چهارشنبه ۱۸ تير ۱۴۰۴ - ساعت :
۲۱ آذر ۱۳۹۱ - ۱۶:۰۸

آقای رئیس‌جمهور! اینها را بدان

گزارش روند جهان تا 2030 که شورای ملی اطلاعات آمریکا بر پایه تحقیقات جمعی از نخبگان فکری تهیه کرده است نشان می‌دهد که این نخبگان چه تصوری از آینده جهان تا 18 سال دیگر، از تغییرات کلان در سطح بین‌المللی گرفته تا پیدایش ابر انسانها و ابر شهرها دارند.
کد خبر : ۸۹۵۰۴

اصطلاحاتی مانند «آخرین پیچ تاریخ»، «پیچ مهم تاریخی» و یا «گردنه‌های مهم پیش روی کشور» از جمله عباراتی هستند که عالی‌ترین مقامات کشورمان در سالیان اخیر و به خصوص ماه‌های اخیر در مورد تحولات جهانی، منطقه‌ای و کشور به کار برده‌اند.

به گزارش صراط در ایران و در سطح نخبگان این تفکر تقریبا همه‌گیر شده است که جامعه بشری در آستانه تغییراتی جدی است که تغییرات دو سه سال اخیر در خاورمیانه تنها بخشی از آن است که تازه آن هم هنوز به طور کامل شکل نگرفته و البته به خوبی هم درک نشده است. در همین چارچوب بسیاری از دلسوزان کشور گوشزد می‌کنند که کشور باید خود را برای نحوه برخورد با این تحولات بزرگ آماده کند.

در حالی که جنبه‌های سیاسی، ایدئولوژیک و انسانی و مذهبی این تغییرات در ایران مورد توجه جدی‌تر است، در غرب نیز نگاه به آینده در قالبی متفاوت با جدیت مورد توجه قرار گرفته است.

در سال 1979، در ایالات متحده آمریکا مرکزی با نامه شورای ملی اطلاعات ایجاد شد تا به کار تفکر میان مدت و بلند مدت برای آمریکا بپردازد. ادعا می‌شود که هدف این مرکز این است که صرف‌نظر از این که سیاست فعلی ایالات متحده چیست، اطلاعات بی‌طرف و واقعی را برای سیاستمداران و تصمیم‌گیران آمریکایی آماده سازد.

یکی از اصلی‌ترین محصولات این مرکز، گزارشی با نام روندهای جهانی یا Global Trends است که برای رئیس‌جمهوری تهیه می‌شود که قرار است بر سر کار بیاید. این گزارش در فاصله روز انتخابات و روز مراسم تحلیف رئیس‌جمهور جدید به وی ارائه می‌شود تا برای وی پیش‌بینی شود که تا فاصله زمانی تقریبا 15 سال آینده، مهمترین مسائل و سناریوهایی که کشور با آن مواجه می‌شود کدامند.

جالب این است که این گزارش‌ها به مرور فاصله زمانی بیشتری را در بر می‌گیرند. در سال 1997، گزارشی که تهیه شد جهان را تا سال 2010 پیش‌بینی می‌کرد؛ گزارش سال 2000 جهان 2015 را پیش‌بینی می‌کرد و گزارشهای سالهای 2004 و 2008، جهان را به ترتیب تا سال 2020 و 2025 پیش‌بینی می‌کردند.

جدیدترین این گزارش‌ها یعنی NIC Global Trends 2030:Alternative Worlds   دیروز دوشنبه منتشر شده است و مورد توجه رسانه‌های جهان قرار گرفته است و می‌توان متن کامل آن را از اینجا دریافت نمود.

پیش از انتشار گزارش جدید، وعده داده شده بود که با توجه به نقاط ضعف احتمالی در گزارش پیشین، تغییراتی در گزارش جدید داده شود تا بر وضعیت ایالات متحده در سیستم بین‌المللی تمرکز بیشتری شود، به طور واضح‌تر به وضعیت بازیگران دولتی و غیر دولتی فعال در صحنه جهانی پرداخته شود، تلاش شود سرعت تحولات جهانی بهتر تخمین زده شود، به بحران‌های جهانی بهتر پرداخته شود، موضوع ایدئولوژی مورد توجه جدی قرار بگیرد و تلاش شود عواقب مرحله دوم و سوم تحولات نیز تخمین بهتری زده شود.

مرکز انتشار این گزارش اعلام کرده است که در تهیه آن، پژوهش‌های عمیق، مدلسازی‌های مفصل و ابزارهای تحلیلی مختلف مورد استفاده قرار گرفته است و از توانایی متخصصان حدود بیست کشور استفاده شده است که این افراد در اندیشکده‌ها، بانک‌ها، نهادهای دولتی و بخش خصوصی مشغول کار هستند.

جنبه‌های مختلف گزارش در رسانه‌های مختلف مورد توجه قرار گرفته است.

نیویورک تایمز به ابعاد کلان تحولات آتی که در گزارش مطرح شده است توجه کرده است. پیش‌بینی شده است که «تا سال 2030 در جهان دیگر قدرت هژمونیکی وجود نخواهد داشت و قدرت به صورت شبکه ای و ائتلافی در یک دنیای چند قطبی در خواهد آمد. ... قدرت روسیه مانند دیگر قدرتهای متکی به درآمدهای نفتی کم‌رنگ‌تر خواهد شد. ... برای اولین بار بیش از نیمی ار جمعیت جهان فقیر نخواهند بود و تغییر اندازه طبقه متوسط در سطح جهانی بسیار عظیم خواهد بود و عده زیادی با عبور از مرحله فقر دارای توانایی‌های خواهند شد. .... حدود نیمی از جمعیت جهان در مناطقی زندگی خواهند کرد که از کمبود شدید آب سالم رنج خواهند برد ... حداقل 15 کشور و از جمله، افغانستان، پاکستان، بروندی، رواندا، سومالی، اوگاندا و یمن در خطر جدی فروماندگی قرار دارند.

در بهترین حالت، همکاری سیاسی فزاینده‌ای بین آمریکا و چین شکل خواهد گرفت، ولی این کار شاید نیازمند بروز بحرانی بسیار جدی مانند صف‌کشی هسته‌ای بین چین و هند باشد تا آمریکا و چین به هم نزدیک شوند. تغییرات ویژگی های جمعیتی در اروپا، و کشورهای صنعتی ژاپن، کره جنوبی، و تایوان رشد اقتصادی را در این مناطق با مشکل روبه رو خواهد کرد.

این در حالی است که راشا تودی در نگاه دیگر به این گزارش و در مطلبی با عنوان «ابر شهرها، ابر انسانها و ابر رایانه‌ها»، به تغییرات در حیات بشری توجه کرده است. بر این اساس «ایمپلنت‌هایی که در چشم انسان قرار خواهد گرفت، می‌تواند به انسان اماکن دید در شب را بدهد و ارتقای توانایی ذهنی- عصبی انسان می‌تواند باعث بالا بردن توانایی حافظه و تفکر انسان شود .... رابط‌های بین ذهن انسان و ماشین‌ابزار می‌تواند به ایجاد ابر انسان‌هایی منجر شود که قدرت و سرعت بیشتری خواهند داشت و توانایی انجام کارهایی را خواهند داشت که در حال حاضر ممکن نیست».

منبع: تابناک