رادار آتشیاب گونه‌ای کمتر شناخته شده از سامانه‌های راداری هستند که به طور کلی ماموریت اصلی آن‌ها کشف نقاط شلیک پرتابه‌های راکتی، خمپاره و توپخانه از سوی دشمن و به طور کلی هرگونه آتشبار و همچنین ماموریت ثانویه آن‌ها هدایت دقیق آتش خمپاره و توپخانه خودی برای اصابت دقیق به هدف است.
به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، در حقیقت استفاده از این رادارهای آتشیاب این قابلیت را برای یگان‌های رزمی زمینی ایجاد می‌کند تا با ردگیری مسیر حرکت پرتابه‌های خمپاره، راکتی و توپخانه محل آتشبار آن‌ها را پیدا کنند و با استفاده از آتش خودی، منشأ آن‌ها را زیر آتش برده و نابود کنند.
مکانیزم عملکرد این نوع از رادارها اینگونه است در افق روبروی خود یک لایه الکترونیکی را تشکیل می‌دهد که این لایه به طور منظم در هر ثانیه چندین بار توسط رادار اسکن می‌شود، پرتابه‌های متخاصم پس از شلیک باید از این لایه عبور کنند، هنگامی که از این لایه نامرئی ایجاد شده توسط رادار عبور کنند، سیستم به صورت خودکار آن‌ها را ردیابی و مختصات و ارتفاع محل پرتاب را به اپراتور ارائه می‌کند.
کادر قرمز: تشکیل لایه الکترونیکی با سکتور‌های دایره‌ای در افق رادار- کادر زرد:شلیک آتشبار‌های دشمن و کشف نقاط شلیک توسط رادار
در دنیا تنها ۱۳ کشور قادر به ساخت این نوع از رادارها هستند که جمهوری اسلامی ایران هم یکی از این کشور‌ها است و در سال‌های گذشته صنایع دفاعی کشورمان موفق به طراحی و ساخت رادار آتشیاب شده اند. این رادار که در ایران با نام‌های «بشری» و «نوید» شناخته می‌شود، راداری برد متوسط و آرایه‌فازی در باند S است که برای موقعیت‌یابی محل پرتاب پرتابه‌های دشمن در سه کلاس خمپاره، توپخانه و موشکی استفاده می‌شود و این قابلیت را دارد تا برای تصحیح آتش توپخانه و یا خمپاره خودی نیز استفاده شود.
رادار آتشیاب ساخت ایران می‌تواند از محل استقرار خود ۹۰ درجه را به سرعت اسکن کند و همچنین قابلیت تشخیص موقعیت پرتاب ۶ پرتابه را به طور همزمان دارد.
مقاومت در برابر جنگ الکترونیک و قابلیت اجرای ماموریت در محیط جنگ الکترونیک مطلق از دیگر ویژگی‌های این رادار ایرانی است. قابلیت دیگر این سامانه، تاکتیکی بودن آن است چرا که تمام اجزا و سیستم‌های آن بر روی یک خودرو نصب شده است و همچنین در جایی که معمولا دیگر رادارهای آتشیاب در دنیا بین ۴ تا ۶ نفر خدمه برای آماده به کار شدن نیازمند هستد، این رادار تنها توسط ۲ اپراتور و در زمان کوتاهی قابل عملیاتی شدن است.
علاوه بر تشخیص دقیق محل پرتاب راکت، خمپاره و یا توپخانه دشمن، این رادار همچنین این توانمندی را دارد که محل اصابت پرتابه‌های متخاصم را هم پیش‌بینی کند تا با اعلام هشدار زودهنگام از تلفات جلوگیری شود.
قابلیت کنترل از راه دور، ارسال اطلاعات به مراکز فرماندهی و کنترل و همچنین قابلیت عملیاتی شدن در زمان بسیار کم (زیر ۱۵ دقیقه) از دیگر ویژگی‌های رادار آتشیاب ایرانی است. برد کشف این رادار در حالت‌های مختلف بین ۸ تا ۲۵ کیلومتر است که به ترتیب برد کشف ۸ کیلومتر آن برای پرتابه‌های خمپاره و برد کشف ۲۵ کیلومتر آن برای پرتابه‌های راکتی است.
استفاده از رادارهای آتشیاب موضوعی حیاتی برای یگان‌های زمینی است تا بتوانند نقاط پرتاب پرتابه‌های دشمن را کشف کنند و آن را زیر آتش قرار بدهند، دستیابی کشورمان به فناوری مهم و پیچیده ساخت این نوع رادارها، در حقیقت بیانگر آن است که ایران می‌تواند منشأ هرگونه آتش و یا گلوله‌ای را که علیه نیروهایش شلیک شود را پیدا و آن را زیر آتش خود قرار دهد.
این موضوع از آنجا اهمیت پیدا می‌کند که طی سال‌های گذشته شاهد این موضوع بوده‌ایم که گا‌ها در درگیری‌های میان برخی از کشور‌های همسایه، مناطقی از نواحی مرزی کشورمان مورد اصابت گلوله‌هایی از طرفین قرار گرفته است که معمولا هیچکدام از طرف‌های جنگ زیر بار آن نرفته و طرف دیگری را محکوم کرده‌اند، بکارگیری این نوع رادارها، به طور دقیق می‌تواند منشأ این گلوله‌ها را مشخص کند.