صراط: بی‌شک یکی از موضوعاتی که پس از توافق اولیه و قطعنامه شورای امنیت توجه متخصصین را به خود جلب کرد، موضوع موشکهای بالستیک ایران بود.
لذا یک روز پس از تصویب قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل درباره ایران، بود که محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان در صحن علنی مجلس شورای اسلامی حاضر شد تا به تشریح روند شکل‌گیری برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، تعهدات دو طرف و الزامات قطعنامه اخیر بپردازد.
در این گزارش علاوه بر توضیحات ظریف درخصوص مباحث موشکی به بررسی توان جمهوری اسلامی ایران در این حوزه و تلاش غرب برای جلوگیری از رشد و تعالی جمهوری اسلامی می‌پردازد.
بخش هایی از اظهارات ظریف که در آن به موضوع موشکهای بالستیک اشاره شده است:
* وزیر خارجه در بخشی از سخنان خود در حالی که ملت ایران را مخاطب قرار داده بود، اظهار داشت: «فرزندان شما در این مذاکرات برای 6 کشور به ظاهر بزرگ دنیا و نماینده عالی اتحادیه اروپا این موضوع را روشن کردند، که برنامه موشکی و تسلیحاتی ما به هیچکس -صرف نظر از قدرت ادعایی‌اش- ارتباطی ندارد.»
او در عین حال به قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل اشاره کرده و می گوید: «با این قطعنامه، کلیه قطعنامه‌های شورای امنیت علیه برنامه هسته‌ای ایران لغو شده و تنها برخی محدودیت‌ها به جای ممنوعیت‌های قبلی طی یک سند ضمیمه قطعنامه که از سوی 1+5 صادر شده است، اعمال شد که نه تنها در مقایسه با تحریم‌های گذشته موشکی و تسلیحاتی ناچیز است، بلکه پس از ماه‌ها مذاکره توانستیم تثبیت کنیم که این محدودیت‌ها حتی جزئی از توافق ما با 1+5 و یا به عبارتی دیگر برجام به حساب نمی‌آید و لذا رعایت نشدن آنها به معنی نقض توافق نیست.»
* وی در توضیح بیشتر قطعنامه‌های گذشته گفت: «بندهای تند و الزام‌آور قطعنامه 1929 مبنی بر ممنوعیت فعالیت موشکی کشورمان همراه با الزام کشورها در ممانعت از آن و سازوکار عریض و طویل راستی آزمایی و پیگیری مندرج در 1929، حالا به یک درخواست غیر الزام‌آور برای خودداری از فعالیت در حوزه موشکهای بالستیک که برای توانمندی حمل سلاح‌های هسته‌ای طراحی شده‌اند که با توجه به اینکه جمهوری اسلامی ایران هیچگاه به دنبال آن نبوده و نخواهد بود، بنابراین در برنامه موشکی ما تاثیری نخواهد داشت.»
* وزیر خارجه اظهاراتش را این طور توضیح می‌دهد که «تحریم شدید تسلیحاتی ایران لغو و با برخی محدودیت‌ها جایگزین شده است آن هم به نحوی که امکان واردات و یا صادرات اقلام دفاعی به صورت موردی فراهم می‌شود.»
او البته می‌گوید: «این مورد نیز منحصر به ضمیمه قطعنامه است و رعایت نشدن آن تاثیری بر برجام نخواهد داشت.»
* ظریف بار دیگر گذشته را یادآور شده و می‌گوید: «زمانی به اهمیت این تغییرات اساسی و ماهوی نسبت به قطعنامه‌های سابق پی خواهیم برد که بدانیم تنها تا چند ماه قبل، اکثریت اعضای 1+5 و شاید همه آنها، به دنبال حفظ تمامی تحریم‌های 35 گانه اشاعه‌ای، تسلیحاتی و موشکی با حفظ عبارات خطرناک در 6 قطعنامه قبلی بودند ولی با مقاومت و منطق محکم فرزندان مردمی انقلابی ایران، به این حد، آن هم خارج از چارچوب توافق رضایت دادند.»
بنابراین به گفته وزیر خارجه «تحریم تسلیحاتی و موشکی از ابتدا به محدودیت تبدیل شده و بعد از مدت معینی برداشته می‌شود. این در حالیست که نقض این تحریم‌ها، نقض توافق نخواهد بود.»
* ظریف که در بخشی از سخنان خود به خطوط قرمز ایران در «برجام» می‌پرداخت، یکی از این خطوط قرمز را «خودداری از پذیرش بازرسی و یا قبول ممنوعیت در حوزه صنایع دفاعی و موشکی» عنوان کرد و افزود: «این مساله به صورت کامل در توافق حاصل شده و حتی در قطعنامه شورای امنیت نیز به صورت قابل قبولی تامین گردید و به محضر مقام معظم رهبری نیز گزارش شده است.»
* وزیر خارجه، مقاومت تیم مذاکره‌کننده در این موضوع را «بسیار شدید» توصیف کرده و می‌گوید: «با این مقاومت تیم ایرانی، طرف مقابل خواسته‌های اولیه خود برای نظارت و راستی‌آزمایی بر برنامه موشکی و تست‌های موشکی را به طور کامل کنار گذاشت.»
* به گفته ظریف، «در قطعنامه 2231 ممنوعیت شدید هرگونه برنامه موشکی ایران از یک اقدام اجباری قابل پیگرد و حتی قابل پیشگیری با اقدامات قهرآمیز ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد در قطعنامه 1929 خارج و به یک محدودیت غیرالزام‌آور تبدیل شده و کلیه ساز و کارهای نظارتی که تا روز قبل از توافق برجام بر حفظ آنها اصرار داشتند نیز حذف شده است.»
* وزیر امور خارجه اظهاراتش را با یک پیشنهاد دنبال می‌کند و می‌خواهد برای اینکه همگان متوجه شوند چه تحول مهمی در این زمینه صورت گرفته، بند 9 اجرایی و بند ماقبل آخر مقدماتی 1929 را مطالعه و آن را با بند 3 ضمیمه 2 قطعنامه 2231 مقایسه کنند.
** اما در این بندها به چه موضوعاتی اشاره شده است؟
* بند 9 اجرایی قطعنامه 1929:
تصمیم می‌گیرد که ایران نباید هیچ‌گونه فعالیت مربوط به موشکهای بالستیک قادر به حمل کلاهک هسته‌ای از جمله شلیک با استفاده از این فناوری موشک بالستیک انجام دهد و تمام کشورها نیز باید تمامی تدابیر لازم برای جلوگیری از انتقال فناوری یا همکاری‌های فنی مرتبط با چنین فعالیت‌هایی به ایران را انجام دهند.
Decides that Iran shall not undertake any activity related to ballistic missiles capable of delivering nuclear weapons, including launches using ballistic missile technology, and that States shall take all necessary measures to prevent the
transfer of technology or technical assistance to Iran related to such activities;
* بند ماقبل آخر مقدماتی در قطعنامه 1929
مصمم است که تصمیمات خود را با تصویب تمهیدات مقتضی جهت متقاعد کردن ایران به اجرای قطعنامه‌های 1696، 1737، 1747 و 1803 و نیازمندی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و همچنین محدود کردن توسعه فناوری‌های حساس برای پشتیبانی از برنامه هسته‌ای و موشکی، اجرا کند تا زمانی که شورای امنیت اعلام کند که اهداف این قطعنامه محقق شده است.
Determined to give effect to its decisions by adopting appropriate measures to persuade Iran to comply with resolutions 1696 (2006), 1737 (2006), 1747 (2007) and 1803 (2008) and with the requirements of the IAEA, and also to constrain Iran’s development of sensitive technologies in support of its nuclear and missile programmes, until such time as the Security Council determines that the objectives of these resolutions have been met,
* بند 3 ضمیمه 2 قطعنامه 2231:
از ایران خواسته می‌شود تا هیچ فعالیتی مرتبط با موشکهای بالستیک طراحی شده برای داشتن قابلیت حمل تسلیحات هسته‌ای صورت ندهد، از جمله شلیک با استفاده از این فناوری موشک بالستیک، تا زمان هشت سال پس از «روز پذیرش برجام» و یا تا زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارشی ارائه دهد که «جمع‌بندی مبسوط» را تأیید کند، بسته به اینکه کدام زودتر اتفاق افتد.
* ظریف می‌گوید: «نحوه اشاره به موشکهای بالستیک به صورت محتوایی دگرگون شده و به جای عبارت «موشکهای بالستیک دارای قابلیت حمل سلاح هسته‌ای» که در همه قطعنامه‌های قبلی و حتی قطعنامه‌های کلی شورای امنیت مثل قطعنامه 1540 و 1887 ذکر شده‌اند، در چند روز آخر، با تلاش خدمت‌گزاران شما –تیم مذاکره کننده ایرانی- به عبارت «موشکهای بالستیک که برای قابلیت حمل سلاح هسته‌ای طراحی شده‌اند»، تبدیل شده است.»
* وی همچنین بیانیه وزارت خارجه را که پس از صدور قطعنامه 2231 منتشر شد، مورد تاکید قرار داده و می افزاید: «همانگونه که در بیانیه آورده‌ایم، توانمندی‌های نظامی ایران از جمله موشکهای بالستیک منحصرا برای دفاع مشروع هستند. این تجهیزات برای قابلیت حمل سلاح‌های هسته‌ای طراحی نشده‌اند و بنابراین خارج از حیطه و صلاحیت قطعنامه شورای امنیت و پیوست‌های آن است.»
* وزیر خارجه بار دیگر تاکید می‌کند: «موضوع موشک و خرید و فروش سلاح، صراحتا خارج از توافق و تنها جزیی از قطعنامه است که عدم اجرای آن، تخلف از توافق محسوب نخواهد شد.»
او می‌گوید: «این امر در متن برجام تصریح شده و در بیانیه جمهوری اسلامی ایران نیز آن را توضیح داده‌ایم که جمهوری اسلامی ایران تفاهم مشترک و توافق صریح همه شرکت‌کنندگان در برجام را مورد تاکید قرار می‌دهد که بر مبنای آن مفاد قطعنامه 2231 شورای امنیت در تائید برجام به مثابه مفاد برجام نبوده و به هیچ وجه نمی‌تواند اجرای برجام را تحت تاثیر قرار دهد.»
لذا یک روز پس از تصویب قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل درباره ایران، بود که محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه کشورمان در صحن علنی مجلس شورای اسلامی حاضر شد تا به تشریح روند شکل‌گیری برنامه جامع اقدام مشترک (برجام)، تعهدات دو طرف و الزامات قطعنامه اخیر بپردازد.
در این گزارش علاوه بر توضیحات ظریف درخصوص مباحث موشکی به بررسی توان جمهوری اسلامی ایران در این حوزه و تلاش غرب برای جلوگیری از رشد و تعالی جمهوری اسلامی می‌پردازد.
بخش هایی از اظهارات ظریف که در آن به موضوع موشکهای بالستیک اشاره شده است:
* وزیر خارجه در بخشی از سخنان خود در حالی که ملت ایران را مخاطب قرار داده بود، اظهار داشت: «فرزندان شما در این مذاکرات برای 6 کشور به ظاهر بزرگ دنیا و نماینده عالی اتحادیه اروپا این موضوع را روشن کردند، که برنامه موشکی و تسلیحاتی ما به هیچکس -صرف نظر از قدرت ادعایی‌اش- ارتباطی ندارد.»
او در عین حال به قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل اشاره کرده و می گوید: «با این قطعنامه، کلیه قطعنامه‌های شورای امنیت علیه برنامه هسته‌ای ایران لغو شده و تنها برخی محدودیت‌ها به جای ممنوعیت‌های قبلی طی یک سند ضمیمه قطعنامه که از سوی 1+5 صادر شده است، اعمال شد که نه تنها در مقایسه با تحریم‌های گذشته موشکی و تسلیحاتی ناچیز است، بلکه پس از ماه‌ها مذاکره توانستیم تثبیت کنیم که این محدودیت‌ها حتی جزئی از توافق ما با 1+5 و یا به عبارتی دیگر برجام به حساب نمی‌آید و لذا رعایت نشدن آنها به معنی نقض توافق نیست.»
* وی در توضیح بیشتر قطعنامه‌های گذشته گفت: «بندهای تند و الزام‌آور قطعنامه 1929 مبنی بر ممنوعیت فعالیت موشکی کشورمان همراه با الزام کشورها در ممانعت از آن و سازوکار عریض و طویل راستی آزمایی و پیگیری مندرج در 1929، حالا به یک درخواست غیر الزام‌آور برای خودداری از فعالیت در حوزه موشکهای بالستیک که برای توانمندی حمل سلاح‌های هسته‌ای طراحی شده‌اند که با توجه به اینکه جمهوری اسلامی ایران هیچگاه به دنبال آن نبوده و نخواهد بود، بنابراین در برنامه موشکی ما تاثیری نخواهد داشت.»
* وزیر خارجه اظهاراتش را این طور توضیح می‌دهد که «تحریم شدید تسلیحاتی ایران لغو و با برخی محدودیت‌ها جایگزین شده است آن هم به نحوی که امکان واردات و یا صادرات اقلام دفاعی به صورت موردی فراهم می‌شود.»
او البته می‌گوید: «این مورد نیز منحصر به ضمیمه قطعنامه است و رعایت نشدن آن تاثیری بر برجام نخواهد داشت.»
* ظریف بار دیگر گذشته را یادآور شده و می‌گوید: «زمانی به اهمیت این تغییرات اساسی و ماهوی نسبت به قطعنامه‌های سابق پی خواهیم برد که بدانیم تنها تا چند ماه قبل، اکثریت اعضای 1+5 و شاید همه آنها، به دنبال حفظ تمامی تحریم‌های 35 گانه اشاعه‌ای، تسلیحاتی و موشکی با حفظ عبارات خطرناک در 6 قطعنامه قبلی بودند ولی با مقاومت و منطق محکم فرزندان مردمی انقلابی ایران، به این حد، آن هم خارج از چارچوب توافق رضایت دادند.»
بنابراین به گفته وزیر خارجه «تحریم تسلیحاتی و موشکی از ابتدا به محدودیت تبدیل شده و بعد از مدت معینی برداشته می‌شود. این در حالیست که نقض این تحریم‌ها، نقض توافق نخواهد بود.»
* ظریف که در بخشی از سخنان خود به خطوط قرمز ایران در «برجام» می‌پرداخت، یکی از این خطوط قرمز را «خودداری از پذیرش بازرسی و یا قبول ممنوعیت در حوزه صنایع دفاعی و موشکی» عنوان کرد و افزود: «این مساله به صورت کامل در توافق حاصل شده و حتی در قطعنامه شورای امنیت نیز به صورت قابل قبولی تامین گردید و به محضر مقام معظم رهبری نیز گزارش شده است.»
* وزیر خارجه، مقاومت تیم مذاکره‌کننده در این موضوع را «بسیار شدید» توصیف کرده و می‌گوید: «با این مقاومت تیم ایرانی، طرف مقابل خواسته‌های اولیه خود برای نظارت و راستی‌آزمایی بر برنامه موشکی و تست‌های موشکی را به طور کامل کنار گذاشت.»
* به گفته ظریف، «در قطعنامه 2231 ممنوعیت شدید هرگونه برنامه موشکی ایران از یک اقدام اجباری قابل پیگرد و حتی قابل پیشگیری با اقدامات قهرآمیز ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد در قطعنامه 1929 خارج و به یک محدودیت غیرالزام‌آور تبدیل شده و کلیه ساز و کارهای نظارتی که تا روز قبل از توافق برجام بر حفظ آنها اصرار داشتند نیز حذف شده است.»
* وزیر امور خارجه اظهاراتش را با یک پیشنهاد دنبال می‌کند و می‌خواهد برای اینکه همگان متوجه شوند چه تحول مهمی در این زمینه صورت گرفته، بند 9 اجرایی و بند ماقبل آخر مقدماتی 1929 را مطالعه و آن را با بند 3 ضمیمه 2 قطعنامه 2231 مقایسه کنند.
** اما در این بندها به چه موضوعاتی اشاره شده است؟
* بند 9 اجرایی قطعنامه 1929:
تصمیم می‌گیرد که ایران نباید هیچ‌گونه فعالیت مربوط به موشکهای بالستیک قادر به حمل کلاهک هسته‌ای از جمله شلیک با استفاده از این فناوری موشک بالستیک انجام دهد و تمام کشورها نیز باید تمامی تدابیر لازم برای جلوگیری از انتقال فناوری یا همکاری‌های فنی مرتبط با چنین فعالیت‌هایی به ایران را انجام دهند.
Decides that Iran shall not undertake any activity related to ballistic missiles capable of delivering nuclear weapons, including launches using ballistic missile technology, and that States shall take all necessary measures to prevent the
transfer of technology or technical assistance to Iran related to such activities;
* بند ماقبل آخر مقدماتی در قطعنامه 1929
مصمم است که تصمیمات خود را با تصویب تمهیدات مقتضی جهت متقاعد کردن ایران به اجرای قطعنامه‌های 1696، 1737، 1747 و 1803 و نیازمندی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و همچنین محدود کردن توسعه فناوری‌های حساس برای پشتیبانی از برنامه هسته‌ای و موشکی، اجرا کند تا زمانی که شورای امنیت اعلام کند که اهداف این قطعنامه محقق شده است.
Determined to give effect to its decisions by adopting appropriate measures to persuade Iran to comply with resolutions 1696 (2006), 1737 (2006), 1747 (2007) and 1803 (2008) and with the requirements of the IAEA, and also to constrain Iran’s development of sensitive technologies in support of its nuclear and missile programmes, until such time as the Security Council determines that the objectives of these resolutions have been met,
* بند 3 ضمیمه 2 قطعنامه 2231:
از ایران خواسته می‌شود تا هیچ فعالیتی مرتبط با موشکهای بالستیک طراحی شده برای داشتن قابلیت حمل تسلیحات هسته‌ای صورت ندهد، از جمله شلیک با استفاده از این فناوری موشک بالستیک، تا زمان هشت سال پس از «روز پذیرش برجام» و یا تا زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارشی ارائه دهد که «جمع‌بندی مبسوط» را تأیید کند، بسته به اینکه کدام زودتر اتفاق افتد.
* ظریف می‌گوید: «نحوه اشاره به موشکهای بالستیک به صورت محتوایی دگرگون شده و به جای عبارت «موشکهای بالستیک دارای قابلیت حمل سلاح هسته‌ای» که در همه قطعنامه‌های قبلی و حتی قطعنامه‌های کلی شورای امنیت مثل قطعنامه 1540 و 1887 ذکر شده‌اند، در چند روز آخر، با تلاش خدمت‌گزاران شما –تیم مذاکره کننده ایرانی- به عبارت «موشکهای بالستیک که برای قابلیت حمل سلاح هسته‌ای طراحی شده‌اند»، تبدیل شده است.»
* وی همچنین بیانیه وزارت خارجه را که پس از صدور قطعنامه 2231 منتشر شد، مورد تاکید قرار داده و می افزاید: «همانگونه که در بیانیه آورده‌ایم، توانمندی‌های نظامی ایران از جمله موشکهای بالستیک منحصرا برای دفاع مشروع هستند. این تجهیزات برای قابلیت حمل سلاح‌های هسته‌ای طراحی نشده‌اند و بنابراین خارج از حیطه و صلاحیت قطعنامه شورای امنیت و پیوست‌های آن است.»
* وزیر خارجه بار دیگر تاکید می‌کند: «موضوع موشک و خرید و فروش سلاح، صراحتا خارج از توافق و تنها جزیی از قطعنامه است که عدم اجرای آن، تخلف از توافق محسوب نخواهد شد.»
او می‌گوید: «این امر در متن برجام تصریح شده و در بیانیه جمهوری اسلامی ایران نیز آن را توضیح داده‌ایم که جمهوری اسلامی ایران تفاهم مشترک و توافق صریح همه شرکت‌کنندگان در برجام را مورد تاکید قرار می‌دهد که بر مبنای آن مفاد قطعنامه 2231 شورای امنیت در تائید برجام به مثابه مفاد برجام نبوده و به هیچ وجه نمی‌تواند اجرای برجام را تحت تاثیر قرار دهد.»
***
همه اینها در حالی است که جمهوری اسلامی ایران در تمای سالهای پس از انقلاب و در تحریم همه جانبه در حوزه موشکی با سرمایه گذاری در این حوزه و نیز تلاش و مجاهدت خاموش فرزندان گمنام انقلاب، انبوهی از موشکهای کوتاه بُرد، میان بُرد و دوربُرد خود را در انواع مختلف کروز و بالستیک به صورت بومی تولید کرده که کلکسیونی از موشکهای متعدد با ماموریت های ویژه را تشکیل می‌دهند.
** سه‌گانه ایران برای نابودی اسرائیل
* نامدارترین موشکهای ایرانی از شهاب تا قدر
خانواده «شهاب» را باید نامدارترین نسل موشکهای ایرانی بنامیم که در 3 رنج شهاب یک، دو و سه تولید شدند.
در واقع جمهوری اسلامی ایران در اولین گامهای خود برای تولید موشک در داخل، شهاب 1 را با بُرد 300 کیلومتر از روی موشک اسکادB ساخت و حدود 2 سال بعد، موشک شهاب 2 با بُرد 500 کیلومتر ساخته شد.
بعد از آن بود که با الگوبرداری از روی موشک اسکاد C، اولین موشک جمهوری اسلامی ایران با هدف اصابت به سرزمین‌های اشغالی با نام «شهاب 3» تولید شد.
این موشک بُردی در حدود 1150 کیلومتر داشت که برای اصابت به سرزمین‌های اشغالی می‌بایست از مرزهای غربی کشور نظیر گیلانغرب شلیک می‌شد.
پس از آزمایش موشک شهاب 3 در سال 1377 و اعلام مشخصات آن از جمله بُرد، نگاه دشمنان به توانایی موشکی ایران تغییر کرد زیرا ارائه نمونه‌های جدیدتر، دوربُردتر و دقیق‌تر از خانواده موشکهای شهاب نشان دهنده رسیدن ایران به سطوح بالای فناوری موشکی بود که نوید محصولات مخوف‌تری را در آینده می‌داد.
نمونه‌های مختلفی از شهاب3 تولید و به خدمت نیروهای مسلح کشور درآمد که از نظر بُرد و زیرسامانه‌ها ارتقاء یافته‌اند اما همگی یک مرحله‌ای سوخت مایع بوده و از سامانه هدایت اینرسیایی برخوردارند.
از جمله می‌توان به نمونه پیشرفته‌تر شهاب 3 با نام «قدر» با قابلیت بهره‌گیری از کلاهک‌های Multi War Head (بارانی)، تولید و تحویل رده های عملیاتی گردیده که قابلیت هدفگیری تا بُرد 2هزار کیلومتر را دارند.
قدر البته در 2 نوع قدر F و قدر H تولید شد که بُرد این موشک در نوع دوم آن چیزی در حدود 1650 کیلومتر است.
موشکهای سوخت مایع با توجه به نیاز به شارژ شدن سوخت در مخازن پیش از پرتاب، زمان آماده‌سازی زیادی دارند. در این حالت امکان شناسایی موشک پیش از پرتاب وجود دارد. برای رفع این مشکل از سالها پیش سیلوهای زیرزمینی برای پرتاب موشکهای بالستیک در نقاط مختلف کشور ساخته شده که می‌توان موشک شارژ شده و آماده شلیک را تا چند ماه در آنها نگاه داشت.
با دستیابی ایران به موشک 2هزار کیلومتری سوخت مایع -بردی که تاکنون از سوی فرماندهان نیروهای مسلح به عنوان سقف تعیین شده برای موشک های زمین به زمین ایرانیست- این بُعد از نیازهای موشکی برآورده شد. اما از آنجا که در این صنعت، 2 فاکتور «دقت» و «قدرت» نیز به اندازه «بُرد» تاثیرگذار است، صنعت موشکی با تدبیر شهید طهرانی مقدم به طی مجدد مسیر گذشته پرداخت اما این بار با هدف تامین دقت و قدرت تخریب بیشتر موشک‌ها.
یکی از هدف‌گذاری‌ها در نسل های پس از شهاب و قدر، استفاده از «سوخت جامد» در موشک های دوربُرد بود؛ سوختی که البته در موشک های کوتاه بُرد فاتح با برد 300 کیلومتر نیز بکار رفته اما حالا باید این سوخت به موشک هایی تزریق شود که ماموریت اصلی آنها نابودی بزرگترین دشمن انقلاب اسلامی در منطقه است.
البته باید این را هم در نظر داشت که استفاده از سوخت جامد اگرچه توانمندی ها را در حوزه های مختلفی نظیر قدرت، سرعت افزایش می دهد اما خطرپذیری و ریسک بالایی نیز دارد.
* سجیل؛ موشک عاشورایی ایران برای نابودی اسرائیل
موشک «سجیل» همانند موشک قدر در نیمه دوم دهه 80.ش معرفی شد که برخی آنرا برترین موشک بالستیک ایرانی می‌دانند.
این موشک (محصول پروژه عاشورا)، اولین موشک دوربُرد سوخت جامد ایران، به سرعت و تنها ظرف چند دقیقه آماده پرتاب شده و پس از شلیک نیز پرتابگر آن به سرعت محل را ترک می‌کند. این ویژگی باعث کاهش احتمال نابودی موشک قبل از پرتاب می‌شود.
همچنین به دلیل شتاب بسیار بالای سجیل، امکان ردگیری آن در فازهای اولیه پرتاب بسیار کم و عملا شانس دشمن برای انهدام این موشک در طی پرواز را ناچیز می‌کند.
بُرد سجیل 2000 کیلومتر عنوان و تاکنون در 2 نمونه سجیل 1 و 2 معرفی شده است.
این موشک از نوع دو مرحله ای بوده که پس از اتمام سوخت مرحله اول، این بخش از موشک جدا شده و مرحله دوم روشن می شود. با اینکار، بخشی از جرم بدنه که خالی شده و بار اضافه محسوب می‌شود، از موشک جدا شده و به افزایش بُرد کمک می‌کند.
سجیل با خروج از جو و طی مسیر در چنین ارتفاعی به داخل جو بازگشته و با سرعت حدود 13 ماخ (حدود4300 متر بر ثانیه) به سوی هدف سرازیر می‌شود که انهدام آنرا برای تمام سامانه‌های دفاع هوایی موجود «ناممکن» کرده است.
فناوری سوخت جامد مرکب که در این موشک استفاده شده نیز علاوه بر ویژگیهای رانشی مطلوب، عمر انبارداری بالایی را نیز برای آن به دنبال دارد.
سامانه های هدفگیری ناوبری و هدایت سجیل دقت بسیار بالایی را برای آن به ارمغان آورده اند که برای این موشک ارزش عملیاتی زیادی را ایجاد کرده است.
موشک سجیل 2 نیز از سوخت جامد استفاده می‌کند که نسل جدیدتری از سوخت موشک به شمار میرود. همچنین این موشک از سرعت و دقت بیشتری در برخورد با هدف بهره برده و از عملکرد منحصر به فردی در سیستم ناوبری به نسبت دیگر موشکهای زمین به زمین ایران برخوردار است.
بنابر این با توجه به اخبار و گزارش‌های رسمی اعلام شده از سوی نیروهای مسلح، تا امروز باید سه‌گانه «شهاب»، «قدر» و «سجیل» را نامزدهای اصلی نابودی اسراییل دانست، موشک‌هایی که از فاصله دور به سمت سرزمین های اشغالی شلیک می‌شوند و البته اینها به جز موشکهای پیشرفته‌ایست که امروز در اختیار مقاومت اسلامی منطقه قرار دارد.
* موشک قیام؛ مخصوص پایگاههای آمریکایی
29 مرداد ماه سال 89 بود که برای اولین بار جدیدترین موشک بالستیک میان برد ایرانی با نام «قیام» با موفقیت تست و شلیک شد.
این موشک از کلاس جدید موشکهای ایرانی بود که دارای ویژگیهای فنی جدید و قدرت تاکتیکی منحصر به فرد است.
«قیام» را دروازه ورود ایران به عرصه جدید در ساخت موشکهای بالستیک نامیدند به طوری که می توان گفت تجربه 25 ساله صنعت دفاعی کشور در عرصه هوافضا تا آن روز در این موشک خلاصه می‌شود؛ موشکی که نداشتن بالک به عنوان یکی از ویژگی های آن، علاوه بر افزایش سرعت، قابلیت پرتاب موشک از انواع لانچرهای خاص را به آن می‌دهد.
این موشک بالستیک بنا بر ماموریت‌های تعریف شده، می‌تواند اهداف را در فواصل مختلف مورد اصابت قرار دهد.
سردار حاجی‌زاده در این رابطه می‌گوید: «حاج حسن -طهرانی مقدم- یک بار برنامه‌ریزی کرد که به بُرد 2 هزار کیلومتر برسیم. پس از آن برنامه دیگری داشت و معتقد بود که باید برگردیم و خلاءهای این بُرد را به لحاظ کمی و کیفی برطرف کنیم.
در این زمان بود که احساس شد یک موشک با برد 800 کیلومتر برای اهداف آمریکایی نیاز داریم اما نه با ابعاد و انداره موشکهای بزرگ.»
فرمانده نیروی هوافضای سپاه افزود: «موشکی مدنظر شهید طهرانی‌مقدم بود که با برد 800 کیلومتر، ابعادی به اندازه موشک شهاب1 داشته باشد.»
سرعت آماده سازی و شلیک موشک قیام، یکی دیگر از ویژگی های مهم آن است و البته تمامی ویژگی‌ها از قبیل جنس، مواد و دیگر خصوصیات نیز در این موشک رادارگریز مد نظر قرار گرفته است.
امروز میزان انبوهی از موشک بالستیک قیام تحویل نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شده است.
* «فاتح» تک تیرانداز 300 کیلومتری ایران
موشک مایل پرتاب «فاتح» را در کنار بسیاری از ویژگی های منحصر به فردش -از جمله دقت فوق العاده- باید اولین گام مهم ایران در طراحی و ساخت موشک بالستیک سوخت جامد نیز دانست.
نمونه‌های مختلف این موشک با بُردهای 250 تا 300 کیلومتر دارای محموله انفجاری شدید به جرم 500 کیلوگرم است که سرعت آن به 1.5 کیلومتر بر ثانیه می‌رسد. این موشک از سامانه‌های پیشرفته هدایت و ناوبری برخوردار است و تا پایان مسیر هدایت می‌شود.
بنا بر گزارش‌های منتشر شده، خطای موشک فاتح کمتر از 10 متر بوده که این در مورد نوع دریایی آن -خلیج فارس- از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است زیرا مأموریت آن انهدام اهداف متحرک دریایی است.
این میزان خطا بسیار کم و در حد سامانه‌های زمین به زمین کشورهای تراز اول در صنعت موشکی محسوب می‌شود که نشان از پیشرفت چشمگیر کشورمان در زمینه کاهش خطا و افزایش دقت سامانه‌های موشکی سطح به سطح دارد.
این میزان خطای اندک موشکهای «فاتح» یا «خلیج فارس» یا دیگر موشکهای بالستیک به معنای دادن قدرت انتخاب به فرماندهان برای انهدام یک هواپیما یا آشیانه خاص، باند پرواز فرودگاه یا ساختمانی خاص در محدوده برد صدها کیلومتری این سلاحها است که به معنی از بین رفتن یک هدف ارزشمند دشمن با اصابت هر فروند موشک ایرانی از این نوع خواهد بود.
از سوی دیگر، موشکهای خلیج فارس و فاتح از چند نوع پرتابگر استفاده میکنند. پرتابگرهای تک فروندی دارای اتاقک مجهز به تجهیزات محاسبه پارامترهای پروازی و هدفگیری مستقر بر کامیون، پرتابگر 2 فروندی «ذوالفقار» مستقر بر خودروی جدید و نیز یک پرتابگر 3 فروندی نیمه متحرک کششی، انواع اصلی این پرتابگرها را تشکیل می‌دهند.
این پرتابگرها که اغلب آنها نیز متحرک هستند، قابلیت عملیاتی بسیار بالایی به این موشک‌ها برای پراکنده شدن در مناطق مختلف و اجرای آتش بسیار دقیق علیه دشمن ایجاد میکنند که عملاً کار یافتن پرتابگرها قبل از شلیک را برای او بسیار دشوار می‌کند.
* موشک خلیج فارس؛ مرگ سریع در دریا
این موشک در بهمن ماه 1389 توسط نیروی هوافضای سپاه با موفقیت آزمایش شد تا «خلیج فارس» به عنوان اولین موشک بالستیک مافوق صوت ایرانی علیه اهداف دریایی نام بگیرد.
رسم بر این است که برای مقابله با اهداف دریایی نظیر رزم‌ناوها و شناورهای سنگین، موشکهای کروز به کار گرفته شوند (مانند هدف قرار دادن ناوچه ساعر در جنگ 33روزه) اما این نوع از موشک، چالش‌های خاص خود را دارد که از جمله آن می‌توان به سرعت پایین موشک اشاره کرد که احتمال هدف قرار گرفتن آن را پیش از اصابت به هدف افزایش می‌دهد.
موشک «خلیج فارس» با شعاع بُرد عملیاتی 300 کیلومتر به صورت هدایت ترکیبی عمل می‌کند به طوری که جستجوگر آن در فاز نهایی بر روی هدف قفل کرده و در این حالت، شناور دشمن هیچ راه گریزی از اصابت آن که کلاهکی با حدود 450 کیلوگرم مواد منفجره دارد، نخواهد داشت.
سوخت موشک خلیج فارس، جامد است و این موشک توسط مرکز تحقیقاتی نیروی هوافضای سپاه طراحی و توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تولید شده و یکی از شاهکارهای سردار شهید حسن طهرانی‌مقدم به حساب می‌آید.
خلیج‌فارس در حقیقت نسل جدیدی از موشک فاتح 110 محسوب می‌شد اما با توجه به شکل طراحی دماغه این موشک می‌توان به تفاوت بین «خلیج فارس» و «فاتح» پی برد.
به نظر می‌رسد موشک خلیج فارس در نوک کلاهک خود از یک سامانه الکترواپتیک پیشرفته برای کشف اهداف در هنگام بازگشت به جو بهره می‌برد که این امکان را به موشک می‌دهد تا در زمان حمله، مستقل بوده و خود اقدام به کشف هدف کرده و خود را به سمت هدف هدایت کند.
نمایش استقرار این موشک بر روی لانچرهای متحرک و 3تایی، گویای این مطلب است که می‌توان در آنِ واحد، موشکهای بیشتری را از یک نقطه به سمت اهداف دریایی شلیک کرد و متحرک بودن آن نیز احتمال مورد اصابت قرار گرفتن سامانه را بسیار پایین می‌آورد.
* آشنایی با موشکهای هرمز 1 و 2
یکی دیگر از دستاوردهای مهمی که در اردیبهشت سال قبل (1393) در جریان بازدید رهبر معظم انقلاب از دستاوردهای جدید نیروی هوافضای سپاه برای اولین بار به نمایش درآمد، موشکهای بالستیک ضدرادار و ضدکشتی «هرمز» بود.
موشکهای هرمز 1 و 2 را با توجه به شباهت زیادشان به موشک «کلاس فاتح» می‌توان امتداد بهینه شده و ارتقا یافته همین خانواده دانست.
به گفته سردار امیرعلی حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه، بُرد موشک هرمز 1 در حدود 300 کیلومتر بوده و سرعت موشک هرمز 2 نیز بین 4 الی 5 برابر سرعت صوت است.
موشک هرمز1 (ضدرادار) بر خلاف موشکی مثل خلیج فارس که از هدایت اپتیکی بهره می‌برد و یا موشک فاتح 110 که از یک سامانه دقیق هدایتی استفاده می‌کند، از جستجوگرهای امواج راداری بهره برده و به منبع انتشار آنها حمله می‌کند.
وزن سرجنگی این موشک به طور رسمی اعلام نشده است اما با توجه به شباهت آن به خانواده موشکهای فاتح 110 و همچنین موشک خلیج فارس، می‌توان وزن سرجنگی این موشک را بین 450 تا 600 کیلوگرم تخمین زد.
در تصاویر منتشر شده از رزمایش این موشک، مشخص شد که هرمز 1 توانسته است کانتینری به طول تنها 6 متر را که راداری بر روی آن نصب شده بود، منهدم کند که دقت و عملکرد فوق‌العاده‌ای محسوب می‌شود.
سردار حاجی‌زاده در این‌باره می‌گوید: «هرمز1 می‌تواند رادارهای روی ناو هواپیمابر یا یک سایت پاتریوت در خشکی و یا یک سایت راداری جستجوگر را منهدم کند.»
نکته دیگر در مورد سامانه موشکی «هرمز» (که کابوسی برای سپر دفاع موشکی اسرائیل خواهد بود) بحث تحرک بالای این سامانه است که بر روی یک پرتابگر با تحرک بالا قرار دارد.
شلیک این موشک به همراه «خلیج فارس» می‌تواند برای هر دشمنی در سطح دریا یک کابوس واقعی باشد زیرا حالا دشمن با 2 نوع موشک فوق‌العاده سریع رو به رو است که از 2 سیستم هدایتی کاملا متفاوت بهره برده و مقابله با هر کدام از آنها، مشکلات خاص خود را دارد.
** نگاهی به مهمترین دستاوردهای صنعت موشکی در 2 سال اخیر
** از کلاهک بارشی تا خطای زیر 5 متر/ موشکهای ایران چه تغییری کردند
در طول یکی دو سال اخیر، صنعت دفاعی کشورمان دستاوردهای متعددی در حوزه موشکی، بالگردی، پهپادی، الکترونیکی، سایبری و ... را به توان دفاعی کشورمان افزوده است.
سرجستجوگر هوشمند برای موشکهای بالستیک نقطه‌زن به عنوان دستاورد فناورانه جدید نیروهای مسلح با حضور سردار سرلشکر سید حسن فیروزآبادی رییس ستادکل در جشنواره سلمان فارسی بود که رونمایی شد.
سرجستجوگر هوشمند موشکهای بالستیک در یکپارچگی با بقیه زیرسامانه نوین موشک با تامین قابلیت نقطه‌زن در خشکی و دریا توان رزم نیروهای مسلح را افزایش می‌دهد.
دقت اصابت و هوشمندی موشکهای بالستیک در کنار قدرت تخریب و توان غلبه بر سامانه های ضد موشک از ویژگی های برجسته این دستاورد نوین موشکی است.
این فناوری نوین که فقط در اختیار برخی از کشورهای پیشرفته قرار دارد، به عنوان نقش آفرین راهبردی منحصرا روی سلاح های استراتژیک استفاده می‌شود.
* نسل جدید موشکهای بالستیک با کلاهک بارانی
در آستانه یوم الله 22 بهمن سال 92 گذشته، موشک جدید ساخت وزارت دفاع با موفقیت تست شد: نسل جدید موشک بالستیک برد بلند با کلاهک بارانی که با سر جنگی بارانی برای انهدام جنگ افزارها و تجهیزات نظامی دشمن طراحی و تولید شد.
گریز از سامانه‌های ضد موشکی دشمن، قابلیت تخریب اهداف گسترده و امکان تخریب چند هدف مجزا از دیگر از ویژگیهای این موشک است.
* تحویل انبوه 4 مدل موشک بالستیک به سپاه
انبوه موشکهای بالستیک، سال گذشته با حضور وزیر دفاع به سپاه پاسداران تحویل داده شد.
موشک های بالستیک قدرH، قیام، فاتح و خلیج فارس، ازجمله موشکهای بالستیکی بودند که انبوهی از آنها تحویل نیروی هوافضای سپاه شد.
* تجهیز موشکهای بالستیک «قدر H» و «قیام» به سرجنگی‌های «بارانی»
با اعلام وزیر دفاع در مراسم تحویل انبوه موشک های بالستیک به نیروی هوافضای سپاه معلوم شد که که این سرجنگی ها حداقل بر روی 2 موشک بالستیک قدر یک H و میانبرد قیام نصب شده است.
هم اکنون این 2 موشک با توانایی حمل انواع سر جنگی های «بلاست» و «بارانی» توانایی انهدام طیف متنوعی از اهداف را دارا بوده و پرتاب از لانچرهای متحرک و سیلوها در مواضع مختلف و عبور از سپردفاع موشکی با داشتن قابلیت رادارگریزی، از مزایای این موشک ها محسوب می‌شود.
موشکهای بالستیک با سرجنگی بارانی برای انهدام جنگ افزار ها و تجهیزات نظامی دشمن به کار گرفته می شود و گریز از سامانه های ضد موشکی دشمن، قابلیت تخریب اهداف گسترده، امکان تخریب چند هدف مجزا از یک دیگر از ویژگیهای این موشک به شمار می رود.
* نصب «سرجنگی هوشمند» بر روی موشکهای دوربُرد ایران
سردار دهقان وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای درخصوص نصب سرجنگی‌های هوشمند بر روی موشک های ایرانی گفت: این سیستم هدایت تا آخر مسیر در سرجنگی موشک‌ها نصب می‌شود تا دقت اصابت آنها را بالا ببرد.
وزیر دفاع با تایید قابلیت نصب سرجنگی هوشمند بر روی موشکهای دوربُرد نظیر قدر، قیام و سجیل، تاکید کرد: این سرجنگی روی هر موشکی قابل نصب است.
با نصب این سر جستجوگر هوشمند، کلاهک موشکهای ایران می‌توانند پس از ورود به جو نیز تحت کنترل قرار گرفته و با دقت بسیار بالا، هدف را منهدم کنند.
* خطای موشکهای بالستیک و «نقطه‌زن» ایرانی به زیر 5 متر رسید
وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح درخصوص دقت موشکهای بالستیک و نقطه زن ایرانی نیز گفت: سامانه های هدایت شونده امروز، قدرت نقطه زنی اهداف را به صورت کاملا دقیق دارد و خطای اصابت آن ها زیر 5متر است.
* «زلزال بارشی» در نمایشگاه هوافضا
در اردیبهشت ماه سال 93 و در جریان بازدید فرمانده معظم کل قوا از نمایشگاه دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه، موشک‌ها و سامانه‌های مختلفی برای اولین بار به نمایش گذاشته شد که این دستاوردها با همکاری وزارت دفاع و نیروی هوافضای سپاه پاسداران به سرانجام رسیده است.
یکی از این دستاوردها که در این نمایشگاه توجه مخاطبان را جلب می‌کرد، موشک «زلزال بارشی» بود که برای اولین بار به نمایش درآمد.
30 بمب 17 کیلویی در موشک زلزال بارشی بکارگرفته شده که این بمبها در فاصله نزدیک به زمین پخش می‌شود و برای زدن باند فرودگاه و تجهیزات پخش شده روی زمین مناسب است.
موشک زلزال با سوخت جامد از جمله مهمترین موشک‌هایی است که با برد حدود 300 کیلومتر می‌تواند اهداف و پایگاههای دشمن در اطراف ایران را در فواصل کوتاه مورد هجوم قرار دهد.
با نصب سر جنگی‌های بارانی بر روی موشک زلزال، این موشک که بنا بر اعلام قبلی، به لحاظ دقت در انهدام اهداف نیز ارتقاء چشمگیری یافته، توانایی انهدام طیف متنوعی از اهداف را به دست آورده است.
این نوع کلاهک محوطه نسبتاً گسترده‌ای را در زمان فرود مورد اصابت قرار می‌دهد و در حقیقت کلاهک بارانی برای انهدام یک هدف واحد طراحی نشده بلکه برای آسیب رسانی به محوطه ای از اهداف پراکنده استفاده می‌شود.
موشک «زلزال بارشی» هم از لحاظ عملیاتی و هم به لحاظ اقتصادی با 36 راکت زلزال برابری می‌کند.
* دست ایران روی ماشه می‌ماند
بنابر این همانطور که مشاهده شد، غرب به سردمداری آمریکا همیشه کوشیده با بهانه تلاش ایران برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای، جمهوری اسلامی را هرچه بیشتر تحت فشار قرار داده و این هدف را از مسیر تحریم‌های همه جانبه و صددرصدی خصوصا در موضوعاتی نظیر نظامی دنبال می‌کند.
این بار نیز در حقیقت با گنجاندن این بند در پیش نویس قطعنامه شورای امنیت، یک بار دیگر ولع خود را برای فلج کردن توان موشکی ایران -و نه نابودی، چون فهمیده‌اند که توان از بین بردن این توانمندی را ندارند- با بهانه قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای نمایش دادند.
اینها در حالیست که جمهوری اسلامی ایران و در راس آن رهبری معظم انقلاب اسلامی و نیز مسئولان عالیرتبه نظام بارها بر حرمت طراحی، تولید و بکارگیری این دست تسلیحات اتمی تاکید کرده و آن را خلاف حتی منافع ملی کشورمان دانسته‌اند.
در عین حال فرماندهان نیروهای مسلح نیز در تبعیت از دستور فرماندهی معظم کل قوا کوشیده‌اند تا همیشه خود را در بالاترین سطح آمادگی برای برخورد با هرگونه تهدیدی نگه دارند؛ سیاستی که از آن با عنوان استراتژی «تهدید در برابر تهدید» نام برده می‌شود و یکی از مهمترین پایه‌های آن، توانمندی در حوزه موشکی خواهد بود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نیز در خطبه های نماز عید سعید فطر با اشاره به فضای تهدیدآمیز موجود و تکیه دشمنان بر مسائل دفاعی ایران، فرمودند: «به فضل الهی قابلیت‌های دفاعی و حریم امنیت کشور حفظ خواهد شد و جمهوری اسلامی هرگز تسلیم زیاده خواهی دشمنان نخواهد شد.»
** سه‌گانه ایران برای نابودی اسرائیل
* نامدارترین موشکهای ایرانی از شهاب تا قدر
خانواده «شهاب» را باید نامدارترین نسل موشکهای ایرانی بنامیم که در 3 رنج شهاب یک، دو و سه تولید شدند.
در واقع جمهوری اسلامی ایران در اولین گامهای خود برای تولید موشک در داخل، شهاب 1 را با بُرد 300 کیلومتر از روی موشک اسکادB ساخت و حدود 2 سال بعد، موشک شهاب 2 با بُرد 500 کیلومتر ساخته شد.
بعد از آن بود که با الگوبرداری از روی موشک اسکاد C، اولین موشک جمهوری اسلامی ایران با هدف اصابت به سرزمین‌های اشغالی با نام «شهاب 3» تولید شد.
این موشک بُردی در حدود 1150 کیلومتر داشت که برای اصابت به سرزمین‌های اشغالی می‌بایست از مرزهای غربی کشور نظیر گیلانغرب شلیک می‌شد.
پس از آزمایش موشک شهاب 3 در سال 1377 و اعلام مشخصات آن از جمله بُرد، نگاه دشمنان به توانایی موشکی ایران تغییر کرد زیرا ارائه نمونه‌های جدیدتر، دوربُردتر و دقیق‌تر از خانواده موشکهای شهاب نشان دهنده رسیدن ایران به سطوح بالای فناوری موشکی بود که نوید محصولات مخوف‌تری را در آینده می‌داد.
نمونه‌های مختلفی از شهاب3 تولید و به خدمت نیروهای مسلح کشور درآمد که از نظر بُرد و زیرسامانه‌ها ارتقاء یافته‌اند اما همگی یک مرحله‌ای سوخت مایع بوده و از سامانه هدایت اینرسیایی برخوردارند.
از جمله می‌توان به نمونه پیشرفته‌تر شهاب 3 با نام «قدر» با قابلیت بهره‌گیری از کلاهک‌های Multi War Head (بارانی)، تولید و تحویل رده های عملیاتی گردیده که قابلیت هدفگیری تا بُرد 2هزار کیلومتر را دارند.
قدر البته در 2 نوع قدر F و قدر H تولید شد که بُرد این موشک در نوع دوم آن چیزی در حدود 1650 کیلومتر است.
موشکهای سوخت مایع با توجه به نیاز به شارژ شدن سوخت در مخازن پیش از پرتاب، زمان آماده‌سازی زیادی دارند. در این حالت امکان شناسایی موشک پیش از پرتاب وجود دارد. برای رفع این مشکل از سالها پیش سیلوهای زیرزمینی برای پرتاب موشکهای بالستیک در نقاط مختلف کشور ساخته شده که می‌توان موشک شارژ شده و آماده شلیک را تا چند ماه در آنها نگاه داشت.
با دستیابی ایران به موشک 2هزار کیلومتری سوخت مایع -بردی که تاکنون از سوی فرماندهان نیروهای مسلح به عنوان سقف تعیین شده برای موشک های زمین به زمین ایرانیست- این بُعد از نیازهای موشکی برآورده شد. اما از آنجا که در این صنعت، 2 فاکتور «دقت» و «قدرت» نیز به اندازه «بُرد» تاثیرگذار است، صنعت موشکی با تدبیر شهید طهرانی مقدم به طی مجدد مسیر گذشته پرداخت اما این بار با هدف تامین دقت و قدرت تخریب بیشتر موشک‌ها.
یکی از هدف‌گذاری‌ها در نسل های پس از شهاب و قدر، استفاده از «سوخت جامد» در موشک های دوربُرد بود؛ سوختی که البته در موشک های کوتاه بُرد فاتح با برد 300 کیلومتر نیز بکار رفته اما حالا باید این سوخت به موشک هایی تزریق شود که ماموریت اصلی آنها نابودی بزرگترین دشمن انقلاب اسلامی در منطقه است.
البته باید این را هم در نظر داشت که استفاده از سوخت جامد اگرچه توانمندی ها را در حوزه های مختلفی نظیر قدرت، سرعت افزایش می دهد اما خطرپذیری و ریسک بالایی نیز دارد.
* سجیل؛ موشک عاشورایی ایران برای نابودی اسرائیل
موشک «سجیل» همانند موشک قدر در نیمه دوم دهه 80.ش معرفی شد که برخی آنرا برترین موشک بالستیک ایرانی می‌دانند.
این موشک (محصول پروژه عاشورا)، اولین موشک دوربُرد سوخت جامد ایران، به سرعت و تنها ظرف چند دقیقه آماده پرتاب شده و پس از شلیک نیز پرتابگر آن به سرعت محل را ترک می‌کند. این ویژگی باعث کاهش احتمال نابودی موشک قبل از پرتاب می‌شود.
همچنین به دلیل شتاب بسیار بالای سجیل، امکان ردگیری آن در فازهای اولیه پرتاب بسیار کم و عملا شانس دشمن برای انهدام این موشک در طی پرواز را ناچیز می‌کند.
بُرد سجیل 2000 کیلومتر عنوان و تاکنون در 2 نمونه سجیل 1 و 2 معرفی شده است.
این موشک از نوع دو مرحله ای بوده که پس از اتمام سوخت مرحله اول، این بخش از موشک جدا شده و مرحله دوم روشن می شود. با اینکار، بخشی از جرم بدنه که خالی شده و بار اضافه محسوب می‌شود، از موشک جدا شده و به افزایش بُرد کمک می‌کند.
سجیل با خروج از جو و طی مسیر در چنین ارتفاعی به داخل جو بازگشته و با سرعت حدود 13 ماخ (حدود4300 متر بر ثانیه) به سوی هدف سرازیر می‌شود که انهدام آنرا برای تمام سامانه‌های دفاع هوایی موجود «ناممکن» کرده است.
فناوری سوخت جامد مرکب که در این موشک استفاده شده نیز علاوه بر ویژگیهای رانشی مطلوب، عمر انبارداری بالایی را نیز برای آن به دنبال دارد.
سامانه های هدفگیری ناوبری و هدایت سجیل دقت بسیار بالایی را برای آن به ارمغان آورده اند که برای این موشک ارزش عملیاتی زیادی را ایجاد کرده است.
موشک سجیل 2 نیز از سوخت جامد استفاده می‌کند که نسل جدیدتری از سوخت موشک به شمار میرود. همچنین این موشک از سرعت و دقت بیشتری در برخورد با هدف بهره برده و از عملکرد منحصر به فردی در سیستم ناوبری به نسبت دیگر موشکهای زمین به زمین ایران برخوردار است.
بنابر این با توجه به اخبار و گزارش‌های رسمی اعلام شده از سوی نیروهای مسلح، تا امروز باید سه‌گانه «شهاب»، «قدر» و «سجیل» را نامزدهای اصلی نابودی اسراییل دانست، موشک‌هایی که از فاصله دور به سمت سرزمین های اشغالی شلیک می‌شوند و البته اینها به جز موشکهای پیشرفته‌ایست که امروز در اختیار مقاومت اسلامی منطقه قرار دارد.
* موشک قیام؛ مخصوص پایگاههای آمریکایی
29 مرداد ماه سال 89 بود که برای اولین بار جدیدترین موشک بالستیک میان برد ایرانی با نام «قیام» با موفقیت تست و شلیک شد.
این موشک از کلاس جدید موشکهای ایرانی بود که دارای ویژگیهای فنی جدید و قدرت تاکتیکی منحصر به فرد است.
«قیام» را دروازه ورود ایران به عرصه جدید در ساخت موشکهای بالستیک نامیدند به طوری که می توان گفت تجربه 25 ساله صنعت دفاعی کشور در عرصه هوافضا تا آن روز در این موشک خلاصه می‌شود؛ موشکی که نداشتن بالک به عنوان یکی از ویژگی های آن، علاوه بر افزایش سرعت، قابلیت پرتاب موشک از انواع لانچرهای خاص را به آن می‌دهد.
این موشک بالستیک بنا بر ماموریت‌های تعریف شده، می‌تواند اهداف را در فواصل مختلف مورد اصابت قرار دهد.
سردار حاجی‌زاده در این رابطه می‌گوید: «حاج حسن -طهرانی مقدم- یک بار برنامه‌ریزی کرد که به بُرد 2 هزار کیلومتر برسیم. پس از آن برنامه دیگری داشت و معتقد بود که باید برگردیم و خلاءهای این بُرد را به لحاظ کمی و کیفی برطرف کنیم.
در این زمان بود که احساس شد یک موشک با برد 800 کیلومتر برای اهداف آمریکایی نیاز داریم اما نه با ابعاد و انداره موشکهای بزرگ.»
فرمانده نیروی هوافضای سپاه افزود: «موشکی مدنظر شهید طهرانی‌مقدم بود که با برد 800 کیلومتر، ابعادی به اندازه موشک شهاب1 داشته باشد.»
سرعت آماده سازی و شلیک موشک قیام، یکی دیگر از ویژگی های مهم آن است و البته تمامی ویژگی‌ها از قبیل جنس، مواد و دیگر خصوصیات نیز در این موشک رادارگریز مد نظر قرار گرفته است.
امروز میزان انبوهی از موشک بالستیک قیام تحویل نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شده است.
* «فاتح» تک تیرانداز 300 کیلومتری ایران
موشک مایل پرتاب «فاتح» را در کنار بسیاری از ویژگی های منحصر به فردش -از جمله دقت فوق العاده- باید اولین گام مهم ایران در طراحی و ساخت موشک بالستیک سوخت جامد نیز دانست.
نمونه‌های مختلف این موشک با بُردهای 250 تا 300 کیلومتر دارای محموله انفجاری شدید به جرم 500 کیلوگرم است که سرعت آن به 1.5 کیلومتر بر ثانیه می‌رسد. این موشک از سامانه‌های پیشرفته هدایت و ناوبری برخوردار است و تا پایان مسیر هدایت می‌شود.
بنا بر گزارش‌های منتشر شده، خطای موشک فاتح کمتر از 10 متر بوده که این در مورد نوع دریایی آن -خلیج فارس- از اهمیت بسیار بیشتری برخوردار است زیرا مأموریت آن انهدام اهداف متحرک دریایی است.
این میزان خطا بسیار کم و در حد سامانه‌های زمین به زمین کشورهای تراز اول در صنعت موشکی محسوب می‌شود که نشان از پیشرفت چشمگیر کشورمان در زمینه کاهش خطا و افزایش دقت سامانه‌های موشکی سطح به سطح دارد.
این میزان خطای اندک موشکهای «فاتح» یا «خلیج فارس» یا دیگر موشکهای بالستیک به معنای دادن قدرت انتخاب به فرماندهان برای انهدام یک هواپیما یا آشیانه خاص، باند پرواز فرودگاه یا ساختمانی خاص در محدوده برد صدها کیلومتری این سلاحها است که به معنی از بین رفتن یک هدف ارزشمند دشمن با اصابت هر فروند موشک ایرانی از این نوع خواهد بود.
از سوی دیگر، موشکهای خلیج فارس و فاتح از چند نوع پرتابگر استفاده میکنند. پرتابگرهای تک فروندی دارای اتاقک مجهز به تجهیزات محاسبه پارامترهای پروازی و هدفگیری مستقر بر کامیون، پرتابگر 2 فروندی «ذوالفقار» مستقر بر خودروی جدید و نیز یک پرتابگر 3 فروندی نیمه متحرک کششی، انواع اصلی این پرتابگرها را تشکیل می‌دهند.
این پرتابگرها که اغلب آنها نیز متحرک هستند، قابلیت عملیاتی بسیار بالایی به این موشک‌ها برای پراکنده شدن در مناطق مختلف و اجرای آتش بسیار دقیق علیه دشمن ایجاد میکنند که عملاً کار یافتن پرتابگرها قبل از شلیک را برای او بسیار دشوار می‌کند.
* موشک خلیج فارس؛ مرگ سریع در دریا
این موشک در بهمن ماه 1389 توسط نیروی هوافضای سپاه با موفقیت آزمایش شد تا «خلیج فارس» به عنوان اولین موشک بالستیک مافوق صوت ایرانی علیه اهداف دریایی نام بگیرد.
رسم بر این است که برای مقابله با اهداف دریایی نظیر رزم‌ناوها و شناورهای سنگین، موشکهای کروز به کار گرفته شوند (مانند هدف قرار دادن ناوچه ساعر در جنگ 33روزه) اما این نوع از موشک، چالش‌های خاص خود را دارد که از جمله آن می‌توان به سرعت پایین موشک اشاره کرد که احتمال هدف قرار گرفتن آن را پیش از اصابت به هدف افزایش می‌دهد.
موشک «خلیج فارس» با شعاع بُرد عملیاتی 300 کیلومتر به صورت هدایت ترکیبی عمل می‌کند به طوری که جستجوگر آن در فاز نهایی بر روی هدف قفل کرده و در این حالت، شناور دشمن هیچ راه گریزی از اصابت آن که کلاهکی با حدود 450 کیلوگرم مواد منفجره دارد، نخواهد داشت.
سوخت موشک خلیج فارس، جامد است و این موشک توسط مرکز تحقیقاتی نیروی هوافضای سپاه طراحی و توسط وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح تولید شده و یکی از شاهکارهای سردار شهید حسن طهرانی‌مقدم به حساب می‌آید.
خلیج‌فارس در حقیقت نسل جدیدی از موشک فاتح 110 محسوب می‌شد اما با توجه به شکل طراحی دماغه این موشک می‌توان به تفاوت بین «خلیج فارس» و «فاتح» پی برد.
به نظر می‌رسد موشک خلیج فارس در نوک کلاهک خود از یک سامانه الکترواپتیک پیشرفته برای کشف اهداف در هنگام بازگشت به جو بهره می‌برد که این امکان را به موشک می‌دهد تا در زمان حمله، مستقل بوده و خود اقدام به کشف هدف کرده و خود را به سمت هدف هدایت کند.
نمایش استقرار این موشک بر روی لانچرهای متحرک و 3تایی، گویای این مطلب است که می‌توان در آنِ واحد، موشکهای بیشتری را از یک نقطه به سمت اهداف دریایی شلیک کرد و متحرک بودن آن نیز احتمال مورد اصابت قرار گرفتن سامانه را بسیار پایین می‌آورد.
* آشنایی با موشکهای هرمز 1 و 2
یکی دیگر از دستاوردهای مهمی که در اردیبهشت سال قبل (1393) در جریان بازدید رهبر معظم انقلاب از دستاوردهای جدید نیروی هوافضای سپاه برای اولین بار به نمایش درآمد، موشکهای بالستیک ضدرادار و ضدکشتی «هرمز» بود.
موشکهای هرمز 1 و 2 را با توجه به شباهت زیادشان به موشک «کلاس فاتح» می‌توان امتداد بهینه شده و ارتقا یافته همین خانواده دانست.
به گفته سردار امیرعلی حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه، بُرد موشک هرمز 1 در حدود 300 کیلومتر بوده و سرعت موشک هرمز 2 نیز بین 4 الی 5 برابر سرعت صوت است.
موشک هرمز1 (ضدرادار) بر خلاف موشکی مثل خلیج فارس که از هدایت اپتیکی بهره می‌برد و یا موشک فاتح 110 که از یک سامانه دقیق هدایتی استفاده می‌کند، از جستجوگرهای امواج راداری بهره برده و به منبع انتشار آنها حمله می‌کند.
وزن سرجنگی این موشک به طور رسمی اعلام نشده است اما با توجه به شباهت آن به خانواده موشکهای فاتح 110 و همچنین موشک خلیج فارس، می‌توان وزن سرجنگی این موشک را بین 450 تا 600 کیلوگرم تخمین زد.
در تصاویر منتشر شده از رزمایش این موشک، مشخص شد که هرمز 1 توانسته است کانتینری به طول تنها 6 متر را که راداری بر روی آن نصب شده بود، منهدم کند که دقت و عملکرد فوق‌العاده‌ای محسوب می‌شود.
سردار حاجی‌زاده در این‌باره می‌گوید: «هرمز1 می‌تواند رادارهای روی ناو هواپیمابر یا یک سایت پاتریوت در خشکی و یا یک سایت راداری جستجوگر را منهدم کند.»
نکته دیگر در مورد سامانه موشکی «هرمز» (که کابوسی برای سپر دفاع موشکی اسرائیل خواهد بود) بحث تحرک بالای این سامانه است که بر روی یک پرتابگر با تحرک بالا قرار دارد.
شلیک این موشک به همراه «خلیج فارس» می‌تواند برای هر دشمنی در سطح دریا یک کابوس واقعی باشد زیرا حالا دشمن با 2 نوع موشک فوق‌العاده سریع رو به رو است که از 2 سیستم هدایتی کاملا متفاوت بهره برده و مقابله با هر کدام از آنها، مشکلات خاص خود را دارد.
** نگاهی به مهمترین دستاوردهای صنعت موشکی در 2 سال اخیر
** از کلاهک بارشی تا خطای زیر 5 متر/ موشکهای ایران چه تغییری کردند
در طول یکی دو سال اخیر، صنعت دفاعی کشورمان دستاوردهای متعددی در حوزه موشکی، بالگردی، پهپادی، الکترونیکی، سایبری و ... را به توان دفاعی کشورمان افزوده است.
سرجستجوگر هوشمند برای موشکهای بالستیک نقطه‌زن به عنوان دستاورد فناورانه جدید نیروهای مسلح با حضور سردار سرلشکر سید حسن فیروزآبادی رییس ستادکل در جشنواره سلمان فارسی بود که رونمایی شد.
سرجستجوگر هوشمند موشکهای بالستیک در یکپارچگی با بقیه زیرسامانه نوین موشک با تامین قابلیت نقطه‌زن در خشکی و دریا توان رزم نیروهای مسلح را افزایش می‌دهد.
دقت اصابت و هوشمندی موشکهای بالستیک در کنار قدرت تخریب و توان غلبه بر سامانه های ضد موشک از ویژگی های برجسته این دستاورد نوین موشکی است.
این فناوری نوین که فقط در اختیار برخی از کشورهای پیشرفته قرار دارد، به عنوان نقش آفرین راهبردی منحصرا روی سلاح های استراتژیک استفاده می‌شود.
* نسل جدید موشکهای بالستیک با کلاهک بارانی
در آستانه یوم الله 22 بهمن سال 92 گذشته، موشک جدید ساخت وزارت دفاع با موفقیت تست شد: نسل جدید موشک بالستیک برد بلند با کلاهک بارانی که با سر جنگی بارانی برای انهدام جنگ افزارها و تجهیزات نظامی دشمن طراحی و تولید شد.
گریز از سامانه‌های ضد موشکی دشمن، قابلیت تخریب اهداف گسترده و امکان تخریب چند هدف مجزا از دیگر از ویژگیهای این موشک است.
* تحویل انبوه 4 مدل موشک بالستیک به سپاه
انبوه موشکهای بالستیک، سال گذشته با حضور وزیر دفاع به سپاه پاسداران تحویل داده شد.
موشک های بالستیک قدرH، قیام، فاتح و خلیج فارس، ازجمله موشکهای بالستیکی بودند که انبوهی از آنها تحویل نیروی هوافضای سپاه شد.
* تجهیز موشکهای بالستیک «قدر H» و «قیام» به سرجنگی‌های «بارانی»
با اعلام وزیر دفاع در مراسم تحویل انبوه موشک های بالستیک به نیروی هوافضای سپاه معلوم شد که که این سرجنگی ها حداقل بر روی 2 موشک بالستیک قدر یک H و میانبرد قیام نصب شده است.
هم اکنون این 2 موشک با توانایی حمل انواع سر جنگی های «بلاست» و «بارانی» توانایی انهدام طیف متنوعی از اهداف را دارا بوده و پرتاب از لانچرهای متحرک و سیلوها در مواضع مختلف و عبور از سپردفاع موشکی با داشتن قابلیت رادارگریزی، از مزایای این موشک ها محسوب می‌شود.
موشکهای بالستیک با سرجنگی بارانی برای انهدام جنگ افزار ها و تجهیزات نظامی دشمن به کار گرفته می شود و گریز از سامانه های ضد موشکی دشمن، قابلیت تخریب اهداف گسترده، امکان تخریب چند هدف مجزا از یک دیگر از ویژگیهای این موشک به شمار می رود.
* نصب «سرجنگی هوشمند» بر روی موشکهای دوربُرد ایران
سردار دهقان وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای درخصوص نصب سرجنگی‌های هوشمند بر روی موشک های ایرانی گفت: این سیستم هدایت تا آخر مسیر در سرجنگی موشک‌ها نصب می‌شود تا دقت اصابت آنها را بالا ببرد.
وزیر دفاع با تایید قابلیت نصب سرجنگی هوشمند بر روی موشکهای دوربُرد نظیر قدر، قیام و سجیل، تاکید کرد: این سرجنگی روی هر موشکی قابل نصب است.
با نصب این سر جستجوگر هوشمند، کلاهک موشکهای ایران می‌توانند پس از ورود به جو نیز تحت کنترل قرار گرفته و با دقت بسیار بالا، هدف را منهدم کنند.
* خطای موشکهای بالستیک و «نقطه‌زن» ایرانی به زیر 5 متر رسید
وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح درخصوص دقت موشکهای بالستیک و نقطه زن ایرانی نیز گفت: سامانه های هدایت شونده امروز، قدرت نقطه زنی اهداف را به صورت کاملا دقیق دارد و خطای اصابت آن ها زیر 5متر است.
* «زلزال بارشی» در نمایشگاه هوافضا
در اردیبهشت ماه سال 93 و در جریان بازدید فرمانده معظم کل قوا از نمایشگاه دستاوردهای نیروی هوافضای سپاه، موشک‌ها و سامانه‌های مختلفی برای اولین بار به نمایش گذاشته شد که این دستاوردها با همکاری وزارت دفاع و نیروی هوافضای سپاه پاسداران به سرانجام رسیده است.
یکی از این دستاوردها که در این نمایشگاه توجه مخاطبان را جلب می‌کرد، موشک «زلزال بارشی» بود که برای اولین بار به نمایش درآمد.
30 بمب 17 کیلویی در موشک زلزال بارشی بکارگرفته شده که این بمبها در فاصله نزدیک به زمین پخش می‌شود و برای زدن باند فرودگاه و تجهیزات پخش شده روی زمین مناسب است.
موشک زلزال با سوخت جامد از جمله مهمترین موشک‌هایی است که با برد حدود 300 کیلومتر می‌تواند اهداف و پایگاههای دشمن در اطراف ایران را در فواصل کوتاه مورد هجوم قرار دهد.
با نصب سر جنگی‌های بارانی بر روی موشک زلزال، این موشک که بنا بر اعلام قبلی، به لحاظ دقت در انهدام اهداف نیز ارتقاء چشمگیری یافته، توانایی انهدام طیف متنوعی از اهداف را به دست آورده است.
این نوع کلاهک محوطه نسبتاً گسترده‌ای را در زمان فرود مورد اصابت قرار می‌دهد و در حقیقت کلاهک بارانی برای انهدام یک هدف واحد طراحی نشده بلکه برای آسیب رسانی به محوطه ای از اهداف پراکنده استفاده می‌شود.
موشک «زلزال بارشی» هم از لحاظ عملیاتی و هم به لحاظ اقتصادی با 36 راکت زلزال برابری می‌کند.
* دست ایران روی ماشه می‌ماند
بنابر این همانطور که مشاهده شد، غرب به سردمداری آمریکا همیشه کوشیده با بهانه تلاش ایران برای دستیابی به تسلیحات هسته‌ای، جمهوری اسلامی را هرچه بیشتر تحت فشار قرار داده و این هدف را از مسیر تحریم‌های همه جانبه و صددرصدی خصوصا در موضوعاتی نظیر نظامی دنبال می‌کند.
این بار نیز در حقیقت با گنجاندن این بند در پیش نویس قطعنامه شورای امنیت، یک بار دیگر ولع خود را برای فلج کردن توان موشکی ایران -و نه نابودی، چون فهمیده‌اند که توان از بین بردن این توانمندی را ندارند- با بهانه قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای نمایش دادند.
اینها در حالیست که جمهوری اسلامی ایران و در راس آن رهبری معظم انقلاب اسلامی و نیز مسئولان عالیرتبه نظام بارها بر حرمت طراحی، تولید و بکارگیری این دست تسلیحات اتمی تاکید کرده و آن را خلاف حتی منافع ملی کشورمان دانسته‌اند.
در عین حال فرماندهان نیروهای مسلح نیز در تبعیت از دستور فرماندهی معظم کل قوا کوشیده‌اند تا همیشه خود را در بالاترین سطح آمادگی برای برخورد با هرگونه تهدیدی نگه دارند؛ سیاستی که از آن با عنوان استراتژی «تهدید در برابر تهدید» نام برده می‌شود و یکی از مهمترین پایه‌های آن، توانمندی در حوزه موشکی خواهد بود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نیز در خطبه های نماز عید سعید فطر با اشاره به فضای تهدیدآمیز موجود و تکیه دشمنان بر مسائل دفاعی ایران، فرمودند: «به فضل الهی قابلیت‌های دفاعی و حریم امنیت کشور حفظ خواهد شد و جمهوری اسلامی هرگز تسلیم زیاده خواهی دشمنان نخواهد شد.»