حنیف غفاری: آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور کشورمان به دعوت ولادیمیر پوتین همتای روسی خود به‌زودی راهی مسکو پایتخت روسیه خواهد شد تا طرفین در یک «سفر کاری»، زمینه‌ها و راهکار‌های هم‌افزایی مشترک در برابر تهدیدات و فرصت‌های مشترک را احصاء و عملیاتی سازی آن‌ها را کلید بزنند. در این خصوص نکاتی وجود دارد که نمی‌توان به‌سادگی از کنار آن‌ها گذشت: نخست اینکه تقلیل دادن ابعاد این سفر مهم، به مذاکرات وین و دغدغه‌های مقطعی قطعا تصویری مغایر با جوانب عمیق و ماهوی این سفر را به مخاطبان ارائه خواهد ساخت. در اینجا ما با کلیدواژه‌ای به نام «هم‌افزایی استراتژیک» میان تهران و مسکو مواجه هستیم. در هم‌افزایی استراتژیک، بازیگران در حوزه روابط بین‌الملل بر اساس «منافع ملی» خود، بسیاری از ظرفیت‌های موجود را تقویت و برخی ظرفیت‌های نهفته را نیز احصاء خواهند کرد.
نکته دوم، به عداوت و مخالفت گفتمانی و ذاتی غرب با جمهوری اسلامی ایران بازمی‌گردد. فراموش نکنیم که نام سه کشور ایران، چین و روسیه همواره در اسناد سیاست خارجی روسای جمهور آمریکا (اعم از دموکرات و جمهوری‌خواه) به‌عنوان سه تهدید ذاتی سیاست خارجی و امنیتی کاخ سفید مطرح می‌شود؛ بنابراین هر سه بازیگر یعنی تهران، مسکو و پکن با تهدید مشترکی به نام واشنگتن مواجه هستند که پیشرفت و حتی در صورت امکان وجود آن‌ها را در جهان امروز برنمی‌تابد.
با چینش گزاره‌های منطقی و عقلانی و تحلیل آن‌ها در بستر نظام منطقه‌ای و بین‌الملل امروز درمی‌یابیم که عدم پاسخ‌دهی به آمادگی چینی‌ها وروس‌ها برای برقراری روابط استراتژیک با ایران مبنایی عقلانی و منطقی ندارد. عقلانیت و منطق استراتژیک حکم می‌کند که از روابط با جهت حفظ و افزایش قدرت مانور بین‌المللی خود استفاده بهینه را نموده و اهمیت راهبردی این روابط را فدای مناسبات تاکتیکی خود با غرب نکنیم. یکی از خطرناک‌ترین بازی‌های آمریکا در قبال مخالفان و دشمنانش، هدایت بازی استراتژیک آن‌ها در زمین‌بازی تاکتیکی غرب است.
واشنگتن استعداد زیادی دارد که استراتژی کشور‌ها را به‌پای تاکتیک‌های خود قربانی سازد؛ بنابراین باید در رصد این بازی غرب و خنثی‌سازی آن هوشیار بود. یکی از راهکار‌های مهم در قبال این مسئله، همگرایی با بازیگرانی است که غرب نسبت به آن‌ها نیز نگاهی تهدید محور دارد. هم‌اکنون که واشنگتن و ناتو در تقابل باقدرت مسکو به سر می‌برند، بهترین زمان برای تعریف یک همگرایی مؤثر و مفید با روس‌هاست. این قاعده در خصوص چین نیز صادق است. انباشت نگاه تهدیدآمیز غرب نسبت به پیشرفت روزافزون توان اقتصادی و امنیتی چین در نظام بین‌الملل، خود را در پرونده‌هایی مانند مداخله‌گرایی آمریکا در دریای چین، تبت، تایوان و هنگ‌کنگ نشان داده است.
بدیهی است که این «هم‌افزایی راهبردی» یک امر مرسوم در حوزه روابط بین‌الملل محسوب می‌شود و در ترسیم آن‌ها، «اشتراکات بازیگران» موضوعیت دارد. در اینجا نه موضوع «نفی اختلافات» مطرح است نه «گذار از منافع ملی» و نه «هضم شدن در بازی دیگران»! مخالفان برقراری روابط راهبردی و بلندمدت با مسکو و پکن طی سال‌های گذشته و اخیر بار‌ها سعی کرده‌اند کلیدواژه «هم‌افزایی راهبردی» در مواجهه با تهدیدات آمریکا را به‌مثابه «وابستگی» و در مقابل، بازی در زمین واشنگتن را به‌مثابه یک «تصمیم راهبردی صحیح» مورد شناسایی و تبلیغ قرار دهند. قطعا دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان در عین اقناع افکار عمومی در خصوص فواید راهبرد «نگاه به شرق»، نباید تسلیم شانتاژ‌های همیشگی از سوی دشمنان شود.
حنیف غفاری
اهمیت سفر رئیس‌جمهور به مسکو
رئیس‌جمهور کشورمان به دعوت پوتین به‌زودی راهی مسکو پایتخت روسیه خواهد شد تا طرفین در یک «سفر کاری»، زمینه‌ها و راهکار‌های هم‌افزایی مشترک در برابر تهدیدات و فرصت‌های مشترک را احصاء و عملیاتی سازی آن‌ها را کلید بزنند.
