صراط: شهر وین دو هفته است که میزبان ششمین دور مذاکرات ایران و 1+5 (آلمان، فرانسه، انگلستان،روسیه، چین و آمریکا) درباره گام پایانی توافقنامه ژنو (برنامه اقدام مشترک) است و بدین منظور محمدجواد ظریف رئیس تیم مذاکره کننده ایرانی به همراه اعضای این تیم چهارشنبه 11 تیر ماه راهی شهر وین شدند و رایزنی‌های گسترده‌ای را در راستای نگارش متن توافقنامه جامع صورت دادند و آنگونه که سید عباس عراقچی عنوان کرد حدود 70 درصد متن پیش نویس توافقنامه آماده شد ولی هنوز اختلافات عمده باقی است.
در حالی که شهر وین در هفته اول آرام بود، ولی هفته دوم شاهد حضور وزرای خارجه آمریکا و سه کشور اروپایی بود و یکشنبه 22 تیر ماه وزرای خارجه چهار کشور به وین آمدند تا از نزدیک در جریان روند مذاکرات قرار گیرند و البته از قبل اعلام شده بود که این حضور به منزله دستیابی به توافق نیست.
حتی خبرنگارانی که هفته قبل وین را ترک کرده بودند و می‌خواستند در واپسین روزهای اعلام شده برای این دور از مذاکرات یعنی 29 تیر ماه و زمان احتمالی دستیابی به توافق در وین حضور داشته باشند دوباره به این شهر بازگشتند.
وزرای خارجه سه کشور اروپایی فقط یکشنبه را در وین حضور داشتند، اما جان کری تا روز سه‌شنبه ماند و به رایزنی هایش با ظریف همتای ایرانی ادامه داد و روز سه شنبه 24 تیر ماه و در حالی که اعلام شده بود قرار است به قاهره برود در نشستی خبری اعلام کرد که به واشنگتن بازمی‌گردد تا باراک اوباما و کنگره را در جریان تحولات قرار دهد و البته یادآور شد در صورت نیاز برای توافق نهایی به وین بازخواهد گشت.
کری پس از پایان این نشست دیداری نیم ساعته هم با ظریف داشت و ظریف نیز عصر همان روز در جمع خبرنگاران اعلام کرد که اکنون مناسب‌ترین زمان برای رسیدن به راهحل است و گفت که تا آنجایی که می‌شده پرانتزها را از متن حذف کردیم. اما یادآور شد که متن نیازمند توافق سیاسی است.
وی تصریح کرد: معتقدم هیچ زمانی به اندازه امروز زمان مناسب برای رسیدن به راهحل نیست. همه طرف ها ظاهر امر این است که اراده سیاسی لازم برای رسیدن به راهحل دارند. ظاهر امر این است که به این نتیجه رسیده‌اند که روش قبلی روش مناسبی نبوده و با فشار نمی‌شود چیزی را به مردم ایران تحمیل کرد انتخابات این را نشان داد.
ظریف عنوان کرد:« ریل آماده است سوزن‌بان و بقیه موارد آماده است که این قطار را به سرمنزل برساند.»
رئیس تیم مذاکره کننده ایرانی همچنین در پاسخ به سوالی درباره غنی سازی و تعداد سانتریفیوژها و اظهارات مقام معظم رهبری درباره نیاز ایران به 190 هزار سو غنی سازی تصریح کرد: ضروری است یک تصمیم سیاسی جدی گرفته شود. تصمیم جدی آن است که برای رسیدن به راه حل نیاز داریم به راه حل فکر کنیم تا به مواضع، برای اینکه اطمینان حاصل شود از اینکه برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز باقی می‌ماند، اصرار بر تعداد اصرار بی موردی است. اتفاقا مشخص شدن 190 هزار سو که از سوی مقام معظم رهبری به عنوان نیاز قطعی اعلام شد نشانگر یک تصمیم سیاسی صلح‌آمیز از سوی کشوری است که از ابتدا برنامه غنی سازی آن در قالب یک برنامه تامین سوخت برای نیروگاه هسته‌ای طراحی شده است. یو سی اف اصفهان، نطنز و برنامه تولید سوخت هسته‌ای همه در یک چارچوب منطقی قابل تعریف است.
وی گفت: اما همزمان نکته بسیار راهگشای مقام معظم رهبری که نکته صحیحی هم هست و براساس مقررات بین‌المللی، اینکه ما امروز به این نیاز مقدار نداریم، زمانی را داریم که به این مقدار برسیم. از نظر فناوری هم نیاز به زمان داریم که به این زمان برسیم و این زمان امکان رسیدن به راهحل را برای ما فراهم می‌کند، به اضافه اقداماتی که در کنار آن می‌توانیم انجام دهیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: ایران به هیچ وجه به دنبال ساخت سلاح نیست. حتی وقتی 20 درصد را تولید کردیم به این خاطر بود که به ما 20 درصد را ندادند. براساس برنامه اقدام مشترک ژنو تصمیم گرفتیم که 20 درصد را تولید نکنیم، زیرا فعلا به اندازه کافی داریم. ما هیچ برنامه‌ای نداریم که بیش از حد نیازمان بسازیم و بیش از حقوقمان هیچ چیز نمی‌خواهیم.
ظریف اضافه کرد: اگر طرف مقابل این آمادگی را داشته باشد که به جای تعیین تکلیف، دنبال راهحل بگردد، به جای تصمیم گیری به مذاکره بپردازد، حتما به نتیجه می‌رسیم و امیدوارم مذاکرات سه روز گذشته چنین فضایی را ایجاد کرده باشد که طرف‌های مذاکراتی ما در 1+5 به این مفهوم رسیده باشند.
سرپرست تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران خاطرنشان کرد: در چند روز گذشته آمادگی شنیدن را در طرف مقابل دیدم و این می‌تواند زمینه مهمی برای ما باشد که راه را باز کنیم. چون معتقدم راهحل در دسترس است. امروز می‌توانیم به راه‌حلی برسیم، اما چون جزییات دارد باید روی جزییات توافق شد ممکن است مقداری طول بکشد.
اختلافات عمده‌ای که هنوز بر سر جا باقی مانده از جمله موضوع غنی ساززی، آب سنگین اراک، زمان گام پایانی و ...
پس از آن بود که زمزمه‌هایی شنیده شد مبنی بر تمدید مذاکرات و البته موضوع توقف مذاکرات در روز جمعه اعلام شد و در عین حال عنوان شد که تمدید مذاکرات مورد موافقت تیم ایرانی قرار نگرفته است.
پس از آن نیز ظریف توقف مذاکرات در روز جمعه تایید نکرد و گفت که مذاکرات هنوز ادامه دارد. البته اعلام شد اشتون که بعدازظهر چهارشنبه به منظور شرکت در نشستی در بروکسل درباره اوکراین و غزه وین را ترک کرده صبح پنجشنبه به وین بازگشته و با ظریف درباره تمدید مذاکرات، شرایط و زمان آن به رایزنی خواهد پرداخت و این رایزنی‌ها از صبح پنجشنبه در سطح ظریف و اشتون آغاز و سپس در سطح معاونان وزرای خارجه ایران و آمریکا به ریاست سید عباس عراقچی و مجید تخت روانچی و وندی شرمن ادامه یافت که در مجموع تا یک و نیم بامداد امروز (جمعه) سه دور رایزنی کردند، ولی توافقی حاصل نشد و اعلام شد که امروز نیز ادامه خواهد یافت و البته کارشناسان دو کشور هم به رایزنی پرداختند و همچنین سایمون گس نماینده انگلستان در 1+5 با ظریف به مدت 45 دقیقه دیدار کرد.
بر همین اساس دوباره معاونان وزرای خارجه دو کشور حدود 45 دقیقه صبح امروز به گفت‌وگو پرداختند و قرار بود پیش از ظهر از سر گرفته شود که هنوز خبری در این باره منتشر نشده است.
از دیروز اخبار متعددی درباره زمان تمدید در رسانه‌ها منتشر شد برخی از دو هفته خبر دادند و در جاهایی نیز دو ماه بیان شد، ولی در صورت تمدید مذاکرات و توافق حاصله آن هم در هتل پله کوبورگ شهر وین بین معاونان وزرای خارجه ایران و آمریکا و براساس گام اول توافقنامه ژنو (برنامه اقدام مشترک) که در تاریخ 24 نوامبر 2013 (سوم آذر ماه 1392) مورد توافق وزرای خارجه ایران و شش کشور قرار گرفت، بازه زمانی این تمدید در چهار ماه آینده خواهد بود.
همانگونه که در برنامه اقدام مشترک آمده است: گام اول دارای دوره زمانی شش ماهه خواهد بود و با توافق متقابل قابل تمدید است. در این دوره همه اعضاء،با حسن نیت، در جهت حفظ فضای سازنده در مذاکرات فعالیت خواهند کرد. بدیهی است که در صورت تمدید توافق ژنو، تمام شرایط ۶ ماه گذشته، بر زمان باقی‌مانده تا سوم آذرماه نیز مستولی خواهد بود. سوم آذر، سالگرد حصول توافق ژنو است و حداکثر زمانی است که این توافق می‌تواند تا به آن تمدید شود؛ بنابراین، توافق ژنو حدکثر تا حدود ۴ ماه دیگر می‌تواند ادامه داشته باشد.
از روز گذشته اعلام شد که در صورت پایان مذاکرات قرار است نشست خبری وزیر خارجه ایران و کاترین اشتون برگزار شود و در حال حاضر جمعی از خبرنگاران در هتل محل مذاکرات حضور دارند و بقیه در مرکز رسانه‌ای اتریش منتظر خبرند و البته مقدمات برگزاری نشست خبری در مرکز رسانه‌ای اتریش فراهم شده ولی هنوز خبرنگاران منتظرند، منتظر خبری از پله کوبورگ که چه زمانی دوباره باید برای پوشش اخبار مذاکرات ایران و 1+5 و حصول توافق جامع به وین بازگردند.
در حالی که شهر وین در هفته اول آرام بود، ولی هفته دوم شاهد حضور وزرای خارجه آمریکا و سه کشور اروپایی بود و یکشنبه 22 تیر ماه وزرای خارجه چهار کشور به وین آمدند تا از نزدیک در جریان روند مذاکرات قرار گیرند و البته از قبل اعلام شده بود که این حضور به منزله دستیابی به توافق نیست.
حتی خبرنگارانی که هفته قبل وین را ترک کرده بودند و می‌خواستند در واپسین روزهای اعلام شده برای این دور از مذاکرات یعنی 29 تیر ماه و زمان احتمالی دستیابی به توافق در وین حضور داشته باشند دوباره به این شهر بازگشتند.
وزرای خارجه سه کشور اروپایی فقط یکشنبه را در وین حضور داشتند، اما جان کری تا روز سه‌شنبه ماند و به رایزنی هایش با ظریف همتای ایرانی ادامه داد و روز سه شنبه 24 تیر ماه و در حالی که اعلام شده بود قرار است به قاهره برود در نشستی خبری اعلام کرد که به واشنگتن بازمی‌گردد تا باراک اوباما و کنگره را در جریان تحولات قرار دهد و البته یادآور شد در صورت نیاز برای توافق نهایی به وین بازخواهد گشت.
کری پس از پایان این نشست دیداری نیم ساعته هم با ظریف داشت و ظریف نیز عصر همان روز در جمع خبرنگاران اعلام کرد که اکنون مناسب‌ترین زمان برای رسیدن به راهحل است و گفت که تا آنجایی که می‌شده پرانتزها را از متن حذف کردیم. اما یادآور شد که متن نیازمند توافق سیاسی است.
وی تصریح کرد: معتقدم هیچ زمانی به اندازه امروز زمان مناسب برای رسیدن به راهحل نیست. همه طرف ها ظاهر امر این است که اراده سیاسی لازم برای رسیدن به راهحل دارند. ظاهر امر این است که به این نتیجه رسیده‌اند که روش قبلی روش مناسبی نبوده و با فشار نمی‌شود چیزی را به مردم ایران تحمیل کرد انتخابات این را نشان داد.
ظریف عنوان کرد:« ریل آماده است سوزن‌بان و بقیه موارد آماده است که این قطار را به سرمنزل برساند.»
رئیس تیم مذاکره کننده ایرانی همچنین در پاسخ به سوالی درباره غنی سازی و تعداد سانتریفیوژها و اظهارات مقام معظم رهبری درباره نیاز ایران به 190 هزار سو غنی سازی تصریح کرد: ضروری است یک تصمیم سیاسی جدی گرفته شود. تصمیم جدی آن است که برای رسیدن به راه حل نیاز داریم به راه حل فکر کنیم تا به مواضع، برای اینکه اطمینان حاصل شود از اینکه برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز باقی می‌ماند، اصرار بر تعداد اصرار بی موردی است. اتفاقا مشخص شدن 190 هزار سو که از سوی مقام معظم رهبری به عنوان نیاز قطعی اعلام شد نشانگر یک تصمیم سیاسی صلح‌آمیز از سوی کشوری است که از ابتدا برنامه غنی سازی آن در قالب یک برنامه تامین سوخت برای نیروگاه هسته‌ای طراحی شده است. یو سی اف اصفهان، نطنز و برنامه تولید سوخت هسته‌ای همه در یک چارچوب منطقی قابل تعریف است.
وی گفت: اما همزمان نکته بسیار راهگشای مقام معظم رهبری که نکته صحیحی هم هست و براساس مقررات بین‌المللی، اینکه ما امروز به این نیاز مقدار نداریم، زمانی را داریم که به این مقدار برسیم. از نظر فناوری هم نیاز به زمان داریم که به این زمان برسیم و این زمان امکان رسیدن به راهحل را برای ما فراهم می‌کند، به اضافه اقداماتی که در کنار آن می‌توانیم انجام دهیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی تصریح کرد: ایران به هیچ وجه به دنبال ساخت سلاح نیست. حتی وقتی 20 درصد را تولید کردیم به این خاطر بود که به ما 20 درصد را ندادند. براساس برنامه اقدام مشترک ژنو تصمیم گرفتیم که 20 درصد را تولید نکنیم، زیرا فعلا به اندازه کافی داریم. ما هیچ برنامه‌ای نداریم که بیش از حد نیازمان بسازیم و بیش از حقوقمان هیچ چیز نمی‌خواهیم.
ظریف اضافه کرد: اگر طرف مقابل این آمادگی را داشته باشد که به جای تعیین تکلیف، دنبال راهحل بگردد، به جای تصمیم گیری به مذاکره بپردازد، حتما به نتیجه می‌رسیم و امیدوارم مذاکرات سه روز گذشته چنین فضایی را ایجاد کرده باشد که طرف‌های مذاکراتی ما در 1+5 به این مفهوم رسیده باشند.
سرپرست تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران خاطرنشان کرد: در چند روز گذشته آمادگی شنیدن را در طرف مقابل دیدم و این می‌تواند زمینه مهمی برای ما باشد که راه را باز کنیم. چون معتقدم راهحل در دسترس است. امروز می‌توانیم به راه‌حلی برسیم، اما چون جزییات دارد باید روی جزییات توافق شد ممکن است مقداری طول بکشد.
اختلافات عمده‌ای که هنوز بر سر جا باقی مانده از جمله موضوع غنی ساززی، آب سنگین اراک، زمان گام پایانی و ...
پس از آن بود که زمزمه‌هایی شنیده شد مبنی بر تمدید مذاکرات و البته موضوع توقف مذاکرات در روز جمعه اعلام شد و در عین حال عنوان شد که تمدید مذاکرات مورد موافقت تیم ایرانی قرار نگرفته است.
پس از آن نیز ظریف توقف مذاکرات در روز جمعه تایید نکرد و گفت که مذاکرات هنوز ادامه دارد. البته اعلام شد اشتون که بعدازظهر چهارشنبه به منظور شرکت در نشستی در بروکسل درباره اوکراین و غزه وین را ترک کرده صبح پنجشنبه به وین بازگشته و با ظریف درباره تمدید مذاکرات، شرایط و زمان آن به رایزنی خواهد پرداخت و این رایزنی‌ها از صبح پنجشنبه در سطح ظریف و اشتون آغاز و سپس در سطح معاونان وزرای خارجه ایران و آمریکا به ریاست سید عباس عراقچی و مجید تخت روانچی و وندی شرمن ادامه یافت که در مجموع تا یک و نیم بامداد امروز (جمعه) سه دور رایزنی کردند، ولی توافقی حاصل نشد و اعلام شد که امروز نیز ادامه خواهد یافت و البته کارشناسان دو کشور هم به رایزنی پرداختند و همچنین سایمون گس نماینده انگلستان در 1+5 با ظریف به مدت 45 دقیقه دیدار کرد.
بر همین اساس دوباره معاونان وزرای خارجه دو کشور حدود 45 دقیقه صبح امروز به گفت‌وگو پرداختند و قرار بود پیش از ظهر از سر گرفته شود که هنوز خبری در این باره منتشر نشده است.
از دیروز اخبار متعددی درباره زمان تمدید در رسانه‌ها منتشر شد برخی از دو هفته خبر دادند و در جاهایی نیز دو ماه بیان شد، ولی در صورت تمدید مذاکرات و توافق حاصله آن هم در هتل پله کوبورگ شهر وین بین معاونان وزرای خارجه ایران و آمریکا و براساس گام اول توافقنامه ژنو (برنامه اقدام مشترک) که در تاریخ 24 نوامبر 2013 (سوم آذر ماه 1392) مورد توافق وزرای خارجه ایران و شش کشور قرار گرفت، بازه زمانی این تمدید در چهار ماه آینده خواهد بود.
همانگونه که در برنامه اقدام مشترک آمده است: گام اول دارای دوره زمانی شش ماهه خواهد بود و با توافق متقابل قابل تمدید است. در این دوره همه اعضاء،با حسن نیت، در جهت حفظ فضای سازنده در مذاکرات فعالیت خواهند کرد. بدیهی است که در صورت تمدید توافق ژنو، تمام شرایط ۶ ماه گذشته، بر زمان باقی‌مانده تا سوم آذرماه نیز مستولی خواهد بود. سوم آذر، سالگرد حصول توافق ژنو است و حداکثر زمانی است که این توافق می‌تواند تا به آن تمدید شود؛ بنابراین، توافق ژنو حدکثر تا حدود ۴ ماه دیگر می‌تواند ادامه داشته باشد.
از روز گذشته اعلام شد که در صورت پایان مذاکرات قرار است نشست خبری وزیر خارجه ایران و کاترین اشتون برگزار شود و در حال حاضر جمعی از خبرنگاران در هتل محل مذاکرات حضور دارند و بقیه در مرکز رسانه‌ای اتریش منتظر خبرند و البته مقدمات برگزاری نشست خبری در مرکز رسانه‌ای اتریش فراهم شده ولی هنوز خبرنگاران منتظرند، منتظر خبری از پله کوبورگ که چه زمانی دوباره باید برای پوشش اخبار مذاکرات ایران و 1+5 و حصول توافق جامع به وین بازگردند.