به گزارش صراط گیاه بادمجان یا بادنجان که میوه آن در زمان حاضر مصرف خوراکی بسیار پیدا کرده است در قدیم مصرف خوراکی چندانی نداشته است. این گیاه بومی هندوستان بوده و در تمام نقاط گرمسیری و نیمه گرمسیری رشد پیدا می کند. این ماده غذایی علاوه بر طعم لذیذی که دارد به دلیل دارا بودن ویتامین ها، مواد معدنی، آب، فیبر رژیم غذایی و سایر ترکیبات، فواید فراوانی برای بدن دارند و مصرف آن خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها را کاهش می دهد. بادمجان را به روش های بسیاری از جمله خام، بخارپز، سرخ شده، کبابی، ترشی و غیره می توان به برنامه غذایی روزانه خود افزود. حال در ادامه این مقاله با خواص و مضرات بادمجان (بادنجان) بیشتر آشنا شوید.

مشخصات ظاهری گیاه بادمجان

بادمجان که در پارسی با نام کهپَرَک نیز خوانده می شود، گیاهی است متعلق به گروه سیفی جات و از خانواده بادنجانیان (Solanaceae) که با شکل و رنگ های مختلف روییده می شود. ارتفاع این گیاه پایا و یک ساله بین 40 تا 150 سانتیمتر می باشد. ساقه آن اغلب خاردار و برگ بوته های آن پهن و کشیده و کنار آن کمی مواج است. گل های این گیاه به رنگ سفید تا بنفش و دارای 5 گلبرگ و پرچم هایی به رنگ زرد هستند.

همچنین، میوه آن دارای تخم های ریز و نرم بسیاری است، که با وجود خوردنی بودنشان به دلیل داشتن آلکالوئید نیکوتین، تلخ مزه هستند. بادمجان حساس به سرما و گیاهی نیمه مقاوم است، ولی می توان آن را در هر خاکی با کود فراوان کاشت. در کل بادمجان دارای سه نوع اصلی قلمی (Solanum melongena L. Var. serpentinum)، معمولی یا آمریکایی (Solanum melongena L. var. esculentum) و پا کوتاه (Solanum melongena L. var. depressum) است.

ترکیبات شیمیایی موثر در بادمجان

بادمجان و پوست آن حاوی ترکیبات موثری نظیر آنتی اکسیدان ها خصوصا فلاونوئیدها، آنتوسیانین ها، کلروژنیک اسید، پلی فنول ها، ساپونین ها و آلفا سولاتین می باشد.

ارزش غذایی بادمجان

بادمجان منبع خوبی برای فیبر غذایی، پتاسیم، فسفر، منگنز، مس، فولات، ویتامین ث، ویتامین کا و ویتامین ب یک است. به دلیل وجود این مواد مغذی، مصرف آن به حفظ سلامت بدن کمک کرده و از ابتلا به بسیاری از بیماری ها پیشگیری می کند.

خواص و فواید درمانی بادمجان

کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی

برخی از مطالعات نشان می دهد که بادمجان می تواند با کاهش کلسترول بد یا LDL و تری گلیسیرید در خون به کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی کمک کند. تحقیقات فعلی محدود به مطالعات مربوط به حیوانات است و تحقیقات بیشتری برای بررسی تاثیر بادمجان بر سلامت قلب انسان مورد نیاز است.

کنترل سطح قند خون

بادنجان می تواند سطح قند را در حد طبیعی حفظ کند، زیرا حاوی میزان بالایی از فیبرهای غذایی است که از دستگاه گوارش عبور می کنند و سرعت هضم، جذب قند توسط بدن و جلوگیری از مصرف زیاد قند را کاهش می دهند. همچنین، بادمجان حاوی پلی فنول هایی است که می توانند جذب قند را کاهش داده و ترشح انسولین را افزایش دهند.

۱۸ خاصیت

از نظر طب اسلامی بادمجان داروی هوشمند است و اگر گمان کردی که برای تو ضرر دارد ضرر خواهد زد و الا مفید خواهد بود. همچنین به زیبایی فرموده اند که: معتدل در میان گونه های خویش، مناسب برای پیر و جوان،معتدل در سرما و گرما و گرم درجای گرم و سرد در جای سرماست. تجربه نیز ثابت کرده بر خلاف نظر رایج اگر بادمجان را با روغن زیتون (طبق روایت) و با پوست سرخ کنیم نه تنها برای سوداویان مضر نیست بلکه یک داروی سودابر قوی است و می تواند سودای سوخته و مضر را خارج کند و از طرفی سودا و صفرای صالح و مفید ایجاد کند.

روش استفاده از بادمجان:

بادمجان را با پوست حلقه حلقه کرده و در روغن زیتون سرخ کنید و میل بفرمایید.

– امام صادق (علیه السلام ):
روایت شده است که نزد امام سجاد (علیه السلام ) بادمجان سرخ شده در روغن بود. ایشان چشم درد داشت و از این بادمجان می خورد.
به ایشان گفتم : ای پسر پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم )! از این می خوری ، در حالی که آتش است ؟! فرمود: ((خموش ! پدرم از جدم برایم نقل کرد که گفته است : بادمجان ، از پیه زمین است و در هر چه بیفتد، آن را خوش و خوش بو می سازد)).
مکارم ج۱ ص ۳۹۸- بحار ج ۶۶ ص ۲۲۳

جایگاه بادمجان در طب اسلامی