چند ماه قبل بود که کمیته داوران فدراسیون جهانی فوتبال طی بیانیه ای از اعمال تغییراتی در قوانین داوری فوتبال خبر داد؛ اگرچه آن روزها خبر دقیقی در دست نبود اما رفته رفته با تشکیل جلسات متعدد این کمیته قوانین جدید شکل گرفت و در اختیار کشورهای عضو فیفا قرار داده شد. تغییراتی که خیلی از کارشناسان اعتقاد دارند از جذابیت مسابقات فوتبال کم می کند، اما با توجه به تصمیم قطعی فیفا همه کشورها موظف هستند آنها را در مسابقات داخلی خود در فصل جدید اعمال کنند.
اگرچه در گذشته نیز بارها قوانین داوری فوتبال تغییر یافته، اما این تغییرات معمولا آنقدر مشهود نبوده که مخاطبان فوتبال را خیلی با خود درگیر کند؛ اما اینبار شرایط فرق کرده و با توجه به ایجاد تغییرات اساسی در قوانین مربوط به پنالتی و خطای هند می تواند به صورت مشهود هواداران را مطلع سازد. حتی با توجه به عادت های قبلی در این بحث احتمالا کمی زمان می برد تا اعضای تیم ها و هواداران فوتبال بتوانند با این قوانین جدید خو بگیرند.
هرچه هست قوانین جدید در دو تورنمنت شهدای شیراز و تهران از سوی داوران اجرا شد و در لیگ برتر نوزدهم نیز شاهد اعمال آنها خواهیم بود.
در ادامه به قوانین جدیدی که فدراسیون جهانی فوتبال در بحث داوری اعمال کرده اشاره شده است:
**پنالتی دیگر برگشت ندارد
پس از ضربات پنالتی ادامه بازی وجود نخواهد داشت. مثلا اگر دروازه بان ضربه پنالتی را دفع کند یا توپ به تیرک دروازه برخورد کند بازی متوقف می شود و بازیکنان حق ادامه بازی را ندارند. بدین ترتیب داور بازی را متوقف کرده و توپ دوباره از کنار دروازه توسط دروازه بان کاشته می‌شود و دیگر لازم نیست موقع زدن پنالتی بازیکنان پشت محوطه جریمه برای توپ برگشتی کمین کنند.
**یک پای دروازه بان روی خط دروازه
قانون دیگری در بحث پنالتی اجرایی خواهد شد، مربوط به محل قرار گرفتن دروازه بان است. در هنگام زده شدن ضربه پنالتی حتما باید یک پای دروازه بان روی خط دروازه باشد و در غیراینصورت داور که دیگر حواسش فقط به دروازه بان است و دغدغه ای بابت ورود بازیکنان به داخل محوطه ندارد، باید ضربه را تکرار کند.
**هر هندی خطا است
یکی از مواردی که همواره در فوتبال بر سر آن بحث بوده برخورد توپ با دست بازیکنان است. در گذشته اینطور بود که در صورتی که توپ به دست بازیکن برخورد کند و تغییر مسیر بدهد، آن خطای هند است و در سایر موارد خطا تشخیص داده نمی شود اما با قوانین جدید هر برخورد توپ با دست خطای هند تلقی می شود. بر این اساس اگر در محوطه جریمه توپ در هر شرایطی به دست بازیکن مدافع برخورد کند پنالتی است و اگر گل به وسیله دست یا بازو حتی به صورت اتفاقی و تصادفی زده شود، مردود است.
**حضور مهاجم در دیوار دفاعی ممنوع
یکی از اتفاقاتی که باعث ایجاد درگیری بازیکنان هنگام زده شدن ضربات ایستگاهی می شد، قرار گرفتن مهاجم در دیوار دفاعی بود. حالا اما کمیته داوران فیفا قصد دارد با قانون جدید از این تنش ها بکاهد. بنابر قانون جدید از این پس هیچ بازیکنی از تیم مهاجم اجازه حضور در دیواره دفاعی حریف را ندارد و بازیکنان مهاجم باید حداقل ۱متر از دیوار دفاعی فاصله داشته باشند.
**بازیکن تعویضی از هر جای زمین بیرون برود
از آنجایی که تعویض برای تلف کردن وقت در فوتبال امروز به یک تاکتیک برای مربیان تبدیل شده، فیفا با قانون جدید قصد کرده جلوی این موضوع را بگیرد. قانون جدید به داور اجازه می‌دهد جهت جلوگیری از اتلاف وقت بازی از بازیکنی که تعویض شده بخواهد تا از نزدیک‌ترین خطوط (طولی و عرضی) زمین بازی را ترک کند و دیگر حتما لازم نیست بازیکن برای تعویض شدن به وسط زمین و کنار جایگاه بیاید تا زمان بازی تلف شود.
**کارت زرد و قرمز برای کادرفنی
اعتراض اعضای کادرفنی تیم ها از روی نیمکت در فوتبال باب شده و برای جلوگیری از این اتفاق قانون پیشتر اینگونه بود که داور می توانست با اشاره دست هر یک از اعضای نیمکت را به بیرون از زمین هدایت و به عبارت بهتر او را اخراج کند. حالا اما داور مجاز شده تا هر یک از اعضای کادرفنی تیم ها را با نشان دادن کارت زرد یا قرمز جریمه کند. جالب اینکه استفاده چند باره از کارت های زرد با توجه به قوانین داخلی هرکشور برای اعضای کادرفنی نیز مثل بازیکنان محرومیت در پی خواهد داشت.
**بازیسازی از عقب زمین
یکی از مواردی که در گذشته وجود داشت، مربوط به شروع مجدد دروازه بان ها بود. در قانون قبلی اینطور بود که دروازه بان یا مدافع هنگام شروع بازی از کنار دروازه باید حتما توپ را به فردی که بیرون از محوطه جریمه حضور داشت پاس بدهند و توپ از محوطه با اولین پاس خارج شود که این مساله سبب می شد گلرها ترجیح بدهند زیر توپ بزنند و بلند توپ را ارسال کنند. حالا اما فیفا برای جذاب تر شدن مسابقات و اینکه بازیسازی از عقب زمین نیز صورت بگیرد این قانون را برداشته و بازیکنی که از کنار دروازه بازی را شروع می کند می تواند به فرد دیگری در داخل محوطه نیز پاس بدهد.
**قانون جدید برای برخورد توپ به داور
یکی از معضلاتی که بازیکنان در مسابقات داشتند برخورد اتفاقی توپ با داوران بود. بارها دیده شده که با برخورد توپ به بدن داور موقعیتی مناسب از تیم ها گرفته می شود و در ازای آن هیچ پوئنی نیز به تیم مهاجم داده نمی شود .حالا اما بر اساس قوانین جدید داوری در هر نقطه از زمین اگر توپ به بدن داور اصابت کند،بازی متوقف و سپس با نظر داور با دراپ بال آغاز می شود.
*گفتنی است؛ مسئولان فدراسیون فوتبال در تلاش هستند تا هرطور شده بتوانند VAR را در لیگ برتر نوزدهم مورد استفاده قرار بدهند. با توجه به شرایطی که وجود دارد و تلاش هایی که صورت گرفته نیز احتمال اینکه ویدئو چک به داوری های فصل پیش رو برسد، زیاد به نظر می رسد.