به گزارش صراط به نقل از همشهری آنلاین، تقاضای جهانی طلا در سالهای اخیر، به ویژه در سال ۲۰۲۵، به واسطه نگرانیهای اقتصادی، سیاسی و مالی به طور چشمگیری افزایش یافته است. نقش کلیدی بانکهای مرکزی در افزایش ذخایر طلای خود به همراه رشد سرمایه گذاریهای خرد و ورود سرمایه به صندوقهای طلا، مهمترین عوامل پشتوانه این رشد به شمار میروند. با وجود برخی نوسانات کوتاه مدت، پیش بینی میشود روند تقاضا و قیمت طلا در سال ۲۰۲۵ و حتی سالهای آینده صعودی باقی بماند و طلا همچنان به عنوان دارایی امن و ابزار محافظت در برابر ریسکها شناخته شود.
به طول کلی طلا همواره به عنوان دارایی امن و پوششی در برابر تورم، بی ثباتیهای اقتصادی و ریسکهای ژئوپلیتیکی شناخته شده است. سالهای اخیر و به ویژه سال ۲۰۲۵ میلادی شاهد افزایش چشمگیر تقاضا برای طلا در سطح جهانی بودهایم که عوامل مختلف اقتصادی، سیاسی و مالی در این روند نقش داشتهاند.
وضعیت فعلی تقاضای جهانی طلا
تقاضای کل جهانی طلا در سه ماهه اول ۲۰۲۵ به ۱،۲۰۶ تن رسید که نسبت به سال گذشته یک درصد رشد داشته است. این بالاترین رقم برای این فصل از سال از ۲۰۱۶ تاکنون است. بخش عمده افزایش تقاضا مربوط به سرمایه گذاری در صندوقهای قابل معامله (ETF) بوده که با ۱۷۰ درصد رشد نسبت به سال گذشته به ۵۵۲ تن رسیده است. خرید بانکهای مرکزی در این دوره ۲۴۴ تن بوده که هرچند نسبت به فصل قبل کاهش داشته، اما در بازه معمول سه سال گذشته باقی مانده است.
تقاضای صنعت فناوری با ۸۰ تن تقریباً ثابت مانده است و تقاضای جواهرات کاهش چشمگیری داشته، اما از نظر ارزش دلاری ۹ درصد رشد داشته است. در نیمه اول سال ۲۰۲۵، قیمت طلا حدود ۲۵ درصد رشد کرده و انتظار میرود در کل سال ۲۰۲۵ افزایش سالانه حدود ۳۵ درصد داشته باشد.
نقش بانکهای مرکزی در تقاضای طلا
بانکهای مرکزی جهان همچنان از مهمترین بازیگران بازار طلا هستند که در سالهای اخیر به طور مستمر طلای خود را افزایش دادهاند و در سال ۲۰۲۴ خریدی معادل ۱۰۴۵ تن داشتند که سومین سال متوالی افزایش بوده است. خریدهای متمرکز بانکهای مرکزی در کشورهای در حال توسعه و بازارهای نوظهور عمدتاً تأثیر زیادی بر تقاضای جهانی گذاشته است. برای مثال در ژانویه ۲۰۲۵، بانک مرکزی ازبکستان ۸ تن و چین ۵ تن طلا خریداری کردند. این خریدهای استراتژیک بانکهای مرکزی تحت تأثیر ریسکهای ژئوپلیتیکی و نیاز به مدیریت ذخایر ارزی بود که تقاضای طلای بانکها را به طور قابل توجهی افزایش داد.
عوامل مؤثر بر آینده تقاضای جهانی طلا
در شرایط فعلی عوامل مختلفی بازار جهانی طلا را تحت تاثیر قرار داده است. ریسکهای ژئوپلیتیکی و سیاسی یکی از این عوامل است. تنشها و نگرانیهای جهانی همچنان محرک اصلی تقاضای طلا به عنوان پناهگاه امن هستند. سیاستهای پولی بانکهای مرکزی نیز در این موضوع نقش داشته است. در واقع کاهش احتمالی نرخ بهره در کشورهای توسعه یافته به ویژه آمریکا میتواند جذابیت نگهداری طلا را افزایش دهد. موضوع دیگری که بازار طلا را همچنان پر تقاضا نگه داشته است تورم و ناپایداری اقتصادی است. تورم پایدار و بالا، به ویژه در اقتصادهای بزرگ، تقاضا برای طلا را به عنوان سرمایهای بی خطر و ضد تورم تقویت میکند.
همچنین افزایش ورود سرمایه به صندوقهای قابل معامله یاای تی اف طلا و رشد سرمایه گذاری خرد موجب تقویت تقاضای سرمایه گذاری شده است. در چنین شرایطی عرضه محدود طلا نیز مزید بر علت شده است. کاهش تولید معادن و محدودیتهای عرضه میتواند در بلندمدت قیمت طلا را بالا نگه دارد. به همین این عوامل باید تقاضا در بخش فناوری و جواهرات را هم اضافه کرد. در حال حاضر تقاضا در بخش فناوری ثابت است ولی تغییرات تعرفهها و شرایط اقتصادی میتواند این وضعیت را متحول کند.
پیش بینی موسسات مالی از آینده قیمت جهانی طلا
تحلیلگر
پیش بینی قیمت طلا در سال ۲۰۲۵ (دلار/اونس)
دلایل
گلدمن ساکس
حدود ۳،۷۰۰ تا ۴،۵۰۰
افزایش تقاضای بانکهای مرکزی، ریسکهای ژئوپلیتیکی
جی پی مورگان
میانگین ۳،۶۷۵ - رسیدن به ۴،۰۰۰
رشد تقاضای سرمایه گذاری، ریسکهای اقتصادی و سیاسی
سیتی بانک
تثبیت حدود ۳،۰۰۰
سیاستهای پولی و اقتصادی موجود
بانک جهانی
رشد ۳۵ درصد قیمت نسبت به سال ۲۰۲۴
ریسکهای ژئوپلیتیکی و افزایش تقاضای سرمایه گذاری