به گزارش صراط به نقل از فارس، در حالیکه وزارت نیرو و ساتبا وعده داده بودند ظرفیت نیروگاههای تجدیدپذیر کشور تا پایان سال ۱۴۰۴ به مرز ۱۰ هزار مگاوات برسد، تازهترین آمار رسمی نشان میدهد این عدد تا پایان تابستان امسال از ۲۵۰۰ مگاوات فراتر نرفته است.به این ترتیب، تنها حدود ۲۵ درصد از هدف سالانه دولت چهاردهم در زمینه توسعه انرژیهای پاک تحقق یافته؛ شکافی که نگرانیها درباره بازگشت دوباره خاموشیها در تابستان آینده را افزایش داده است.طرح ۷۰۰۰ مگاواتی شورای اقتصاد که با هدف تأمین تجهیزات از چین و سرمایهگذاری ۲.۳ میلیارد دلاری از محل صندوق توسعه ملی مصوب شد، هنوز وارد فاز اجرایی نشده و عمده طرحهای آن در مراحل اولیه باقی ماندهاند.بر اساس گزارشهای رسمی ساتبا (آبان ۱۴۰۴) و پژوهشگاه نیرو، میانگین رشد سالانه ظرفیت تجدیدپذیرها در سه سال اخیر کمتر از ۵۰۰ مگاوات بوده است؛ در حالیکه برای دستیابی به هدف ۳۰ هزار مگاواتی تا پایان دولت، باید این رقم دستکم شش برابر شود.طرح ۷۰۰۰ مگاواتی که بسیار کند پیش میروددر تابستان امسال، شورای اقتصاد برای جبران ناترازی برق و کاهش وابستگی شبکه به نیروگاههای حرارتی، با احداث ۷۰۰۰ مگاوات نیروگاه خورشیدی از محل منابع صندوق توسعه ملی موافقت کرد.
طبق مصوبه، حداکثر ۱.۸ میلیارد دلار منابع ارزی از صندوق برداشت میشود و ۲۰ درصد باقیمانده را سرمایهگذاران خصوصی تامین خواهند کرد.اما با وجود تأکید اخیر رئیسجمهور بر تسریع این طرح و ورود پیمانکاران، هنوز بخش قابل توجهی از تجهیزات وارداتی از چین در گمرک مانده و طرحها از مرحله اجرا فاصله دارند.این وضعیت در حالی رخ داده که قرارداد ایران و چین برای تامین صفحات خورشیدی در چارچوب توافق دوجانبه منعقد شده بود و قرار بود از تابستان امسال وارد فاز بهرهبرداری شود.در واقع، فاصله میان تصمیمات وزارت نیرو و اجرای میدانی طرحها، همان حلقه مفقودهای است که سرعت توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در ایران را بهشدت کاهش داده است.سرمایهگذاری معطل بروکراسیکارشناسان معتقدند علت اصلی کندی اجرای طرحهای خورشیدی، دیوانسالاریهای اداری پیچیده و عدم جدیت وزارت نیرو است.در کنار این مشکلات، فرآیند صدور مجوز و تخصیص زمین نیز زمانبر است. فعالان این حوزه میگویند از زمان ثبت درخواست تا صدور مجوز نهایی برای احداث نیروگاه خورشیدی، گاهی بیش از ۱۸ ماه طول میکشد. این تاخیرها موجب شده بخش قابل توجهی از ظرفیت بخش خصوصی از مدار اجرا خارج شود.سایه خاموشی در تابستان ۱۴۰۵برآورد شرکت توانیر نشان میدهد که ناترازی برق کشور در تابستان امسال بالای ۱۵ هزار مگاوات بوده است؛ عددی که با روند فعلی، احتمالاً در سال آینده نیز تکرار میشود.در همین حال، وابستگی بیش از ۹۰ درصدی تولید برق کشور به نیروگاههای حرارتی، آسیبپذیری شبکه را در برابر مشکلات مختلف بالا نگه داشته است.
در حالی که دولت چهاردهم توسعه ۳۰ هزار مگاوات برق تجدیدپذیر را هدفگذاری کرده، شتاب فعلی اجرای طرحها نشان میدهد تحقق این هدف در بازه باقیمانده بعید است. از سوی دیگر، وابستگی به سوختهای فسیلی، اهمیت تحقق واقعی برنامههای تجدیدپذیر را دوچندان کرده است.تحلیلگران صنعت انرژی تأکید میکنند که اگر وزارت نیرو نتواند در ماههای پیشرو طرحهای معطلمانده را از بنبست خارج کند، احتمال تکرار خاموشیها در تابستان آینده بسیار بالاست.به بیان دیگر، هر مگاوات تجدیدپذیر که امروز روی زمین میماند، فردا باید با قطع برق جبران شود.