محل تأمین بودجه شبکه بی بی سی فارسی که مواضعش بر ضد ملت ایران بر کسی پوشیده نیست، این شبکه را مقابل افکار عمومی ایران با چالش های فراوانی مواجه کرده است. سؤال تحلیلگران و مردم ایران همواره این بوده و است که آیا شبکه ای که بودجه اش را وزارت خارجه انگلستان تأمین می کند، شبکه ای مستقل و بی طرف است؟ دولت و سلطنت انگلستان از هزینه میلیاردی و برنامه سازی برای مردم ایران چه اهدافی را دنبال می کنند؟
مردم ایران که سابقه دخات دولت انگلستان در 28 مرداد، حمایت از پهلوی ها و حتی حمایت از صدام در جنگ تحمیلی و یا پشتیبانی از فتنه 88 را فراموش نمی کنند، این سؤال از ذهنشان پاک نمی شود که آیا هدف بی بی سی فارسی، جز مقابله با ایران و براندازی است؟ به خصوص زمانی که این مردم پیام رادیو بی بی سی فارسی در نیمه شب 28 مرداد برای اجرای کودتا را در تاریخ می خوانند یا به افتتاح شبکه تلویزیونی تنها چند ماه قبل از فتنه 88 می اندیشند.
مدیران بی بی سی فارسی در تلاشی ناموفق بارها کوشیدند با جواب دادن به این سؤالات، ذهن مردم ایران را قانع کنند و بی طرفی و استقلال خود را به نمایش بگذارند.(به این خبر مراجعه کنید: جشن تولد ویژه برای بی بی سی فارسی) اما چندی بعد مصاحبه با عبدالمالک ریگی، نتانیاهو، جعلی خواندن ایران، استفاده از واژه مجعول برای خلیج فارس و ... همه رشته ها را پنبه می کرد.
تعظیم صادق صبا در برابر ملکه انگلیس
این بار سیاستمدارن و مدیران ارشد سرویس جهانی بی بی سی خود برای حل این مشکل دست به کار شدند و در اقدامی شاید نمادین، اعلام کرده اند که محل تأمن بودجه 400 میلیون دلاری سرویس جهانی تغییر کرده است. شبکه بی بی سی فارسی هم که شامل این سرویس می شود با پخش گزارشی و با عنوان "سرویس جهانی به خانه برگشته" خبر پرداخت بودجه اش از جیب مردم انگلستان را بازتاب داد: «بودجه سرویس جهانی بی بی سی تا امروز به وسیله وزارت خارجه بریتانیا پرداخت می شد؛ ولی بعد از این از محل حق اشتراک تلویزیونی پرداخت خواهد شد.»
گزارشگر بی بی سی فارسی در اعلام این خبر گفت: «لحظه موعود برای سرویس جهانی بی بی سی بالاخره فرا رسید. تغییرات در بودجه بزرگ ترین شبکه بین المللی جهان از امروز عملی شد... تا الان بودجه این سرویس را وزارت خارجه بریتانیا می داده است؛ ولی از حالا به بعد از محل حق اشتراک تلویزیون پرداخت می شود. پولی که مردم بریتانیا برای تماشای تلویزیون در این کشور می دهند که چیزی حدود 240 دلار می شود.»
در حالی که در اوج بحران مالی اروپا، چیزی از بودجه شبکه هایی مانند بی بی سی فارسی کاسته نشد و اکنون با عبور از این بحران چنین اتفاقی افتاده است؛ بی بی سی فارسی برای توجیه این اتفاق می گوید: «فشارهای مالی سال های اخیر و تعهدات بی بی سی در کاهش 20 درصدی هزینه ها، سرویس جهانی بی بی سی را هم دستخوش تحولاتی کرد؛ از جمله تغییرات در بودجه. تحولی که مقامات بی بی سی آن را به فال نیک می گیرند.»
بازدید ملکه انگلستان از بی بی سی
اما با دقت بیشتر علت خوشحالی مدیران، کارشناسان و مجریان بی بی سی فارسی و به طور کلی مدیران بی بی سی چیز دیگری است که با تأمل در سخنان رئیس سرویس جهانی بی بی سی روشن می شود. "پیتر هارکروز"در واکنش به تغییر نمادین محل تأمین بودجه، ناخواسته فشارهای افکار عمومی مردم در کشورهای دیگر را عامل این تغییر دانست و گفت: «به نظر من مهم ترین نکته این است که بعد از این بودجه ما را مردم بریتانیا می دهند نه وزارت خارجه. این پاسخ مهمی به کسانی است در گذشته سرویس جهانی را به پیروی از سیاست های دولت بریتانیا متهم می کردند. ما دنباله روی کسی نخواهیم بود، هرگز هم نبودیم. ضمن آن که پشتوانه مالی سرویس جهانی با حق اشتراک تلویزیون بهتر خواهد شد.»
البته اعلام این خبر می تواند چالشی جدید برای سیاستمداران انگلیسی و مدیران بی بی سی به وجود آورد؛ چون اکنون مردم انگلستان می پرسند که چرا ما باید بودجه شبکه های دیگر را که بیننده آن ها نیستیم تأمین کنیم؟!
در بخش دیگری از گزارش بی بی سی فارسی از این خبر به نگرانی ها در پارلمان انگلستان هم اشاره شده است: «کمیته روابط خارجی پارلمان بریتانیا در بیانیه ای نسبت به آینده سرویس جهانی بی بی سی ابراز نگرانی کرده اند. آینده مالی این سرویس و عدم مشارکت مدیران ارشد آن در تصمیم گیری های کلان بی بی سی، از این نگرانی هاست.»
در پایان به چند نکنه باید اشاره کرد:
1. آیا این تغییر محل تأمین بودجه بی بی سی واقعا اتفاق افتاده است یا تنها اقدامی نمادین برای کم کردن فشار افکار عمومی مردم در کشورهایی مانند ایران است؟ خبر تأمین بودجه بی بی سی از حق اشتراک تلویزیون در حالی اعلام شده است که خبری از افزایش این حق اشتراک مطرح نشده است. اصولا نمی توان از بودجه ثابت حق اشتراک تلویزیون و بدون افزایش آن، 400 میلیون دلار برای سرویس جهانی بی بی سی پرداخت. پس یا باید مردم انگلستان حق اشتراک بیشتری برای دیدن تلویزیون پرداخت کنند و یا این که وزارت خارجه انگلستان بودجه ای را که قبلا مستقیما به سرویس جهانی می داد از این پس به حق اشتراک تلویزیونی بدهد تا آن ها به سرویس جهانی بدهند.
در اینصورت اتفاق جدیدی نیفتاده است و همچنان این وزارت خارجه انگلستان است که بودجه بی بی سی فارسی را؛ البته با ترفندی جدید و با واسطه، تأمین خواهد کرد.
2. اگر این خبر صحت داشت باشد، باید این بار منتظر واکنش اقشار متوسط و فقیر انگلستان به آن باشیم؛ چون آن ها باید پول شبکه ها و سایت هایی را بدهند که مخاطبش نیستند و به زبان های دیگر برنامه پخش می کنند.
3. حتی اگر این خبر صحت داشته باشد و بپذیریم که واقعا محل تأمین بودجه سرویس جهانی بی بی سی؛ از جمله بی بی سی فارسی، تغییر کرده است در اصل موضوع خللی وارد نمی شود؛ چون بی بی سی همچنان در تملک دولت انگلستان است و مدیران آن با نظر ملکه این کشور تعیین می شوند. همین موضوع در عدم بی طرفی و استقلال بی بی سی کفایت می کند. آیا می توان این شبکه را مستقل نامید در حالی که مدیرانش را ملکه انتخاب می کند و مجبور است بر مبنای سیاست های سلطنتی و دولتی پیش برود؟!