جهش قيمت مسكن منتفي است
نايب رئيس كانون سراسري انبوهسازان با انتقاد از حضور پيمانكاران خارجي در پروژههاي مسكن مهر، هرگونه جهش قيمت را در سال آينده رد ميكند و ميگويد: انبوهسازان خالصانه به احمدينژاد نامه نوشتند كه حاضرند با همان قيمتهاي قبل از هدفمندي هم كار كنند، قيمتي كه در حد صفر برايشان سود دارد.
کد خبر : ۱۷۰۴۶
بيگدلي با انتقاد از توجه به كارآفرينان ارزش صادرات خدمات فني مهندسي، دنيا را داراي يك بازار با پتانسيل400 ميليارد دلار تشريح ميكند كه سهم ايران در آن كمتر از يك درصد است، در حاليكه در ايران پتانسيلي كه وجود دارد چيزي در حدود 500 هزار كارآفرين، 100 هزار مهندس و 400 هزار تكنسين است.
وي مي گويد: در پيشنهادي كه به رئيس مجلس شوراي اسلامي داده معتقد است بايد سازمان نظام مديريت توليد ساختمان جايگزين نظام مهندسي شود.
او همچنين خبر ميدهد، بيمه ساختمان 40 برابر افزايش داشته است و با توجه به اينكه هدفمندي يارانه ها آغاز و هزينه هاي حمل و نقل و ساير نهاده هاي ساختمان افزايش يافته دولت بايد توجه ويژه اي به انبوه سازان داشته باشد تا قيمت مسكن بالا نرود.وي همچنين با حضور تركها براي صرفا پيمانكاري مخالف است و مي گويد انبوه سازان ايراني پتانسيل ساخت 5 ميليون واحد مسكوني در سال را دارند.
مجتبي بيگدلي كه خود در حوزه تحصيل كرده و پدرش نيز روحاني و فعال در حوزه ساخت و ساز بوده 20 سال است كه در اين عرصه فعاليت مي كند، او ميگويد به خاطر عشق به ساخت و ساز وارد اين عرصه شده است.
مشروح گفت و گوي خبرنگار اقتصادي خبرگزاري فارس با مجتبي بيگدلي نايب رئيس كانون سراسري انبوهسازان را مي خوانيم:
*سهم ايران در صدور خدمات فني مهندسي كمتر از يك درصد
فارس:صحبت هاي انبوه سازان در ديدار با رئيس مجلس به كجا رسيد
بيگدلي: 20 نفر از انبوهسازان ديداري با لاريجاني رئيس مجلس داشتند و در اين جلسه اعلام كرديم كه ارزش صادرات خدمات فني مهندسي در دنيا يك بازار 400 ميليارد دلاري است و ايران نيز از اين بازار تنها كمتر از يك درصد سهم را به خود اختصاص داده است. اين واقعاً رقم بسيار ناچيزي است،صدور خدمات فني و مهندسي از سال 1373 با 75 ميليون دلار شروع شد و در سال 84 اين رقم به حدود 1.5 ميليارد دلار رسيد كه يك جهش 20 برابري را تا سال 84 داشتيم اما از سال 84 تاكنون اين رقم به 2 ميليارد دلار رسيد و اين در حالي است كه صادرات خدمات فني و مهندسي 100 درصد ارزش افزوده دارد. چرا كه اين صادرات يعني صدور فكر و نرمافزار مديريتي با كمترين هزينه انجام ميشود، پس مي بينيد كه صدور نرمافزار مديريتي براي كشور ارزآفريني ميكند. اين صادرات 100 درصد براي كشور سودآوري دارد و صادرات خدمات فني و مهندسي يكي از ارزآورترين بخشهاي خدماتي كشور است.
پتانسيلي كه ما در كشور داريم چيزي در حدود 500 هزار كارآفرين، 100 هزار مهندس و 400 هزار تكنسين است، پس اين آمار نشان ميدهد يك پتانسيل مطلوبي وجود دارد .در حال حاضر انبوهسازان هر سال به اندازه كشور كويت و امارات در قالب مسكن مهر و خصوصي مسكن احداث ميكنند. حتماً بايد از اين پتانسيل براي ارزآوري استفاده كنيم. در 8 سال گذشته كنسرسيوم انبوهسازان در ونزوئلا تشكيل شد و در شهرهاي كاريگدا، مارتورين و كاراكاس مسئوليت پيمانكاري يا پتانسيل اجراي نزديك به 20 هزار واحد مسكوني را انبوهسازان ايراني تقبل كردند كه احداث كنند.
در اروپا نيز كنسرسيوم ايراني اروپايي و در آسياي ميانه در كشور ارمنستان اين كنسرسيوم كليد زده شد و اخيراً هم همكاران ما در استان قم مسئوليت احداث و سرمايهگذاري 10 هزار واحد مسكوني را در استانهاي العماره، كربلا و بغداد عراق برعهده گرفتهاند اين يك اجمالي از فعاليتهاي همكاران ما بوده كه به اطلاع رئيس مجلس رسانديم.
*نيازي به پتانسيل صرفاً پيمانكاري خارجي ها نداريم
فارس:شما مخالف حضور خارجي ها براي ساخت و ساز در ايران هستيد؟
بيگدلي:نماينده "طيب اردوغان " با ما ديداري داشتند و ما به آنها گفتيم ما نيازي به پتانسيل صرفاً پيمانكاري آنها نداريم اگر تركيه ايها تمايل دارند كه مثل انبوهسازان ما توأماً سرمايهگذاري و پيمانكاري كنند ما به آنها خوشآمد ميگوييم وگرنه غير از اين فكر نميكنم شركتهاي تركيهاي حضورشان در ايران جايگاه و يا توجيهي داشته باشد.
انبوهسازان ايران در پروژه مسكن مهر تا مرحله فونداسيون و سقف ميسازند و سرمايهگذاري ميكنند كه اين خود 40 درصد كل اسكلت پروژه است و بعد از اين كه 40 درصد پيشرفت فيزيكي صورت گرفت و مجوزهاي آب و برق و پروانه را اخذ كردند سپس پول دريافت ميكنند، اگر سرمايهگذاران تركيهاي توأماً ميتوانند پيمانكار و سرمايهگذار باشند حضور آنها در ايران محلي از اعراب دارد وگرنه در ايران بهترين انبوهسازان دنيا را داريم كه اين مسائل را در ديدار با لاريجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي مطرح كرديم.
*با حضور تركها براي صرف پيمانكاري مخالفيم
فارس: پس شما با حضور كشورهاي خارجي به خصوص تركيهايها در ايران تنها براي پيمانكاري صرف در مسكن مهر مخالف هستيد.
بيگدلي: ما به رئيس مجلس گفتيم كه تركيهايها به ايران بيايند اما نه اينكه صرفاً پيمانكاري كنند. در ايران بهترين پيمانكاران دنيا را داريم. همكاران ايراني و مهندسان ايراني در خارج از كشور در حال كار و ساخت مسكن هستند در سفر رئيس جمهوري ونزوئلا به ايران به وزير مسكن ايران گفت كه هرچه سريعتر انبوهسازان ايراني به ونزوئلا آمده و مسئوليت احداث 150 تا 200 هزار واحد مسكوني را تا قبل از انتخابات رياست جمهوري ونزوئلا به عهده بگيرند. چرا كه در آن كشور رقيباني از كشورهاي مثل چين، مكزيك، اسپانيا، آلمان و ايتاليا داشتيم كه با توجه به اين رقبا رئيس جمهوري ونزوئلا به ما رانتي نداده است بلكه ديدند انبوهسازان ايراني با كارآيي بالا، سرعت و با قيمت پايينتر كار را انجام ميدهند و براي آنها با صرفه است.
* احداث سالانه 5 ميليون مسكن توسط انبوه سازان
فارس:حتما توانايي انبوه سازان ايراني پايين است كه خارجي ها به ايران مي آيند؟
بيگدلي:اين استراتژي غلطي است كه برخيها به دنبال آن هستند كه شركت هايي از تركيه وارد ايران شوند و صرفاً اقدام به پيمانكاري كنند، چرا كه انبوهسازان و پيمانكاران ايراني پتانسيل احداث سالانه 5 ميليون واحد مسكوني دارند.
فارس: پس اگر پتانسيل انبوهسازان تا اين حد بالا است چرا كشور همچنان از عرضه پايين مسكن و ناتواني در پاسخگويي به تقاضاي مسكن عاجز است.
بيگدلي: به دليل اينكه پيش از اين براي گرفتن يك وام 5 ميليون توماني براي ساخت مسكن مشكل داشتيم، اما رئيس جمهور نهضت مسكنسازي را كليد زد و وام مسكن از 10 ميليون تومان به 25 ميليون تومان افزايش يافت و اين وام به سرعت در اختيار پروژههاي انبوهسازي قرار گرفت، در حضور رئيس مجلس از اين نهضت مسكنسازي كه آقاي احمدينژاد كليد زده است ، تقدير كرديم و از اقدام انقلابي رئيس جمهور و دولت دهم در تشكيل نهضت مسكنسازي و افزايش اعتبار و وام از 7 الي 10 ميليون تومان به 25 ميليون تومان تقدير و تشكر ميكنيم. كشور در حال حاضر به يك كارگاه عمراني تبديل شده است و بزرگترين پروژه مسكنسازي تاريخ كشور كه همانا مسكن مهر است كليد خورده است و در حدود يك ميليون واحد مسكوني در اختيار پروژه مسكن مهر است.
*اخذ پروانه در ايران يك سال؛در دنيا 20 روز
فارس: اينكه ميگوييد انبوهسازان پتانسيل ساخت 5 ميليون واحد مسكوني را در سال دارند فكر ميكنيد، دولت چه كاري بايد انجام دهد و چه حمايتهايي از انبوهسازان بايد داشته باشد.
بيگدلي: دولت همين استراتژي خود را به پيش ببرد و كاغذبازيهاي اداري و سياستهاي انقباضي سازماني كه بر سر راه انبوهسازان وجود دارد را حل كند، چرا كه اخذ يك پروانه ساختماني در كشور حدود يك سال يا يك سال و نيم به طول ميانجامد در حاليكه ميانگين اخذ پروانههاي ساختماني در تمام كشورهاي دنيا حدود 15 روز است، پس چه دليلي دارد كه يك سال اين موضوع زمان ببرد. متأسفانه وزارت كشور براي اين موضوع يك ظرف زمان تعيين نكرده است كه شهرداريها مكلف شوند 15 روزه يا 20 روزه پروانه ساختماني را صادر كنند. اين مسئله را نيز به اطلاع رئيس مجلس شوراي اسلامي رسانديم. صدور پروانه يعني صدور موافقت اصولي و صدور موافقت اصولي يعني اولين مجوز سرمايهگذاري است. انبوهسازي نيز يعني خوارك كارآفريني به 1200 گروه شغلي است. سالي يك ميليون و 500 هزار واحد مسكوني يعني حدود 50 ميليارد دلار تسهيلات بانكي و سرمايهگذاري نياز است اين 50 ميليارد دلار اين را ميطلبد كه وزارت مسكن اين وضعيت نظام مهندسي را ارتقاء دهد.
*شايسته سالاري در سازمان نظام مهندسي گم شده است
فارس: آيا سازمان نظام مهندسي همپا با انبوه سازان رشد مي كند و آيا رسالت خود را به خوبي انجام مي دهد؟
بيگدلي: سازمان نظام مهندسي به انجمن صنفي دفاع از حقوق مهندسان تبديل شده است، اين پاسخگوي عمران و آباداني نيست و پاسخگوي شايسته سالاري در نظام مهندسي نيست. در جلسه اي كه با رئيس مجلس داشتيم براي تشكيل يك سازمان جامع تر و ارتقاء وضعيت نظام مهندسي پيشنهاد كرديم. رئيس سازمان نظام مهندسي در روز معارفه خود گفت نبايد وضعيت سازمان نظام مهندسي به گونه اي باشد كه بود و نبود آن براي سازندگان و مردم تفاوتي نداشته باشد اين خيلي سخن عميقي است، چرا بايد يك سازمان با يك عظمت بود و نبودش براي كسي تفاوتي نداشته باشد. شايستهسالاري در اين سازمان در حالت فعلي گم شده است و مهندسان خدمتگزار در اين سازمان در حال خدمت هستند و مهندسي كه كار ميكند و مهندسي كه كار نميكند به يك چشم به او نگاه ميكنند.
وضعيت اين سازمان بايد ارتقاء پيدا كند. ما نيز به رئيس مجلس پيشنهاد داديم كه از اين مساله حمايت كنند، سازمان نظام مديريت توليد ساختمان جايگزين سازمان نظام مهندسي شود و نهادهاي آكادميك، كارآفرينان و انبوهسازان و نهادهاي فكري در مديريت اين سازمان مشاركت و نماينده داشته باشند.
*ساختمانهاي ما دقيقا كپيبرداري از كشورهاي غربي است
فارس: سازمان پيشنهادي شما چه كاري مي خواهد انجام دهد؟
بيگدلي:اين سازمان به صورت جامعتر مسئوليت نظام كارآفريني مسكن و ساختمان را برعهده بگيرد. يكي از مطالبات بعدي مردم و دولت را پاسخ دهد. يكي از توصيههاي جدي مقام معظم رهبري معماري ايراني - اسلامي است و كشوري كه پيشرفتهترين تكنولوژيهاي دنيا را داشته و اولين تمدن را در دنيا كه تمدن بينالنهرين داشته متعلق به ايران است اما چرا بايد ساختمانهاي ما دقيقا كپيبرداري از كشورهاي غربي باشد. اين براي مهندس كشور ننگ است كه متاسفانه هيچ نهادي هم نيامده اين مشكلات را حل كند.
در حال حاضر يكي از مطالبات جدي رهبر معظم انقلاب معماري ايراني اسلامي است، اما هيچ گونه اقدامي براي اين موضوع نشده و همه موارد مغفول مانده است. همه بخشها در شكلگيري معماري ايران اسلامي مغفول مانده است و هيچ برنامه تدوين شدهاي هم نداريم. اين موضوع را نيز در ديدار با لاريجاني از برخي دانشگاهها گلايه كردم چرا كه بايد اينها خوراك فكري براي معماري ايران اسلامي بدهند، اما اقدام به برگزاري همايشهاي بيتاثير ميكنند براي اينكه براي مجموعه خود سودآوري داشته باشند و اين زنگ خطر است. اميد است با تشكيل سازمان نظام مديريت توليد ساختمان بحث مطالبه معماري ايراني اسلامي عملياتي شود.
* شهرسازي مغفول و انبوه سازان جايگاه قانوني ندارند
فارس: آيا رئيس مجلس مطالبات انبوهسازان را مبني بر تشكيل سازمان نظام مديريت توليد ساخمان را پذيرفتند؟
بيگدلي: مطالبات ما را آقاي لاريجاني تاييد كردند، اما بايد اذعان كنم كه انبوهسازان و شهرسازي مغفول ماندهاند. انبوهسازان مسكن هيچ جايگاه قانوني و حقوقي ندارند. در زمان وزير سابق مسكن بيش از 6 هزار واحد مسكوني از طرح مهر ساخته نشده بود ، يك ميليون و 300 هزار زمين براي توليد انبوه مسكن ايجاد شده بود اما در كل از مسكن مهر 6 هزار واحد هم ساخته نشده بود. انبوهسازان در سال گذشته با تدبير نيكزاد وزير مسكن و شهرسازي و پيشنهادات ما تفاهمنامه سه جانبهاي با انبوهسازان امضاء كردند و در حال حاضر هم انبوهسازان در توليد يك ميليون واحد مسكوني نقش موثري دارند.
*مسكن مهر 3 سال درجا زد
فارس: چرا وزير سابق مسكن با انبوهسازان ميانه خوبي نداشت؟
بيگدلي: سلايق ايشان نادرست بود. سه سال مسكن مهر در كشور درجا زد. اين كم كاري وزير سابق مسكن و همكاران ايشان را ميرساند، در دوره قبل بيش از بيش از شش هزار واحد مسكوني ساخته نشده بود در حال حاضر يك ميليون واحد مسكوني در حال ساخت و تكميل است نتيجه ميگيريم كه آن سياستها غلط و اشتباه بود.
فارس: اينكه مسوولان ذيربط مدام ميگويند قيمت مسكن افزايش نخواهد يافت. چه تاثيري بر انبوهسازان ميگذرد؟
بيگدلي: انبوهساز محكوم به توليد است و بايد ابزار توليد مسكن براي انبوهساز فراهم شود تا در كنار افزايش قدرت خريد مردم، صاحب خانه شدن متقاضيان مسكن آسان شود. انبوهساز به دنبال اين است كه عرضه افزايش يابد و قيمت متعادل شود، اما اينكه دائم بازار جو رواني ايجاد شود كه قيمت مسكن كاهش خواهد يافت انبوهسازان و سرمايهگذاران سرمايه خود را وارد بخش مسكن نخواهند كرد.
فارس: در زمان وزير سابق مسكن انتشار اخبار كاهش قيمت مسكن بسيار زياد بود اين شما را تحت فشار ميگذاشت؟
بيگدلي: در زمان وزير سابق مسكن به همراه مشاوران املاك هر روز يك مصاحبه انجام ميشد كه قيمت مسكن پايين خواهد آمد اما رويهاي كه وزير كنوني مسكن در حمايت از مسكن مهر انجام ميدهد به انبوهسازان كمك ميكند كه توليد مسكن افزايش يابد. اين صحبتها باعث چالش در بخش مسكن ميشود.
*جهش قيمت به ضرر انبوهسازان هم هست
فارس: از سال 86 تاكنون ثبات قيمتي خوبي در بازار مسكن داريم، آيا فكر نميكنيد طولاني شدن اين ركود به ضرر بخش مسكن باشد و قيمتها در سال آينده همانند سال 85 كه به يكباره جهش پيدا كرده شاهد يك افزايش قيمتي بالايي باشيم، آيا اين طولاني شدن ركود زنگ خطر محسوب نميشود؟
بيگدلي: اين اتفاق بارها افتاده و واقعيت است كه همواره در بخش مسكن بعد از يك دوره ركود جهش قيمتي بالايي داشتيم اميدواريم كه جهش قيمت اتفاق نيفتد، چرا كه به ضرر انبوهسازان هم هست. تمام تلاش انبوهسازان اين است كه قيمتها بالا نرود. در دوره وزير سابق مسكن براي مسكن مهر مناقصه ميگذاشتند و هر متر مربعي ميگفتند كه 600 هزار تومان اما در حال حاضر همان مسكن مهر با متري 300 هزار تومان احداث ميشود.
بايد جايگاه قانوني براي انبوهساز تعريف شود، چرا كه اين انبوهسازان با جان و دل كار ميكنند، بنابراين بايد جايگاه اين قشر ارتقاء پيدا كند. يكي از مطالبات ما نيز همين ارتقاء جايگاه انبوهسازان مسكن در قانون است.اگر اين سازمان جديد شكل بگيرد تمام اين موارد مرتفع خواهد شد.
*ايرانيها كانال سوئز را حفر كردهاند
فارس: چرا بايد جايگاه ايران در صادرات خدمات فني مهندسي تا اين حد كه ميگويند كمتر از يك درصد است باشد مشكل كجاست؟
بيگدلي: انتقادي كه داريم اين است كه نمايندگيهاي سفارتخانهها با كارآفرينان و افرادي كه پيگير صدور خدمات فني و مهندسي هستند آن همكاري جدي را نداشتند. اميد است با آمدن وزير امور خارجه جديد كه خود در امور مهندسي صاحب نظر هستند اين نگرش وزارت خارجه و نمايندگيهاي ايران نسبت به كارآفرينان تغيير كند، در تمام دنيا كل هزينههاي بازاريابي، مسافرت و رفت و آمد براي اخذ قرارداد و صدور خدمات فني مهندسي را دولتها پرداخت ميكنند اما حال كه كارآفرينان از دولت اين هزينهها را مطالبه نميكنند حداقل با انبوهسازان و كارآفرينان و صادر كنندگان خدمات فني و مهندسي گام به گام به پيش بروند،در كنار كارآفرينان باشند و پيگير مشكلات آنان باشند. خوشبختانه آقاي لاريجاني قول مساعد دادند تا با وزير امور خارجه و وزير بازرگاني در اين خصوص صحبت كند تا مشكلات صادر كنندگان خدمات فني و مهندسي كاهش پيدا كند. حال كه دولت به شكل جدي بحث مسكن و نهضت مسكنسازي را كليد زده است اگر دست به دست هم بدهيم، مطمئنا ديگر هيچ جواني با سراب خانهدار شدن مواجه نخواهد بود.
جالب است در پايان يك موضوعي را عنوان كنم كه در 517 سال قبل از ميلاد مسيح كانال سوئز را ايرانيها حفر كردهاند و يكي از سرداران ايراني بر روي سنگ نوشتهاي كه در موزه "لوور " پاريس موجود است اين را نوشته است. "من پارسي هستم از پارس، مصر را گشودم من فرمان كندن اين آبراه را دادم از رودي به نام نيل كه از مصر جاريست تا به دريايي كه از پارس آيد. پس اين آبراه كنده شد چنان كه من فرمان دادهام و ناپا از مصر از اين آبراه به پارس آيند چنان كه خواست خدا بود. "
*40 برابري بيمه اي كه هيچ خدماتي به انبوه سازان نميدهد
فارس: شما چالش اصلي بخش مسكن را در حال حاضر در چه ميبينيد؟
بيگدلي: تعريف نشدن جايگاه صنعت ساختمان يكي از چالشهاي اصلي بخش مسكن است و تصميمسازيهايي صورت ميگيرد كه به جاي اينكه كارآفرينان را جذب و تشويق كند آنها را دفع كند. به عنوان مثال بحث بيمه ساختمان كه سازمان تامين اجتماعي هيچ خدماتي را به انبوهسازان نمي دهد و متاسفانه وجهي كه براي بيمه دريافت ميكند 40 برابر افزايش پيدا كرده است.حتي بالاتر از آن رقم پروانه ساختمان است، اين موضوع انگيزه را از انبوهساز سلب ميكند و در حال حاضر در مسكن مهر هر متر مربعي 10 هزار تومان ميگيرد اين رقم بالايي است. حتي اجازه نميدهند براي انبوهساز ليست بيمه صادر شود. سوال ما اين است كه مگر انبوهساز بر سر ساختمان كار نميكند و اين هزينه بالا را دريافت ميكنند و هيچ خدماتي هم به انبوهسازان نميدهد. برخي از اين مصوبات مجلس كارآفرينها را دفع ميكند.اين انبوهسازان هستند كه دارند بافتهاي فرسوده را آباد ميكنند اما به جاي اينكه اينها تشويق شوند در حال تنبيه كردن آنها هستيم. دليل آن هم اين است كه مسوولان ذيربط پشت درهاي بسته بدون مشورت با كارآفرينان تصميماتي گرفته ميشود كه اين تصميمات تنها به تخريب منجر ميشود. 20 سال است كه سازمان نظام مهندسي تشكيل شده است به جاي اينكه در اين سازمان تحقيق و تدبير و پژوهشي ببينيم نتيجهاي نديدهايم حتي خودشان هم همديگر را قبول ندارند. وزير مسكن هم در مراسم معارفه رئيس سازمان ميگويد: بود و نبود اين سازمان فرقي براي مردم نميكند. پس بايد اين سازمان متحول شود و سازماني جامعه به نام سازمان نظام مديريت توليد ساختمان تشكيل شود.
فارس: وضعيت بازار مسكن در سال آينده چگونه خواهد بود.
بيگدلي: با توجه به سرمايهگذاري خوبي كه دولت در مسكن مهر انجام داده است و نهضتي كه از سخن بيرون آمد و به عمل تبديل شد من در بازار مسكن سال آينده چالشي كه باعث جهش قيمت مسكن شود نميبينم.
فارس: با توجه به اجراي هدفمندي يارانهها آيا قيمت تمام شده مسكن افزايش نخواهد يافت
.
بيگدلي: هزينه حمل و نقل، گچ و آجر براي انبوهسازان دو برابر شده است. انبوهسازان خالصانه به احمدينژاد نامه نوشتند كه حاضر هستند با همان قيمتهاي قبل از هدفمندي هم كار كنند و قيمتي كه در حد صفر براي انبوهسازان سود دارد.
فارس: پس بايد اين رشد هزينهها تاثير مستقيمي بر رشد قيمت مسكن داشته باشد.
بيگدلي: اگر دولت به انبوهسازان كمك كند كه اين ضرر و زيان كه از هدفمند كردن يارانهها براي آنها ايجاد شده است به نوعي تسكين و درمان شود رشد قيمت مسكن آنچناني را متصور نيستم.
*گفت و گو از اكبر محمودي