به گزارش صراط در شرایطی که تنش‌ها در قفقاز به اوج خود رسیده و منطقه غرب آسیا جنگ ۱۲ روزه ایران و رژیم صهیونیستی را تجربه کرده، ایالات متحده پیشنهاد کرده است که کنترل دالان زنگزور، مسیر مورد مناقشه بین ارمنستان و جمهوری آذربایجان، را به دست بگیرد.
این پیشنهاد در حالی مطرح شده که مذاکرات دیپلماتیک میان دو کشور با مشکلاتی مواجه است و باکو شروط مضاعفی را برای امضای توافق صلح مطرح کرده است. به‌ویژه، خواسته‌های آذربایجان شامل اصلاح قانون اساسی ارمنستان و حذف اشاره‌ها به اراضی آذربایجان است.
به گفته بردیا باقری، کارشناس روابط بین‌الملل، روشن است که پیشنهاد آمریکا برای «اجاره و کنترل» زنگزور، نه برای صلح واقعی، بلکه با هدف تثبیت نفوذ نظامی-سیاسی غرب در شاهراه‌های راهبردی قفقاز و تشدید فشار بر ایران و روسیه طراحی شده است؛ بخشی از همان راهبرد کلان مهار و محاصره قدرت‌های مستقل در غرب آسیا و اوراسیا که با ابزار دیپلماتیک، امنیتی و حتی تروریستی به اجرا در می‌آید.
دالان ۳۲ کیلومتری زنگزور چندین سال است که به یکی از موانع اصلی صلح پایدار بین دو کشور ارمنستان و آذربایجان تبدیل شده است. ارمنستان از به کار بردن اصطلاح «دالان زنگزور» خودداری می‌کند و آن را بار معنایی تجزیه‌طلبانه نسبت به حاکمیت خود می‌داند. در مقابل، باکو معتقد است که این دالان نباید کاملاً تحت کنترل ارمنستان باشد و باید به‌گونه‌ای مدیریت شود که دسترسی آزاد و بدون مانع به آن تضمین شود.
با این حال، پیشنهاد آمریکا برای کنترل این دالان، نه تنها رد شده بلکه به عنوان یک تهدید جدی برای حاکمیت ملی ارمنستان و امنیت منطقه‌ای ایران و روسیه تلقی می‌شود. به‌ویژه، پس از سفر سرکرده جبهه‌النصره به باکو، این اقدام به عنوان حرکتی در راستای پروژه محاصره ژئوپلیتیک ایران و روسیه دیده می‌شود.
در این راستا، کارشناسان هشدار می‌دهند که تحرکات باکو و آنکارا در زمینه کریدور زنگزور و هماهنگی‌های نظامی، می‌تواند به قیمت به خطر افتادن جایگاه ایران در قفقاز تمام شود. ایران نیازمند واکنشی سریع و مؤثر به این تحولات است تا از تهدیدات موجود جلوگیری کند و منافع ژئوپلیتیک خود را حفظ نماید.
با توجه به اینکه ترکیه نیز به طور غیررسمی باکو را تشویق به امضای توافق صلح (پس از جنگ ۱۲ روزه ایران و رژیم صهیونیستی و تمرکز روسیه بر جنگ با اوکراین که به اشتباه دو کشور را در نقطه ضعف می‌بینند) کرده است، در تلاش است تا با استفاده از کریدور زنگزور، فشار بیشتری بر ایران و روسیه وارد کند و در عین حال، زمینه‌های جدیدی برای نفوذ خود در قفقاز ایجاد نماید که در راستای سیاست ترک‌گرایی (پانترکیسم) اردوغان است.
حسن کریم‌نیا، کارشناس حمل‌ونقل و ترانزیت، در مصاحبه با فارس عنوان کرد که در حال حاضر برای مسیر ترکیه و آذربایجان دو مسیر جایگزین قابل اجرا وجود دارد، اولی اسکله رو-رو بندر امیرآباد است که قدمت ۲۰ ساله دارد و هنوز اجرایی نشده، دومی مسیر ارمنستان-گرجستان است که روابط سیاسی و اقتصادی با این دو کشور پیشرفت خاصی نداشته است.
