آنها نمیتوانند به ما ضمانتی بدهند که ایران بتواند مواد هستهای برای مقاصد صلح آمیز داشته باشد. به همین خاطر ما اصرار داریم که باید غنیسازی در داخل قلمرو ایران داشته باشیم.