صراط: روزنامه کیهان در ستون اخبار ویژه خود نوشت:
* تایم: آمریکا در ژنو به دنبال سرهم‌بندی حق ایران است!
مجله تایم فاش کرد اگر آمریکا حق غنی‌سازی ایران را بپذیرد، تحریم‌ها وجهه قانونی خود را از دست خواهند داد بنابراین آمریکا در ژنو می‌کوشد به توافقی برسد که این حق را به صراحت نپذیرد و ایران نیز مدعی شود حقش را پذیرفته‌ایم!
مجله تایم ضمن پرده‌برداری از کلاهبرداری تازه آمریکا می‌نویسد: یکی از دشوارترین سؤالات در مذاکرات ژنو این است که آیا ایران از حق غنی‌سازی اورانیوم برخوردار است؟ پاسخ آمریکا فقط «خیر» و پاسخ ایران «صددرصد بله» است. حسن روحانی در مجلس گفت غنی‌سازی در داخل ایران خط قرمز است که نباید نقض شود. این هفته‌نامه آمریکایی افزود: ایران می‌کوشد تصریح کند توافقی که به واسطه آن برنامه غنیسازیش تعطیل شود را نخواهد پذیرفت. در حالی که «بنیامین نتانیاهو» نخست‌وزیر اسرائیل و بسیاری از اعضای کنگره آمریکا بر تعطیلی غنی‌سازی ایران پافشاری می‌کنند، بیشتر کارشناسان می‌گویند احتمال به نتیجه رسیدن توافقی که به موجب آن ایران حق ادامه غنی‌سازی اورانیوم در داخل خاک خود، ولو تحت نظارت دقیق، را نداشته باشد، بسیار اندک است.
«رابرت آینهورن» عضو اندیشکده آمریکایی «بروکینگز» که پیش‌تر در وزارت خارجه دولت اوباما در زمینه کنترل تسلیحات و منع اشاعه تسلیحات هسته‌ای فعالیت کرده است معتقد است نمی‌توان توافقی را تصور کرد که در آن ایران از فعالیت‌های غنی‌سازی خود دست بکشد.
تایم در ادامه می‌نویسد: معاهده ان‌پی‌تی حق لاینفک تمامی طرف‌های این پیمان در زمینه تحقیق و تولید و استفاده از انرژی هسته‌ای در مصارف صلح‌آمیز بدون هرگونه تبعیض را مجاز می‌داند. رابرت آینهورن می‌گوید: آمریکا از بیم این که «حق» تضمین شده ایران باعث شود مقامات این کشور بر وجود برنامه غنی‌سازی کامل پافشاری کنند، در مقابل تقاضاهای جمهوری اسلامی در این زمینه مقاومت کرده است.
تایم می‌افزاید: در حالی که پیمان ان‌پی‌تی تاکید دارد امضاکنندگانش «هیچ‌گونه سلاح هسته‌ای و یا دیگر تجهیزات انفجاری هسته‌ای نداشته باشند،» اما غنی‌سازی اورانیوم در خلوص لازم برای ساخت بمب را منع نکرده است.
این نشریه خاطرنشان کرد: اگر آمریکا به صراحت «حق» ایران برای غنی‌سازی را بپذیرد، اساس تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران وجاهت قانونی خود را از دست خواهد داد و اگر کار به جایی بکشد که استفاده از توان نظامی ضرورت یابد، تأمین مجوز حمله به کشوری که از «حق» تضمین شده و صریح برخوردار است در سازمان‌ملل متحد کار آسانی نخواهد بود.
تایم نتیجه می‌گیرد: آمریکا باید در مذاکرات ژنو «عملاً» به ایران حق غنی‌سازی بدهد بدون آن که این حق را «قانونی» اعلام کند. خوشبختانه ظریف اخیراً اعلام کرده است ایران درمورد این مسئله انعطاف‌پذیر خواهد بود. طبق گزارش رسانه‌های ایرانی، وی گفت: ما حق غنی‌سازی را لاینفک می‌دانیم اما ضرورتی نمی‌بینیم که به‌عنوان یک حق به رسمیت شناخته شود. ظاهراً ظریف منظورش این بوده است که حق مذکور آنقدر مشخص است که لازم نیست قدرت‌های بزرگ جهان زحمت اعطای آن را متحمل شوند. تایم در عین حال نتیجه می‌گیرد: این ادبیات دال بر «پذیرش وجود اختلاف‌نظر» می‌تواند با معیارهای آمریکا مطابقت داشته باشد. گری سیمور که تا چندی پیش از شخصیت‌های قدرتمند کاخ سفید در زمینه مبارزه با اشاعه تسلیحات هسته‌ای بود، می‌گوید: هرگونه توافق احتمالی، مسئله حق غنی‌سازی را سرهم بندی خواهد کرد. ما توافق می‌کنیم که ایران برنامه غنی‌سازی محدود داشته باشد بی‌آن که به صراحت این حق را بپذیریم، و ایران نیز مدعی می‌شود ما حق غنیسازیش را به رسمیت شناخته‌ایم زیرا با برنامه غنی‌سازی محدودش توافق کرده‌ایم.
در واقع براساس این شگرد آمریکا می‌تواند بخشی از تعلیق‌ها در قبال برنامه هسته‌ای ایران را عملی کند و هر وقت هم خواست زیر حق قانونی ایران بزند و آن را انکار کند؛ شبیه اتفاقی که آمریکا و اروپا پس از تعلیق‌های موقت 10 سال پیش در ایران پدید آوردند.
* هافینگتون پست: مردم افغانستان درباره ایران برخلاف غرب فکر می‌کنند
«در غرب بسیاری ایران را به تندروی و سیاست خارجی خصمانه و ماجراجویانه می‌شناسند، اما در افغانستان، ایران به عنوان نیرویی برای میانه‌روی و ثبات شناخته می‌شود».
روزنامه آمریکایی هافینگتون پست ضمن انتشار این تحلیل از نفوذ گسترده ایران در افغانستان خبر داد و نوشت: داستان تأثیر ایران در هرات در دهه‌های گذشته پتانسیل ایران برای ترویج ثبات و اعتدال در افغانستان را زیر سؤال می‌برد. هرات در صد مایلی مرز ایران قرار دارد. تا زمان معاهده پاریس که به جنگ ایران و انگلیس در سال 1857 پایان داد، هرات بخشی از خاک ایران بود. امروز بسیاری از ایرانی‌ها بخش‌هایی از غرب افغانستان را تحت نفوذ ایران می‌دانند. با توجه به سابقه تاریخی، زبانی، اقتصادی، فرهنگی و مذهبی بین ایران و افغانستان در دو سوی مرز، این موضوع طبیعی به نظر می‌رسد.
این روزنامه خاطرنشان می‌کند: ایران پس از سقوط طالبان سرمایه‌گذاری‌های زیادی در هرات کرده است. روزانه تا 500 خودرو و کامیون از مرز ایران می‌گذرند و محصولات را از ایران و امارات به افغانستان و پاکستان می‌رسانند. در نتیجه هرات شاهد رشد اقتصادی و فرهنگی و ثبات قابل توجهی بوده است.
هافینگتون پست ادامه می‌دهد: ایران به افغانستان به عنوان شاهراهی همانند راه ابریشم نگاه می‌کند که این کشور را به آسیای مرکزی می‌رساند. ثبات افغانستان به خط لوله آینده ایران به جمهوری‌های آسیای میانه و چین کمک می‌کند. در کوتاه مدت، شرایط امنیتی و سیاست خارجی ایران، سیاست‌های ایران در قبال افغانستان را شکل می‌دهد. دولت ایران می‌داند که نمی‌تواند افغانستان را به حال خود رها کند. تمام اتفاقات این کشور بر ایران تأثیر دارد.
* واشنگتن‌پست: آمریکا می‌داند توقف غنی‌سازی در ایران ممکن نیست
«سخت‌ترین مسئله برای آمریکا در مذاکرات ژنو، اصرار ایران به حق غنی‌سازی بر اساس ان‌پی‌تی است. با این حال آمریکا می‌داند توقف غنی‌سازی در ایران امکان‌پذیر نیست».
روزنامه واشنگتن‌پست ضمن تحلیلی نوشت: اوباما برخلاف نتانیاهو معتقد است اگر تحریم‌های جدیدی اعمال شود، مذاکرات ژنو را در مرحله حیاتی نابود می‌کند و ممکن است رهبر ایران به این نتیجه برسد که تندروها به دنبال تغییر رژیم هستند. آمریکا گمان می‌کند در این صورت ایرانی‌ها تصمیم می‌گیرند از مذاکرات کنار بکشند روزنامه مذکور ادامه می‌دهد: سخت‌ترین مسئله در مذاکرات ژنو می‌تواند تقاضای ایران، به عنوان امضا‌کننده ان‌پی‌تی، برای به رسمیت شناختن حق غنی‌سازی اورانیوم جهت مصارف صلح‌آمیز باشد. آمریکا اصرار دارد که ایران چنین حقی را ندارد. اما مذاکره‌کنندگان به ادبیاتی دست یافته‌اند(!) که طی آن با حفظ وجهه ایران، غنی‌سازی پیشرفته‌تر متوقف شود. معمولا در روند مذاکرات، زبانی اتخاذ می‌شود که دو طرف بتوانند برداشت خود را داشته باشند و در عین حال به نتیجه برسند. اما در این مورد آمریکا اصرار دارد که همه چیز باید دقیق و مشخص و صریح باشد. باید دو طرف بتوانند با نتیجه‌ای قطعی به خانه بروند و آنرا ارائه کنند.
واشنگتن‌پست می نویسد: «این مسئله برای اسرائیل و همچنین برای ایران اهمیتی نمادین دارد. نتانیاهو خواستار توقف کامل غنی‌سازی است اما آمریکا اعتقاد دارد در مورد ایران این موضوع امکان‌پذیر نیست. در سال 2003 حسن روحانی مذاکره‌کننده هسته‌ای ایران بود و این کشور به غرب پیشنهاد محدود کردن برنامه خود را داد. در آن زمان ایران حدود 164 سانتریفیوژ داشت. آمریکا و اسرائیل پیشنهاد ایران را رد کردند و تصمیم گرفتند فشار بیشتری بیاورند. امروز ایران 19000 سانتریفیوژ دارد. حالا مقامات آمریکا می‌ترسند با اصرار نتانیاهو برای فشار بیشتر دوباره چنین چیزی تکرار شود».
شایان ذکر است وزیر خارجه آمریکا به تازگی اعلام کرد: ما عمیقا خود را به امنیت اسرائیل متعهد می‌دانیم و به نتانیاهو و طرفداران اسرائیل در کنگره درباره مذاکره با ایران اطمینان می‌دهیم. کاری که ما انجام می‌دهیم به هیچ‌وجه به ضرر اسرائیل نخواهد بود.
* المانیتور: آمریکا زیرکی طرف ایرانی را دست‌کم گرفته است
اوباما در مذاکرات ژنو زیرکی طرف ایرانی را دست کم گرفته و حساب و کتاب غلطی کرده است».
سایت آمریکایی المانیتور در تحلیلی به قلم هوشنگ امیراحمدی (از حامیان و دلالان رابطه با آمریکا) نوشت: خیلی‌ها معتقدند فرانسه به درخواست اسرائیل، توافق در ژنو را به هم می‌زد و فابیوس و نتانیاهو مسئول شکست آن مذاکراتند. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد آن مذاکرات شانسی برای موفقیت نداشت. در آن مذاکرات عدم به رسمیت شناختن حق غنی‌سازی ایران از سوی آمریکا و غرب به طور واضح معامله‌شکن بود.
وی می‌افزاید: تیم مذاکره‌کننده ایران نمی‌توانست از خط قرمز «حق غنی‌سازی در سرزمین ایران» که توسط رهبر ایران، آیت‌الله علی خامنه‌ای گذاشته شده عبور کند. امتیازاتی که ایران به طرف مقابل در دوران اعتمادسازی می‌داد تنها در صورتی قابل تحقق بودند که حق ایران برای غنی‌سازی اورانیوم و استفاده صلح‌آمیز از انرژی هسته‌ای شناخته می‌شد و همزمان تحریم‌ها توسط طرف مقابل کاهش پیدا می‌کردند. حسن روحانی، پس از شکست مذاکرات، این موضوع را در سخنرانی خود در مجلس شورای اسلامی مطرح کرد. او گفت غنی‌سازی اورانیوم در داخل خاک ایران خط‌قرمز ملت ایران است. همچنین روزنامه کیهان از مواضع جواد ظریف در مذاکرات تقدیر کرد و گفت که او در برابر «باجگیری» طرف آمریکایی مقاومت کرده است. سردبیر [مدیر مسئول] روزنامه کیهان حسین شریعتمداری، از سوی رهبر ایران انتخاب شده است.»
المانیتور در ادامه می‌نویسد: اوباما و نتانیاهو هر دو یک‌چیز را می‌خواهند؛ برچیدن برنامه هسته‌ای ایران. هر چند که تاکتیک و زمان‌بندی متفاوتی را در نظر دارند. نتانیاهو برچیدن برنامه هسته‌ای ایران را همین الان و به هر شکلی می‌خواهد، و اما اوباما انجام آن را مرحله به مرحله می‌خواهد. هدف اوباما گرفتن یک معامله از ایران است که براساس آن ابتدا ایران از اورانیوم غنی‌شده با غلظت بالا محروم شود و توسعه برنامه هسته‌ای آن هم کند گردد. بعلاوه، وی می‌خواهد به این اهداف نائل آید بدون اینکه در ماهیت تحریم‌ها علیه ایران تغییری ایجاد شود.
امیراحمدی خاطرنشان کرد: به نظرم معامله‌ای که اوباما از ایران می‌خواهد مثل «عوض کردن دُر غلطان با خروس قندی» است. این طور به نظر می‌رسد که دولت اوباما ممکن است حساب و کتاب غلط و در واقع خطرناکی کرده باشد.
وی می‌نویسد: آمریکا زیرکی طرف ایرانی را دست کم گرفته است و در مقابل خود را خیلی حیله‌گر فرض می‌کند. آمریکا امیدوار بود ایران در متن توافقنامه اصرار نکند که حق دائمی غنی‌سازی اورانیوم آن به رسمیت شناخته شود و حتی اگر اصرار کند، دولت آمریکا امیدوار بود با بازی «پلیس خوب، پلیس بد» با کمک مثلا فرانسه ایران را مجبور به عقب‌نشینی بکند. در صورت چنین فشاری بر ایران، اوباما فکر می‌کرد که ایران حتما عقب‌نشینی خواهد کرد چون زیر فشارهای تحریمی شدید است.
در ادامه این تحلیل آمده است آمریکا در روند مذاکرات عقب‌نشینی کرد و احتمالا از فرانسه به عنوان برهم‌زننده مذاکرات برای مدت کوتاهی استفاده کرد تا ایران چاره‌ای نداشته باشد جز این که از امضای توافقنامه در ژنو امتناع کند. طرفین مذاکره، اکنون به میز مذاکرات در ژنو برمی‌گردند اما تا زمانی که برای علت بهم خوردن معامله چاره‌ای نیاندیشند (قبول غنی‌سازی در سرزمین ایران) و صادقانه با هم گفتگو نکنند، به رغم دستاوردهای بزرگ چند ماه گذشته، احتمالا مذاکرات به شکست دوباره بینجامد. من جدا امیدوارم اوباما این فکر را کنار بگذارد که ایران تحت فشار تحریم‌ها بالاخره از حق خود خواهد گذشت.