به گزارش صراط عبدالرضا فرجی راد، استاد ژئوپلیتیک دانشگاه در گفتوگو با «اطلاعات آنلاین» با اشاره به گمانهزنیها درباره از سرگیری گفتوگوهای ایران و آمریکا، اظهار داشت: اینکه ایران برای از سرگیری مذاکره با آمریکا شرط لغو تحریمها و محترم شمردن حق استفاده از فناوری صلحآمیز هستهای را اعلام کرده است و همچنین تعیین شرط یا شرطهایی از جانب ایالات متحده آمریکا را باید تحرکاتی طبیعی در کنشگری دیپلماتیک قلمداد کنیم. اما اینکه ما توقع داشته باشیم، آمریکاییها با غنی سازی ما راه بیایند به همان مقدار بعید است که ما با اراده دشمن دست از غنی سازی بکشیم.
سفیر اسبق ایران در نروژ و مجارستان در ادامه گفت: باز شدن گره توافق بین ایران با ایالات متحده فقط در صورتی تحقق پیدا میکند که هر دو طرف از موضع خود به میزان برابر کوتاه بیایند. لازم به تذکر است که هم تهران و هم واشینگتن به کمرنگ شدن فضای تنازعی فعلی بنا به دلائلی احتیاج دارند؛ بنابراین احتمال توافق نمیتواند بعید باشد. البته نمیتوان نسبت به این موضوع بی توجه باشیم که هم ایران و هم آمریکا در داخل بر سر مذاکره اختلافهای جدی دارند که مخالفان دو کشور اتفاقا جایگاههای رسمی و موثر را در اختیار خود میبینند، بنابراین میتوانند منویات خود را تا جایی که ممکن است، اجرایی کنند.
او افزود: موضوع دیگر هم این است، جمهوری اسلامی و ایالات متحده مطالبهای را که از همدیگر دارند، جدیِ جدی میدانند و با اصرار زیادی که نشان میدهند، کوتاه آمدن مشکل میشود. در واقع اظهارنظرهای طرفین درباره فعالیت هستهای به طوری مطرح میشود که نه ایران به راحتی میتواند عقب نشینی کند و نه آمریکاییها میتوانند راضی به ادامه فعالیت هستهای ایران شوند. به طور کل میتوان گفت، گرهی که افتاده است، به سختی باز میشود.
وی توضیح داد: با این حال، مشکل بزرگ دیگر در راستای به نقطه اشتراک رسیدن ایران و آمریکا این است که به هرحال تهاجمی که اسرائیل با همراهی و همکاری با آمریکاییها به ایران داشت، دو کشور را حداقل از روزهایی که پنج دور گفتوگو در مسقط و رم برگزار شد، نسبت به یکدیگر دورتر کرد که این شرایط به هرحال تبعاتی در گفتوگوهای آتی احتمالی خواهد داشت. البته آمریکاییها ادعا میکنند، سهم زیادی در جنگ ایران با اسرائیل نداشتند و حتی ترامپ در طول ۱۲ روز درگیری بارها اینطور نشان داد که خواستار توقت درگیری است. اما در اینکه نتانیاهو با هماهنگی کاخ سفید به ایران حمله کرد، هیچ شک و تردیدی نیست.
فرجی راد درباره تاثیر احتمالی بازگشت علی لاریجانی به شعام تصریح کرد: اینکه لاریجانی چهرهای است که علاوه در داخل کشور، در دنیا هم به عنوان سیاست مداری برجسته شناخته میشود، موافق و مخالف قبول دارند. با این حال به نظر من رابطه ایران و آمریکا به قدری مخدوش است که نتواند کمکی در این موضوع داشته باشد. اما میتوانیم برای تعامل با اروپاییها روی درایت لاریجانی حساب کنیم. البته در درون شورای عالی امنیت ملی آنهایی که اساسا با هرگونه گفتوگو و مذاکرهای مخالفت میکنند، کم نیستند و به همین دلیل میتوانند سنگ اندازی کنند. در واقع با جابه جایی یک یا چند مسئول این مهم میسر نخواهد شد و ما نیازمند تغییر کلی در نگاه مان به رابطه با جهان هستیم