وی در خصوص برنامه هستهای کشور گفت:بحث هستهای باید در چارچوب جامع دیده شود. در چند سال گذشته بدخواهان جمهوری اسلامی و آنهایی که میخواستند ایران را نه تنها از دستیابی به فناوری مهم محروم کنند بلکه میخواستند با استفاده از فضاسازی تصنعی در سطح بینالمللی، ایران را تهدید نشان داده و برنامه صلحآمیز هستهای ایران را به عنوان تهدید بینالمللی مطرح کنند.
ظریف اضافه کرد: طراحی که دولت جدید با استفاده از پشتوانه عظیم مردم در انتخابات، صورت داد نشان داد برنامه ریزی آنها که با ایجاد فشار علیه ایران بتوانند مردم را از دولت جدا کنند حضور گسترده مردم در انتخابات سال گذشته نشان داد که آن سیاست به جایی نرسیده و آن فرصت ویژهای بود. همانطور که مقام معظم رهبری گفتند مردم حماسه سیاسی را رقم زدند و زمینه را برای حضور فعال ایران در عرصه بینالملل فراهم کرد و کشور تصمیم گرفت از این فرصت برای تغییر فضا استفاده کند.
ظریف در خصوص تحولات یک ساله در زمینه برنامه هستهای ایران عنوان کرد: حضور بنگاههای اقتصادی در ایران پس از توافق ژنو نشانگر شکستن فضای قبلی است.
رئیس دستگاه دیپلماسی عنوان کرد:دیگر امروز هیچ کس درباره اصل غنی سازی صحبت نمیکند به غیر از نتانیاهو و جنگ طلبانی که دور آن را گرفتهاند. دیگر کسی در دنیا راجع به توقف غنی سازی صحبت نمیکنند راجع به اندازه غنی سازی صحبت میکنند که صحبتهای آنها قابل قبول نیست.
ظریف اضافه کرد: فضاسازی ترس علیه ایران فروریخته دیوار تحریمها شکست خورده و مذاکرات با همه دشواری به سمت جلو میرود.
وی درباره اختلافات کنونی در مذاکرات با 1+5، تصریح کرد: ترکیب انجام غنی سازی و لغو تحریمها نشانگر اعمال حق ما بدون مزاحمت توسط کسانی است که قبلا مزاحمت ایجاد میکردند.
ظریف تعداد سانتریفیوژها را ربطی به صلح آمیز بودن برنامه هستهای ندانست و افزود: اگر به کل برنامه هستهای ایران نگاه کنید از تولید هگزافلوراید تا تعداد سانتریفیوژها برای نطنز و ظرفیت و ... همه متوجه یک هدف است و آن تولید سوخت برای یکسال نیروگاه بوشهر است. صنعتی بودن برنامه هستهای ایران نشانگر صلحآمیز بودن است.
وزیر امور خارجه تصریح کرد:بحث راجع به تعداد بحث بی موردی است.ما نه تنها عضو ان پی تی هستیم و براساس فتوای مقام معظم رهبری دنبال سلاح نیستیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: ما آمادگی این را داریم که در بازه زمانی با انجام اقدامات اطمینان ساز مثلا تبدیل اورانیوم به اکسید یا از اینگونه اقداماتی که این اطمینان را ایجاد کند که ایران دنبال ساخت سلاح نیست. اکسید را نمیشود غنی سازی کرد و باید به سمت سوخت برد. الان ما وارد این مرحله شدیم که در این زمینه صحبت میکنیم. ما اهل بازی مذاکراتی نیستیم. از روز اول حرف منطقی میزنیم و تا روز آخر روی حرفمان میمانیم.
وزیر امور خارجه ادامه داد: زمینه برای گفتوگو ایجاد شده است. درست است ما احساس میکنیم طرف مقابل در برابر فشارهای داخلی مشکلاتی دارد برای پذیرش حرفهایی که منطقی است.
مذاکره کننده ارشد ایرانی همچنین گفت: در جلسه آخر به آنها گفتیم موضع گیری را از طریق ایمیل میشود ارسال کرد. اگر در اظهارنظرهای طرف مقابل دیده باشید و ضمن اینکه فاصلهها کماکان زیاد است. نگرانیها با نزدیک کردن تعداد رفع نمیشود و همه طرفهای ما باید به این نتیجه برسند که تعداد موضوعیت ندارد.
ظریف درباره اینکه تا الان توافق صورت نگرفت، عنوان کرد:شاید برخی فکر میکردند با قرار دادن ایران در یک مهلت زمانی میتوانند به نتایج مورد نظر خود دست یابند.
وی ادامه داد: عامل زمان در جای خوبی متوقف شد. بعد از پنج ماه و نیم مذاکره طرف مقابل ما در مرحله اعلام موضع بود اما در حال حاضر وارد بحث شدیم و اگر با این هدف جلو برویم که به راهحل دست یابیم به توافق دست مییابیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت:براساس توافق ژنو میتوانستیم شش ماه را تمدید کنیم. براساس تمدید مذاکرات و توافق صورت گرفته هیچ تحریم جدیدی نباید اعمال شود. تعهد کردند تعدادی از تحریمها که دور قبل کم کرده بودند ادامه دهند. تحریم در مورد بیمه به دلیل زمانبر بودن کارهای بیمهای انجام نمی شد که تعهد کردند این بار انجام دهند. ما اورانیوم 20 درصدی داشتیم که براساس آنچه توافق کرده بودیم رقیق و به اکسید تبدیل شده است.
ظریف اضافه کرد: اتفاقاتی که در شش ماه اول افتاده در چهار ماه جدید ادامه مییابد و این راهحل موقتی برای رسیدن به راهحل دائم است. امیدواریم با تلاشی که صورت میگیرد و ایجاد درک در طرف مقابل، به اعتقاد من طرف مقابل به این درک رسیده که راهی جز توافق وجود ندارد.
وزیر خارجه گفت: آنها میتوانند تحریمهایشان را اضافه کنند اما این تحریمها بر برنامه هستهای تاثیر نداشته ممکن است بر مردم فشار وارد کرده است. امیدواریم با رسیدن به نتیجه با اینکه آنها بفهمند با فشار به نتیجه نمیرسند.
ظریف خاطرنشان کرد: مقام معظم رهبری که فتوا را صادر کردند هدفشان این است که هیچ نگرانی از این وجود نداشته باشد که برنامه هستهای ایران صلحآمیز است. در این شش ماه فکر میکردند از روشهای دیگری میتوانند استفاده کنند و با فشار تعداد را کم کنند. این چهار ماه فضای کم تنش و آرامی را فراهم میکند.
وی گفت: حرفهای منطقی خود را زدیم الان راهحل مشخصی وجود دارد ولی تصمیم و اراده سیاسی برای رسیدن به توافق وجود دارد.
مذاکره کننده ارشد هستهای ایران در خصوص زیاده خواهیهای غربیها عنوان کرد: آنچه مانع از زیاده خواهیهای آنها شده توافق ژنو است.
ظریف اضافه کرد: گرچه تفاهم ژنو یک تفاهم است و نکات مثبت و منفی هر تفاهمی دارد ولی آنچنان به دقت تنظیم شده که جلوی زیادهخواهیها را میگیرد. در این دوره توانستیم از مسیر نیازهای عملی نشان دهیم که برنامه ما در نطنز براساس نیاز عملی بوشهر است. غنی سازی، ادامه غنی سازی و تحقیق و توسعه موضوعاتی است که براساس آن دیدگاههای خود را به پیش بردیم.
وی گفت: این چند مدت با استفاده از مبانی تفاهم ژنو روی موضوعاتی کار کردیم. چند کار علمی انجام دادیم یکی از آنها موضوع گریز هستهای است و با توجه به اینکه ایران سکوت میکرد اما برای اینکه مبانی تبلیغاتی را بشکنیم ادبیات تولید کردیم و همه اینها به ما کمک کرده که آن چیزی که در تفاهم ژنو مطرح شده نه تنها وسیله و ابزار زیاده خواهی نباشد. همه به این معتقدند که این توافق منافع ایران را در شش ماه گذشته حفظ کند و انشاءالله در آینده همین باشد.
رئیس دستگاه دیپلماسی در خصوص عادی شدن پرونده و جدول زمانی عنوان کرد: مذاکره بالا و پایین دارد طرف مقابل مواضع مذاکراتی اتخاذ میکند و خودشان معتتقدند این مذاکرات در قالب بسته مذاکراتی صحبت میکند. مواضعی که طرف مقابل راجع به برداشته شدن تحریمها اتخاذ میکند مواضع حداکثری است. تفاهم ژنو کاملا مشخص است. کلیه تحریمهای مربوط به شورای امنیت و ... حذف شود.
وی در خصوص حضورش در مجلس عنوان کرد: نمایندگان گزارش بنده را شنیدند که اختلافات چه چیزهایی است و راجع به آینده و اتفاقات در وین صحبت کردم و گزارش نسبتا مبسوطی خدمت نمایندگان ارائه شد.
رئیس دستگاه دیپلماسی در پاسخ به این سوال که کدام اختلاف بیش از همه خودنمایی میکند، گفت:اصلی ترین اختلاف بر سر میزان غنی سازی است و ما تاکید کردیم غنی سازی ما یک برنامه سمبلیک نیست اگر بود آنها باید نگران باشند. غنی سازی ما صنعتی است البته در یک بازه زمانی که نیاز واقعی ما برای بوشهر است. درباره بازه زمانی تفاوت دیدگاه است. با موضع گیری اختلاف حل نمیشود.
ظریف افزود:غربیها و 1+5 باید به این درک برسند که یک فرصت استثنایی از اعتماد به نفسی که توسط مردم ایران و نمایندگان آنها برای رفع نگرانی ایجاد شده، استفاده کنند. همه گونه تلاش برای از بین بردن این توانمندی شده است.
وی ضمن گرامیداشت یاد شهدای هستهای، عنوان کرد: تلاش برای دستکاری در برنامه هستهای ما خواستند این برنامه را متوقف کنند باید راهی را پیدا کنند با این واقعیت موجود که صلح آمیز است کنار بیایند. واقعیات را نمیشود عوض کرد. واقعیات روی زمین این است که ایران این امکانات را دارد. ایران سانتریفیوژ خود را خودش میسازد. سانتریفیوژ ایران وارداتی نیست. باید به روش دیگری از اعتمادسازی با ایران برسند. احساس میکنم با فهم این واقعیت به تفاهم رسیدیم.
ظریف در خصوص گروه دلواپسان گفت: اینکه جامعه ایران یک جامع تک صدایی نیست امر مبارکی است. دیدگاههای مختلفی در کشور و زمینه نقد وجود دارد. در نقد باید دو عامل باشد انصاف و منافع ملی. همه دوستان که مشفقانه و حسن نیت کار ما را نقد میکنند همواره این دو عامل را مدنظر قرار دهند. هیچ کس در شآنی نیست که از حقوق ملت صرفنظر کند و مردم هم نخواهند گذاشت ولی نیازی نیست در مردم نگرانی ایجاد کنیم مردم نیاز به آرامش و اعتماد دارند و نیاز دارند به مسئولنشان اعتماد کنند. دولت راستگو است و به مردم واقعیات را منعکس میکنند. مراقب بودن و نقد کردن با ایجاد نگرانی متفاوت است.
وی ضمن قدردانی از نقد آ«ها تصریح کرد: به آنها اطیمنان میدهم هر آنچه رخ میدهد به تمام سطوح نظام گزارش میشود زمانی نیاز باشد به ما هشدار و نهیب میزنند و راهنمایی میکنند تاکنون که از پشتوانه و حمایت رهبری برخوردار بودیم. اجازه دهند مذاکرات در فضای آرام و جامعه در فضای آرام باشد و یقین داشته باشند هیچ کس در کشور از حقوق مردم کوتاه نخواهد آمد.
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره اینکه در سه روز آخر مذاکرات وین 6 مذاکرات با آمریکاییها بیشتر بود، عنوان کرد: با طرفهای اروپایی و به خصوص چین و روسیه روزانه تماس داشتیم ولی واقعیت امر این است که بیشترین فشارها و تحریمها را آمریکا علیه ایران اعمال کرده است و نیاز است آمریکاییها بیشتر درگیر باشند اما بدان معنا نیست که سایر کنشگران در 1+5 را فراموش کردیم.
وی خاطرنشان کرد: روابط ما با آنها کاملا عادی است با همه 5 کشور رابطه سیاسی داریم با آمریکا رابطه سیاسی نداریم و مذاکرات ما با آمریکا صرفا بر موضوع هستهآی است و تلاش داریم موضوع هستهای را حل کنیم. فاصلهای که وجود داشته و اختلاف نظری که وجود داشته و میزان اقدامی که آمریکاییها باید انجام دهند مذاکرات بیشتر با آمریکاییها بود. کری سه روز در وین ماند و چندین دور مذاکره فشرده دوجانبه، با حضور اشتون و هیاتها صورت گرفت. ایشان فهم بهتری از مواضع ایران بدست آورد و به دولت آمریکا منتقل کرد.
ظریف افزود: دولت آمریکا نسبت به ایران کاملا بیگانه است. آنها ایران را از دریچه نگاه خود میبییند. از گروههای معاند دروغهایی از ایران شنیدهاند ما اتفاقا شناخت بیشتری از آمریکاییها داریم نیاز است از طریق مذاکرات با واقعیات ایران آشنا شوند و بدانند مردم ایران چه میخواهند و به چیزی پاسخ میدهند. مردم ایران به احترام و تکریم پاسخ مثبت میدهند و در برابر تحریم مقاومت میکنند.
وزیر امور خارجه اضافه کرد: تکرار در مذاکره چیز بدی نیست.
رئیس دستگاه دیپلماسی در خصوص پیشنهادات ایران به آمریکا گفت: پیشنهادها این است که چگونه میتوان بدون خیالبافی و فراموش کردن واقعیات که ایران میتواند سانتریفیوژ بسازد، به نتیجه رسید.
ظریف اضافه کرد: در وین 6 ما متن را تمیز کردیم اگر امروز روی موضوعات اساسی توافق پیدا کنیم. اما همان متن آماده را برای نهایی کردن آماده کنیم مدتی طول میکشد. ضرورت دارد طرف مقابل روی همه راهکارها نه مواضع فکر کند. راهکارهای ما الزاما موضع ما نیست راهکارهایی است که برخی دانشمندان مطرح میکنند که به نتیجه برسند. آنها میتوانند فکر کنند راهکار پبشنهاد و یا راهکارهای ما را بررسی کنند. تمام راهکارهای ما منطقی، علمی و آزموده شده است که نشان دهد برنامه هستهای ایران صلحآمیز است.
وی درباره اینکه مذاکرات چهار ماه آینده هدفمند باشد؟ عنوان کرد: از ابتدا معتقد به مذاکره برای مذاکره نبودیم و معتقد بودیم مذاکره باید برای رسیدن به هدف باشد. شاید برخی در طرف مقابل فکر میکردند اگر مذاکرات را در روزهای آخر ادامه دهند میتوانند به نتایج مدنظرشان برسند. ما انعطاف روی حقوقمان نداریم ولی انعطاف روی راهکار داریم. چیزی که در مذاکره مهم است این است که نمودار رفتاری نشان دهید.
ظریف با بیان اینکه یک تصوری در غرب شکل گرفته که مبتنی بر تفکرات شرق گرایانه بود،گفت: الان برای چهار ماه آینده انواع مذاکرات را پیش ببینی کردیم، دوجانبه،چند جانبه، کارشناسی و .. فرصت مجمع عمومی قبل از آن باید آمادگیها فراهم شود. فعلا همه هیاتها در مرحله فکر کردن هستند فکر کردن یکی از پیش نیازهای این کار است . با توجه به آنچه روی میز است و طرف مقابل باید براساس واقعیات اقدام کند.
رئیس دستگاه دیپلماسی درباره همکاریهای ایران با آژانس خاطرنشان کرد: آژانس دو کار در این شش ماه کرده یکی اینکه راستی آزمایی کند که آنچه ایران در ژنو تعهد داده بود عمل کند. ذخایر اورانیوم غنی شده ما از ابتدای ژنو تا پایان چهار ماه آینده اضافه نمیشود و کم هم نخواهد شد. هر چه اضافه کنیم به اکسید تبدیل میکنیم. یک رشته اتهاماتی بود که علیه ایران مطرح کرده بودند که بی اساس است. با آژانس براساس چارچوبی توافق کردیم که کار کنیم. مواردی که تا الان بوده حل و فصل کردیم. اتهامات بی مورد است.
وی افزود: ایران برنامهاش صلحآمیز است و ابهامات ایجاد شده براساس اطلاعات نادرست است و به راحتی این ابهامات قابل حل و فصل است به شرط اینکه هدف حل و فصل باشد. با رسیدن به توافق در این زمینه تصویر بسیار روشنی است از همکاری صلحآمیز.
*دور بعدی مذاکرات اوایل سپتامبر اما هنوز مکان مشخص نیست
وی درباره دور بعدی مذاکرات گفت: برای مذاکرات جانبی برنامه داریم. دور بعدی مذاکرات در اوایل سپتامبر است ولی درباره مکان آن تصمیم گیری نشده است.
وی در خصوص جنایات صهیونیستها در غزه گفت: این جنایات نشانگر مقاومت مردم فلسطین و از طرف دیگر نشانگر عدم پایبندی رژیم صهیونیستی به ضوابط ومقررات بینالمللی است و در کنارش نشانگر کم کاری و اهمال شورای امنیت و رعایت حقوق مردم فلسطین است.
ظریف افزود: مقاومت و حمایت از آن که روز قدس یادگار امام یکی از بهترین نمونههای حمایت جهانی از آرمان فلسطین و احقاق حقوق مردم فلسطین که دهها سال است توسط رژیم صهیونیستی سرکوب شده است. امروز شاهد مجازات جمعی هستیم و حمله و مجازات جمعی کودکان و ... نیاز به محکومیت بینالمللی و حمایت از مردم فلسطین دارد و اینکه همه سازمانهای بینالمللی برای حمایت از مردم فلسطین و پایان دادن به جنایات رژیم صهیونیستی همصدا شوند.
ظریف: ما اهل بازی مذاکراتی نیستیم
وزیر امور خارجه کشورمان گفت: دیگر امروز هیچ کس درباره اصل غنی سازی صحبت نمیکند به غیر از نتانیاهو و جنگ طلبانی که دور آن را گرفتهاند و دیگر کسی در دنیا راجع به توقف غنی سازی صحبت نمیکنند فقط راجع به اندازه غنی سازی صحبت میکنند.
صراط: محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان در گفتوگو با شبکه خبر با مردم مظلوم غزه ابراز همدردی کرد.
منبع: فارس