بتامتازون، کورتیکواستروئیدی که از آن برای درمان بیماریهای پوستی که باعث التهاب و خارش می‌شوند توسط پزشک مورد استفاده قرار می‌گیرد که به صورت تزریقی یا موضعی استفاده می‌شود. بتامتازون در فرمولاسیون‌های مختلفی از قدرت متوسط تا قوی موجود است، پزشکان بسته به شرایط پوست و ناحیه‌ای از بدن که باید تحت درمان قرار بگیرد مناسب‌ترین محصول بتامتازون را برای فرد انتخاب می‌کند.
بتامتازون چیست؟
بتامتازون، نوعی استروئید به نام کورتیکواستروئید که به ۲ شکل مختلف تزریقی و موضعی موجود است.
انواع و موارد استفاده بتامتازون
بسته به شکل آن پزشکان به دلایل مختلف بتامتازون را تجویز می‌کنند از جمله افراد بتامتازون تزریقی را برای کنترل موارد زیر دریافت می‌کنند:
واکنش‌های شدید آلرژیک
عود ناگهانی آرتروز شدید
حملات ناگهانی بیماری ام اس
بتامتازون به صورت کرم، کف، اسپری، لوسیون و پماد نیز موجود است. پزشک بسته به ناحیه آسیب دیده بدن و نوع بیماری پوست یکی از ۵ فرمولاسیون را برای شما تجویز می‌کند. پزشکان استروئید‌های موضعی را از نظر فرمولاسیون و قدرت ماده موثره طبقه بندی می‌کنند. از آنجا که برخی از کورتیکواستروئید‌ها از برخی دیگر قوی ترند پزشکان این دارو‌ها را در ۷ کلاس با توجه به قدرت آن‌ها طبقه بندی می‌کنند. کلاس‌ها از I تا VII طبقه بندی می‌شوند جایی که کلاس I قوی‌ترین و کلاس VII ضعیف‌ترین است. پزشکان از بتامتازون برای درمان بیماریهای مختلف پوستی که باعث التهاب و خارش می‌شوند استفاده می‌کنند به عنوان مثال، لوسیون‌ها را برای بیماریهای پوستی که مناطق موی بدن از جمله پوست سر را تحت تاثیر قرار می‌دهد، تجویز می‌کنند. افراد به طور معمول از فوم آئروسل بتامتازون برای درمان بیماریهای پوست سر استفاده می‌کنند.
بتامتازون به دنبال تزریق یا استفاده از آن روی پوست به روش‌های مختلفی کار می‌کند. با فعالیت ضدالتهابی سیستم ایمنی بدن را سرکوب می‌کند، همچنین کورتیکواستروئید‌ها می‌توانند رشد و تکثیر سلول‌های پوستی را متوقف کنند.
نحوه و مقدار مصرف بتامتازون
بسته به شرایط افراد بتامتازون به روش‌های مختلفی استفاده می‌شود که در این زمینه فرد بیمار باید با تجویز پزشک بر اساس دستورالعمل‌های وی از این دارو استفاده کند.
تزریق بتامتازون
پزشک بسته به شرایطی که بیمار تحت درمان قرار دارد دوز مناسب بتامتازون تزریقی را تعیین می‌کند.
کرم و لوسیون بتامتازون
افراد می‌توانند روزی یک یا ۲ بار چند قطره لوسیون دیپروپیونات بتامتازون یا والرات بتامتازون در ناحیه آسیب دیده استفاده کند به طور معمول پزشکان این محصول را برای استفاده در نواحی مودار بدن تجویز می‌کنند که افراد باید فقط یک لایه نازک از کرم‌ها و پماد‌های بتامتازون را استفاده کنند. پزشکان توصیه می‌کنند فقط یک یا ۲ بار در روز از دیپروپیونات بتامتازون استفاده شود، اما افراد می‌توانند تا ۳ بار در روز از بتامتازون والرات نیز استفاده کنند.
اسپری بتامتازون
پزشکان اسپری سرنیو را برای استفاده برای تا ۴ هفته تجویز می‌کنند. طبق دستورالعمل افراد باید ۲ بار در روز روی منطقه آسیب دیده اسپری کند و آن را به آرامی مالش دهد.
فوم بتامتازون
افراد ۲ بار در روز از لوکسیک روی پوست سر خود استفاده می‌کنند. کف با تماس با سطح گرم ذوب می‌شود، بنابراین افراد نمی‌توانند این محصول را به طور مستقیم روی دست خود بمالند. از آنجا، آن‌ها می‌توانند مقدار کمی را با انگشتان خود برداشته و به آرامی در ناحیه آسیب دیده پوست ماساژ دهند.
اثرات جانبی استفاده از بتامتازون
هنگامی که پزشکان تزریق بتامتازون انجام می‌دهند احتمال می‌رود طیف وسیعی از عوارض جانبی که قسمت‌های مختلف بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد گزارش شود، از جمله:
سیستم ایمنی
سیستم قلبی عروقی
پوست
سیستم غدد درون ریز
شکم
عضلات و استخوان‌ها
سیستم عصبی مرکزی و محیطی
چشم‌ها
بیشتر بخوانید: زیاده روی در مصرف استامینوفن با بدن چه می‌کند؟
همچنین افراد عوارض جانبی را هنگام استفاده از لوسیون یا پماد بتامتازون روی پوست خود نیز احتمال می‌رود مشاهده کنند که شایع‌ترین آن‌ها عبارتند از:
قرمزی پوست
التهاب فولیکول‌های مو
خارش
تاول زدن پوست
کرم دی پروپیونات بتامتازون کورتیکواستروئید ضعیف تری نسبت به پماد است و افراد عوارض جانبی کمتری را گزارش می‌کنند. در مطالعه‌ای روی ۲۴۲ بزرگسال که از کرم دی پروپیونات بتامتازون استفاده می‌کردند فقط یک نفر فقط احساس سوزش را گزارش داده است، همچنین سوزش پوست در صورت استفاده افراد از فوم آئروسل بتامتازون والرات نیز رخ می‌دهد. هنگامی که افراد از اسپری دی پروپیونات بتامتازون استفاده می‌کنند رایج‌ترین عوارض جانبی عبارتند از:
خارش
سوزش
درد
نازک شدن پوست
به ندرت، افرادی که از محصولات والرات بتامتازون استفاده می‌کنند عوارض جانبی موضعی را در ناحیه‌ای که این محصول استفاده شده تجربه می‌کنند که شامل موارد زیر است:
سوزش
خارش
تحریک
خشکی
التهاب فولیکول‌های مو
رشد بیش از حد مو
فوران‌های آکنه مانند روی پوست
روشن شدن پوست
جوش
نرم شدن یا ترک خوردگی پوست
عفونت‌ها
نازک شدن پوست
بثورات گرما
هشدار‌ها و خطرات پیرامون استفاده از بتامتازون
هر فردی که سابقه واکنش آلرژیک به بتامتازون یا هر ماده دیگری در تزریق بتامتازون داشته باشد باید از این روش درمانی اجتناب کند. هنگام تجویز بتامتازون موضعی پزشکان نباید این روش درمانی را برای هر فردی که سابقه واکنش آلرژیک به بتامتازون یا هر کورتیکواستروئید دیگر دارد، انجام دهند. در موارد نادر، فردی که از کورتیکواستروئید‌ها روی پوست خود استفاده می‌کند دچار سرکوب محور هیپوتالاموس هیپوفیز آدرنال و نارسایی آدرنال می‌شود.
این محور استروئید‌هایی تولید می‌کند که بسیاری از عملکرد‌های بدن را کنترل و تنظیم می‌کنند. هنگامی که افراد از کورتون استفاده می‌کنند بدن تولید استروئید را متوقف می‌کند در نتیجه غدد فوق کلیوی کوچک شده و به درستی کار نمی‌کنند. اگرچه سرکوب محور هیپوتالاموس هیپوفیز آدرنال نادر است، اما در صورت شیوع آن بیشتر است:
از کورتیکواستروئید با قدرت بالا استفاده می‌کند
این محصول را در ناحیه وسیعی از پوست استفاده می‌کند
از محصول برای مدت طولانی استفاده می‌کند
هنگامی که افراد به طور مناسب از بتامتازون استفاده می‌کنند به ندرت این عارضه جانبی جدی را تجربه خواهند کرد.
کودکان خردسال به دلیل بزرگ‌تر بودن سطح پوست نسبت به وزن بدن در معرض سرکوب محور هیپوتالاموس هیپوفیز آدرنال هستند.
فعل و انفعالات بتامتازون
تزریق بتامتازون با بسیاری از دارو‌ها تداخل ایجاد می‌کند. قبل از تزریق بتامتازون پزشکان باید سابقه دارویی فرد را به طور کامل بررسی کنند تا مطمئن شوند درمان برای آن‌ها بی خطر است.
بارداری
هیچ اطلاعاتی در مورد ایمنی استفاده موضعی بتامتازون در دوران بارداری در دسترس نیست. پزشکان فقط در مواقع خاص و در صورت نیاز به سمت استفاده از درمان می‌روند.
خلاصه
بتامتازون یک درمان ضد التهابی موثر است که پزشکان به صورت تزریقی و موضعی تجویز می‌کنند. گزینه‌های موضعی زیادی وجود دارد که افراد برای درمان بیماریهای پوستی که باعث التهاب و قرمزی می‌شوند استفاده می‌کنند. مردم از هر یک از اشکال مختلف بتامتازون به طور متفاوتی استفاده می‌کنند و برخی از محصولات گران قیمت هستند. هنگامی که افراد بتامتازون را به طور مناسب استفاده می‌کنند به طور کلی آن را به خوبی تحمل می‌کنند.