راز حمله شدید اردوغان به ماکرون از ایاصوفیه

عبدالباری عطوان در مطلبی در رأی الیوم، با اشاره به موضع گیری روز گذشته رجب طیب اردوغان علیه امانوئل ماکرون رئیس جمهور فرانسه، آورده است: اردوغان هنگامی که پس از نماز جمعه در مسجد ایاصوفیه در استانبول ابراز امیدواری کرد که فرانسه از شر ماکرون در اسرع وقت خلاص شود و گرنه جلیقه زردها به جلیقه قرمز تبدیل خواهد شد؛ در واقع بر جنگ لفظی شدید میان خود و رئیس جمهور فرانسه دامن زد و آنرا شعله ور کرد.

به گزارش مهر خشم اردوغان علیه رئیس جمهور فرانسه قابل فهم است و هر دو طرف در «نبرد شکستن استخوانها» به سبب تراکم اختلافات میان آنها در بحران‌هایی مانند لیبی و سوریه و دریای مدیترانه و اخیراً هم جنگ میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان که با حمایت نیروهای ترکیه به نفع الهام علیف رئیس جمهوری جمهوری آذربایجان رقم خورد، به سر می‌برند.

وی افزود: ماکرون سریعاً واکنش نشان داد و از همتای ترکیه‌ای خود خواست که احترام متقابل را رعایت کند. ماکرون گفت که رئیس جمهور ترکیه آزادی مردم ترکیه را محدود کرده است. این جنگ لفظی به علت تنگنایی است که طرفین به ویژه اردوغان در آن به سر می‌برد؛ زیرا اردوغان در چند جبهه داخلی و خارجی در حال جنگ است؛ در داخل احزاب معارض ضد وی هستند و حمله سختی به وی کرده‌اند و وی را متهم کردند که یک «عرصه ملی که نمی‌توان خصوصی اش کرد» را با فروش ۱۰ درصد از سهام بورس ترکیه به دولت قطر به ارزش ۲۰۰ میلیون دلار از بین برده است.

عطوان می‌نویسد: حزب «استقلال» به رهبری احمد داوود اوغلو نخست وزیر همپیمان سابق اردوغان با بزرگترین حزب مخالف در این کشور یعنی حزب خلق جمهوریخواه در انتقاد شدید از این قرارداد و بسیج افکار عمومی، متحد شده است. این هجمه در حالی رخ می‌دهد که اقتصاد ترکیه با فشار شدید و چند جانبه ای مواجه است؛ فشاری که منجر به کاهش ارزش لیر ترکیه و افزایش تورم شده است.

این تحلیلگر جهان عرب در ادامه نوشت: در خارج، فرانسه و به طور خاص ماکرون رئیس جمهورش حمله شدیدی را علیه اردوغان در اتحادیه اروپا رهبری می‌کند و خواستار اعمال تحریم‌های اقتصادی اروپایی علیه ترکیه به دلیل حفاری برای کشف نفت و گاز در مناطق دریایی مورد مناقشه با یونان و قبرس دو عضو اتحادیه اروپا است و نیرو و کشتی‌های جنگی و هواپیماهای نظامی به یونان فرستاد تا از موضع آتن علیه ترکیه حمایت و جانبداری کند.

عطوان بیان کرد: بی تردید اردوغان با این حمله شدیدش به ماکرون رئیس جمهور فرانسه بخش عریضی از افکار عمومی جهان اسلام و عرب را به دلیل تعدی رئیس جمهور فرانسه به پیامبر اسلام (ص) با حمایت از بازنشر کاریکاتورهای توهین آمیز و زشت تحت عنوان آزادی بیان، به خود جذب کرده است؛ اما تأثیر این «دستاورد» برای اردوغان در سایه خطرات هر گونه تحریم احتمالی اروپایی‌ها علیه اقتصاد ترکیه محدود است؛ مضاف بر آن، جنگ در لیبی و سوریه علیه اردوغان در زمانی دارد تشدید می‌شود که «جو بایدن» رئیس جمهور جدید آمریکا که هرگز علاقه‌ای به رئیس جمهور ترکیه ندارد و از کردها حمایت می‌کند؛ حدود ۵۰ روز دیگر به عنوان جانشین «دونالد ترامپ» رئیس جمهور کنونی آمریکا که همپیمان قوی اردوغان به شمار می‌رود، وارد کاخ سفید خواهد شد.

وی گزارش داد: اردوغان در هفته‌ها و ماه‌های آینده با شرایط سختی رو به رو خواهد شد و نشانه‌های آن در چندین جبهه از جمله لیبی و ارمنستان و به طور مشخص دریای مدیترانه خود را نشان می‌دهد؛ زیرا رئیس جمهور فرانسه آستین‌های خود را بالا زده است و تلاش می‌کند که بیشتر رهبران اروپایی را پشت کارزار اعمال تحریم‌ها علیه ترکیه بسیج کند؛ تحریم‌هایی که بارزترین آنها توقف سرمایه گذاری و واردات از ترکیه است که ارزش آنها در سال به ۱۰۰ میلیارد یورو می‌رسد.

عطوان نوشت: دوستان اردوغان رئیس جمهور ترکیه در منطقه خاورمیانه اندک هستند و از او می‌خواهند که در سیاست‌های منطقه‌ای خود در چندین پرونده بازنگری کند تا فهرست دشمنانش کم شود و بتواند با فشارهای اروپایی مقابله کند؛ اما به گفته یک منبع اسلامگرای بلندپایه که اخیراً با وی در آنکارا دیدار کرده است وی به این درخواست‌ها جواب منفی داده و تأکید کرده است که همانطور که در جمهوری آذربایجان رخ داد، در نهایت امر پیروز خواهد شد.

این تحلیلگر در پایان با اشاره به تلاش‌هایی که برای آشتی میان قطر و عربستان انجام می‌شود، می‌افزاید: به گفته این منبع اسلامگرا مشکل اصلی اردوغان خودرایی وی و گوش ندادن به نصیحت‌های دیگران است. آخرین نصیحت نیز تلاش برای میانجی گیری میان وی و همپیمانان سابق او یعنی داوود اوغلو و «علی بابا جان» و حزب «سعادت» است. به همین دلیل مشکلات داخلی و خارجی وی تشدید می‌شود و در لیبی و سوریه و چه بسا به زودی در منطقه خلیج فارس در صورتی که میانجی گیری آمریکا برای آشتی میان قطر و دشمنانش موفق بشود، با شکست‌های پی در پی رو به رو خواهد شد.