به گزارش صراط ، محسن امير يوسفي كارگردان جوان سينماست كه
با نگاهي متفاوت و ويژه به موضوعات كمتر پرداخته شده در سينما توجه مي
كند. او آثارجالب توجهي را در كارنامه دارد. «آتشكار» اثر اوست كه به نمايش
درآمده است. «آتشكار» همچنين در بخش مسابقۀ جشنوارۀ مونترال كانادا هم
پذيرفته شده است. «خواب تلخ» عنوان فيلم ديگري از اين كارگردان است كه در
جشنوارۀ كن حضور موفقي داشت. با او دربارۀ آسيب شناسي نحوۀ نمايش شخصيت هاي
روحاني در فيلم هاي سينمايي به بحث نشستيم .
براي شروع بحث با محسن امير يوسفي اين موضوع را طرح كرديم كه در سينماي ما امكان پرداختن به بعضي سوژه ها چه از نظر خط قرمزهاي نوشته شده و چه خط قرمزهاي نوشته نشده وجود ندارد. به نظر شما پرداختن به روحانيون و ساخت فيلمي با محوريت يك شخص روحاني نيز با اين خط قرمزها مواجه است؟ او در پاسخ مي گويد:« در كشور ما، نسبت به تمام موقعيت ها و اشخاص موضع گيري وجود دارد و اساساً ساخت فيلم با محوريت يك شغل يا يك موقعيت ممكن است از طرف قشر خاصي با سوءتفاهم مواجه شود.
براي نمونه، اگر شخصيت اصلي فيلم پزشك باشد، ممكن است پزشكان نكات منفي كاراكتر فيلم را نوعي توهين به خود در نظر بگيرند. اين نگاه متأسفانه در كشور و در سينماي ما وجود دارد، در صورتي كه اين موضوع مي تواند امكان نشان دادن جامعه را آن گونه كه هست ايجاد كند كه اين خود جزء رسالت هاي سينماست». امير يوسفي حساسيت هاي موجود در اجتماع ايران را سبب دشوار شدن تصميم ساخت فيلمي با موضوع روحانيون مي داند و مي گويد:« در مورد پرداختن به شخصيت يك روحاني هم اين بحث وجود دارد. ضمن اينكه در اين حوزه به علت جايگاه خاص روحانيون براي ما، چه از نظر فرهنگي و چه از نظر سياسي حساسيت بيشتري احساس مي شود؛ زيرا از آنجايي كه روحانيون نمايندگان مذهبي ما به شمار مي آيند، روحاني بودن فراتر از يك شغل و موقعيت قرار مي گيرد».
او در ادامه پيرامون اينكه جايگاه روحانيون در سينماي ما كجاست و يك فرد روحاني در سينما چگونه نشان داده مي شود, مي گويد:« قرار گرفتن يك شخصيت روحاني كه ملبس به لباس روحانيت است به عنوان يكي از كاراكترهاي اصلي فيلم و در شكلي كه حضوري طولاني مدت در فيلم داشته باشد در سينماي ما اتفاق جديدي است». او با اشاره به نحوۀ حضور حاشيه اي روحانيون در فيلم ها مي گويد:« در گذشته، فيلمسازان ترجيح مي دادند به جاي استفاده از يك روحاني در فيلم از شخصيت فرد معتمد و معتقد استفاده كنند، ولي وقتي روحاني هم مانند هر قشر ديگري كاراكتر مؤثري در فيلم پيدا كرد با استقبال مردم رو به رو شد. ضمن اينكه براي خود روحانيون هم جالب بود كه جدا از شغل و جايگاه مذهبي همچون انسان معمولي مورد توجه قرار گرفته اند». او اما شرايط را كاملاً رضايت بخش نمي داند و مي گويد:«همچنان، در مورد اين جريان نوعي محافظه كاري وجود دارد و فيلمسازان با احتياط به اين حوزه وارد مي شوند».
امير يوسفي دربارۀ ضرورت حضور شخصيت هاي روحاني در فيلم ها مي گويد:« نشان دادن روحاني در فيلم دو جنبه دارد؛ يكي بعد سفارشي است كه موضوع صحبت ما نيست و بعد ديگر به مقتضيات داستان برمي گردد. روحانيت هم مي تواند به مقتضاي داستان وارد سينما شود. اينكه افراد اين قشر از جامعه نيز موضوع فيلم ها قرار بگيرند مي تواند كمكي باشد به مردم و روحانيون در جهت ايجاد ارتباط بهتر با هم؛ زيرا از اين طريق درك مردم نسبت به يك روحاني بسيار ملموس تر خواهد بود. به نظر من، اين حضور قبل از كمك به فيلم كمكي است به ايجاد نگرش واقعي و مثبت مردم به افراد روحاني».
او در مورد اينكه آيا مي توان فيلمي را صرف حضور روحانيون در آن از جنس سينماي مذهبي دانست، مي گويد:« به نظر من، اين نگاه نوعي ظلم و جفا به روحانيون است؛ زيرا در هر مقوله اي جدا از مقام و منصب و قبل از هر چيز بايد انسان درون آن لباس در نظر گرفته شود. اين مهم است كه فرد روحاني هم قبل از روحاني بودن يك فرد معمولي با زندگي معمولي است و بايد همان گونه كه هست نشان داده شود. نگاه به روحاني تنها از جنبۀ مذهبي به نوعي در نظر نگرفتن جنبه هاي انساني فرد روحاني به حساب مي آيد».
امير يوسفي دربارۀ نحوۀ نمايش ابعاد مختلف شخصيتي روحانيون و بررسي ابعاد مختلف مثبت و منفي شخصيتي اين طبقه از اجتماع ايران و البته دغدغۀ بازخورد اجتماعي اين كار مي گويد:« هنوز، نگاه محافظه كارانه در اين خصوص وجود دارد، ولي اين نگاه بايد به مرور زمان تغيير كند؛ زيرا روحانيون هم مانند همۀ انسان ها داراي صفات مثبت ومنفي اند. همان طور كه پيامبران و تمام پيشوايان ديني همواره بر اين نكته تأكيد داشتند كه انسان هايي معمولي اند. اگر بخواهيم نقشي پذيرفته شود، بايد هرچه بيشتر به واقعيت نزديك باشد. اساساً، جذابيت هر داستان و فيلمنامه اي در واقعي بودن آن است ولي در حال حاضر امكان نشان دادن خصوصيات منفي در يك روحاني وجود ندارد. مي توان بدي و خوبي را با هم تلفيق كرد و شخصيت هاي جذابي را خلق كرد كه مخاطب بپذيرد. در اين ميان، نقش متخصصان امور مذهبي به شدت مهم است تا با شفاف سازي شرايط از بروز موضع گيري هاي غير تخصصي جلوگيري كنند».
منبع : آوینی فیلم
براي شروع بحث با محسن امير يوسفي اين موضوع را طرح كرديم كه در سينماي ما امكان پرداختن به بعضي سوژه ها چه از نظر خط قرمزهاي نوشته شده و چه خط قرمزهاي نوشته نشده وجود ندارد. به نظر شما پرداختن به روحانيون و ساخت فيلمي با محوريت يك شخص روحاني نيز با اين خط قرمزها مواجه است؟ او در پاسخ مي گويد:« در كشور ما، نسبت به تمام موقعيت ها و اشخاص موضع گيري وجود دارد و اساساً ساخت فيلم با محوريت يك شغل يا يك موقعيت ممكن است از طرف قشر خاصي با سوءتفاهم مواجه شود.
براي نمونه، اگر شخصيت اصلي فيلم پزشك باشد، ممكن است پزشكان نكات منفي كاراكتر فيلم را نوعي توهين به خود در نظر بگيرند. اين نگاه متأسفانه در كشور و در سينماي ما وجود دارد، در صورتي كه اين موضوع مي تواند امكان نشان دادن جامعه را آن گونه كه هست ايجاد كند كه اين خود جزء رسالت هاي سينماست». امير يوسفي حساسيت هاي موجود در اجتماع ايران را سبب دشوار شدن تصميم ساخت فيلمي با موضوع روحانيون مي داند و مي گويد:« در مورد پرداختن به شخصيت يك روحاني هم اين بحث وجود دارد. ضمن اينكه در اين حوزه به علت جايگاه خاص روحانيون براي ما، چه از نظر فرهنگي و چه از نظر سياسي حساسيت بيشتري احساس مي شود؛ زيرا از آنجايي كه روحانيون نمايندگان مذهبي ما به شمار مي آيند، روحاني بودن فراتر از يك شغل و موقعيت قرار مي گيرد».
او در ادامه پيرامون اينكه جايگاه روحانيون در سينماي ما كجاست و يك فرد روحاني در سينما چگونه نشان داده مي شود, مي گويد:« قرار گرفتن يك شخصيت روحاني كه ملبس به لباس روحانيت است به عنوان يكي از كاراكترهاي اصلي فيلم و در شكلي كه حضوري طولاني مدت در فيلم داشته باشد در سينماي ما اتفاق جديدي است». او با اشاره به نحوۀ حضور حاشيه اي روحانيون در فيلم ها مي گويد:« در گذشته، فيلمسازان ترجيح مي دادند به جاي استفاده از يك روحاني در فيلم از شخصيت فرد معتمد و معتقد استفاده كنند، ولي وقتي روحاني هم مانند هر قشر ديگري كاراكتر مؤثري در فيلم پيدا كرد با استقبال مردم رو به رو شد. ضمن اينكه براي خود روحانيون هم جالب بود كه جدا از شغل و جايگاه مذهبي همچون انسان معمولي مورد توجه قرار گرفته اند». او اما شرايط را كاملاً رضايت بخش نمي داند و مي گويد:«همچنان، در مورد اين جريان نوعي محافظه كاري وجود دارد و فيلمسازان با احتياط به اين حوزه وارد مي شوند».
امير يوسفي دربارۀ ضرورت حضور شخصيت هاي روحاني در فيلم ها مي گويد:« نشان دادن روحاني در فيلم دو جنبه دارد؛ يكي بعد سفارشي است كه موضوع صحبت ما نيست و بعد ديگر به مقتضيات داستان برمي گردد. روحانيت هم مي تواند به مقتضاي داستان وارد سينما شود. اينكه افراد اين قشر از جامعه نيز موضوع فيلم ها قرار بگيرند مي تواند كمكي باشد به مردم و روحانيون در جهت ايجاد ارتباط بهتر با هم؛ زيرا از اين طريق درك مردم نسبت به يك روحاني بسيار ملموس تر خواهد بود. به نظر من، اين حضور قبل از كمك به فيلم كمكي است به ايجاد نگرش واقعي و مثبت مردم به افراد روحاني».
او در مورد اينكه آيا مي توان فيلمي را صرف حضور روحانيون در آن از جنس سينماي مذهبي دانست، مي گويد:« به نظر من، اين نگاه نوعي ظلم و جفا به روحانيون است؛ زيرا در هر مقوله اي جدا از مقام و منصب و قبل از هر چيز بايد انسان درون آن لباس در نظر گرفته شود. اين مهم است كه فرد روحاني هم قبل از روحاني بودن يك فرد معمولي با زندگي معمولي است و بايد همان گونه كه هست نشان داده شود. نگاه به روحاني تنها از جنبۀ مذهبي به نوعي در نظر نگرفتن جنبه هاي انساني فرد روحاني به حساب مي آيد».
امير يوسفي دربارۀ نحوۀ نمايش ابعاد مختلف شخصيتي روحانيون و بررسي ابعاد مختلف مثبت و منفي شخصيتي اين طبقه از اجتماع ايران و البته دغدغۀ بازخورد اجتماعي اين كار مي گويد:« هنوز، نگاه محافظه كارانه در اين خصوص وجود دارد، ولي اين نگاه بايد به مرور زمان تغيير كند؛ زيرا روحانيون هم مانند همۀ انسان ها داراي صفات مثبت ومنفي اند. همان طور كه پيامبران و تمام پيشوايان ديني همواره بر اين نكته تأكيد داشتند كه انسان هايي معمولي اند. اگر بخواهيم نقشي پذيرفته شود، بايد هرچه بيشتر به واقعيت نزديك باشد. اساساً، جذابيت هر داستان و فيلمنامه اي در واقعي بودن آن است ولي در حال حاضر امكان نشان دادن خصوصيات منفي در يك روحاني وجود ندارد. مي توان بدي و خوبي را با هم تلفيق كرد و شخصيت هاي جذابي را خلق كرد كه مخاطب بپذيرد. در اين ميان، نقش متخصصان امور مذهبي به شدت مهم است تا با شفاف سازي شرايط از بروز موضع گيري هاي غير تخصصي جلوگيري كنند».
منبع : آوینی فیلم