رئیس هیئت‌مؤسس و هیئت‌امنای دانشگاه آزاد استفاده از ظرفیت دانشگاه آزاد را مهم دانست و گفت: باید از سرمایه‌های مردمی این دانشگاه در جهت تقویت جایگاه اسلام، ایران و انقلاب اسلامی استفاده کرد.
وی گردبادهای سیاسی را برای دانشگاه مخرب خواند و گفت: باید با سیاست‌های دانش‌بنیان که مصوب رهبری نیز هست، برای ارتقای علم و تکنولوژی در کشور تلاش کرد.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام نیاز را موتور محرک در زندگی انسان‌ها خواند و با اشاره به نیاز واقعی کشور به مراکز دانشگاهی، گفت: در عصر علم و توسعه دانش، گسترش کمی و کیفی دانشگاه ضرورتی انکارناپذیر است.
هاشمی‌رفسنجانی با ارائه تحلیلی از اوضاع دانشگاه‌ها در سال‌های اول انقلاب، اظهار داشت: دولت‌ها حتی اگر می‌خواستند، محدودیت بودجه‌ای برای گسترش دانشگاه داشتند که دانشگاه آزاد اسلامی در آن شرایط به کمک کشور و انقلاب آمد.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان آیات و روایاتی که درباره علم و دانش و کرامت انسانهاست، افزود: جمهوری اسلامی که بر محور قرآن و مکتب تشیّع شکل گرفته است، نمی‌تواند شاهد سرخوردگی جوانان برای عدم موفقیت از سد کنکور باشد.
وی هوشیاری امام(ره) را در آن شرایط ستود و گفت: در شرایطی که امکان گسترش کارهای غیردولتی وجود نداشت، امام با کمک‌های مادی و معنوی خویش نهالی را غرس کردند که الان درختی شده که به قول قرآن «اصلها ثابت و فرعها فی السماء» است.
هاشمی‌رفسنجانی با بیان سیر تدریجی نیازهای جوانان به مقاطع مختلف دانشگاهی، ادامه داد: نیازهای سال اوّل کشور به کاردانی و کارشناسی، الان به مقاطع عالی رسیده و دانشگاه آزاد اسلامی هم باید به تناسب این نیاز و ضرورت، برای رفع این نیازها برنامه‌ریزی نماید.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام استفاده از منابع طبیعی برای زندگی بهتر را دستور قرآن دانست و با اشاره به طرح‌های علمی فراوان در کشور، گفت: دانشگاهیان و دانشجویان واحدها می‌توانند چون رودخانه‌ها، به اقیانوس دانشگاه آزاد در انجام کارهای علمی و فنی یاری برسانند.
وی با اشاره به مشکلات محیط زیستی در کلان شهرها و محدودیت دولت در رفع این معضل، استفاده از زباله برای تولید انرژی را نمونه‌ای از طرح‌هایی دانست که میدان مطالعه و عمل آن در دانشگاه آزاد اسلامی باز است.
رئیس هیئت‌امنای دانشگاه آزاد در بیان اهداف تأسیس دانشگاه آزاد، جلوگیری از مهاجرت جوانان را مهم دانست و گفت: کسی مخالف مهاجرت علمی جوانان نیست، ولی اگر زمینه‌های علمی در کشور فراهم باشد، هر کسی دوست دارد در کشور خود تحصیل کند.
هاشمی‌رفسنجانی با اشاره به سابقه ایران در دانش پزشکی و سرمایه‌های علمی دانشگاه آزاد برای گسترش این دانش در کشور، گفت: باید بیمارستان‌ها و دانشکده‌های پزشکی دانشگاه را تقویت کرد.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اهمیت پرداختن به عمق مسائل فرهنگی و پرهیز از سطحی‌نگری، گفت: فرهنگ با اعتقاد و باور درونی شکل می‌گیرد و اگر مردم در موضوعی به باور برسند، برای گسترش و نهادینه کردن آن تلاش می‌کنند.
وی فرهنگ را هویت ملت‌ها خواند و گفت: موازین اخلاقی خیلی غنی است و بعضی‌ها به ظواهر کارها می‌اندیشند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام با اشاره به عمق نگاه فرهنگی مقام معظم رهبری، اظهار داشت: ایشان گلایه می‌کردند که بعضی‌ها چنان سطحی‌نگری دارند که خود ضدفرهنگ است.
رئیس هیئت‌امنای دانشگاه آزاد با اشاره به توانایی‌های بالقوه دانشگاه آزاد برای تقویت فرهنگ در سراسر کشور، گفت: جوانان دانشجو در جای جای کشور سفیران فرهنگ اسلامی هستند که می‌توانند الگوی دیگران باشند.
وی افزود: معارف اسلام در ابعاد عقاید و احکام عملی و اخلاق متبلور است و اخلاقیات اسلامی مجموعه بزرگی است که ابعاد فرهنگی افراد و جامعه را می‌سازد. ظاهرسازی بدون توجه به اخلاقیات اسلام به ضد فرهنگ تبدیل می‌شود.
رئیس هیئت‌مؤسس و هیئت‌امنای دانشگاه آزاد این دانشگاه را بزرگ‌ترین سازمان فرهنگی کشور دانست و گفت: یک سازمان علمی، آموزشی و فرهنگی با گستره جغرافیایی در سراسر کشور، می‌تواند در خارج از کشور هم به عنوان نمونه اقدامات انقلاب اسلامی گسترش یابد.
هاشمی‌رفسنجانی افزود: ایرانیان خارج از کشور که بزرگان علمی و تکنولوژی هستند، علاقمند به همکاری با این دانشگاه هستند که البته این کار نیازمند امنیت سیاسی و اجتماعی است.
وی اوضاع سیاسی کشور در ماه‌های پس از استقرار دولت جدید را به سوی بهتر شدن توصیف کرد و گفت: با درایت رهبری در حق‌الناس نامیدن رأی مردم و اعتماد مردم به این سخن، حماسه‌ای خلق شد که دنیا را شگفت‌زده کرد.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، تندروی را در ابعاد داخلی وخارجی برای کشور، انقلاب اسلامی، مذهب تشیّع و مکتب اسلام مضر دانست و اظهار داشت: قرآن به صراحت بر پرهیز از تنازع تأکید می‌کند که جوامع اسلامی را فشل می‌کند.
وی اهانت به مقدسات اسلامی از سوی مدعیان مسلمانی را اشتباه و باعث نگرانی دلسوزان جوامع اسلامی دانست و گفت: قرآن مسلمانان را حتّی از ناسزاگویی به بت‌های مشرکان نهی می‌کند، ولی بعضی از پیروان مذاهب مختلف اسلامی، همدیگر را تکفیر می‌کنند و می‌کشند.
رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، شیعه و سنی را در جهان استکبار، مکمّل همدیگر برای ملت واحده مسلمان در جهان دانست و اظهار داشت: اگر مسلمانان با هم متحد باشند، در دنیا حرف اوّل را می‌زنند.
وی رأی کشورهای اسلامی در سازمان ملل را بسیار مهم دانست و با ابراز تأسف از اختلافات مسلمانان، گفت: این سرمایه بالقوه به دلیل تفرقه، فعلاً دارد خواسته دشمنان اسلام را به فعلیت می‌رساند.
هاشمی‌رفسنجانی به روسای واحدهای دانشگاه آزاد درسراسر کشور به خصوص در مناطق اهل سنت توصیه و تأکید کرد: نگذارید افراطیون با حرف‌های نسنجیده فضای علمی دانشگاه را ناامن و محل تنازع کنند که ابتدایی‌ترین نتیجه آن از بین رفتن ابهت اسلامی و انقلابی است.