۰۲ آذر ۱۳۹۹ - ۱۱:۲۸

چرا صورت فلکی قوس نماد شهر اصفهان شد؟

چرا صورت فلکی قوس نماد شهر اصفهان شد؟
یک مدرس مرکز آموزش نجوم ادیب اصفهان با بیان اینکه از دیرباز صورت فلکی قوس نماد شهر اصفهان بوده، دلیل این انتخاب را توضیح داد.
کد خبر : ۵۳۲۹۷۱
اکبر زمانی- مدرس مرکز آموزش نجوم ادیب اصفهان با بیان اینکه صورت فلکی قوس به عنوان نماد اصفهان معروف است، اظهار کرد: ستارگان آسمان با خط‌های فرضی ذهن ما شکل‌هایی را تشکیل می‌دهند که به آن‌ها صورت فلکی گفته می‌شود.

به گزارش ایسنا، وی افزود: این تصویرسازی با ستارگان آسمان، از عصر انسان‌های کهن تا امروز ریشه بسیاری از افسانه‌های آسمانی بوده است.

این مدرس و پژوهشگر نجوم با بیان اینکه ۱۲ صورت فلکی خاص وجود دارد، تصریح کرد: در عصر باستان مسیر حرکت ظاهری سالیانه خورشید به نام دایره البروج بوده است. مسیر دوازده صورت فلکی در طول یک سال و در زمان‌های مختلف فصول بهار، تابستان، پاییز و زمستان را تشکیل می‌دهد و از دیرباز ستاره شناسان زمان‌های قرارگیری خورشید در هر کدام از این صور فلکی را محاسبه می‌کردند.

زمانی توضیح داد: ستاره شناسان مسیر ۳۶۰ درجه‌ای حرکت سالیانه خورشید را به دوازده منطقه ۳۰ درجه‌ای به نام برج تقسیم کرده اند که نام هر برج از صورت فلکی نسبتا منطبق با آن برج گرفته شده است و این ۱۲ برج به طور متوسط با هر یک از ماه‌های گاه شماری هجری خورشیدی هماهنگ است.

وی خاطرنشان کرد: البته این هماهنگی امروزه به دلیل نوعی از حرکت محور زمین به نام حرکت تقدیمی از میان رفته است.

این مدرس نجوم در توضیح برج‌های دوازده گانه نجومی گفت: این برج‌ها عبارتند از، حمل، ثور و جوزا، سرطان، اسد و سنبله، نیزان، عقرب و قوس، جدی، دلو و حوت که به ترتیب متناظر با ماه‌های فروردین، اردیبهشت و خرداد، تیر، مرداد و شهریور، مهر، آبان و آذر، دی، بهمن و اسفند بوده اند.

مدرس مرکز آموزش نجوم ادیب اصفهان با تاکید براینکه مردم قدیم اهمیت بالایی برای صور فلکی قائل بودند، اظهار کرد: آن‌ها معتقد بودند که اجرام آسمانی در زندگی و سرنوشت آن‌ها نقش ایفا می‌کند و ماهیتی خدای گون و متافیزیکی دارند، چیزی که امروز از آن به عنوان خرافات یاد می‌شود.

زمانی ادامه داد: از همین نقطه چیزی تحت عنوان ستاره شناسی و یا طالع بینی به عنوان یک علم مهم نزد ستاره شناسان آن زمان رونق داشت و مردم برای پیش بینی آینده زندگی و فعالیت هایشان از ستاره شناسان کمک می‌گرفتند و در زمان‌های گذشته طالع بینی جایگاه ویژه‌ای برای مردم داشت و به عنوان طالع و یا نماد شخصی و شهر خود انتخاب می‌کردند.

این پژوهشگر نجوم در خصوص نهمین صورت فلکی یعنی صورت فلکی قوس تصریح کرد: این صورت فلکی برای مردم اصفهان به عنوان طالع و نماد این شهر مورد احترام بود، به طوریکه در عصر صفوی شمایل این صورت فلکی بر سردر بازار قیصریه اصفهان بر کاشی معرق نقاشی شد.

زمانی توضیح داد: قوس نهمین صورت فلکی و متناظر با ماه آذر است که شکل نیمی انسان و نیمی حیوان (ببر یا شیر) داشته و در مقابل دم حیوان که شکلی همچون اژد‌ها دارد و نمادی از سیمای اهریمنی است، انسان کمانی به دست گرفته و تیری را به سمت آن نشانه گرفته است.

این پژوهشگر نجوم در پاسخ به اینکه چرا صورت فلکی قوس به عنوان نماد و طالع شهر اصفهان انتخاب شد؟ اظهار کرد: برخی از مورخین معتقدند دلیل این انتخاب آن است که باروی حفاظتی یا حصار بزرگ شهر اصفهان که نقطه عطفی در تامین امنیت این شهر بوده است در عصر حسن رکن الدوله دیلمی و در ماه آذر احداث شده است و به همین دلیل صورت فلکی قوس که متناظر با ماه آذر است به عنوان طالع شهر اصفهان انتخاب شد.

زمانی ادامه داد:، اما برخی از اسناد کهن تاریخی نیز به این نکته اشاره دارند که خشت اول شهر اصفهان در آذرماه بنانهاده شده و به همین دلیل قوس نماد و طالع این شهر در نظر گرفته شده است.

وی همچنین به نظر جابر انصاری در این خصوص اشاره کرد و گفت: وی معتقد بود که طالع اصفهان از پیش، صورت فلکی قوس بوده و به همین دلیلی بوده که رکن الدوله دیلمی زمانی که ماه در صورت فلکی قوس بوده، باروی اصفهان را بنا نهاده است.