روزنامه «کامرسانت» امروز در تحلیلی نوشت: نشست رهبران چهار کشور ترکیه، روسیه، فرانسه و آلمان درباره حل و فصل اوضاع در سوریه امروز در استانبول برگزار می‌شود. این نخستین گردهم‌آیی نمایندگانی از طرف گروه سه‌جانبه «مذاکرات آستانه» و گروه به اصطلاح کوچک غربی درباره سوریه بر سر یک میز است.
به گزارش تسنیم نظریه متحد کردن عرصه مذاکرات این دو جناح پیش از این بارها مطرح شده بود، ولی تاکنون به دلیل برخوردهای متفاوت دو طرف نسبت در حل و فصل مشکلات در سوریه، تحقق نیافته بود. در شکل جدید رایزنی‌ها دو طرف ایران و آمریکا که در واقع قصد دارند نقش یکدیگر در سوریه را خنثی کنند، شرکت ندارند. البته فرانسه نماینده واشنگتن و روسیه هم می تواند نماینده تهران محسوب شود. ولی این یک واقعیت است که بدون حضور آنها، تنها مسئله‌ای که ممکن است در مورد آن بتوان به درک مشترکی دست یافت، اوضاع در استان ادلب است.
امروز "ولادیمیر پوتین"، "رجب طیب اردوغان"، "آنگلا مرکل" صدراعظم آلمان و "امانوئل ماکرون" در استانبول گردهم جمع می شوند تا سناریوی ممکن برای حل و فصل اوضاع در سوریه را بررسی کنند.
این روزنامه یادآور شد، روز گذشته "نصر الحریری" رئیس کمیته مخالفان در مذاکرات صلح بین سوری‌ها که برای دیدار با مقامات بلندپایه وزارت خارجه روسیه به مسکو سفر کرده بود، نسبت به برگزاری نشست سران استانبول دیدگاه مثبتی داشت. وی در جمع خبرنگاران گفت: «این دیدار بسیار مهم است. اصلی‌ترین وظیفه آن حل و فصل سیاسی اوضاع است که در صورت دستیابی به موفقیت در آن، امکان حل و فصل سایر مسائل نیز وجود دارد.»
"دمیتری پسکوف" سخنگوی کاخ کرملین نیز اعلام کرده که در نشست چهارجانبه استانبول قرار است ادامه روند حل و فصل سیاسی اوضاع در سوریه، گام‌های بعدی برای تقویت امنیت و ثبات، فراهم سازی شرایط لازم برای بازگشت پناهجویان سوری به کشورشان و بازسازی زیرساختارهای اجتماعی و اقتصادی سوریه مورد بررسی قرار بگیرد. مقامات آنکارا نیز یادآور شده‌اند که اصلی‌ترین هدف نشست سران چهارجانبه تهیه فرمول جدیدی برای حل و فصل سیاسی اوضاع در سوریه است.
نشست استانبول بدون حضور آمریکا انجام می‌شود که یکی از نقش آفرینان در اوضاع سوریه است. البته بر اساس مذاکرات تلفنی روز پنجشنبه بین امانوئل ماکرون و دونالد ترامپ، به نظر می‌رسد که فرانسه مواضع طرف آمریکایی را در این مذاکرات مطرح خواهد کرد، هرچند مواضع پاریس و واشنگتن درباره سوریه چندان هم بر بر یکدیگر مطابقت ندارد.
طرف ایرانی نیز در نشست سران استانبول شرکت ندارد. "حسین جابری انصاری" معاون وزیر امور خارجه ایران روز چهارشنبه در مسکو اعلام کرد که هیچیک از طرفین نمی‌توانند نقش جمهوری اسلامی را در عرصه مسائل مربوط به سوریه نادیده بگیرد و این واقعیت ژئوپلیتیکی را تغییر دهد. البته هدف اصلی سخنان وی خطاب به آمریکا بود که هشدار داده تا زمانی که ایران در سوریه حضور دارد، نظامیان خود را از این کشور بیرون نخواهد برد.
مواضع روسیه و ایران در حل اوضاع سوریه بر یکدیگر منطبق است
جای تعجب ندارد که نقش ایران در روند حل و فصل اوضاع در سوریه نه‌تنها مورد رضایت آمریکا قرار ندارد، بلکه مخالفان سوری نیز از مواضع تهران در قبال مسائل ناخرسند هستند. "النا سوپونینا" مشاور مدیر موسسه تحقیقات راهبردی روسیه در گفت‌وگو با این روزنامه یادآور شده، مخالفان در حال از دست دادن مواضع خویش در سوریه و همچنین بخش اعظم حمایت مالی و سیاسی خارجی خود هستند و اکنون مسلما سعی دارند مسئولیت وخامت اوضاع را بر عهده دیگران، از جمله ایران بیندازد.
این کارشناس بر نقش مثبت ایران در حل و فصل اوضاع در سوریه تاکید کرده و گفت: «واقعیت این است که منافع ایران در روند و در حل و فصل اوضاع سوریه با منافع روسیه مطابقت دارد. در حالیکه این آمریکاست که تمایلی برای به وجود آمدن سوریه‌ای واحد، بازسازی زیرساختارهای تخریب شده این کشور و یافتن راه حل مشترک برای پایان دادن به این مناقشه نظامی ندارد.»
به نوشته این روزنامه، ترکیه مایل بود که چنین نشست چهار جانبه ای در اوایل سپتامبر برگزار شود، ولی جدول کاری رهبران چهار کشور بر یکدیگر انطباق نیافت. البته به احتمال زیاد، آنها چیز زیادی نمی توانستند به یکدیگر بگویند. چرا که در آن زمان اجرای عملیات گسترده نظامی ارتش سوریه در استان ادلب برای تحت کنترل درآوردن این منطقه کاهش تنش در حال آماده سازی بود که به شدت از سوی کشورهای غربی مورد انتقاد قرار داشت. در حالی که روسیه و ایران از آن حمایت می‌کردند.
تلاش مسکو و آنکارا برای همراه کردن پاریس و برلین در حل مشکلات ادلب
در نهایت در اواسط ماه سپتامبر روسای جمهور روسیه و ترکیه توانستند درباره حل و فصل اوضاع ادلب با یکدیگر به توافقاتی رسیده و در ازای ایجاد منطقه غیرنظامی در استان ادلب، عملیات نظامی ارتش سوریه در این منطقه آغاز نشد. وی اکنون با وجود خارج سازی تسلیحات سنگین از منطقه، گروه‌های مسلح تروریستی در زمان تعیین شده از این منطقه خارج نشدند.
هفته گذشته رسانه‌های سوری از تعیین تاریخ جدیدی برای خروج تروریست‌ها از منطقه کاهش تنش ادلب خبر دادند که مطابق با تاریخ برگزاری نشست سران استانبول بود. بدین ترتیب ممکن است امروز تحولی در روند اوضاع حاصل شود و اگر چنین نشود مقامات آنکارا و مسکو احتمالا ادامه روند کار را با شرکای غربی خود درمیان گذاشته و سعی می‌کنند حمایت آنها برای خروج تروریست‌ها از منطقه ادلب را به دست آورند.
حل و فصل این مسائل برای ترکیه که خواستار ایفای نقش اصلی در این زمینه است، بسیار اهمیت دارد. طرف روسی نیز ترجیح می‌داد تا تروریست‌ها در این منطقه به طور کامل از بین بروند، ولی از لحاظ سیاسی لازم دارد تا در جبهه واحدی با ترکیه قرار بگیرد تا بتواند در رویارویی با جبهه غربی اروپا و آمریکا، قاطع‌تر عمل کند.
