صراط: تصویر اتوبوس مچاله شده ای که به ته دره در جاده هراز افتاد خود گویای عمق فاجعه است. مرگ دلخراش بیست هموطن در یک سانحه رانندگی بار دیگر افکار عمومی را متوجه مرگ و میر ناشی از حوادث ترافیکی در ایران کرده است. پنج ماه پیش تصادف دو اتوبوس در بزرگراه تهران – قم 44 کشته بر جا گذاشت و پلیس راهور در پاسخ به انتظارات افکار عمومی برای جلوگیری از وقوع چنین تصادفاتی شماره گذاری اتوبوس اسکانیا را متوقف کرد. با وجود هشدار همه مراجع کارشناسی به مسولان ذی ربط که آسان ترین راه حل بهترین راه حل نیست و پیش بینی اینکه در صورت عدم توجه به ریشه ها ، حوادثی با این ابعاد تکرار خواهد شد ، راهنمایی و رانندگی بر تصمیم خود پافشاری کرد .اما واقعیتی که بامداد روز سه شنبه در جاده هراز رخ داد ، ثابت کرد که نمی توان یکجانبه و ساده انگارانه رتبه پنجم ایران در مرگ و میر ناشی از سوانح ترافیکی در جهان را کاهش داد.
*************
1- بلافاصله پس از اعلام خبر سقوط یک اتوبوس در محور آمل – تهران برخی سایت ها و خبرگزاری ها بدون توجه به مرگ 20 هموطن و مجروح شدن 23 نفر دیگر در ادامه برنامه کاریشان مبنی بر فضاسازی علیه شرکت عقاب افشان اعلام کردند که باز هم اتوبوس اسکانیا حادثه آفرید. در حالیکه این بار بیست مرد و زن و کودک با اتوبوس ولوو مسافرت می کردند و باید از پلیس راهور پرسید که آیا هنوز راه حل ممانعت از سوانح رانندگی متوقف کردن شماره گذاری اتوبوس هاست؟
2- خوشبختانه این بار راننده اتوبوس به شکل معجزه آسایی زنده مانده است تا این تکه کلام معروف « بیچاره خلبان» ، «بیچاره راننده» به عنوان مقصر مصداق نداشته باشد. بر اساس آمار رانندگان وسایل نقلیه در بیش از پنجاه درصد سوانح مقصر هستند. رسانه ها نوشتند صحبت راننده با تلفن همراه باعث عدم تمرکز و انحراف به سمت دره بوده است.لازم به یاد آوری است که در تصادف معروف تهران – قم نیز راننده اتوبوسی که پس از برخورد با گاردریل به طرف دیگر اتوبان تغییر مسیر داده بود بیش از 120 کیلومتر سرعت داشته و از هیچ یک از پنج سیستم ترمز و کاهش سرعت اتوبوس استفاده نکرده بود.
3- خوشبختانه در این حادثه تیم کارشناسان پلیس در اعلام نظر خود عجله نکرده و قضیه را به بررسی بیشتر همه جوانب موکول کرده است. این در حالی است که درحادثه تهران – قم چهار افسر کارشناس پلیس راه قم ، بلافاصله اتوبوس را پنجاه در صد مقصر حادثه معرفی کرد موضوعی که بعدها از سوی کارشناسان هیات دادگستری تهران ، بازرسان سوئدی اسکانیا و در نهایت کمیسیون ایمنی راه ها مردود اعلام شد.
4- اتوبوس ولوو پس از برخورد با گاردریل به دره سقوط کرده است. بارها رانندگان و اتحادیه های تعاونی مسافربری از وضعیت گاردریل جاده ها شکایت کرده اند. در تعاریف در خصوص گاردریل آمده که باید از انحراف خودرو جلوگیری و وسیله نقلیه راه به سمت جاده هدایت کند. اما گاردریل ها در ایران فقط برای وسایل نقلیه سبک طراحی شده است و بجای استفاده از تیرآهن شانزده به عنوان پایه از ناودانی استفاده می شود که از هدایت خودرو سبک پراید هم به سمت جاده عاجز است!
5- دولت و مسولان باید هر چه سریع تر نسبت به وضعیت تردد خودروهای فرسوده و فاقد تجهیزات ایمنی در جاده ها فکری بکنند. تمام بازماندگان این تصادف از نبود بخاری و مه گرفتگی شیشه ها و ورود آب به داخل کابین اتوبوس خبر داده اند. این وظیفه پلیس است که با سختگیری بیشتر نسبت به مسایل ایمنی خودروهای عمومی حافظ جان مردم باشد.
6- قیمت بالای اتوبوس و لوازم یدکی و افزایش هزینه نگهداری اتوبوس داد رانندگان را در آورده است . لاستیک جفتی پنج میلیون باعث شده تا مالکان برای اینکه نگهداری اتوبوس ها مقرون به صرفه باشد ، کار شبانه روزی برای اتوبوس ها در نظر بگیرند و این ماجرا باعث شده که معمولا حتی اتوبوس هایی که دارای دو راننده هستند بخاطر مشکلات زندگی شخصی دچار مسایلی شوند. بی خوابی و کشیده شدن به وادی افیون تنها یکی از پیامدهای کار شبانه روزی در جاده هاست. مسولان راهداری باید به دنبال راه حلی باشند که هزینه اتوبوس داری را برای مالکان سبک تر کنند چه کشور ما با این وسعت همواره نیازمند حمل و نقل جاده ای خواهد بود.