۰۸ اسفند ۱۳۹۴ - ۲۱:۳۹

علت‌ لغو وعده کمک سعودی به لبنان

عربستان سعودی به علت کسری بودجه، سیاست ریاضت اقتصادی را در پیش گرفته و به منظور تامین هزینه‌ جنگ افروزی‌هایش، وعده مساعدت چهار میلیارد دلاری به ارتش و نیروهای امنیتی لبنان را لغو کرد.
کد خبر : ۲۸۷۶۱۴
صراط: فارس نوشت: خبرگزاری رسمی عربستان (واس) جمعه دو هفته گذشته اعلام کرد که ریاض وعده مساعدت مالی به ارتش و نیروهای امنیتی لبنان را به علت مواضع غیر همسوی وزارت خارجه لبنان و به علت عدم همراهی با اجماع عربی در محکومیت حمله به مقرهای هیئت‌های دیپلماتیک عربستان در تهران و مشهد، لغو کرد.

وزارت خارجه لبنان با صدور بیانیه‌ای ضمن رد ادعاهای عربستان برای لغو وعده کمک‌ مالی عربستان به ارتش لبنان، اعلام کرد: لبنان اولین کشوری بود که در این قضیه [حادثه سفارت عربستان در ایران] موضع رسمی گرفت و از زبان وزیر خارجه خود «جبران باسیل» حمله به اماکن دیپلماتیک عربستان در ایران و هرگونه دخالت در امور داخلی ریاض را محکوم کرد.

وزارت خارجه لبنان در این بیانیه همچنین اعلام کرد که موضع لبنان در خصوص حمله به سفارت عربستان مطابق بیانیه وزارت خارجه و با هماهنگی نخست وزیر بوده و این موضع بر حفظ وحدت ملی بدون تعرض به همبستگی عربی متکی بوده است.

حزب‌الله لبنان نیز در ببانیه‌ای به این اقدام سعودی واکنش نشان داده و گفته بود که «تصمیم عربستان از مدت‌ها پیش از این اتخاذ شده بود و در سطح گسترده، این یک اقدام متداول محسوب می‌شود. تمام دنیا و به خصوص مؤسسات مالی داخلی و جهانی به خوبی می‌دانند که عربستان دچار بحران شدید مالی است و بحران مالی موجب اقدامات اقتصادی بی‌سابقه در این کشور شده است».

در ادامه این بیانیه آمده است: اینکه عربستان حزب‌الله و وزارت خارجه را مسئول این تصمیم خود می‌داند یک تلاش شکست خورده است که بر هیچ عاقلی پوشیده نیست و تصمیم عربستان بار دیگر باطل بودن ادعاهای این کشور، در امر مبارزه با تروریسم را مشخص کرد.

«تمام سلام» نخست‌وزیر منسوب به جریان 14 مارس لبنان، نیز با بیان اینکه لبنان بر هویت عربی خود و ارتباط با کشورهای عربی پافشاری می‌کند، از مقامات سعودی خواست تا در تصمیم خود مبنی بر قطع کمک مالی به ارتش و نیروهای امنیتی لبنان تجدید نظر کند.

«سمیر مقبل»، وزیر دفاع لبنان نیز، با ابراز تأسف از تصمیم عربستان، با بیان اینکه از مدت‌ها پیش نسبت به این تصمیم عربستان آگاه بوده است، از این کشور خواست تا در تصمیم خود تجدید نظر کند.

سعد الحریری نخست وزیر اسبق و رئیس جریان المستقبل که چند روز پیش از شهر جده عربستان به بیروت آمده بود، نیز با حمله به حزب‌الله لبنان، درباره این تصمیم عربستان ابراز نگرانی و تأسف کرد.

عربستان سعودی دو سال گذشته اعلام کرده بود که سه میلیارد دلار به فرانسه پرداخت خواهد کرد تا فرانسه ارتش لبنان را تجهیز کند اما این اتفاق برخلاف تبلیغات رسانه‌ای شدید رسانه‌های سعودی و رسانه‌های لبنانی حامی عربستان هیچگاه رخ نداد. سال گذشته نیز از وعده کمک یک میلیارد دلاری دیگر به لبنان سخن گفته بود.

این اقدام عربستان سعودی در حالی از سوی کشورهای عربی حاشیه جنوبی خلیج فارس و شورای همکاری خلیج فارس مورد استقبال واقع شد که افشاگر معروف عربستان سعودی موسوم به «مجتهد» پرده از چرایی قطع کمک مالی عربستان به لبنان، برداشت و اعلام کرد که این تصمیم ربطی به سیاست‌های لبنان ندارد.

وی در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی «توئیتر» نوشت که تصمیم عربستان به این علت انجام گرفته است که گفت‌و‌گوهای بین ریاض و بیروت برای آزادی «عبدالحسین بن ولید» شاهزاده سعودی و فردی که به علت قاچاق مواد مخدر در زندان به سر می‌برد، به شکست انجامیده است... و ربطی به دخالت حزب الله در امور ارتش و دولت لبنان و یا حمایت لبنان از سوریه، ندارد.

مجتهد می‌افزاید: عربستان امید دارد که با قطع کمک مالی به ارتش لبنان، گروه‌های این کشور را به اعمال فشار علیه حزب‌الله بکشاند تا این شاهزاده سعودی آزاد شود و پس از آن کمک مالی به جریان بیفتد.

در جریان شتاب شخصیت‌های جریان 14 مارس برای همنوایی با عربستان سعودی، «اشرف ریفی» وزیر دادگستری لبنان در اعتراض به آن‌چه نفوذ حزب‌الله در لبنان می‌نامد و همچنین در اعتراض به عدم همراهی وزارت خارجه لبنان با نشست اتحادیه عرب در محکومیت ایران، استعفاء کرده و دولت کشورش را نیز به استعفا فراخواند.

این در حالی است که مجتهد افشاگر سعودی در صفحه رسمی خود در شبکه اجتماعی «توئیتر» نوشت: وزیر دادگستری لبنان آزادی «شاهزاده سعودی زندانی در زندان‌های لبنان به اتهام قاچاق مواد مخدر» را تایید می‌کرد و بعد از تیرگی روابط با عربستان از کابینه استعفا کرد... سخنان ریفی مبنی بر لزوم عذرخواهی از عربستان به معنی معذرت خواهی لفظی نیست، بلکه به معنی تن دادن به خواسته سعودی و آزاد کردن شاهزاده زندانی است تا مساعدات به ارتش لبنان بار دیگر مطرح شوند.

«جریان 14 مارس» لبنان (جریان همسو با عربستان و آمریکا) نیز با صدور بیانیه‌ای با اعلام وفاداری کامل به عربستان، از حزب‌الله لبنان خواست تا از سوریه خارج شود. این جریان همچنین حزب‌الله را مسئول تهدید ثبات اقتصادی لبنان و مسئول ایجاد این بحران خطرناک با عربستان خواند.

هیأت دولت لبنان با صدور بیانیه‎ای پس از پایان نشست هفته گذشته خود اعلام کرد که لبنان به منشور اتحادیه عرب پایبند است و همیشه در کنار کشورهای عربی از جمله عربستان باقی خواهد ماند. «سعد حریری» نخست وزیر اسبق و رئیس جریان «المستقبل» نیز چند دقیقه بعد از اعلام بیانیه‌ دولت، گفت: از شاه سعودی و سران کشورهای عربی (حاشیه خلیج فارس) می‌خواهیم لبنان را رها نکند.

سعد حریری در مراسم جشن موسوم به «امضای منشور اجتماع عربی» مردم کشورش را به امضای این منشور و اعلام وفاداری به عربستان سعودی دعوت کرد وسیاه‌نمایی‌های خود علیه حزب الله و متحدان منطقه‌ای مقاومت اسلامی را تکرار کرد.

شبکه تلویزیونی العربیه وابسته به عربستان سعودی که در جریان جنگ 33 روزه به علت جانبداری از رژیم صهیونیستی به «العبریه» مشهور شده بود، در همنوایی با سیاست‌های ریاض اقدام به پخش مستندی تحت عنوان «حکایت حسن» درباره زندگینامه «سید حسن نصر الله» دبیر کل حزب الله کرد که با انتقاد شدید بسیاری از شخصیت‌ها، نویسندگان و بینندگان عربستان سعودی و شهروندان کشورهای عربی در شبکه‌های اجتماعی روبرو شد.

در پی شدت گرفتن انتقادات از «ترکی الدخیل» مدیر تلویزیون «العربیه» به علت پخش مستند «حکایت حسن» درباره زندگینامه دبیر کل حزب الله لبنان برخی منابع سعودی اعلام کردند که «سلمان بن عبدالعزیز» شاه سعودی الدخیل را برکنار کرده و «سلمان الدوسری» را به جای وی منصوب کرد.

عربستان سعودی به این میزان هجمه علیه لبنان بسنده نکرده و در بیانیه دیگری شهروندانش را از سفر به لبنان بر حذر داشت و اتباعش را به خروج فوری از لبنان دعوت کرد. کشورهای عربی عضو شورای همکاری خلیج فارس نیز در تبعیت از ریاض چنین بیانیه‌هایی منتشر کردند.

هم اکنون برخی منابع رسانه‌ای از عزم ریاض برای قطع رابطه با لبنان سخن می‌گویند. عربستان سعودی در حالی به اقدامات ضد لبنانی خود ادامه می‌دهد که کابینه لبنان بر عربیت این کشور و لزوم اتخاذ گام‌هایی برای بهبود روابط با عربستان سعودی تاکید کرده و حتی قرار شد که «تمام سلام» نخست‌وزیر لبنان، برای جلب رضایت حاکمان سعودی به ریاض سفر کند. این سفر بعدها به علت عدم استقبال ریاض و تداوم سیاست‌های ضد لبنانی سعودی‌ها لغو شد.

سایر مقامات جریان «14 مارس» نیز در اقداماتی که برخی ناظران سیاسی آنها را «گدایی رضایت ریاض» نامیدند، از شاه سعودی به عنوان پدر خوانده خود خواستند، آنها را تنها رها نکند.

«سمیر جعجع» رئیس حزب «القوات اللبنانیة» در دو نشست مطبوعاتی متوالی، اقدامات ضد لبنانی عربستان را حق ریاض خواند و ضمن حمله به حزب الله ، سفر هیئت دولت به ریاض برای عذر خواهی را خواستار شد.

برخی ناظران سیاسی معتقدند که بی توجهی ریاض به اقدامات مقامات جریان 14 مارس و گام برداشتن در راستای تیرگی هر چه بیشتر روابط با بیروت به علت بحران مالی ناشی از جنگ افروزی‌هایش در یمن، سوریه و عراق است و از آنجایی که پولی برای عمل به وعده کمک چهار میلیاردی به ارتش و نیروهای امنیتی لبنان ندارد، سعی می‌کند که بر موضعش در دوری از دولت لبنان اصرار ورزد.

هفته گذشته «علی عواض عسیری» سفیر عربستان در لبنان بعد از دیدار با تمام سلام در مقر نخست وزیری این کشور گفت: این دیدار به درخواست رئیس کابینه لبنان صورت گرفت. تمام سلام از طریق من پیامی را به خادم دو حرم شریف ارسال کرد.

روزنامه کویتی «السیاسة» به نقل از منابع آگاه اعلام کرد کشورهای حاشیه خیلج فارس، لبنان را تهدید کرده‌اند در صورتی که شیوه جدیدی در سیاست خود از جمله در رابطه با ایران اتخاذ نکند آنها گام‌هایی از قبیل فراخواندن سفرایشان را عملی می‌کنند.

«وئام وهاب»‌ رئیس حزب «التوحید» لبنان در پی تداوم مواضع تحریک آمیز عسیری سفیر عربستان در لبنان، خواستار امضای طومار برای اخراج وی از بیروت شد و گفت: او در امور داخلی لبنان دخالت و به لبنانی‌ها اهانت می‌کند.

از طرفی «کامل الرفاعی» نماینده فراکسیون «وفاداری به مقاومت» در پارلمان لبنان، بشدت از رفتار عربستان در قبال حزب‌الله انتقاد کرد و گفت: این عربستان است که باید از حزب الله عذرخواهی کند زیرا نخستین بار (ریاض) حزب الله را در لیست سیاه قرار داده و بر آن و طرفدارانش فشار آورد.

الرفاعی هدف از هجمه عربستان به حزب الله را هدف قرار دادن رأس مقاومت اسلامی لبنان خواند و آن را «هجمه‌ای آمریکایی و صهیونیستی با ابزارهای عربی» توصیف کرد.

وی «تلاش برای محاصره مقاومت اسلامی را به مثابه مجازات حزب الله به خاطر فشارهایش بر رژیم صهیونیستی» خواند و تاکید کرد: آن کسی که دست خود را به سوی مقامات صهیونیست دراز می‌کند، باید عذر خواهی کند.

از طرفی دیگر شیخ «نعیم قاسم» معاون دبیر کل حزب الله لبنان با اشاره به اقدام اخیر عربستان سعودی در لغو وعده مساعدت به ارتش و نیروهای امنیتی لبنان، تاکید کرد که عربستان سعودی به دنبال بهانه‌ای برای هدف قرار دادن لبنان، حزب الله و دستاوردهای این کشور بود. این در حالی است که در سالیان گذشته قدرت لبنان را در ضعفش می‌‌دیدند.

وی قدرت یافتن لبنان با مقاومت اسلامی را عامل عصبانیت عربستان، کشورهای بزرگ و رژیم صهیونیستی خواند و افزود: از نظر ما لبنان، کشور آزادی‌ها بوده و خواهد بود و هرگز وابسته به هیچ کشوری نخواهد شد... لبنان هرگز نه امارتی عربستانی و نه امارت غیر عربستانی نخواهد بود تا دیگران گمان نکنند که ما با وابستگی به کشوری خاص مخالف هستیم ولی با وابستگی با کشور دیگری مخالفتی نداریم.

معاون دبیر کل حزب الله تاکید کرد که با توجه به اقدامات عربستان طی یک هفته گذشته، این کشور باید از لبنان عذرخواهی کند زیرا به لبنانی‌ها و به همه کسانی که مدت‌ها در راستای آزادی سرزمین‌هایشان و استقلال کشورشان تلاش کرده‌اند،‌ توهین کرد.

«تمام سلام» نخست وزیر لبنان شب گذشته تهدید کرد که در صورت تداوم فشارهای عربستان سعودی علیه کشورش، از سمت خود استعفا کند.

وبگاه خبری «النشره» به نقل از منابع آگاه اعلام کرد که «تمام سلام نخست وزیر لبنان به حزب الله ابلاغ کرده که در صورت تداوم فشارهای جاری عربستان سعودی، بزودی استعفایش را اعلام خواهد کرد».

«حکم امهز» کارشناس لبنانی مسائل سیاسی در تحلیل اقدامات ضد لبنانیی عربستان سعودی، اقدام ریاض در لغو دو وعده کمک سه و یک میلیارد دلاری به ارتش و نیروهای امنیتی لبنان را ناشی از ورشکستگی مالی ریاض توصیف کرد و افرود: طی چند سال گذشته مازاد مالی خزانه عربستان از 800 بیلیون دلار فراتر رفته ولی اکنون ریاض رسماً از کمبود 100 میلیارد دلار سخن می‌گوید.

این کارشناس لبنانی مسائل سیاسی با اشاره به افشاگری حساب کاربری «مجتهد» فعال رسانه‌ای سعودی در شبکه اجتماعی «توئیتر»، مبلغ واقعی کسری بودجه عربستان را 320 میلیارد دلار خواند و جنگ‌ افروزی‌های آل سعود در منطقه و حمایت‌هایشان از تروریسم را عامل این بحران مالی دانست.

وی تاکید کرد: به دنبال کسری بودجه، عربستان سعودی سیاست شدید ریاضت اقتصادی را در پیش گرفته و علاوه بر بالا بردن بهای مشتقات نفتی، هدیه چهار میلیارد دلاری «عبدالله بن عبدالعزیز» شاه سابق سعودی به ارتش و نیروهای امنیتی لبنان را نیز لغو کرد.

امهز با اشاره به اعلام ریاض در زمستان سه سال گذشته مبنی بر اعطای هدیه سه میلیارد دلاری به منظور تسلیح ارتش لبنان از سلاح‌های فرانسه، یادآور شد: این سه میلیارد دلار اصلا قرار نبود که به بیروت تحویل داده شوند بلکه قرار بود به پاریس تحویل داده شود و همه می‌دانیم که سلاح مورد نظر با شرط و شروطی از سوی آمریکا و اسرائیل روبرو بود تا سلاحی که امکان ایجاد خطر برای صهیونیست‌ها را داشته باشد، به بیروت نرسد. یک میلیارد دلار دیگری که قرار بود به «سعد حریری» نخست وزیر اسبق و رئیس جریان «المستقبل» لبنان تحویل داده شود،‌ نیز به علت کسری بودجه «کأن لم یکن» تلقی شد.

وی در ادامه به پیامدهای این اقدام ریاض بر سیاست‌هایش در لبنان پرداخت و با بیان اینکه لغو هدیه عربستان به ارتش و نیروهای امنیتی لبنان قطعاً سیاست‌هایش در بیروت را تحت تاثیر قرار خواهد داد، تصریح کرد: اقدام اخیر عربستان، قدرت گروه‌های سیاسی نزدیک به ریاض و در رأس آنها جریان «المستقبل» را کاهش خواهد و در مقابل با وجود احتمال پذیرفتن هدیه نظامی ایران، نقش تهران در لبنان شکوفا خواهد شد.

این کارشناس مسائل سیاسی هدف شاه سعودی از اعلام هدیه سه میلیارد دلاری را تقویت ارتش لبنان در مرزهای سوریه و جلوگیری از حضور حزب الله در آن مناطق و همچنین تمدید دوره ریاست جمهوری «میشل سلیمان» رئیس جمهور سابق لبنان خواند و تاکید کرد که عدم تحقق هیچ کدام از این موضوعات، اعلام لغو این هدیه از سوی ریاض را تسریع کرد و البته باید یادآوری شد که جنگ عربستان علیه حزب الله و مقاومت اسلامی از سال‌ها پیش حتی قبل از جنگ 33 روزه و پیش از سال 2000 وجود داشت. در جنگ 33 روزه، ریاض از مهاجمان و صهیونیست‌ها حمایت کرده و حتی به متحدانش در داخل لبنان از جمله «فؤاد سنیوره» رئیس کابینه وقت لبنان دستور داد که در داخل کشور، حزب الله را هدف قرار دهند. اسناد این موضوع نزد حزب الله محفوظ است. عربستان سعودی همچنین از مفتیان خواست که کمک به رزمندگان مقاومت اسلامی در جنگ 2006 را حرام اعلام کنند.

امهز با بیان اینکه عربستان سعودی در هدف قرار دادن حزب الله و همه پرونده‌هایش در خاورمیانه از جمله پرونده‌ سوریه، عراق و یمن شکست خورده است، تاکید کرد: در مقابل ناکامی‌های بزرگی که دامن عربستان را گرفته‌اند،‌ ریاض با اقدام اخیر خود ناکامی بزرگ دیگری برای خود و متحدانش در داخل لبنان رقم زد بویژه اینکه در سایه کسری بودجه ریاض، اموال سعودی دیگر کمتر به جریان‌های سیاسی نزدیک به آن خواهند رسید و چنین امری محبوبیت متحدان سعودی در لبنان را کاهش خواهد داد.

امهز اقدامات عربستان برهه زمانی چند اخیر را به مثابه خودکشی توصیف و تاکید کرد که «عربستان سعودی از زمانی که حمایت از تروریسم و تکفیری‌ها در سوریه، عراق، لیبی و مصر و سایر مناطق منطقه را شروع کرده، وارد روند خودکشی شده ولی اکنون به علت کسری بودجه چاقو به استخوان رسیده و دیگر نمی‌تواند پولی به ارتش لبنان بدهد بویژه اینکه نیروهای نظامی لبنان امروزه در مناطق مرزی سوریه در حال نبرد با گروه‌های تکفیری هستند».

وی با بیان اینکه ریاض بعد از درگذشت عبدالله بن عبدالعزیز شاه سابق سعودی تصمیم به لغو هدیه به ارتش لبنان گرفته است، افزود: موضوع هدیه عربستان به ارتش لبنان از همان زمان اعلام نیز مشکوک بوده و برخی‌ها همان زمان اعلام کردند که «هدیه عربستان به ارتش لبنان به مثابه جوهر روی کاغذ بوده و جدی نیست»‌.