به گزارش صراط به نقل از اعتماد حسین ربیعی، کارشناس مسائل خاورمیانه، در گفتوگو با خبرنگار ما در پاسخ به این پرسش که سفر علی لاریجانی دبیر شورای عالی امنیت ملی به عراق چه ابعاد و پیامدهای راهبردی در سطح منطقه و در چارچوب روابط دوجانبه میان تهران و بغداد دارد، اظهار داشت: با توجه به آنکه آقای لاریجانی بهتازگی بهعنوان دبیر شورایعالی امنیت ملی منصوب شدهاند، بهطبع، هرگونه سفر دیپلماتیکی که از سوی ایشان صورت میگیرد، در راستای مسئولیتها و مأموریتهایی است که برعهده دارند و در چهارچوب وظایف مشخصشده برای این جایگاه تعریف میشود. از این منظر، سفر ایشان به عراق و پس از آن، احتمالاً به لبنان را میتوان در راستای مسائل مربوط به امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و همچنین امنیت منطقهای ارزیابی کرد.
وی ادامه داد: چنانکه شما نیز اشاره کردید و در گزارش رسانهها نیز انعکاس یافته، محور عمدهی این گفتوگوها معطوف به همکاریهای امنیتی ایران و عراق، امنیت دوجانبه و همچنین امنیت منطقهای است؛ موضوعاتی متنوع و پیچیده که مستقیماً با ساختار و نظم امنیتی منطقه ارتباط دارند و بدون تردید بخشی از اولویتهای شورایعالی امنیت ملی را تشکیل میدهند.
ربیعی در پاسخ به پرسشی درباره اهداف احتمالی سفر علی لاریجانی به لبنان و پیامهای این سفر در پرتو تحولات اخیر، از جمله طرح خلعسلاح حزبالله، چنین گفت: لبنان، از نخستین سالهای پیروزی انقلاب اسلامی، همواره یکی از دوستان و شرکای منطقهای جمهوری اسلامی ایران بهشمار رفته است. بهویژه تا زمانی که سید حسن نصرالله در قید حیات بودند و حزبالله لبنان بهعنوان یک حزب سیاسی تأثیرگذار و یکی از بازیگران مهم صحنه داخلی لبنان شناخته میشد، این کشور در زمرهی متحدان راهبردی ایران قرار داشت. جمهوری اسلامی ایران نیز بخشی از دستور کار امنیتی خود در منطقه را با همراهی و مشارکت این دوستان منطقهای، بهویژه حزبالله، به پیش میبرد.
به گفته ربیعی، با این حال، در هفتهها و ماههای اخیر و با استقرار دولت جدید لبنان، بهنظر میرسد که مناسبات میان دو کشور با نوعی تغییر و تحول مواجه شده است. قرائن نشان میدهد که دولت کنونی لبنان در پی اتخاذ رویکردی تازه در قبال ایران است و احتمال میرود که این روند با ایجاد برخی محدودیتها در سطح روابط دیپلماتیک همراه باشد؛ چه در ارتباط با مناسبات رسمی میان دولتها، و چه در خصوص ارتباط ایران با حزبالله لبنان.
ربیعی در ادامه تصریح کرد: از اینرو، سفر احتمالی آقای لاریجانی به بیروت در راستای جلوگیری از کاهش سطح روابط سیاسی و دیپلماتیک میان دو کشور و تضعیف جایگاه ایران در معادلات داخلی لبنان انجام میگیرد. بهاحتمال بسیار، یکی از اهداف اصلی این سفر آن است که لبنان همچنان در جرگهی دوستان و همراهان ایران در منطقه باقی بماند و روابط دو کشور، همچون گذشته، در سطحی دوستانه و پایدار حفظ شود. لاریجانی در این سفر تلاش خواهد کرد تا زمینه مناسبی برای تداوم تعاملات سیاسی، امنیتی و راهبردی میان تهران و بیروت فراهم سازد، تا ایران بتواند همچنان نقشی مؤثر در تحولات لبنان ایفا نماید.
ربیعی در ادامه و در واکنش به انتشار گمانهزنیهایی مبنی بر اینکه اهداف سفر علی لاریجانی به عراق، پیگیری موضوع خروج نیروهای نظامی ایالات متحده از این کشور بوده است یا خیر خاطرنشان کرد: این مسئله، از جمله مطالبات دیرینه و همواره آشکار جمهوری اسلامی ایران بوده و موضوعی پنهان یا تازه بهحساب نمیآید. سالهاست که ایران در سیاست منطقهای و حتی در گفتمان جهانی خود، بر این اصل پای میفشارد که امنیت منطقه باید توسط کشورهای منطقه تأمین شود و قدرتهای خارجی نباید در سرنوشت امنیتی این بخش از جهان دخالت داشته باشند.
ربیعی بر این باور است: جمهوری اسلامی ایران همواره بر تقویت همکاری و نزدیکی میان کشورهای منطقه، حفظ استقلال آنان، و تلاش برای دستیابی به امنیت پایدار از درون منطقه تأکید کرده است. موضوع خروج نیروهای نظامی ایالات متحده و دیگر قدرتهای غربی از خاورمیانه، نهتنها یکی از اصول ثابت و راهبردی جمهوری اسلامی، بلکه بخشی از دستور کار دائمی نهادهای مرتبط با امنیت ملی کشور بوده است.
این کارشناس در پایان گفت: اینکه در این سفر تا چه اندازه بر این مسئله تأکید شده و یا چه مقدار از آن مورد گفتوگو قرار گرفته، از جزئیات آن اطلاعی ندارم. اما آنچه مسلم است، اینکه خواسته ایران برای تخلیه منطقه از نیروهای نظامی خارجی، همواره بخشی از سیاستهای اصولی جمهوری اسلامی در عرصه امنیت منطقهای بوده و همچنان نیز بر آن تأکید دارد.