گروه سیاسی "صراط" - توافق ایران و کشورهای عضو گروه 1+5 هر چند دستاوردی مهم برای هفت کشور حاضر در مذاکرات ژنو به شمار می رود، در دل آن بیم ها و امیدهایی نهفته که می تواند در ادامه راه توافق به پیامدهایی منفی یا مثبت منتهی شود.
به گزارش گروه سیاسی "صراط"، هر چند مقامات ایرانی بارها تاکید کرده اند، سلسله "توافقات ژنو" پله نخستین پایان یک بحران غیرضروری است اما نکته اصلی اینجاست که همچنان پله های متعددی وجود دارد که باید برای رفع کامل اختلافات هسته ای یا به عبارتی لغو کامل تحریم های بین المللی نوردیده شود.
از سوی دیگر، توافقات به عمل آمده در ژنو عکس العمل های متفاوتی را چه داخل و چه خارج از کشور به دنبال داشته، به طوری که تحلیل واقعیت این اتفاق را برای بسیاری سخت کرده است، چرا که در خارج از کشور برخی از دشمنان جمهوری اسلامی از این توافق اظهار رضایت کردند و در فضای داخلی نیز برخی به نقد شدید پرداخته و برخی دیگر از این توافق تمجید کرده اند.
مخالفان داخلی این توافق اما معتقدند این توافق با ادبیات مقاومت، که ایران سال ها به آن پایبند بوده، فاصله دارد و ارزش های انقلابی را زیر سوال می برد، بر فرض نبود ارزش ها و خط قرمزهایی تعریف شده در قضیه هسته ای، تا کنون وبعد از رقیق شدن خیلی محدود تحریم ها، شرایط خاصی در فضای اقتصادی کشور به وجود نیامده است.
برخی نیز موضع مبهمی گرفته و قضاوت در مورد این توافق را به آینده موکول کردند. اما آنچه در فضای داخلی وجه مشترک همه نظرات بود، صیانت از حقوق به حق جمهوری اسلامی، به خصوص غنی سازی در داخل خاک ایران بوده است.
در واقع رضایت به غنی سازی 5 درصدی توسط تیم مذاکره کننده محد جواد طریف به جای غنی سازی 20 درصدی و لغو تحریم هایی که به راحتی می توانستند توسط ایران دور زده شوند دست اوردهایی است که مورد انتقاد مخالفان توافق ژنو است.
با این حال اما قطار مذاکره هستهای دوباره به راه افتاده است و علاوه بر دیدارهای دوجانبه‌ای که روز دوشنبه و سه شنبه بین معاونان وزرای خارجه ایران و آمریکا انجام شد، عباس عراقچی احتمال داده با همتایان خود از چند کشور اروپایی عضو 1+5 نیز مذاکرات دوجانبه‌ای داشته باشند و گفته: «ممکن است همتایان من تا قبل از مذاکرات ایران و 1+5 در 26 خردادماه به تهران سفر کنند.»
این در حالی است که پیش از این کاترین اشتون، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز سفری به تهران داشت. چندی پیش نیز سایمون گس نماینده انگلیس در مذاکرات 1+5 سفر 24ساعته‌ای به تهران داشت. به این ترتیب معاونان وزرای خارجه ایران و آمریکا در ژنو با یکدیگر دیدار می‌کنند، چهارشنبه و پنجشنبه هم در رم با نماینده روسیه در مذاکرات هستهای دیدار خواهد داشت.
از سوی دیگر هلگا اشمیت، معاون اشتون، اعلام کرده مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به مذاکره ایران و آمریکا می رود.
هر چند عباس عراقچی، نفر دوم تیم هستهای ایران تاکید کرده که در نشست این روزهای ایران و آمریکا، موضوع مذاکرات فقط هستهای است و باید در مورد همه آنها به‌ویژه بحث تحریم‌ها تصمیم‌گیری شود، اما در هر حال نکته اینجاست که نشست ایران با دشمن قسم خورده اش تنها به امید لغو تحریم ها کار عاقلانه ای به نظر نمی رسد چرا که غرب و آمریکا تا امروز با تمام حسن نیتی که ایران نشان داده، ثابت کرده اند که هنوز عزم مشخصی برای لغو تحریم ها ندارند و به نظر می رسد خود مقام های غربی هم به جمع بندی دقیقی در این زمینه نرسیده اند.
توافق ژنو هم نشان می دهد که در این 6 ماه که به سرعت برق و باد می گذرد هیچ تحریمی برای ایران لغو نشده و تنها تحریم هایی که به راحتی توسط ایران دور زده می شد و نیازی هم به لغو آنها نبود برداشته شده است.
باید منتظر ماند و دید بالاخره دولت اعتدال طلب آرزوی خود مبنی بر لغو تحریم ها را به واقیعت تبدیل می کند یا این مساله همچنان به صورت یک رویا برای دولتی ها باقی می ماند.
قول لغو تحریم ها توسط ظریف، تا کی کارکرد دارد؟
ظریف بارها در طول مذاکرات هستهای قول داده که تمام تحریم ها را تا کمتر از یک سال از شروع مذاکرات، لغو خواهد کرد. این آرزو که این هفته ها کمتر توسط رئیس دستگاه دیپلماسی تکرار می شود در ورطه عمل نیز برای ایران دستاوردی نداشته است.
شاید از توقع لغو کامل تحریم
ها که بگذریم، دیپلماتهای دولت اعتدال تا کنون، حتی زیرساخت‌های تحریم ها را نیز
نتوانسته اند متزلزل کنند، یا به تعبیر رئیس جمهور "ترک دیوار تحریم ها " را نتوانسته
اند نشان مردم دهند، و آنچنانکه از شواهد پیداست سایه تحریم ها همچنان روی سر
آرمان های دولت اعتدال، سنگینی خواهد کرد.