اعلام اسامی برندگان جایزه نوبل در بخش‌های مختلف ، امسال از روز دوشنبه 7 اکتبر (15 مهر) آغاز شده و تا دوشنبه 14 اکتبر (22 مهر) اعلام خواهد شد که شامل جوایزی در گروههای پزشکی، فیزیک، شیمی، ادبیات، صلح و اقتصاد است و تاریخچه غنی آنها به سال 1901 بر می‌گردد.
مرده‌هایی که جایزه گرفتند!
رسما هیچ فرد مرده‌ای نمی‌تواند برای جایزه نوبل نامزد شود. اما داگ هامارسکجولد سوئدی که در سال 1961 جایزه نوبل صلح را بدست آورد و اریک اکسل کارلفلدت که در سال 1931 موفق به دریافت این جایزه شد، پس از مرگشان این اعتبار را دریافت کردند چرا که هر دو پس از ثبت‌نام و پیش از اعلام برندگان فوت کرده بودند.
این کار در سال 1974 ممنوع شد و تنها در سال 2011 بود که این قانون شکسته شد. در آن سال زمانی که کمیته جایزه نوبل رالف اشتاینمن را برنده جایزه نوبل پزشکی اعلام کرد، نمی‌دانست که وی سه روز قبل درگذشته بود. در این مورد، کمیته، یک استثناء قائل شد و وارثان اشتاینمن بجای وی جایزه را دریافت کردند.
کسانی که دو بار جایزه نوبل گرفتند
تا کنون چهار دانشمند توانسته‌اند دو بار جایزه نوبل دریافت کنند. جان باردین از آمریکا دوبار جایزه نوبل فیزیک را دریافت کرد که یکبار برای کشف اثر ترانزیستور در سال 1956 و برای بار دوم در سال 1972 برای نظریه‌اش در مورد ابررسانایی بود.
فردریک سانجر، شیمیدان انگلیسی نیز دو بار مفتخر به دریافت جایزه شد که یکی در سال 1958 برای کشف ساختار انسولین و دیگری در سال 1980 برای کشف شیوه تعیین توالی مولکولهای دی‌ان‌ای بود.
لینوس پاولینگ، شیمیدان آمریکایی توانست ترکیب غیرمنتظره‌ای از جوایز را بدست بیاورد. وی در سال 1954 جایزه نوبل شیمی را بدست آورده و در سال 1962 برای مخالفت سرسختانه‌اش با آزمایش سلاحهای هسته‌ای توانست جایزه نوبل صلح را دریافت کند.
زنانی که کمتر دیده شدند
ماری کوری شاید یکی از مشهورترین زنانی است که موفق به دریافت جایزه نوبل شده است. وی نیز توانست دو جایزه نوبل را بدست بیاورد که اولی در حوزه فیزیک برای پژوهشی در زمینه رادیواکتیویته در سال 1903 و دومی در حوزه شیمی برای کشف عناصر شیمیایی پلونیوم و رادیوم بودند.
تاکنون جایزه نوبل تنها 44 بار به زنان اهدا شده است. در سه گروه علمی، این عدد به 16 یا کمتر از پنج درصد تقلیل یافته است. دو دانشمند زن موفق به کسب جایزه نوبل فیزیک و چهار دانشمند زن موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی شدند. در حوزه پزشکی، 10 دانشمند زن توانسته‌اند جایزه دریافت کنند.
زنده‌هایی که از گرفتن جایزه خودداری کردند!
تا به امروز، یک برنده نوبل صلح و یک برنده نوبل ادبیات جایزه خود را نپذیرفته‌اند. لی دوس تو در سال 1973 از دریافت جایزه نوبل صلح خود به دلیل شرایط موجود در ویتنام امتناع کرد، در حالیکه ژان پل سارتر که در سال 1964 برنده جایزه نوبل ادبیات به دلیل اینکه همه افتخارات عمومی را رد می‌کرد، حاضر به دریافت جایزه نوبل خود نشد.
در گروههای علمی جایزه نوبل هیچگاه رد نشده است. اما در دوران آدولف هیتلر، دانشمندان آلمانی اجازه نیافتند که جایزه‌شان را دریافت کنند. این قانون بر ریشارد کوهن (برنده جایزه نوبل شیمی 1938)، آدولف بوتناندت(برنده جایزه نوبل شیمی 1939) و جرارد دوماک(برنده جایزه نوبل پزشکی 1939) تاثیر گذاشت. هر سه دانشمند دپیلم نوبل و مدال را پس از پایان جنگ جهانی دوم دریافت کردند اما به جایزه نقدی آن دست پیدا نکردند.
کدام کشورها بیشترین موفقیت را داشته‌اند؟
آمریکا بیشترین جوایز نوبل را در گروههای علمی بدست آورده که شامل 43 درصد برندگان نوبلهای فیزیک، شیمی و پزشکی بوده است.
در حوزه‌های شیمی و فیزیک، آلمان دومین جایگاه را از نظر بیشترین برندگان داشته و بریتانیا در جایگاه سوم قرار می‌گیرد. در این رتبه‌بندی، فرانسه جایگاه چهارم را در اختیار دارد.
برندگان نوبل بیشتر متولد کدام ماه هستند؟
روز 21 مه و 28 فوریه بیشترین تاریخ تولد برای برندگان جوایز نوبل بوده است.