به گزارش صراط به نقل از رویداد ۲۴رامبد جوان را میتوان یکی از برندهای اصلی سرگرمی سازی در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی دانست. بازیگر، کارگردان، مجری و برنامهسازی که توانسته با تکیه بر خلاقیتهای فردی خود خالق خاطراتی به یاد ماندنی برای مردم ایران باشد.
رامبد جوان کارش را از تلویزیون آغاز کرد و با حضور در برنامههای صرفه جویی آب و ویژه برنامه نوروز ۷۴ به کارگردانی محمد صالح علا وارد دنیای نمایش شد. با سریال همسران و خانه سبز به شهرت رسید و با حضور در آثار خاطره انگیز نیمه دوم دهه هفتاد توانست تبدیل به یکی از برندهای اصلی نمایشی ایران شود. نکته مهم درباره رامبد جوان این است که او همه کاری بلد است. او هم بازیگر خوبی است، هم فیلمها و سریالهای زیادی ساخته، هم مجری برنامههای مختلف بوده و هم توانسته شوها و برنامههای سرگرم کننده متعددی بسازد. همین موضوع او را از سایر بازیگران سینمای ایران متمایز کرده است. تمایزی که مزیتها و البته دردسرهای زیادی برای این هنرمند ایرانی به دنبال داشته است.
کارناوال نام آخرین برنامهای است که رامبد جوان برای پلتفرم اینترنتی فیلمنت ساخته است. برنامهای که از همان ابتدا مشخص بود بسیار پرحاشیه و جنجالی خواهد بود. پخش چند قسمت ابتدایی این برنامه نشان داد حدس کارشناسان و منتقدان سینما و تلویزیون درست بوده و کارناوال برنامهای است به شدت سرگرم کننده و البته پرحاشیه که قرار است اتفاقات زیادی در آن رخ دهد. مسابقه کارناوال سر و شکل و ظاهر جذاب و متفاوتی دارد. جوان با استفاده از سالها تجربه برنامه سازی موفق شده یک شوی سرگرم کننده تولید کند که به لحاظ فرم برنامه سازی بسیار جلوتر از تمام برنامههای سازمان صدا و سیما است.
رویداد۲۴ به عنوان یک سایت سیاسی و اجتماعی قصد ندارد به تحلیل فرم و اجزای برنامه کارناوال بپردازد. چه آن که تحلیل چنین مواردی در حوزه تخصصی سایتها و رسانههای سینمایی است. نکته جالب توجهی که باعث شد تا ما به سراغ برنامه کارناوال برویم رویکرد سازندگان این برنامه و در راس آنها رامبد جوان به مقوله آزادی بیان است. نگاهی که پرسشهای زیادی را در ذهن مخاطب ایجاد میکند. پرسشهایی که رویداد۲۴ قصد دارد در سلسله مقالاتی به آنها پاسخ دهد.
دفاعیه یا نبرد گلادیاتوری
رامبد جوان در همان قسمت آغازین و رسمی برنامه کارناوال اعلام کرد که هدفش از گنجاندن قسمت دفاعیه در برنامه کارناوال این است که مردم با هنرمندان، خودشان و مسئولان کشور حرف بزنند. چرا که او [جوان]احساس میکند در خانواده، جامعه و حتی میان دوستان یک گارد عجیبی برای اظهارنظر پیرامون موضوعات مختلف وجود دارد. گاردی که باعث میشود ما به عنوان مردم ایران نتوانیم با یک دیگر حرف بزنیم و نظرات خود را بیان کنیم. اما با پخش دو برنامه کامل از مسابقه کارناوال و تماشای قسمتهای دفاعیه مشخص شد که حرف رامبد جوان به عنوان یک ایده صرفا جذاب است، اما هنگام اجرا میتواند در بدترین شکل به ضد خودش تبدیل شود. طوری که از بخش مفرح اجرای نمایش به یکباره وارد بخش پرتنش، پر استرس و پر از رفتارهای هیجانزده میشوی طوری که در اولین اقدام باید بلافاصله کودکان و نوجوانان را از پای تلویزیون بلند کنی و اجراهایی با طعم شیرین به یکباره جای خود را به یک برنامه تند با چاشنی سیاسی و اجتماعی میدهد که مجری هیچ حد و حدودی در بیان اظهارنظرهای تماشاچیان قائل نیست.
رامبد جوان در بخش دفاعیه به همه مهمانان - فارغ از این که چه جایگاه و پایگاهی در جامعه دارند - و بیتوجه به اینکه اصلاً تخصص و تجربهای در حوزه نمایش دارند یا خیر، فرصت حرف زدن میدهد. حرف زدنی که دیگر شبیه هرچیزی است الا حرف زدن! ۵۰۰ تماشاچی در گروههای سنی متفاوت نه فقط در خصوص اجرا اظهار نظر کرده بلکه هرآنچه به ذهنشان برسد را با هر ادبیادتی مطرح میکنند! گویا هرکی تندتر، زشتتر، بیادبانهتر و هیجانزدهتر صحبت کند، برنده است! تحقیر و توهین به یکدیگر یا تخریب و ترور شخصیت دیگر هنرمندان برای حمایت از اجرای یک هنرمند، مهمترین اتفاقی است که رامبد جوان نمایش آن را یک کار فرهنگی و در چارچوب آزادی بیان خوانده است. این موضوع باعث بروز تنشهای متعدد در هنگام بیان اظهارنظرها شده و حتی زمینه رنجش خاطر امیرحسین رستمی به عنوان یکی از هنرمندان و شرکت کنندگان این برنامه را نیز فراهم کرد.
مخاطبان کارناوال و سوالات بیپاسخ
اجرای ایده اولیه رامبد جوان سوالات زیادی را در ذهن مخاطب ایجاد میکند که هدف اصلی این سلسله مقالات پاسخ به آن است. سوالاتی از این قبیل:
۱. آیا جامعه امروز ایران که سرشار از مشکلات مختلف است و مردم آن به حق بغض و خشم عجیبی از وضعیت بغرنج سیاسی و اقتصادی دارند، ظرفیت این شکل از آزادی بیان (که رامبد جوان مروج آن است) را دارد؟
۲. آیا برگزاری جلسه پرسش و پاسخ و اظهارنظر توسط رامبد جوان به این شکل خشن، مصداق فرهنگ سازی است یا چنین رویکردی در آینده تبدیل به یک ضد فرهنگ خواهد شد؟
۳. آیا رامبد جوان به عنوان یک سلبریتی که زندگی شخصی و حرفهای او پر از حاشیه بوده این صلاحیت را دارد که برای آزادی بیان اُلگو ارائه کند؟
۴. هدف جوان از هیجان دادن به مخاطب برای بیان حرفهای تندتر چیست؟ آیا هدف صحبت کردن است یا دعوا برای دیده شدن؟
۵. و مهمترین پرسش این جاست که حدود و ثغور این آزادی بیان کجاست؟ آیا هر اظهارنظر توهین آمیزی که باعث رنجش خاطر دیگران شود را میتوان آزادی بیان نامید و آن را تحمل کرد؟
هدف از پاسخ به این پرسشها این است که به یک تحلیل مشخص از وضعیت امروز جامعه ایران برسیم، نقش گروههای مرجع مانند هنرمندان را در شکل گیری وضع موجود بررسی کنیم و در نهایت راهکاری برای نحوه اظهارنظر و آزادی بیان متناسب با فرهنگ بومی ایرانیان پیدا کنیم. فرهنگی که یقیناً تفاوت ماهوی با تاریخ و فرهنگ غرب دارد. غرب فارغ از خوبی یا بدی مسیر متفاوتی را طی کرده تا به امروز رسیده و توانسته در حوزه آزادی بیان حرفهای زیادی برای گفتن داشته باشد. در حالی که مردم ایران - باز هم فارغ از خوبی یا بدی - مسیر و تاریخ متفاوتی را طی کرده تا به امروز خود رسیدهاند و برای این تاریخ متفاوت، باید نسخه متفاوتی پیچید؛ نسخهای بومی و متناسب با فرهنگ عمومی کشور. این مقاله سرآغاز چند مقاله برای واکاوی و بررسی دقیق وضعیت آزادی در جامعه امروز ایران است. وضعیتی که برنامه کارناوال نشان داد چندان خوب نیست و رویداد۲۴ هم به دنبال این است تا به این سوال پاسخ دهد که چرا در حوزه آزادی وضعیت جامعه ایران چندان مناسب نیست؟ و آیا برنامههای از جنس «کارناوال» قرار است برای مخاطب تمرین دموکراسی باشد یا نه فرصتی برای عقده گشایی و توهین؟