این بار با تقدیم به موقع لایحه بودجه ۹۳ کشور از طرف رئیس قوه مجریه به نمایندگان ملت در مجلس شورای اسلامی، برخی از نمایندگانی که خود باید تصویب کننده این لایحه باشند، یعنی اختیار تغییر و تحول در آن را دارند، نقش معترض به لایحه پیشنهادی دولت را برای خود انتخاب کرده و البته تا حدی جدی به ایفای نقش میپردازند که کار به استعفا هم کشیده است!
همه استعفاهای وکلای ملت...
در این میانه، هر چند که طرح موضوع استعفای نمایندگان مجلس، اذهان سیاسیون را به سمت تحصن و استعفای جنجالی نمایندگان مجلس ششم در اعتراض به ردصلاحیت‌های مجلس هفتم سوق میدهد، اما باید توجه داشت که داستان استعفای دستهجمعهی نمایندگان در مجلس هشتم هم تجربه شده است؛ البته نه به شکل مجلس ششم، بلکه به شکل و روش نمادینی که در ادامه بدان اشاره میشود.
در مجلس هشتم، علاوه بر استعفاهای علی مطهری و برخی نمایندگان دیگر که به صورت شخصی و انفرادی بود، در خرداد ماه 90 شاهد استعفای نمایندگان چهارمحال بختیاری در اعتراض به انحراف مسیر رودخانه زاینده رود به سمت استان اصفهان و در شهریور ماه 90 هم شاهد استعفای نمایندگان استان خوزستان در اعتراض به انتقال آب از سرشاخه‌های رود کارون به بخشهای مرکزی کشور و عدم تامین آب شیرین برای مردم خوزستان بودیم.
قوانین و شرایط استعفای نمایندگان...
با این حال، توجه به شرایط و ضوابط قانونی استعفای نمایندگان مجلس هم قابل توجه است؛ بر اساس مواد قانونی آئیننامه داخلی مجلس شورای اسلامی، «هر نماینده که اعتبارنامه او به تصویب رسیده است مىتواند از مقام نمایندگى استعفاء دهد.» یعنی «نماینده تقاضاى استعفای مدلّل خود را به رئیس مجلس مىنویسد و رئیس مجلس آن را در اولین جلسه علنى و بدون قرآئت متن، اعلام و در دستور کار هفته بعد مىگذارد.»
بر این اساس در جلسه هفته بعد مجلس نیز «ابتدا تقاضاى استعفاء قرآئت شده و سپس شخص متقاضى استعفا یا نماینده دیگرى به تعیین او تقاضاى دفاع خواهد کرد. مدت قرآئت تقاضاى استعفا و توضیح نماینده متقاضى استعفا حداکثر نیم ساعت است. مخالف یا مخالفین نیز حداکثر نیم ساعت مىتوانند صحبت کنند و پس از آن رأىگیرى به عمل مىآید. در صورت تصویب تقاضاى استعفا مراتب از طریق هیئت رئیسه به وزارت کشور اعلام مىشود تا طبق قانون انتخابات اقدام کند.»
استعفایی برای اعتراض به بودجه ۹۳...
با همه این بایدها و نبایدها، این بار ماجرا از آنجا شروع شد که نمایندگان استان خوزستان به بهانه کاهش اعتبارات استان خویش صحن علنی مجلس را ترک کرده و خواهان استعفا از نمایندگی مجلس شدند و در ادامه نمایندگان برخی استانهای دیگر نیز دنبالهروی آنها شدند.
حسین سبحانینیا نماینده مردم نیشابور در مجلس شورای اسلامی در این خصوص گفته است: «نمایندگان مجامع استانی خوزستان، لرستان، کردستان و مازندران به میزان اعتبارات منظور شده در لایحه بودجه 93 کل کشور اعتراض دارند و اعلام می‌کنند نمی‌توانند پاسخگوی مطالبات مردم حوزه‌های انتخابیه خود باشند.»
البته نتایج بررسیهای صورت گرفته حاکی از آن است که از میان نمایندگان استانهای یادشده، تنها خوزستانی‌ها به طور مکتوب نامه استعفای خود را به هیأت رئیسه مجلس آوردهاند که آن هم تحویل گرفته نشده است.
زیرا همانطور که اشاره شد، مطابق آییننامه رئیس جلسه علنی باید استعفانامه را تحویل بگیرد که محمدرضا باهنر هم به عنوان رئیس جلسه علنی روز چهارشنبه ۲۰ آذر ۹۲ مجلس، از این کار امتناع کرده و خطاب به نمایندگان مستعفی گفته است: «این مسائل وقتی با رایزنی و مذاکره حل میشود دیگر اقداماتی از این دست معنا پیدا نمی‌کند.»
پافشاری بر تداوم استعفا...
«استعفای نمایندگان خوزستان پابرجاست»؛ این جمله یکی از اعضای مجمع نمایندگان استان خوزستان پاسخی بود به ادعای رد استعفای نمایندگان خوزستان از طرف هیئت رئیسه مجلس و یا عدم قبول این استعفا که در رسانه ها منتشر شده بود.
اسماعیل جلیلی پس از جلسه بعدازظهر روز چهارشنبه ۲۰ آذر ۹۲ با رئیس مجلس گفته است: «استعفای نمایندگان استان به هیات رئیسه ارائه داده شده و این استعفا همچنان پابرجاست اما هیات رئیسه به دلیل تعطیلی مجلس این استعفا را به صورت رسمی تحویل نگرفته است.»
استعفای نمادین؛ سوژه رسانه های ضدانقلاب...
با این حال، در همان نگاه نخست میتوان اینگونه تحلیل کرد که این اقدام نمایندگان خوزستان و سایر استانها، حرکتی نمادین برای نمایش دفاع جانانه وکلای ملت از حقوق موکلین خود بوده اما جالب است که این موضوع در این مقطع زمانی به حدی حاشیهساز شده که سوژهای ناب برای معاندین نظام اسلامی ساخته است.
در همین راستا تلویزیون بیبیسی که این موضوع را برای هجمه جدید به جمهوری اسلامی مناسب یافته و تلاش خود را به کار بسته تا جنجالی فراتر از آنچه در هدف و نیت اصلی نمایندگان مستعفی خوزستان وجود داشته را بر پا سازد، یک موضوع تقریباً کم اهمیت را بهانهای قرار داده تا با فضاسازیهای همیشگی خویش به تحریک اقلیتهای قومی و مذهبی کشور بپردازد.
تحریک قومیتهای قومی و مذهبی کشور...
یکی از گزارشگران بنگاه دورغپراکنی پیر استعمار تلاش میکند موضوع استعفای نمایندگان استان خوزستان را در گزارش تصویری خود چنین جلوه دهد؛ «نمایندگان استان خوزستان که دسته جمعی استعفا کرده اند میگویند با آنکه اعتبارات سایر استانها هم کم شده ولی به خوزستان به گفته آنها ظلم مضاعفی شده است. خوزستان استانی مثل خیلی دیگر از نقاط ایران نیست. خوزستان یعنی قلب تپنده نفت ایران. ولی رفتار دولت مرکزی با این استان عربنشین همواره محل حرف و حدیثهای انتقادی بسیاری بوده است. یک نماینده مجلس گفته که مردم خوزستان روی اقیانوس نفت هستند اما سر بر بالین خاک میگذارند...»
نکته قابل تامل اینکه در ادامه این گزارش، به صورت کاملاً هدفمند به تحریک قومیتهای مرزنشین کشور اقدام شده و چنین پیشبینی شده است؛ «بعید نیست موجی که توسط نمایندگان استان خوزستان ایجاد شده است به استانهای محروم دیگر ایران نیز کشیده شود. مثلاً به استان سیستان و بلوچستان، استانی که به خاطر همجواری با پاکستان و مواد مخدر افغانستان شرایط خاص خود را دارد. یا این موج ممکن است استان کردستان را هم شامل شود. حتی اگر نمایندگان این استانها نیز از خوزستانی ها پیروی هم نکنند، حسی که ایجاد شده است در آنجا هم انعکاس مییابد...»
استعفایی که جدی گرفته نمی شود...
همه این جنجال آفرینی ها در حالی است که بسیاری از دولتیان و حتی مجلسیان هم این استعفای نمایندگان خوزستان را جدی نگرفته اند؛ هر چند که تجربه هم نشان داده این گونه اقدامات بیشتر حالت نمادین داشته و کمتر به مرحله عملی و نهایی رسیده است.
با این حال، علی مطهری که سابقه بیشترین استعفا در مجلس را به نام خود ثبت کرده، درباره استعفای جمعی تعدادی از نمایندگان مجلس در اعتراض به ردیف‌های بودجه گفته است:»این مسئله چیز مهمی نیست که بخواهم درباره آن صحبت کنم.»
جالب اینکه محمدرضا خباز، معاون تقنینی معاونت امور مجلس رئیس جمهور نیز در این خصوص تاکید میکند که «قطعاً در این موضوع نیازی به استعفای نمایندگان نیست زیرا مجلس در این حوزه حرف آخر را می‌زند.»
توجه؛ دشمن در کمین است!
در هر صورت در پایان این نوشته باید توجه اذهان عمومی به خصوص نمایندگان ملت ایران در مجلس شورای اسلامی را به این مساله اساسی جلب کرد که اصولاً هر کاری روشی دارد و اعتراض به مواردی چون لوایح پیشنهادی دولت که مجلس هم حق دخل و تصرف در آن را دارد، میتواند از کانال کارشناسی در کمیسیونهای تخصصی دنبال شود. یعنی شایستهتر آن است که آحاد ملت ایران به ویژه نمایندگان مجلس تمام تمرکز خویش را به کار گیرند تا مبادا نیات خیر و مثبت آنها، بهانه ای هر چند اندک و کوچک به دست دشمنان چنگ و دندان تیز کرده نظام اسلامی دهد.
منبع: دانا