به گزارش صراط به نقل از فارس؛ بیماری ایدز (AIDS) یک نوع بیماری ویروسی است که از طریق ورود ویروس نقص ایمنی (HIV) به بدن ایجاد می‌شود. این ویروس دستگاه ایمنی بدن را موردحمله قرار می‌دهد و باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن خواهد شد. بیماری معمولاً دارای سه مرحله عفونت حاد، دوره نهفتگی و سندرم نقص ایمنی اکتسابی است. هرکدام از این مراحل دارای علائم و نشانه‌های خود هست.
ویروس ایدز از سه طریق تماس جنسی، قرار گرفتن در معرض خون یا بافت آلوده و از طریق مادر به فرزند در دوران بارداری، زایمان یا تغذیه با شیر مادر انتقال پیدا می‌کند. تشخیص این بیماری پس از بروز علائم و نشانه‌های بیماری از طریق آزمایش انجام می‌شود.
آزمایش ایدز معمولاً به همه افرادی که در معرض خطر قرار دارند توصیه می‌گردد. رعایت برخی اصول بهداشتی به جهت پیشگیری از ابتلا به این بیماری در کاهش خطر ابتلا تأثیرگذار خواهد بود. با توجه به اینکه تاکنون هیچ نوع درمان و یا واکسنی برای این بیماری ساخته نشده است رعایت اصول بهداشتی امری لازم و ضروری است.
راه‌های انتقال ایدز
HIV از طرق مختلف انتقال می‌یابد:باید یادآور شد که هیچ‌گونه خطر انتقال ویروس از طریق مدفوع، ترشحات بینی، بزاق، خلط، عرق، اشک، ادرار، یا استفراغ وجود ندارد؛ مگر اینکه با خون‌آلوده شده باشند.
تماس جنسی
شایع‌ترین حالت انتقال HIV تماس جنسی با فرد آلوده است. این‌گونه انتقال در هرگونه رابطه جنسی (زن ـ زن، مرد ـ مرد و زن ـ مرد) دیده‌شده است. معمولاً خطر انتقال از مقاربت بیشتر است. خطر ابتلا از طریق سایر روشها مانند آمیزش جنسی دهانی بسیار کمتر است اما صفر نیست.
خون
دومین عامل شایع انتقال ویروس HIV از طریق خون و فرآورده‌های خونی است. در اکثر مواقع انتقال اچ آی وی از طریق استفاده از سرنگ مشترک در معتادان به مواد مخدر تزریق نظیر هروئین اتفاق می‌افتد. حتی زخم در اثر فرورفتن سرسوزن، انتقال خون یا فرآورده‌های خونی آلوده یا تزریق‌هایی که با استفاده از تجهیزات پزشکی استریل نشده انجام می‌شود نیز عامل انتقال این بیماری است.
مادر به فرزند
انتقال HIV از مادر به فرزند در اکثر موارد در دوران بارداری، هنگام زایمان یا از راه شیر مادر انجام می‌شود. این راه سومین راه شایع انتقال اچ آی وی در دنیا محسوب می‌گردد.
اعتیاد تزریقی
خطر قرار گرفتن در معرض اچ آی وی در افرادی که مواد تزریق می‌کنند، بسیار بالاست. استفاده از وسایل تزریق مشترک ضدعفونی نشده، خطر انتقال ویروس‌هایی مانند اچ آی وی و هپاتیت C که از طریق خون منتقل می‌شوند را به‌شدت افزایش می‌دهد. سوزن، سرنگ و وسایل تزریق مشترک آلوده، سه برابر بیشتر از رابطه جنسی اچ آی وی را انتقال می‌دهند. ضدعفونی کردن وسایل تزریق بعد از هر بار استفاده، خطر انتقال را پایین آورده اما آن را کاملاً از بین نمی‌برد.
مینا کاویانی، مسؤول آموزش همگانی انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای و صنایع غذایی کشور با اشاره به اهمیت تغذیه، گفت: تغذیه خوب شامل انتخاب صحیح مواد غذایی و حفظ الگوی غذایی سالم است که باعث حفظ سلامت کلی فرد شده و به سیستم ایمنی بدن وی نیز کمک می‌کند.
وی افزود: تغذیه مناسب به مبتلایان به HIVبرای داشتن وزن مناسب و جذب داروهای HIVتجویز شده کمک می‌کند.
مسؤول آموزش همگانی انستیتو تغذیه با اشاره به حمله ویروسHIVبه سیستم ایمنی بدن فرد مبتلا گفت: تضعیف سیستم ایمنی در مبتلایان باعث دشوار شدن مقابله بدن فرد با عفونت‌ها می‌شود.
وی خاطرنشان کرد: مبتلایان به HIVروزانه داروهای مخصوصی را استفاده می کنند که مانع از بین رفتن سیستم ایمنی فرد مبتلا و همچنین تقویت و سالم نگه‌داشتن سیستم ایمنی وی می‌شوند.
اهمیت رژیم غذایی مناسب در مبتلایان بهHIV
کاویانی با بیان اینکه اصول اولیه یک رژیم غذایی سالم برای همه افراد از جمله مبتلایان به HIV یکسان است، گفت:این بیماران باید روزانه مواد غذایی همه پنج گروه غذایی(میوه‌ها، سبزی‌ها، غلات سبوس‌دار، منابع غذایی پروتئینی، شیر و لبنیات کم‌چرب) را با رعایت تنوع و تعادل مصرف کنند.
به گفته وی مبتلایان به ایدز برای حفظ وزن سالم و مناسب حتما باید روزانه به مقدار کافی غذا میل کنند.
کاویانی به این بیماران توصیه کرد که رژیم غذایی آنها حاوی غذاهای کم‌چرب (به ویژه مقدار کم چربی‌های اشباع‌شده)، کم‌سدیم (نمک)، بدون قند و شکر افزوده باشد.
عوارض تغذیه‌ای داروهای ضد ویروس HIV
این متخصص تغذیه با اشاره به عوارض داروی های ضد ویروس ایدز خاطرنشان کرد: گاهی داروهای ضدویروس HIVباعث بروز مشکلات تغذیه‌ای در مبتلایان می‌شود. همچنین برخی عفونت‌های مرتبط با HIVدر این بیماران غذاخوردن یا بلعیدن را برایشان دشوار می‌کند.
وی از عوارض جانبی داروهای HIV به بی‌اشتهایی، حالت تهوع یا اسهال اشاره کرد و به بیماران مبتلا به HIVکه دچار مشکلات تغذیه‌ای هستند توصیه کرد حتما با پزشک و متخصص تغذیه مشورت کرده و برای جلوگیری از مشکلات تغذیه‌ای به ایمنی مواد غذایی نیز توجه ویژه داشته باشند.
اهمیت توجه به ایمنی مواد غذایی برای مبتلایان به HIV
وی گفت: آلودگی غذا و آب به وسیله میکروب‌های بیماری‌زا باعث ایجاد بیماری‌های ناشی از غذا یا مسمومیت غذایی می‌شود. بنابراین برای جلوگیری از ایجاد این بیماری‌ها حتما باید به ایمنی مواد غذایی در مراحل انتخاب، آماده‌سازی، تهیه و نگهداری مواد غذایی توجه داشت.
به گفته وی با توجه به این که ویروس HIVبه سیستم ایمنی بدن فرد آسیب می‌رساند، بیماری‌های ناشی از غذا در مبتلایان به ایدز، جدی‌تر و شدیدتر از افراد سالم بروز می کند. بنابراین رعایت دستورالعمل‌های مربوط به ایمنی مواد غذایی در این افراد بسیار اهمیت دارد و باعث کاهش خطر ابتلا به این دسته از بیماری‌ها می‌شود.
نکات مهم برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های ناشی از غذا
کاویانی با تاکید بر ضرورت رعایت دستورالعمل‌های ایمنی مواد غذایی توسط مبتلایان به HIVنکات زیر را بیان کرد.
الف- مبتلایان به ایدز از مصرف مواد غذایی زیر پرهیز کنند.
- تخم مرغ خام یا غذاهای حاوی تخم مرغ خام
- مرغ، گوشت و غذاهای دریایی خام یا نیم‌پز
- شیر یا لبنیات و آب‌میوه‌های غیرپاستوریزه
ب- برای دستیابی به ایمنی مواد غذایی از چهار اصل اساسی زیر پیروی کنند.
۱- تمیز کردن: پیش از تهیه غذا دست‌ها، وسایل آشپزی و سطوحی که مواد غذایی روی آن آماده می‌شود، شسته و تمیز شود.
۲- جدا کردن: برای جلوگیری از پخش میکروب‌ها از یک ماده غذایی به سایر مواد غذایی باید آنها را از یکدیگر جدا کرد. به عنوان مثال گوشت خام، مرغ، غذاهای دریایی و تخم مرغ‌ها باید از غذاهایی که آماده خوردن هستند نظیر میوه‌ها، سبزی‌ها و نان جدا نگهداری شوند.
۳- پختن کامل: برای اطمینان از دمای ایمن پخت از دماسنج مواد غذایی استفاده شود.
۴- سرد کردن : گوشت، مرغ، تخم مرغ، غذاهای دریایی یا سایر غذاهایی که احتمال دارد تا زمان پخت فاسد شوند حتما در یخچال نگهداری شود یا در فریزر منجمد شوند.