پرکردن آنتن صداوسیما با فیلم‌های دانلودی!

صراط: برای خیلی‌ها که فیلم دیدن را به عنوان یک تفریح دوست دارند، نمایش تلویزیونی فیلم‌های سینمایی که چند ماه بیشتر از اکران آن‌ها در ایالات متحده یا کشورهای اروپایی نمی‌گذرد، اتفاق خوبی است؛ مخصوصا در شرایطی که دست‌فروشان سر چهارراه قیمت هر حلقه دی‌وی‌دی را به 2000 تومان افزایش داده‌اند.

همین اقبال هم باعث شده که در ماه‌های گذشته کار و بار شبکه «نمایش» سکه شود و از طرفی هم شبکه‌های یک تا n+1، فیلم‌های سینمایی مختلفی را پخش کنند تا بلکه بتوانند مخاطب سرگردان بین تلویزیون ملی و ماهواره‌ را پای رسانه خودشان بنشانند. در این میان هم طبیعی است که مخاطب ترجیح می‌دهد فیلم‌های روز دنیا را با دوبله فارسی و بدون مشکل خاصی در کنار خانواده ببیند اما مشکل از همین‌جا شروع می‌شود: آیا صداوسیما بابت نمایش این فیلم‌ها و خرید رایت‌شان پولی پرداخت می‌کند؟

پاسخ به این پرسش همیشه در هاله‌ای از ابهام بوده است. زمانی این بحث مطرح شد که مسئولان تلویزیون، رایت فیلم‌ها را از کشورهای خاورمیانه یا آسیای شرقی و... به قیمتی بسیار کمتر از قیمت اروپا و امریکا خریداری می‌کنند اما گویا به لطف کاهش بودجه سازمان صدا و سیما، دیگر همان رقم هم بابت نمایش فیلم‌ها پرداخت نمی‌شود و فیلم‌ها غیرقانونی پخش می‌شوند.

این روز‌ها اگر کسی به گوشه پایین و سمت راست یکسری از فیلم‌های جدیدی که در شبکه‌های سیما نمایش داده می‌شود نگاه کند، عبارت «Ganool.com» را که با فونت خیلی ریزی نوشته شده است، می‌بیند؛ به عنوان مثال فیلم‌های «جک غول‌کش»، «جانگوی آزاد شده»، «به دنبال مارپیچ دم»، «جزیره گنج»، «سرقت برج» و... که از شبکه‌های مختلف پخش شده‌اند، از این دست هستند.

«گانول» (Ganool) یک سایت اینترنتی (یک ریلیز‌کننده اینترنتی) است که فیلم‌ها و بازی‌های روز دنیا را پس از اینکود (وارد کردن رمز) و کم کردن حجم و البته کمی کیفیت، روی سرور‌های مختلف آپلود می‌کند و شما می‌توانید آن را به صورت رایگان دانلود کنید. سرعت انتشار فیلم‌ها و همچنین به‌روز بودن این سایت باعث شده است که «گانول» به یکی از پرطرفدارترین سایت‌های دانلود فیلم در دنیا تبدیل شود.

این سایت در ایران فیلتر است اما کاربرد بسیار زیادی دارد. از یک سو مسئولان صدا و سیما برای پرکردن بخشی از کنداکتور پخش خود به آن متوسل می‌شوند و از سوی دیگر، جمع کثیری از کاسبان صنف دی‌وی‌دی فروشان سر چهارراه‌ها، فیلم‌های روز دنیا را از آن‌جا دانلود کرده و به مشتاقان عرصه هنر عرضه می‌کنند؛ حرکتی که از نطر حقوقی جرم توصیف شده و دستگاه انتظامی نیز هر چند وقت یک بار، مراسم امحای آثار این حرکت غیرقانونی را ترتیب می‌دهد.

نمایش فیلم‌هایی دانلودی در صدا و سیما

خبرنگاری در تماس با مسئول تامین برنامه شبکه نمایش سیما، این موضوع را پیگیری کرد. وی در این تماس تاکید کرد که هرگونه مصاحبه در این زمینه، باید با نامه کتبی صورت بگیرد تا او بتواند پس از مشورت با معاونت سیما به پرسش‌ها پاسخ دهد.

پس از آن، یک خبرنگار در یک نامه، سوالات خود را مطرح و چند روز بعد نیز موضوع را در گفت‌وگو با یکی از کارمندان دفتر مدیر تامین برنامه شبکه نمایش پیگیری کرد که وی توضیح داد تمام فیلم‌هایی که از شبکه‌های مختلف از جمله شبکه نمایش پخش می‌شوند، از معاونت سیما دریافت می‌شوند و همه شبکه‌ها فیلم‌های خارجی را از یکدیگر می‌گیرند و آن‌ها را پس از ری‌مسترینگ روی آنتن می‌برند. او همچنین چندین مصداق از فیلم‌هایی که آرم «Ganool.com» داشته‌اند و به نوعی دانلودی بودند را از خبرنگار ایسنا گرفت تا به مدیر تامین شبکه اطلاع دهد اما روز یکشنبه - 21 تیرماه - اعلام کرد که مدیر تامین شبکه نمایش بنا یا علاقه‌ای برای پاسخگویی در این‌باره ندارد.

حال باید پرسید که آیا نمایش این حجم از فیلم‌ها که سرنوشت حق رایت‌ آن‌ها مشخص نیست، به چهره فرهنگی کشور خدشه وارد نمی‌کند؟ اگر پاسخ منفی است و هزار و یک دلیل مانند تحریم، بودجه و غیره و ذلک برای این کار آورده می‌شود، باید به این پرسش پاسخ داد که آیا تلاش‌گران عرصه دانلود در صداوسیما، حداقل نمی‌توانند روی آن آدرس سایت در زیر تصویر را کمی محو کنند که همه‌چیز آنقدر «اظهر من الشمس» و به قول حقوقدانان، جرم مشهود نباشد یا حداقل یک سایت فیلترشده را تبلیغ نکنند؟

البته این حرکت تلویزیونی‌ها فقط به نمایش نسخه دانلودی فیلم‌ها خلاصه نمی‌شود. موسیقی متن فیلم‌ها و سریال‌های دزدان دریایی کارائیب، بازی تاج و تخت (Game of Thrones)، دکستر، فرار از زندان، اینسپشن و... بارها و بارها از تلویزیون پخش شده است و جالب آنکه متاسفانه گاهی موسیقی فیلمی مانند دزدان دریایی کارائیب یا بازی تاج و تخت بدون توجه به محتوای فیلم، روی تصاویری از حماسه‌ انتخابات، رژه‌ نیروهای مسلح و... هم میکس می‌شود!

 در سال‌های گذشته بارها و بارها بحث رعایت قانون کپی‌رایت و مشکلاتی که ممکن است به‌وجود بیاورد، مطرح شده است اما در کنار تمام محدودیت‌های این قانون، عده‌ای معتقدند که رعایت نکردن آن به چهره فرهنگی کشور خدشه وارد می‌کند؛ مخصوصا در شرایطی که بعضی از کپی‌کاران عرصه فرهنگ و هنر، تلاش شبانه‌روزی در کپی ایده‌های خارجی دارند و گه‌گاه هم این کپی‌کاری‌ها ابعاد بین‌المللی به خود می‌گیرد که آخرین نمونه‌اش مربوط به کپی یکی از سریال‌های معروف آمریکایی در شبکه سه بود.