بازندگان اصلی جوانان، کارگران موقت و بیکاران طولانی مدتی هستند که برای دوره‌ای
بیش از یک سال در جست‌وجوی کار هستند. خطر استهلاک مهارت‌ها، از میان رفتن انگیزه
کار، فقر، ناتوانی از تکفل هزینه تحصیل فرزندان، ابتلا به بیماری‌هاي روانی و گرايش
به سمت انحرافات اجتماعي و اخلاقي، بسیاری از افراد بيكار را تهدید می‌کند. با توجه
به ركود نسبي اقتصاد جهاني اميد به يافتن فرصت‌هاي شغلي كم‌رنگ‌تر شده است، به
عنوان مثال در ايالات متحده در فاصله سال‌های رکود ۱۹۴۵ تا دهه ۱۹۸۰ امکان ورود
مجدد بیکاران به بازار کارشش ماه پس از وجود نشانه‌های رشد تولید ناخالص داخلی میسر
می‌شد، این دوره بهبودی در بحران اقتصادی ۱۹۹۱-۱۹۹۰ به ۱۵ ماه و در بحران ۲۰۰۱ به
۳۹ ماه افزایش یافت. با نرخ‌های فعلی رشد تولید ناخالص داخلی امکان جذب این خیل
بیکاران به بازار کار را به ۶۰ ماه افزایش داده است، یعنی ۷ میلیون نفری که از
بحران اقتصادی ۲۰۰۹-۲۰۰۸ شغل خود را از دست داده‌اند باید تا سال ۲۰۱۶ منتظر بمانند
تا بتوانند برای خود شغلی پيدا كنند.
نسلی که از آنها به عنوان نسل نيت (NEET) یاد می‌شود، نسلی که نه مشغول تحصیل است، نه شاغل است و نه درگیر آموزش‌های حرفه‌ای است، در معرض خطر به حاشیه رانده شدن و خروج از بازار کار هستند. جوانان بیکار سنین ۲۴-۱۶ سال در کشورهای OECD از ۷/۲۰ درصد در سال ۲۰۰۸ به ۲/۱۲ درصد در سال ۲۰۱۱ افزایش پیدا کرده‌اند. از بین ۳/۲۲ میلیون بیکار این گروه سنی، ۲/۱۴ میلیون نفر به نسل گمشده تعلق دارند. زيان ناشي ازبيكاري۵/۷ميليون نفر از اين نسل در اتحاديه اروپا هفته‌اي ۲ميليارد دلار است. بسياري از تحليگران ریشه بسیاری از ناآرامی‌ها در خاورمیانه را به میلیون‌ها نفر جوان تحصيلكرده بیکاري نسبت می‌دهند که بيكاري آنان سالانه ۵۰-۴۰ میلیارد دلار به اقتصاد منطقه زیان وارد مي كند. در این منطقه نرخ مشارکت جوانان در بازار کار ۳۵ درصد است كه در مقایسه با ۵۲ درصد متوسط جهانی، پایین‌ترین میزان در جهان است.
طولانی شدن دوره بیکاری افراد اثرات منفی بر زندگی شغلی آینده آنها خواهد گذاشت. این اثر شامل سختی پیدا کردن شغل ثابت و دریافتی پایین‌تر از سایر همسالان شاغل خود خواهد بود. در عین حال خطر ترک تحصیل میان جوانان جوياي فرصت‌های شغلی بیشتر از نسل پیشین شده است. رویکردي دو جانبه در سطح جهاني برای حل معضل بیکاری جوانان مورد نیاز است. در نشست اخير رهبران اقتصادي جهان در «داووس» معضل بيكاري جوانان يكي از مهم‌ترين چالش‌هاي كنوني اقتصاد جهاني اعلام شده است. براي حل اين معضل از یک سو باید موانع ساختاری كه مانع ورود جوانان به بازار کار مي شود را شناسایی كرد و از سوی دیگر به حل مسائل مربوط به افزایش تعداد جوانان فاقد کار یا تحصیل پرداخت. در همین راستا اعلام آمار ۷ میلیون و ۱۳۵ هزار دانش‌آموز ترک تحصیل کرده به دلایل اقتصادی و اجتماعی در ايران كه حدود ۳۷ درصد از کل جمعيت دانش‌آموز کشور را تشکیل می‌دهند، زنگ خطری جدی است.
امنيت اشتغال در كشور بايد به اين نكته توجه كرد كه مطابق گزارش مركز آمار كشور، متوسط نرخ بيكاري جوانان ۲۴-۱۵ ساله كشور ۷/۲۵ درصد يعني حدود دو برابر نرخ بيكاري در كل كشور است. تصويب مقرري براي بيكاران جوياي كار توسط مجلس شوراي اسلامي در شرايطي كه نظام تأمين اجتماعي كشور قادر به پوشش حداقل معاش براي اين افراد نيست، يك گام به جلو است ولي بدون اصلاح نظام آموزشي، اجراي هدفمند برنامه‌هاي آموزشي و بازآموزي مهارت‌ها متناسب با نياز بازار كار براي فارغ‌التحصيلان دبيرستاني و دانشگاهي اين گام راه به جايي نخواهد برد. با توجه به مسن شدن جوامع و شرایط سخت مالی برای دولت‌ها، مشخص است که دولت‌ها به تنهایی از پس هزینه‌های اقتصادی و تأمين اجتماعی اجرای این گونه طرح‌ها بر‌نمی‌آیند و به شدت نیاز به مشارکت جدی بخش خصوصی برای تخفیف اثرات سرریز بیکاری براي اجراي این‌گونه طرح‌ها احساس می‌شود.
*عضو هيئت علمي مؤسسه مطالعات و پژوهش‌هاي بازرگاني
نسلی که از آنها به عنوان نسل نيت (NEET) یاد می‌شود، نسلی که نه مشغول تحصیل است، نه شاغل است و نه درگیر آموزش‌های حرفه‌ای است، در معرض خطر به حاشیه رانده شدن و خروج از بازار کار هستند. جوانان بیکار سنین ۲۴-۱۶ سال در کشورهای OECD از ۷/۲۰ درصد در سال ۲۰۰۸ به ۲/۱۲ درصد در سال ۲۰۱۱ افزایش پیدا کرده‌اند. از بین ۳/۲۲ میلیون بیکار این گروه سنی، ۲/۱۴ میلیون نفر به نسل گمشده تعلق دارند. زيان ناشي ازبيكاري۵/۷ميليون نفر از اين نسل در اتحاديه اروپا هفته‌اي ۲ميليارد دلار است. بسياري از تحليگران ریشه بسیاری از ناآرامی‌ها در خاورمیانه را به میلیون‌ها نفر جوان تحصيلكرده بیکاري نسبت می‌دهند که بيكاري آنان سالانه ۵۰-۴۰ میلیارد دلار به اقتصاد منطقه زیان وارد مي كند. در این منطقه نرخ مشارکت جوانان در بازار کار ۳۵ درصد است كه در مقایسه با ۵۲ درصد متوسط جهانی، پایین‌ترین میزان در جهان است.
طولانی شدن دوره بیکاری افراد اثرات منفی بر زندگی شغلی آینده آنها خواهد گذاشت. این اثر شامل سختی پیدا کردن شغل ثابت و دریافتی پایین‌تر از سایر همسالان شاغل خود خواهد بود. در عین حال خطر ترک تحصیل میان جوانان جوياي فرصت‌های شغلی بیشتر از نسل پیشین شده است. رویکردي دو جانبه در سطح جهاني برای حل معضل بیکاری جوانان مورد نیاز است. در نشست اخير رهبران اقتصادي جهان در «داووس» معضل بيكاري جوانان يكي از مهم‌ترين چالش‌هاي كنوني اقتصاد جهاني اعلام شده است. براي حل اين معضل از یک سو باید موانع ساختاری كه مانع ورود جوانان به بازار کار مي شود را شناسایی كرد و از سوی دیگر به حل مسائل مربوط به افزایش تعداد جوانان فاقد کار یا تحصیل پرداخت. در همین راستا اعلام آمار ۷ میلیون و ۱۳۵ هزار دانش‌آموز ترک تحصیل کرده به دلایل اقتصادی و اجتماعی در ايران كه حدود ۳۷ درصد از کل جمعيت دانش‌آموز کشور را تشکیل می‌دهند، زنگ خطری جدی است.
امنيت اشتغال در كشور بايد به اين نكته توجه كرد كه مطابق گزارش مركز آمار كشور، متوسط نرخ بيكاري جوانان ۲۴-۱۵ ساله كشور ۷/۲۵ درصد يعني حدود دو برابر نرخ بيكاري در كل كشور است. تصويب مقرري براي بيكاران جوياي كار توسط مجلس شوراي اسلامي در شرايطي كه نظام تأمين اجتماعي كشور قادر به پوشش حداقل معاش براي اين افراد نيست، يك گام به جلو است ولي بدون اصلاح نظام آموزشي، اجراي هدفمند برنامه‌هاي آموزشي و بازآموزي مهارت‌ها متناسب با نياز بازار كار براي فارغ‌التحصيلان دبيرستاني و دانشگاهي اين گام راه به جايي نخواهد برد. با توجه به مسن شدن جوامع و شرایط سخت مالی برای دولت‌ها، مشخص است که دولت‌ها به تنهایی از پس هزینه‌های اقتصادی و تأمين اجتماعی اجرای این گونه طرح‌ها بر‌نمی‌آیند و به شدت نیاز به مشارکت جدی بخش خصوصی برای تخفیف اثرات سرریز بیکاری براي اجراي این‌گونه طرح‌ها احساس می‌شود.
*عضو هيئت علمي مؤسسه مطالعات و پژوهش‌هاي بازرگاني
آخرین اخبار و تصاویر اقتصادی را در سرویس اقتصادی صراط بخوانید.