به گزارش صراط نیوز به نقل از فارس؛ پسته ایرانی، که از دیرباز یکی از محصولات صادراتی شناختهشده کشورمان بوده، در چند دهه گذشته جزو اصلیترین محصولات صادراتی ایران به شمار میرفته است. از سال 1383 تا 1391، ایران و آمریکا بهطور مشترک حدود 70 درصد بازار جهانی پسته را در دست داشتند.
در این دوران، ایران به عنوان بزرگترین صادرکننده پسته جهان شناخته میشد و سهمی نزدیک به 60 درصد از این بازار داشت. اما از سال 1391 به بعد، بازار صادراتی پسته بهطور تدریجی از ایران به سمت آمریکا انتقال یافت، بهطوری که در سال 1402 سهم ایران به 13 درصد کاهش یافته و در مقابل آمریکا توانسته است 66 درصد از بازار جهانی را در اختیار بگیرد.این تغییرات در سهم بازار پسته نشاندهنده تحولات قابل توجهی در صنعت پسته ایران است. در حالی که صادرات پسته ایران از نظر ارزش کاهشی قابلتوجه داشته، اما کاهش آن متناسب با کاهش سهم بازار نبوده است.
این بدان معناست که علیرغم کاهش میزان صادرات، ارزآوری آن نیز به تناسب کاهش نیافته است. در سالهای 1386 و 1399، به ترتیب صادرات پسته ایران به 1.2 میلیارد و 1.1 میلیارد دلار رسید. با این حال، در سالهای اخیر، ایران نتوانسته است بهطور مؤثر تولید خود را با تقاضای جهانی هماهنگ کند.
علل کاهش سهم ایران از بازار جهانی پستهرقابت نابرابر با آمریکا: یکی از مهمترین علل کاهش سهم ایران در بازار جهانی پسته، رقابت فزاینده با آمریکا است. آمریکا با سرمایهگذاریهای کلان در بخش کشاورزی و فناوریهای نوین، توانسته است تولید پسته خود را بهطور قابلتوجهی افزایش دهد و با استفاده از روشهای پیشرفته کشاورزی، به بازاریابی و تبلیغات خود در سطح جهانی بپردازد.
مشکلات اقتصادی و تحریمها:
تحریمهای اقتصادی و مشکلات داخلی ایران در عرصه کشاورزی، از جمله نبود حمایتهای دولتی و مشکلات زیرساختی، مانع از بهبود و توسعه تولید پسته در این کشور شده است. این مسائل باعث شده تا ایران نتواند بهطور مؤثر با افزایش تقاضای جهانی برای پسته رقابت کند.عدم تنوع در بازارهای صادراتی: ایران نتوانسته است بازارهای جدید و متنوعی برای صادرات پسته خود پیدا کند. در حالی که آمریکا با انعقاد قراردادهای جدید و دسترسی به بازارهای نوظهور مانند چین و هند، سهم خود را از بازار جهانی پسته افزایش داده است، ایران همچنان به بازارهای سنتی خود تکیه کرده است.
کیفیت و رقابت برندها:
در حالی که پسته ایرانی بهطور کلی کیفیت بالایی دارد، نبود برندینگ قوی و استراتژیهای بازاریابی مؤثر باعث شده است تا مصرفکنندگان جهانی به پستههای کشورهای دیگر از جمله آمریکا روی آورند.
راهکارهای بازپسگیری سهم بازار جهانی سرمایهگذاری در فناوریهای کشاورزی:
یکی از راهکارهای اصلی برای بازپسگیری سهم ایران از بازار جهانی، سرمایهگذاری در فناوریهای نوین کشاورزی است. ایران باید به سمت تولید پسته با کیفیت بالاتر و حجم بیشتر حرکت کند. استفاده از روشهای پیشرفته در کشاورزی میتواند به افزایش بهرهوری و کاهش هزینهها کمک کند.
برندسازی و بازاریابی جهانی:
ایران باید به تقویت برند پسته ایرانی در بازارهای جهانی بپردازد. این امر میتواند از طریق تبلیغات گسترده و حضور در نمایشگاههای بینالمللی صورت گیرد. همچنین، توجه به بستهبندی و طراحی جذاب برای صادرات نیز میتواند به جذب مشتریان جدید کمک کند.
تنوع در بازارهای صادراتی:
ایران باید به سمت گسترش بازارهای صادراتی خود حرکت کند. این امر میتواند با تمرکز بر بازارهای نوظهور مانند چین، هند و کشورهای آسیای شرقی به دست آید.
توسعه زیرساختهای داخلی:
دولت باید از طریق حمایتهای مالی و مشوقهای صادراتی، زیرساختهای کشاورزی و فرآوری پسته را تقویت کند تا تولیدکنندگان ایرانی بتوانند با بهرهوری بالاتر و هزینههای کمتر، محصولات خود را به بازارهای جهانی عرضه کنند.در نهایت، برای بازپسگیری سهم ایران از بازار جهانی پسته، نیاز به برنامهریزی استراتژیک، سرمایهگذاریهای کلان، و ایجاد اتحادهای تجاری با کشورهای مختلف وجود دارد. با توجه به ظرفیتهای تولیدی و تاریخی ایران در این زمینه، بازگشت به جایگاه پیشین در بازار پسته جهان امری قابلدسترس است.