از همان روزی که ویروس کرونا آمد و همه را به خانه نشینی دعوت کرد، جمله‌ای هر چند کوتاه و تأثیرگذار روند زندگی عادیمان را تغییر داد.
«در خانه بمانید» حالا باید یکی از روزمرگی هایمان می‌شد، اما این در خانه ماندن پایمان را بیشتر به فضای مجازی و اینترنت باز کرد. کلاس‌های درس آنلاین، فضای‌های دورکاری آنلاین، سرگرمی هایی که تنها در فضای وب خلاصه می‌شد و خیلی چیزهای دیگر...
در خانه ماندن و مصادف شدنش با تعطیلات نوروز خواب و خوراک بیشترمان را هم عوض کرد، به گونه‌ای که شب‌ها برایمان از روز روشن تر و صبح ها هم زمانی برای استراحت شد.
اما در این میان اینستاگرام برای برخی از سلبریتی‌ها و هنرمندان به فضایی برای انتشار مطالب خوب و مفید و برای عده‌ای هم به فضایی برای جولان دادن و حتی انتشار رفتارهای مستهجن تبدیل شده است. اما در میان هنرمندانی هم هستند که فرصت را غنیمت شمرده‌اند و با تریبون رسانه‌های دنیای مجازی، اثرشان را به چشم و گوش مخاطب می رسانند. البته این اقدام، اتفاقی تازه نیست و مدت‌هاست که با اضافه شدن بخش لایو در اینستاگرام شاهد برگزاری اجراهای موسیقی و دیگر اتفاقات هنری جهان در این رسانه‌ی مجازی هستیم.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان برخلاف برخی از اپلیکیشن های موجود مثل توییتر، فیسبوک و تلگرام؛ اینستاگرام در ایران فیلتر نیست و میلیون‌ها کاربر جوان ایرانی در آن فعال هستند. طبق آمارهای موجود بیشتر کاربران اینستاگرام به صورت جهانی جوانند و تا ۳۵ سال سن دارند.
آن‌ها آزادانه از فضایی که رایگان و بدون محدودیت زمانی یا سانسور حکومت‌ها است نظر می‌دهند، ویدیو تولید می‌کنند، لایو می‌گذارند و از هر موضوع و مطلبی که بخواهند حرف می‌زنند.
روزهای قرنطینه باعث شده است معاشرت‌های شبانه‌ای با رنگ و بو‌های متفاوت در فضای اینستاگرام ایجاد شود. معاشرت مجازی که برخی از سلبریتی‌ها در این دوران قرنطینه تلاش کردند با بالابردن تعداد تماشاگر و پرداختن به موضوعاتی که قبلا در این فضا وجود نداشت، رکوردی جدید هم ثبت کنند. از لایو آقا میری با خواننده‌های زن تا لایوهای شبانه تتلو و جنجال هایی که ایجاد می‌کند، صدف بیوتی و سلبریتی‌های اون ور آبی.
به عنوان مثال یکی از داغ‌ترین لایوهای اینستاگرام مربوط به گفت‌وگوی حسن آقامیری؛ روحانی که به حکم دادگاه روحانیت خلع لباس شده است با احلام خواننده زن ایرانی بود.
سید حسن آقامیری یکی از روحانیون معروف چند سال اخیر به ویژه در میان جوانان است و از تمام ظرفیت‌های رسانه‌های موبایلی امروز برای به اشتراک گذاشتن سخنرانی‌هایش استفاده می‌کند. صفحه اینستاگرام او بیش از یک میلیون و ۳۰۰ هزار دنبال‌کننده دارد و منبر‌های او معمولا به صورت زنده از صفحه‌اش پخش می‌شوند و معمولا بازدیدکننده‌های قابل توجهی دارد. احلام نیز آواز خوان زن خارج نشین است که در گفت و گوی لایوی که با آقامیری انجام داد به احترام حسن آقامیری با روسری در لایو حاضر شد، اما مشکل به خاطر حجاب او نبود. بعد از اتمام لایو حرف و حدیث‌های زیادی وارد شد. اما این حرف و حدیث‌ها به خاطر حجاب و یا روسری احلام نبود، بلکه در بخشی از این ویدئوی زنده آن‌ها ترانه‌ای از کورس سرهنگ زاده را خواندند و این اقدام واکنش افراد زیادی از قشرهای مختلف را به دنبال داشت. به این ترتیب بزرگترین مشکل از همین جا آغاز شد که چرا فردی که لباس روحانیت پوشیده، به صدای خواندن یک زن گوش کرده و بدتر از آن، صدا برای همه پخش شده است.
و یا تتلو که وقتی دید لایوهای مستجهنش در اینستاگرام زیاد شده و باعث شده است انتقادهایی به او وارد شود و حرف هایی که زده شد موجب کم شدن بازدیدهایش می‌شود، دست به اقدامات دیگری زد تا جایی که با فحاشی به اسطوره های ایرانی و افرادی که از هر نظر در بین مردم محبوب هستند سعی کرد جو جدیدی را در فضای مجازی به پا کند. ماجرا از جایی آغاز شد آرات حسینی پسر بچه ای که از سن یک سالگی، ژیمناستیک و آکروبات را شروع کرده و بار‌ها در شبکه‌های خارجی نیز مورد تحسین قرار گرفته است. پس از تحسین آرات توسط مسی، آرات حسینی در صحبت‌هایی نسبت به پرسپولیس و علی کریمی ابراز علاقه کرده و گفته بود که به نوعی دوست داشته کریمی هم مثل مسی او را تشویق کند و نسبت به عملکردش واکنشی نشان دهد، اما چنین واکنشی از سوی جادوگر فوتبال ایران دیده نشد.
پس از این صحبت‌ها امیر تتلو نسبت به این ماجرا واکنش نشان داد و همین کافی بود تا جمعیت پر تعداد دنبال کنندگان و هواداران خود را به صفحه علی کریمی هدایت کند. تتلو با انتشار چند متن در صفحه شخصی خودش به نوعی سعی داشته تا آرات را دلداری دهد و در سوی دیگر علی کریمی را بابت بی اعتنایی به آرات به غرور کاذب متهم کرده است و فحش هایی را نثار علی کریمی کرده است. او گفته که وقتی لیونل مسی از آرات تمجید می‌کند، چرا یکی مثل علی کریمی برای او به اصطلاح کلاس می‌گذارد و خودش را در سطحی نمی‌داند که یک کودک مستعد را تشویق کند.
در طرف مقابل هم عده‌ای از پرسپولیسی‌ها و طرفداران کریمی علیه تتلو، هوادارانش و آرات حسینی موضع گرفتند تا برای ساعاتی یک جنگ در فضای مجازی شکل گیرد.
البته ماجرا تا جایی پیشرفت که تتلو در صفحه شخصی خود اعلام آتش بس کرد و از هوادارانش خواست از این ماجرا عبور و آن را فراموش کنند.
نکته جالب این است که با وجود بالا گرفتن بحث و جدل، علی کریمی تاکنون هیچ واکنشی نشان نداده است. بعد از این حاشیه‌ها، آرات حسینی در صفحه خودش اعلام کرد که توسط علی کریمی بلاک شده است.
از طرفی دیگر صدف بیوتی، بلاگر معروف آرایشی این روزهای اینستاگرام با برگزاری لایو و کشف استعدادهای مختلف فضایی را مانند برنامه‌های استعدادیابی اون ور آبی ایجاد کرده است. هر چند که این اقدام او جنبه‌هایی از رفتارهای نامناسب و زننده را به همراه ندارد، اما افرادی با ظاهر‌های گاها برهنه می رقصند یا خوانندگی می‌کنند و با امتیازگیری از جانب این سلبریتی معروف در مسابقه‌ای نه چندان حرفه‌ای و اصولی رقابت می‌کنند.
برای برخی از این سلبریتی‌های اینستاگرامی شکستن تابوها و هنجارهای موجود یک جامعه اسلامی برروی لایو اینستاگرام یک هدف است. هدفی که برای آن‌ها دارای جنبه‌های مادی و معنوی متفاوتی است، آن‌ها سعی می‌کنند به نقدهای دیگران و محدودیت‌هایی که در چارچوب‌های اخلاقی جامعه وجود دارد به روش خودشان پاسخ دهند و اظهارنظر هایی را در این قالب بیان می‌کنند که ساعتی از بعد لایو موجب واکنش‌هایی از گروه‌های مختلف می‌شود.
البته ناگفته نماند که برخی از این سلبریتی ها سال‌هاست تلاششان برای داشتن مخاطب بیشتر در اینستاگرام جنبه اقتصادی هم دارد. برای برخی از سلبریتی‌ها اینستاگرام حکم مغازه آنلاین دارد که راهی برای تبلیغ سایت‌های شرط‌بندی آنلاین است. این درحالی است که تبلیغات سایت‌های شرط بندی برای عده‌ای در داخل کشور گران تمام شد تا جایی که یکی از بازیکنان فوتبال با اعلام افتتاح یک سایت شرط بندی، جامعه ورزش را در بهت فرو برد و عملا پایان دوران فوتبال خود را اعلام کرد.
خارج از این اتفاقات آن چیزی که این روزها مورد توجه است محتویاتی است که در لایوها گفته و شنیده می‌شود. این پیام‌ها گاه شرایط جامعه مذهبی ایران و گاه حتی مسائل سیاسی جامعه را هدف می‌گیرد. اما عده‌ای هم از این فضا در جهت درستی استفاده می‌کنند و با لایوهای آموزشی سعی دارند هم مخاطبان زیادی را در ساعات اوج ترافیک لایوهای اینستاگرام جمع کنند و هم ارزش افزوده ای برای بینندگان خود داشته باشند.
در این باره محبوب فر جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: برنامه‌هایی که این روزها به صورت زنده از شبکه‌های اجتماعی با موضوعات مختلف برگزار می‌شود آسیب هایی را برای جامعه و جوانان به همراه دارد.
او با بیان اینکه عمده اتفاقاتی که در قالب حرف‌ها و رفتارهای مستهجن در گفت‌وگوهای لایو شبانه اتفاق می افتد به دلیل نبود یک رسانه و شبکه اجتماعی حرفه ای داخلی است، گفت: به دلیل نبود یک فضای اجتماعی آزاد داخلی جوانان به سمت فضاهایی که در پورتکل های خارج از ایران تعریف شده است، گرایش پیدا می‌کنند.
این جامعه شناس و آسیب شناس اجتماعی افزود: افرادی که به هر طریقی سعی دارند با نشان دادن حرکات و رفتارهایی خارج از فضای داخلی ایران لایوهای خود را پر بیننده کنند، در صدد مطرح کردن خود هستند.
محبوب فر ادامه داد: این افراد درگیر نوعی خودشیفتگی هستند و آسیب‌های آن دامن جوانان کشور را می‌گیرد.
او با بیان اینکه اگر توانمند سازی و آگاه سازی عمومی نسبت به شبکه‌های اجتماعی داخلی صورت گیرد می‌توانیم شاهد موفقیت این شبکه‌ها در بین جوانان باشیم، گفت: اگر موضوعات روز ایران و دنیا توسط کارشناسان داخلی مورد تجریه و تحلیل قرار گیرد و مسئولان کشور نیز در بخش رسانه‌ای و آموزش و پرورش از نمایندگان حوزه تخصصی استفاده کنند، جوانان به سمت استفاده از کنفرانس‌های آموزشی تشویق می‌شوند.
حالا لایو تبدیل به ابزار پرمخاطبی در فضای مجازی ایرانی‌ها شده است، به طوری که از ۸ شب به بعد بازار لایوهای اینستاگرامی داغ می‌شود، اما بهتر است با تولید محتوای مفید و هر چند جذاب واکنش‌ها و انتقادهایی را در محور فضای مجازی و خصوصا اینستاگرام ایجاد کنیم.
