پنجشنبه ۲۲ آذر ۱۴۰۳ - ساعت :
۳۰ آبان ۱۴۰۳ - ۱۹:۱۵

آیا فیلترینگ تنها راه حکمرانی صحیح در فضای مجازی است؟

آیا فیلترینگ تنها راه حکمرانی صحیح در فضای مجازی است؟
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: فیلترینگ آسیب های زیر ساختی مهمی به اقتصاد کشور وارد کرده از طرفی هم نمی‌توان اجازه داد این پلتفرم‌ها بدون رعایت قوانین ایران، در کشور فعالیت آزاد داشته باشند.
کد خبر : ۶۸۰۰۸۹

به گزارش صراط به نقل از فارس: فیلترینگ : کُندشدن روند اتصال به اینترنت را در پی دارد آسیب های زیر ساختی مهمی به اقتصاد کشور وارد کرده است» این ها سخنان هادی محمدپور عضو کمیسیون اقتصادی مجلس است.محمدپور در حالی این سخنان را مطرح کرده که معتقد است: نمی‌توان اجازه داد این پلتفرم‌ها بدون رعایت قوانین ایران، در کشور فعالیت آزاد داشته باشند.، ما باید سازوکار یک حکمرانی هوشمندانه برای مقابله با فیلترشکن ها و از آن طرف اپلیکیشن های خارجی داشته باشیم.

حکمرانی بر فعالیت پلتفرم‌ها؛ از آلمان تا ترکیه

پس از داغ شدن استفاده از فضای مجازی در کشور‌های مختلف رویکرد‌های قانونی برای کنترل و مدیریت این فضا طراحی و اتخاذ شد. رویکرد قانون‌گذاری در کشور‌های مختلفی همچون آلمان، هند، ترکیه و نیجریه دیده می‌شود که به طور ملی به محدودسازی فعالیت پلتفرم‌ها و جلوگیری از فرار آنها از قوانین پرداخته‌اند.طبق قانون اجرای شبکه آلمان در سال ۲۰۱۷، پلتفرم‌ها موظف هستند ساختاری کارآمد برای ثبت شکایات مرتبط با محتوای مجرمانه فراهم کنند. نیجریه از سال ۲۰۱۳ شرکت‌های خدمات اینترنتی را ملزم به ذخیره‌سازی داده‌ها در داخل کشور کرده است.در هند نیز محدودیت هایی بر دامنه فعالیت و مسؤولیت‌پذیری پلتفرم‌ها از طریق بند ۷۹ قانون فناوری اطلاعات تصویب شده که مصونیت مشروط برای این پلتفرم‌ها ایجاد می‌کند همچنین پارلمان ترکیه در سال ۲۰۲۰ قانونی تصویب کرد که بر اساس آن، شبکه‌های اجتماعی خارجی با بیش از یک میلیون کاربر در ترکیه باید در این کشور دفتر و نمایندگی داشته باشند و به درخواست‌های حذف محتوا پاسخ دهند. در غیر این صورت، این شرکت‌ها با جریمه‌های مالی مواجه خواهند شد و ممکن است سرعت تبادل داده‌های آنها به شدت کاهش یابد.وقتی فضای مجازی مقتل امنیت روانی می‌شود.
رهبر انقلاب نیز در سخنان مختلفی به حکمرانی درست در فضای مجازی اشاره کرده اند. آیت الله خامنه ای در اولین روز سال 1400 در سخنرانی تلویزیونی با مردم خاطرنشان کردند که «متأسّفانه در فضای مجازی کشور ما هم که آن رعایت‌های لازم با وجود این همه تأکیدی که من کردم صورت نمی‌گیرد و در یک جهاتی واقعاً ول است. همه کشور‌های دنیا روی فضای مجازی خودشان دارند اِعمال مدیریّت می‌کنند، [در حالی که] ما افتخار می‌کنیم به اینکه ما فضای مجازی را ول کرده‌ایم! این افتخار ندارد. فضای مجازی را بایستی مدیریّت کرد.»
عرفان رجبی خراسانی، کارشناس رسانه و فضای مجازی در این رابطه معتقد است که «فیلترینگ یکی از تصمیم‌هایی است که برای برطرف کردن این چالش گرفته شد، اما حالا می‌بینیم فیلتر برخی از سکو‌های اجتماعی علاوه بر آنکه نتوانسته از رهاشدگی فضای مجازی بکاهد؛ بلکه چالش‌های دیگری همچون فروش غیر قانونی فیلترشکن را ایجاد کرده همچنین در دسترس بودن فیلترشکن موجب سهولت راه یافتن قشر نوجوان جامعه به بخش‌هایی از اینترنت است که اثرات مخرب و جبران ناپذیری به همراه دارد گویی با روند فعلی فیلترینگ کاربران همچنان در دام فضای بی‌چارچوب مجازی هستند با این تفاوت که باید از سد دلالان فروش فیلترشکن نیز بگذرند.»

هم فرصت و هم تهدید

از سوی دیگر اگر اینترنت ماهواره‌ای به طور گسترده در دسترس مردم قرار گیرد فیلترینگ کارایی خود را از دست خواهد داد، به گفته کارشناسان با استفاده از این نوع اینترنت کاربران می‌توانند به راحتی به اطلاعات و محتوا‌های فیلتر شده دسترسی پیدا کنند، چرا که ارتباطات ماهواره‌ای معمولاً به موانع جغرافیایی و محدودیت‌های محلی بی‌توجه هستند.
در همین رابطه حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در دیدار با مسئولان دولت چهاردهم از گزاره «اگر فضای مجازی در کشور قانونمند شود، تبدیل به فرصت می‌شود، اما بدون حکمرانی قانونمند، به تهدید تبدیل خواهد شد.» برای توصیف قانون گذاری در فضای مجازی استفاده کردند.در همین راستا، عرفان رجبی کارشناس فضای مجازی معتقد است که «رفع فیلتر سکو‌های خارجی مشروط به پذیرش مسئولیت‌پذیری و رعایت اصول حکمرانی فضای مجازی نه تنها تهدید محسوب نمی‌شود بلکه می‌تواند بستر مناسبی برای کسب آگاهی، درآمد و تفریح و سرگرمی نیز باشد. صد البته ایجاد بستر‌هایی برای استفاده از پلتفرم‌های داخلی و حمایت از توسعه آنها نیز همزمان باید دنبال شود تا گامی مؤثر در کاهش وابستگی به سکو‌های خارجی باشد.»